Morgunblaðið - 10.05.1992, Qupperneq 2

2 FRÉTTIR/INNLENT
EFNI
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 10. MAÍ 1992
Viðræður LÍN og viðskiptabankanna:
Engir samningar verið
gerðir um fyrirgreiðslu
- segir aðstoðarbankastjóri Landsbankans
VIÐRÆÐUR hafa átt sér stað
að undanförnu á milli sljórn-
enda Lánasjóðs íslenskra náms-
manna og fulltrúa viðskipta-
bankanna um fyrirgpreiðslu við
námsmenn ef það ákvæði frum-
varpsins um lánasjóðinn verður
að lögum að lán verði eingöngu
Nýju síma-
skránni
dreift í
vikunni
BYRJAÐ verður að dreifa
nýju símaskránni í vikunni.
Fyrstu sendingamar verða
sendar út á land til þess að
tryggja að allir fái skrána á
svipuðum tíma.
Símaskráin í ár verður með
svipuðu sniði og í fyrra, aðeins
stærri þó. Upplagið er 162.000
eintök. Helsta breytingin er, að
sögn Ágústar Geirssonar, rit-
stjóra, að letri á símanúmerum
hefur verið breytt. Verða nýju
töiustafímir opnari, og er þar
að leiðandi minni hætta á rugl-
ingi. Nýja símáskráin á að taka
gildi 23. maí.
greidd út eftir að námsmenn
hafa skilað vottorði um náms-
árangur. Að sögn Brynjólfs
Helgasonar, aðstoðarbanka-
síjóra Landsbankans, hefur enn
enginn samningur verið gerður
á milli bankanna og Lánasjóðs-
ins um þetta.
Brynjólfur sagðist frekar eiga
von á að bankarnir tækju þetta
að sér en eftir væri að fara ofan
í framkvæmd ýmissa atriða, sem
m.a. snertu kröfur bankanna um
ábyrgðir og lánskjör.^Aúspurður
sagði hann að bankamir hefðu
ekki gefið neina yfírlýsingu um að
þeir væru tilbúnir að taka þetta
að sér.
Ragnar Önundarson, fram-_
kvæmdastjóri íslandsbanka, segir
að þetta sé enn í athugun. „Islands-
banki hefur áhuga á málinu,“ sagði
hann. Lárus Jónsson, fram-
kvæmdastjóri LÍN, vildi ekki tjá
sig um gang þessara viðræðna að
svo stöddu.
Annarri umræðu um lánasjóðs-
frumvarpið lauk á Alþingi á
fímmtudag og var því vísað til
nefndar eftir atkvæðagreiðslu á
föstudag. Skv. upplýsingum Morg-
unblaðsins er líklegt að þriðja og
síðasta umræða hefjist á þriðjudag.
Þá munu frekari viðræður á milli
bankanna og stjórnenda Lána-
sjóðsins vera fyrirhugaðar strax
uppúr helginni.
Dómsmálaráðuneyti kannar eineltismál:
Davíð Oddsson, forsætisráðherra, leggur hornstein að Hjúkr-
unarheimilinu Eir við Gagnveg. Til hægri á myndinni er sr.
Sigurður H. Guðmundsson, formaður byggingarnefndar.
Hornsteinn lagður að
nýju hjúkrunarheimili
HORNSTEINN var lagður að hjúkrunarheimilinu EIR við Gagn-
veg 8.1. föstudag, sem er reist af Reykjavíkurborg, Seltjarnarnes-
kaupstað, Verslunarmannafélagi Reykjavíkur, Samtökum
blindra og blindravina, Sjómannadeginum í Reykjavík og Hafn-
aiTirði, Sjálfseignarstofnuninni Skjóli og Félagi aðstandenda
Alzheimersjúklinga. Er áætlað að fyrsti áfanginn verði tekinn
í notkun seint á þessu ári.
Hjúkrunarheimilið er 7.135
fermetrar og verður þar rými fyr-
ir 120 einstaklinga. Þar áf er
sérstök móttökudeild með pláss
fyrir 24 aldraða einstaklinga.
Móttökudeildin er hönnuð sér-
staklega með tilliti til greiningar,
skammtímavistunar og endur-
hæfingar. Kostnaður við bygg-
ingu hjúkrunarheimilisins er
áætlaður 833,9 milljónir króna.
í tengslum við hjúkrunar-
heimilið er ætlunin að reisa hjúkr-
unaríbúðir, sem tengjast munu
EIR með tengigangi. Alls verða
40 slíkar íbúðir byggðar. Mun
EIR veita þeim ákveðna þjónustu
en annars munu þeir sem þar
dveljast njóta heimahjúkrunar og
þjónustu.
Breyting á hegningarlögun-
um til athugunar á næstunni
TILLAGA frá fulltrúum
Kvennaathvarfsins um breyt-
ingu á hegningarlögum verður
tekin til faglegrar athugunar i
dómsmálaráðuneytinu á næst-
unni og möguleikar kannaðir á
að leggja hana eða útgáfu af
henni fyrir næsta alþingi. Helgi
Daníelsson, yfirlögregluþjónn,
segir að eineltismálin séu ein-
hver þau erfiðustu sem RLR fái
til úrlausnar og segir brýna
nauðsyn á að leita leiða til að
styrkja konur í slíkri aðstöðu.
Tillaga fulltrúa Kvennaat-
hvarfsins felur í sér að í stað lög-
regluáminningar sem menn fá fyr-
ir að leggja aðra í einelti komi
grein sem feli í sérjið hægt verði
að dæma menn sem gerst hafí
brotlegir um slíkt til að láta ekki
sjá sig á ákveðnum stöðum eða
hafa samband við ákveðna aðila í
tiltekinn tíma. Ef þeir ekki sinni
þessu sé með skjótum hætti hægt
að handtaka þá og láta þá sæta
sektum, varðhaldi eða fangelsi.
Tillagan var í desember send
til umsagnar þeirra aðila í kerfinu
sem málið varðar. Umsagnir þess-
ara aðila hafa nú allar borist dóms-
málaráðuneytinu og verður málið
tekið til athugunar á næstu dög-
um.
Ari Edwald, aðstoðarmaður
dómsmálaráðherra, segir að verði
tillagan að lögum verði um algera
nýjung að ræða i hegningarlögun-
um.
Helgi Daníelsson segist fagna
því að verið sé að leita leiða til
að ráða bót á vanda þeirra kvenna
sem lagðar séu í einelti. Hann
segir að eineltismálin séu einhver
þau erfíðustu sem RLR fái til úr-
lausnar þar sem hægt sé að leggja
fólk í einelti með margvíslegum
hætti án þess að nokkurs staðar
sé hægt að fá hönd á fest.
Helgi leggur í þessu sambandi
áherslu á að brýnt sé að styrkja
Kvennaathvarfíð þar sem þar fari
fram afar merkilegt starf að þess-
um málum.
Þórir Oddsson, vararannsóknar-
Afkoma stærstu sjávarútvegs-
fyrirtækjanna hefur versnað veru-
lega frá því í upphafi síðasta árs,
eins og fram kemur í frétt hér í
blaðinu í fyrradag. Forstjórar
Granda hf. og Útgerðarfélags Ak-
ureyringa hf. nefna aflaminnkun,
lækkandi afurðaverð og gengis-
hækkun íslensku krónunnar sem
ástæður breytingarinnar.
Amar Sigurmundsson formaður
Samtaka fískvinnslustöðva sagði í
samtali við Morgunblaðið að sam-
kvæmt nýjum tölum Þjóðhags-
stofnunar um þróun útflutnings-
verðs á sjávarafurðum hefði verð
á útfluttum sjávarafurðum lækkað
um tæp 4% frá því í apríl í fyrra.
Verðlækkun á saltfíski, sem Sam-
tök fískvinnslustöðva meta á 8%,
er ekki komin fram í þessum tölum
lögreglustjóri ríkisins, segir að ein-
eltismálin séu oft og tíðum afar
illvíg en mennirnir séu mjög útséð-
ir með að sitja um fórnarlömbin
þegar enginn sjái til og því sé
sönnunarstaðan oft erfíð.
Hann segist ekki hafa orðið var
við að þessum málum hafi fjölgað
á undanfömum árum. Hann segist
hins vegar óttast að mikið sé um
að sögn Arnars.
Ef landfrystur fískur, það er að
segja uppistaðan í framleiðslu
stóru hraðfrystihúsanna, er tekinn
út úr kemur í ljós að hann hefur
lækkað um tæp 7% á árinu. Verð-
ið á þessum afurðum var í há-
marki í apríl til júní á síðasta ári
en hefur verið að lækka hægt en
bítandi frá því í júlí. Amar sagði
að þetta væri vegin verðlækkun á
milli tegunda og markaða. Verðið
er ekki sundurliðað eftir einstökum
tegundum eða mörkuðum en Arnar
sagðist telja að lækkunin hefði
verið mest á Evrópumarkaði og
að af einstökum tegundum væri
verðlækkun á ufsa mest. Þá tók
Amar það fram að þarna væri um
að ræða beina verðlækkun í erlend-
um gjaldmiðli.'ekki væri tekið tillit
mál sem konur hafí ekki kært
vegna ótta um að verða beittar
frekara ofbeldi.
„Það er með ólíkindum hvað
sumar konur era búnar að ganga
í gegnum áður en þær kæra og
mér segir svo hugur að margar
konur búi við óbærilegt ástand án
þess að leita ásjár yfirvalda,“ segir
Þórir.
til þeirra hækkana sem þurft hefðu
að koma til að verðið héldi í við
almennar verðhækkanir.
Arnar sagði að þrátt fyrir að
verðbólgan hefði hjaðnað mikið á
þjóðarsáttartímanum hefði hún
verið mun hærri en í helstu við-
skiptalöndum okkar. Því hefði
raungengi íslensku krónunnar
hækkað, það réðist af mismunandi
breytingum á innlendri verðbólgu
og kostnaðarhækkunum og verð-
bólgu í viðskiptalöndunum, og
væri nú 6% hærra en í við upphaf
þjóðarsáttarsamninga. Arnar sagði
að raungengið hefði ekki breyst
frá því í júní síðastliðinum því
verðlagsbreytingar hefðu verið
svipaðar og hjá öðrum þjónum.
Með nýjum kjarasamningum væri
stefnt að því að innlend verðbólga
og kostnaðarhækkanir yrðu næstu
tíu mánuði lægri en í viðskiptalönd-
unum. Ef það gengi eftir myndi
raungengið lækka um 2-2'/2% og
þannig myndi gengið smám saman
leiðréttast.
Yerð á landfrystum fiski hef-
ur lækkað um 7% á einu ári
VERÐ á landfrystum fiski hefur lækkað um tæp 7% á einu ári,
að sögn Arnar Sigurmundssonar formanns Samtaka fískvinnslu-
stöðva. Raungengi íslenskú krónunnar hefur haldist stöðugt þenn-
an tíma en frá upphafi þjóðarsáttarsamninga hefur það lækkað
um 6%, að sögn Arnars.
Ekki lengur fjarlæg
hugsun að sjá
íslenska aðila í útgerð
erlendis
►Rætt við Pál Gíslason fram-
kvæmdastjóra Icecon./lO
Havel einn í heiminum
►Ævintýrið um skáldprinsinn
sem vildi færa landi sínu auð og
siðgæði var of gott til að vera rétt.
Vaclav Havel, forseti Tékkóslóvak-
íu, nýtur enn vinsælda, en forseta-
embættið hefur breytt honum,
segja vinimir./14
Flækingar á flugi
► Um 100 fuglategundir fiækjast.
hingað á ári hveiju og er þá ekki
átt við þá fugla sem verpa hér.
Margir hvetjireru árvissir gestir
en um 20% þeirra hafa aðeins sést
einu sinni frá því menn fóm að
skrá slíka gesti./16
Hvellurinn mikli og
upphaf alheimsins
►Uppgötvanir COBE-rannsókna-
hnattarins renna stoðum undir
kenningar um sprenginguna, sem
61 af sér efnið, rúmið og tímann./
18
Bheimili/
FASTEIGNIR
► l-32
íbúðir aldraðra
►Ármannsfell er að hefja smíði
stórbyggingar fyrir aldraða í
hjarta Kópavogs./18
ífimbulkulda
hafískrumlunnar
►Einstæð frásögn og myndir af
ferð þeirra Árna Johnsen alþingis-
manns og Ragnars Axelssonar
ljósmyndara á ísbjamarslóðir aust-
ur af Grænlandi./l
Kyntákn hverfur af
sviðinu
►Svipmynd af leikkonunni
Marlene Dietrich./ll
Verstöðin ísland
►Rætt við kvikmyndagerðar-
mennina Erlend Sveinsson, Sigurð
Sverri Pálsson og Þórarinn Guðna-
son um gerð umfangsmestu heim-
ildarmyndar hérlendis./12
Athvarf norðlægrar
menningar
►Víkingafélagið, sem sinnir ís-
lenskum fræðum í Bretlandi, er
orðið hundrað ára, og hér segir frá
starfsemi þess og sögu./14
Af spjöldum glæpa-
sögunnar
►Thomas E. Ketchum var frábær
skytta, en bráðlyndur. Hann þótti
hugmyndasnauður í aðferðafræð-
inni oglöggæslumenn áttu því
auðvelt með að hafa upp á honum
þegar þeim varð ljóst að hann
rændi gjarnan sömu lestirnar aftur
og aftur á sama staðnum./20
► FASTIR ÞÆTTÍR
Fréttir 1/2/4/6/bak
Leiðari 20
Helgispjall • 20
Reykjavíkurbréf 20
Minningar 22-24
íþróttir 34
Útvarp/sjónvarp 36
Gárur 39
Mannlífsstr. 8c
Dægurtónlist 18c
Kvikmyndir
Fólk I fréttum
Myndasögur
Brids
Stjðmuspá
Skák
Bíó/dans
Bréf til blaðsins
Velvakandi
Samsafnið
INNLENDAR FRÉTTIR-
2-6-BAK
ERLENDAR FRÉTTIR;
1-4
19e
22c
24c
24c
24c
24c
25c
28c
28c
30c