Morgunblaðið - 30.12.1992, Side 17

MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 30. DESEMBER 1992
17
Ár fjölskyldunnar
eftir Alfreð Jolson
Flótti Maríu og Jósefs með Jes-
ús til Egyptalands hefur verið síg-
ilt viðfangsefni listamanna. María
situr kyrrlát á svip með barnið á
baki asna, eins og við getum séð
á frábæru málverki í kirkjunni á
Staðarstað, sem nú hefur verið
endurnýjað. Þetta er fögur og róm-
antísk mynd. En hún sýnir ekki
allt. Við sjáum ekki hörmungarn-
ar, sem tengdust flóttanum: Líflát
saklausra barna, raunir aðkomu-
manna í ókunnu landi með fram-
andlega siði og tungumál.
Segja má, að nú séu tímar, sem
ekki eiga sér neina hliðstæðu.
Þegar er fleira fólk landflótta en
áður eru dæmi um. Meira en 100
milljónir barna halda til á strætum
borga úti í heimi, þar sem sjúk-
dómar, grimmdarverk og hvers
kyns misþyrmingar eru daglegt
brauð. Fæstþessara barna ná full-
orðinsaldri. I sumum löndum eins
og Brasilíu eru ofbeldissveitir lög-
reglunnar að myrða þessi börn,
sem eru ekki aðeins fórnarlömb
glæpamanna, heldur eru jafnvel
sjálf sek um glæpi.
Já, meira að segja hér á íslandi
er að finna götubörn, sem sum
hafa hlaupist að heiman. Oft hafa
börn þessi verið misnotuð og eru
jafnvel flækt í afbrotamál. Dæmi
eru um, að þau selji hvert öðru
fíkniefni og áfengi, sem getur ver-
ið mjög sterkt og lífshættulegt
eins og brugg og brennivín. Við
sjáum barnið, saklaust á svip,
reika eftir götunni og stúta sig á
banvænu áfenginu.
Kaþólska kirkjan og Sameinuðu
þjóðirnar helga árið 1993 fjöl-
skyldunni. Þetta er tími til að
meta að nýju, hvernig við búum
að fjölskyldunni. A næsta ári mun
reyna á fólk hér á landi vegna
aukinna efnahagserfiðleika og at-
vinnuleysis. Við munum standa
frammi fyrir því að þurfa að komst
af með minna. Það er ekki svo lít-
ið. Páll postuli hvetur okkur til að
„umbera hvert annað...að sýna
hvert öðru kærleika, sem er band
algjörleikans".
Þegar efnisleg gæði og lífsþæg-
indi minnka, getur komið að því,
að við förum að hugleiða og spyija
okkur sjálf, hvað það sé, sem í
raun og veru skiptir máli og við
höfum þörf fyrir. Eftir náttúru-
hamfarir og eldsvoða stendur öll
fjölskyldan saman. Einu gildir,
hvað hefur glatast, því að þau
hafa hvert annað. Þau sjá þá, hvað
er raunverulega dýrmætt og þess
virði að gleðjast yfir. Þeim skilst,
að þau höfðu næstum glatað því,
sem jafnan var sjálfgefið; fjöl-
skyldunni.
íslendingar mega vera stoltir
af því, hveiju svo fámenn þjóð
hefur fengið áorkað, eftir að hún
fékk sjálfstæði fyrir næstum 50
árum. Afrek hafa einnig verið
unnin í ýmsum greinum lista, og
þeir eiga Nóbelsverðlaunahafa í
bókmenntum, Halldór Laxness.
íslenskar bókmenntir hafa vakið
aðdáun í öðrum löndum.
En váleg teikn eru á lofti árið
1993. Hversu sjálfstæð eru börnin
okkar? Eru þau raunverulega sjálf-
stæð, þegar foreldrar ieyfa þeim
að ganga sjálfala fram til klukkan
10 eða 11 á kvöldin? Eins og ann-
ars staðar hefur hið bóklæsa
samfélag breyst í óvirkt samfélag,
sem situr starandi fyrir framan
sjónvarpið, myndbandstækið og
kvikmyndatjaldið. Þarna hafa
mikil menningarverðmæti glatast
þjóð okkar og fjölskyldu.
Eru börnin okkar, sem eru fjöl-
skyldan í nútíð og framtíð, að
verða leið og til leiðinda? Sígarett-
ur og hass, örvandi lyf, kókaín,
áfengi — allt fjötrar þetta og
sljóvgar hug þeirra. Þjófnaður
færist í aukana, því að þau þurfa
að afla fjár til að geta keypt þessi
efni.
Flestum okkar blöskrar, og við
verðum jafnvel óttaslégin, þegar
við göngum ein eða með gestum
um miðborg Reykjavíkur á föstu-
dags- og laugardagskvöldin. Það
er heldur óskemmtileg sjón að sjá
ungt fólk undir áhrifum vímuefna
skjögra áfram eða liggja afvelta,
þangað til lögreglan hirðir það upp
úr göturæsinu.
í Sögunni af brauðinu dýra eft-
ir Halldór Laxness kemst Guðrún
Jónsdóttir svo að orði: „Því sem
manni er trúað fyrir, því er manni
trúað fyrir.“ íslendingar geta
sannarlega verið stoltir af því, sem
þeim hefur hlotnast af gjöfum
Guðs, og hve miklu þeir hafa kom-
ið í verk. En höfum við sinnt því
af trúmennsku, sem okkur var
treyst fyrir?
Hin heilaga fjölskylda og árið
1993, sem helgað er fjölskyld-
unni, eru okkur hvatning til að
íhuga og endurmeta, hvernig við
eigum að varðveita andlega arf-
leifð okkar og fjölskylduna. Hin
heilága fjölskylda lifði áfram, því
að innan hennar ríkti kærleiki,
umhyggjusemi og ástúðlegur agi,
sem er svo nauðsynlegur til að
Alfreð Jolson
geta haldið velli. Á veggspjaldi
einu stendur: „Hvar er barnið þitt
í kvöld?“ Þessi orð minna okkur
á, hvernig við getum byijað.
Það er sársaukafullt að bæta
fyrir það, sem farið hefur úrskeið-
is, að temja sér aga í lífi og starfi.
Það er sársaukafullt, en algjörlega
nauðsynlegt, ef fjölskyldan á að
lifa af. Og fjölskyldan er þjóðin.
Þegar við sjáum, hvað er að ger-
ast, getum við öll sagt: „Við höfum
komið auga á óvininn, og hann er
í okkur sjálfum."
Við þurfum á hjálp Guðs að
halda. Megi árið 1993 verða fjöl-
skyldunni gæfusamt, svo að hún
styrkist og blómgist — og Ísland
allt.
Höfundur er biskup kaþólskra
á Islandi.
Traustur fjárfestingarkostur
sem lækkar skattana þína!
Hlutabréf íJarðborunum hf. eru með áhugaverðustu fjárfestingum á
hlutabréfamarkaðnum.
• Miklir framtíðarmöguleikar í nýtingu vatnsorku og jarðhita
- umhverfisvæn orka.
• Kaup fyrir allt að 100.000 kr. tryggja þér frádrátt frá
tekjuskattsstofni.
• Fyrirtækið er afar eignasterkt og með trausta eiginfjárstöðu (87%).
• Hagnaður hefur farið vaxandi undanfarin ár.
• Stefnt er að skráningu á Verðbréfaþingi Islands strax á nýju ári.
Alls hafa selst hlutabréf fyrir rúmlega 109 milljónir króna til um 200
aðila frá því að sala hófst í lok ágúst.
Lágmarksupphæð er 30.000 kr. að nafnvirði. Sölugengi er 1,87.
Sölustaðir auk Kaupþings hf. og afgreiðslna Búnaðarbankans og sparisjóðanna eru:
KAUPÞHNG
NORDURLANDS HF
Skandia
§
HANDSAL
1
LANPSBRÉF H.F.
VIB
VEHBBRÉFAVlBSKIPn
V/ SAMVINNUBANKANS
Allar frekari upplýsingar veita ráðgjafar Kaupþings hf., svo og aðrir söluaðilar.
BLJNAÐARBANKI
IaJísl
'ÍSLANDS
KAUPÞING HF
Löggilt verdbréfafyrirtœki
Kringlutini 5, sími 689080
íe'tgu Húnadarbanka íslands ogsparisjóSanna
*
SPAIHSJÓF3URINN
Framkvæmdanefnd um einkavæöingu