Morgunblaðið - 24.01.1992, Blaðsíða 10

10
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 24. JANÚAR 1992
Nútímalist frá Venezúela
Myndlist___________
Bragi Ásgeirsson
Menningarmiðstöð þeirra Gafl-
ara, Hafnarborg, kynnir þessa
dagana og fram til sunnudagsins
27. janúar, nokkra nútímamynd-
listarmenn frá Venezúela. Er um
að ræða þrjá rýmislistamenn og
þijá grafíklistamenn og eru hinir
fyrrverandi allir af yngri kynslóð,
sá elsti er þannig fæddur 1962,
en hinir síðarnefndu teljast af eldri
og millikynslóðinni og þar er sá
elsti fæddur 1928. Þetta skiptist
þannig eftir kynjum að allir rýmis-
listamennirnir eru karlkyns, en
hins vegar allir grafík-listamenn-
irnir kvenkyns og kann ég enga
skýringu á þeirri furðulegu skipt-
ingu, og kemur hún dálítið undar-
lega fýrir sjónir, enda'er t.d. hinn
frægi rýmislistamaður Marisol Es-
cobar af venezúelskum uppruna
og ekki trúi ég öðru en að það finn-
ist gjaldgengir karlkyns grafíklist-
amenn í landinu.
En samsetning slíkra kynn-
ingarsýninga er oft með ólíkindum
og erum við íslendingar þar engin
undantekning.
Það skal strax viðurkennt, að
ég þekki lítið til nútímalistar í
Venezúela, enda hef ég ekkí haft
aðgang að neinum bókakosti um
þróun hennar og uppsláttarbækur
mínar þegja jafn þunnu hljóði um
þann þátt og t.d. um okkur íslend-
inga.
En á þjóðháttasöfnum í útl-
andinu hefur suðuramerísk list frá
því fyrir daga Kolumbusar hrifið
mig upp úr skónum og þar á með-
al frá Venezúela. Þó er mér kunn-
ugt um að myndlistin er í milum
uppgangi í Suður-Ameríku um
þessar mundir, eins og hjá öllum
framsæknum og metnaðargjörnum
þjóðum.
Einstaka listamenn frá Venezú-
ela hef ég lengi kannast við, svo
sem nefnda Marisol, sem nú star-
far í Bandaríkjunum, svo og Jesús
Rafael Soto, er hefur lifað og starf-
að í París frá árinu 1950 og er
víðfrægur Op-listamaður.
Það væri með sanni býsna frá-
leitt, að setja mælkikvarða á slíkar
farandsýnirigar frá fjarlægum
löndum, og hafa engan traustan
bakgrunn til að ganga út frá, auk
þess að sem oftar er engin áhersla
lögð á að kynna aðrar tegundir
nútímalistar frá löndunum með
bókakosti og litskyggnum. Að vísu
gefst áhugasömum kostur á að sjá
íðilfagra landkynningarmynd af
myndbandi á þessari sýningu, sem
er þakkarvert, en hún bregður þó
ekki upp ljósi á tilorðningu mynd-
verkanna, því að skyldleikinn virð-
ist í flestum tilvikum harla lítill.
En hvað vitum við íslendingar
um Venezúela, nema hvað landið
er norð-austurhluti Suður-Amer-
íku og að höfuðborgin heitir því
hljómmikla nafni Caracas, og að á
Grafíkmynd eftir Luisu Richter.
KYNNINGARFUNDUR UM
STARFSEMI
LÍFEYRISSJÓÐS
VERZLUNARMANNA
í tilefni af 100 ára afmæli Verzlunarmannafélags Reykjavíkur verður
haldinn sameiginlegur kynningarfundur VR og LV á starfsemi Lífeyrissjóðs
verzlunarmanna. Kynningarfundurinn verður haldinn sunnudaginn 26.
janúar 1992 kl. 14 í súlnasal Hótel Sögu. Fundurinn verður öllum opinn.
Fundarstjóri, Magnús L. Sveinsson, formaður VR.
Magnús L.
Sveinsson
Guðmunndur H.
Garðarsson
Þorgeir
Eyjólfsson
Hallgrimur
Snorrason
Þórarinn V.
Þórarinsson
Dagskrá:
1. Setningarávarp. Guðmundur H. Garðarsson, stjórnarformaður
LV.
2. Starfsemi Lífeyrissjóðs verzlunarmanna. Þorgeir Eyjólfsson,
forstjóri LV.
3. Lífeyrissjóðir - fortíð og framtíð. Hallgrímur Snorrason,
Hagstofustjóri.
4. Lífeyrissjóðir og atvinnulífið. Þórarinn V. Þórarinsson,
framkvæmdastjóri Vinnuveitendasambands íslands.
5. Fyrirspurnir til framsögumanna.
6. Fundarslit.
Minjar II. Skúlptúr eftir Jorge Salas.
norðausturskaganum er hin fræga
olíuhöfn með óræða nafninu
Aruba. En sennilega er þetta þó
hálfu meiri vitneskja en Venezú-
elabúar hafa almennt um ísland,
þótt ýmsir þarlendir muni vafa-
laust kannast við nafnið á höfuð-
borg okkar.
Sjálfur er ég sannfærður um að
í Venezúela þróist fjölþætt lista-
starfsemi og hefði verið meira en
fróðlegt að fá frekari upplýsingar
þar að lútandi. Landið er stórt og
fjölmennt og því hlýtur flóra listar-
innar að draga dám af þvi. En
segjum svo að slíkar sýningar
koma frá agnarsmáu landi eins og
t.d. íslandi, þá vilja erlendir gjarn-
an álíta að þetta séu einu starf-
andi listamennirnir í því landi,
a.m.k. ijóminn af þeim!
Þótt þakkarvert sé að fá slíkar
pakkasýningar, þá tel ég form
þeirra sé ekki nægilega upplýsandi
fyrir ófróða og það sem lakara er,
þá geta þær veirð misvísandi og
gefa alranga hugmynd um list við-
komandi þjóða.
Dregið saman í hnotskurn tel
ég mig þannig næsta jafn ófróðan
um nútímalistir í Venezúela, eftir
skoðun þessarar sýningar og áður,
en hún vekur sannarlega upp löng-
un til að fá úr því bætt.
Hins vegar er þetta alls engin
gagnrýni á þá einstaklinga, sem
eiga verk á sýningunni og sem eru
vafalítið í fremstu röð í sínu heima-
landi. Yfir verkum þeirra er alþjóð-
legur blær, en af jafn litlu úrvali
verka er ógjörningur að gera sér
fulla grein fyrir styrk hvers og
eins. Auk þess njóta rýmisverk sín
ekki nægilega vel í salarkynnum
Hafnarborgar. Hefði hver lista-
maðurinn átt t.d. tíu verk á sýning-
unni í stað þriggja hefði verið mun
auðveldara að átta sig og sökkva
sér niður í einkenni hvers og eins.
Fyrir okkur íslendinga sem höf-
um fjöll og margvíslegar bergteg-
undir í kringum okkur og auðugt
úrval af gijóti er eðlilegt að lista-
maður eins og Jorge Salas höfði
mest til okkar í fljótu bragði, en
það er enginn dómur um að hann
sé áhugaverðari en hinir. Og
kannski eru hinir óræðu tréskúlp-
túrar Carloz Mendoza meir í ætt
við þjóðlegan arf, þótt þeir séu
jafn alþjóðlegar í kjarna sínum og
skúlptúrar hins fyrrnefnda. En sá
listamaður sem segja má að sé
hvað alþjóðlegastur er Luis Larti-
tegui. Hjá öllum þessum lista-
mönnum koma fram markviss
vinnubrögð og handverkið er af
hárri gráðu en þó án þess að hafa
svip af hönnun, eins og oft vill
bregða við í núlistum.
Grafíkin er mýkri í útfærslu og
ég tek þá áhættu að halda því fram
að hún hafi kvenlegt yfirbragð, og
þannig eru verk Luisu Richter með
mjúkri og blæbrigðanæmri áferð,
þar sem gengið er út frá hlutlæg-
um veruleika, en hann umformaður
þannig að rétt glittir í kunnugleg
form, tvær myndanna eru útfærðar
í sáldþrykki en hin þriðja er litó-
grafía. Línumyndir Lihie Talmor
hafa yfir sér mjög fágað yfirbragð
og þær eru gerðar í sérstæðri
tækni er nefnist „Fótógravúr og
æting“ Gladys Menesnes er algjör
andstæða stallsystra sinna bæði ú
útfærslu mynda sinna og tækni,
en hún notar tæknmi sem nefnist
„Dremel á melamín", hvað sem það
nú er. En ég veit þó að það er ein
tegund ljósmynda-prenttækni. I
sýningarskrá segir, að verk hennar
endurspegli nákvæmni hinnar
hefðbundnu prentlistar, og því get-
ur maður verið sammála, en hins
vegar sá ég næsta takmarkað aust-
rænt yfirbragð í þeim eins og þar
er haldið fram.
Það má slá því föstu, að fengur
sé að þessari sýningu, en ég vil
þó áréta að sem kynningarsýning
á list Venezúela er hún hvergi
nærri fullnægjándi.
Snæfellingnr hf. á Ólafsvík:
_ ^ j
Sameiningarviðræðum
við Grundfirðinga slitið
SNÆFELLINGUR hf., útgerðar-
fyrirtæki í eigu bæjarsjóðs Ólafs-
víkur, hefur slitið sameiningar-
viðræðum við Hraðfrystihús
Grundarfjarðar. Atli Alexand-
ersson forseti bæjarstjórnar ÓI-
afsvíkur sagði að verið væri að
skoða tilboð sem heimamenn
gerðu í þrjú skip Snæfellings,
Gunnar Bjarnason SH 25, Garðar
H. SH 164 og Tungufell SH 31.
Atli átti von á því að niðurstaða
myndi liggja fyrir um næstu helgi
en bátunum fylgja um 1700 tonna
aflaheimildir. Tilboðin gilda til mán-
aðamóta. Hann sagði að áhersla
væri lögð á að halda þeim í heima-
byggð en þó væri ekki veijandi af
hálfu Snæfellings að leggja út í
fórnarkostnað til að svo megi verða.
Snæfellingur hafi ekki fjárhagslegt
bolmagn til þess. Ljóst sé hins veg-
ar að skipin verði seld því bæjarsjóð-
ur ætli sér ekki að gera þau út.
Samkvæmt heimildum Morgun-
blaðsjns mun Dvergur hf. hafa boð-
ið Snæfelling rúmar 140 milljónir
kr. í Gunnar Bjarnason og Stakk-
holt hf. gert tilboð í Tungufell en
SnæfpIIingur gert þeim gagntilboð.
Nokkrir einstaklingar á Ólafsvík
hafa gert Snæfelling tilboð í afla
togarans Más með hugsanlega
vinnslu hans í Hraðfrystihúsi Ólafs-
víkur í huga. Herbert Hjelm, tals-
maður hópsins, kvaðst ekki hafa
heyrt neitt frá forsvarsmönnum
Snæfellings varðandi tilboð þeirra.
Atli Alexanderson sagði hins vegar
að þeim hefði verið tjáð að það
verð sem hópurinn hefði boðið gengi
ekki upp miðað við rekstur togar-
ans. Hópurinn bauð fast verð fyrir
stærstan hluta afla togarans. „Við
höfum komið því til þeirra hvaða
verð þarf að greiða fyrir aflann svo
að rekstur togarans gangi upp og
þannig standa málin,“ sagði Atli.