Morgunblaðið - 22.09.1993, Blaðsíða 15

MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 22. SEPTEMBER 1993
15
Rétt hjá Styrmi,
rangt hjá Kristjáni
eftír Jón Ásgeir
Sigurðsson
Morgnnblaðið sér ástæðu til þess
að slá upp í fyrirsögn í sunnudags-
blaði ásökun um að ég hafi framið
eða reynt að fremja lögbrot. Mér
er ljúft og skylt að bera hönd yfir
höfuð, Félagsvísindastofnun Há-
skótans segir jú að sunnudagsblað
Morgunblaðsins beri fyrir augu 65
prósenta þjóðarinnar.
Að kunna að eiga dagblað
Styrmir Gunnarsson ritstjóri
Morgunblaðsins segir í ágætri ræðu
um stöðu íslenskra fjölmiðla, sem
hann flutti á starfsmannaþingi Rík-
isútvarpsins í maí síðastliðnum:
„Það skiptir afar miklu máli, hveijir
eiga fjölmiðla oghvort eigendur fjöl-
miðla kunna að eiga þá. Mín sann-
færing er sú, að ein helsta ástæðan
fyrir velgengni Morgunblaðsins í
bráðum 80 ár sé sú farsæld, sem
fylgt hefur eigendum blaðsins. Þeir
hafa kunnað að eiga blað og það
er mikil kúnst. Þeir hafa borið gæfu
til að haga rekstri Morgunblaðsins
á þann veg að ráða starfsfólk á rit-
stjórn blaðsins, sem síðan hefur
haft frjálsar hendur um ritstjórnar-
rekstur þess...“
Á öðrum stað í sömu ræðu lætur
Styrmir Gunnarsson ritstjóri að því
liggja að kaupsýsiumenn hafi haft
svo mikinn áhuga á því að kaupa
Stöð 2, það skuldsetta fyrirtæki,
vegna þess að þeir hafi „áreiðanlega
talið sig vera að kaupa áhrif'. Eg
er Styrmi hjartanlega sammála, það
verður að tryggja sjálfstæði fjöl-
miðlanna og forsendan fyrir því er
sú að eigendurnir kunni að eiga þá.
Eftir að ég lagði inn umsókn um
starf ritstjóra Tímans, var mér gerð
fyrir þvl að í stjórn hlutafélagsins,
sem ræður ritstjóra, hefðu menn
áhyggjur af sjónarmiðum Kristjáns
Loftssonar eiganda Hvals hf. og
stjórnarformanns Olíufélagsins hf.,
sem er stór hluthafi í útgáfufélagi
Tímans. Kristján þykist greina í
fréttaflutningi mínum andstöðu við
hvalveiðar. Eg er raunar hlynntur
hvalveiðum, en ég lýg ekki til um
atburði eða haga fréttaflutningi í
þágu þeirrar skoðunar - eða and-
stæðra skoðana.
Miðað við þær upplýsingar sem
ég fékk í síðustu viku, var samræmi
við skoðanir Kristjáns Loftssonar
samt sem áður óhagganleg forsenda
fyrir því að umsækjandi kæmi til
greina. Steingrímur Hermannsson
stjórnarmaður sagðist 15. septem-
ber hafa látið bóka í stjórn útgáfufé-
lags Tímans mótmæli sín við þessum
afskiptum Olíufélagsins og hótunum
þess að leigja Tímanum ekki hús-
næði við Hverfisgötu ef ég yrði rit-
stjóri. Steingrímur kallaði þetta
„óþolandi bolabrögð". Bryndís Hlöð-
versdóttir stjómarmaður sagði mér
að stjómarmenn hefðu vissulega
áhyggjur af afstöðu Olíufélagsins.
Jón Sigurðsson stjórnarfonnaður
útgáfufélags Tímans sagði mér svo
föstudaginn 17. september að við-
horf Olíufélagsins stæðu sem bjarg
í vegi fyrir því að ég yrði ráðinn
ritstjóri. Úr því að skoðana Kristjáns
Loftssonar á því hvað sé góð blaða-
mennska gætti svo mjög við ákvörð-
un stjórnar um ritstjóra, ákvað ég
að draga umsókn mína um ritstjóra-
starf hjá Tímanum til baka.
Atvinnurógur
Kristján Loftsson stjómarfor-
maður Olíufélagsins hf. ásakar mig
um að hfa verið „í vitorði með Græn-
friðungum í tilraun til sjóráns".
Skal nú greint frá tilefni þessara
aivarlegu ásökunar stjórnarfor-
mannsins. Enn skal það áréttað að
blaðamenn em umboðsmenn al-
mennings, þeir fylgjast með, verða
vitni að og segja frá atburðum ein-
vörðungu í þágu lesenda og hlust-
enda. Óðrum hagsmunum þjóna
góðir blaðamenn ekki.
Fimmtudaginn 9. júní 1988 höfðu
talsmenn Grænfriðunga samband
við mig og báðu mig að koma til
Massachusetts, þar drægi til tíð-
inda. Mér var ekki sagt hvað stæði
til. Ég leit á mig eins og blaðamann
sem fær leyfi til þess að ferðast
með skæruliðahópi öðrum megin við
víglínuna. Þetta var tækifæri til
þess að fylgjast náið með því fólki
sem tekur þátt í aðgerðuin Græn-
friðunga og gefa íslenskum lesend-
um og hlustendum innsýn í starfsað-
ferðir þeirra. Það var alveg ljóst frá
byijun, 9. júní 1988, að sem blaða-
maður segði ég frá öllu sem fyrir
augu og eyru bæri. Það var líka
alveg ljóst að ég væri á engan hátt
þátttakandi í aðgerðum Grænfrið-
unga, ég var viðstaddur sem blaða-
maður.
Þarna voru komnir í nákvæmlega
sömu erindagjörðum blaðamaður
frá því virta blaði Boston Globe og
fréttamaður bandarísku fréttastof-
unnar Associated Press. Okkur
hafði verið gert viðvart með skömm-
um fyrirvara, gegn því að við skýrð-
um ekki fyrirfram frá áformum
Grænfriðunga.
Ég býst við því að Kristján Lofts-
son átti sig ekki á starfsreglum
blaða- og fréttamanna, og hann
veit líklega ekki að orð hans um að
ég hafi verið „í vitorði í tilraun til
sjóráns" eru alvarlegur atvinnuróg-
ur. Það er útaf fyrir sig fullkomlega
eðlilegt og skiljanlegt að Kristján
Varðandi golfvöll í aust-
urhluta Fossvogsdals
Opið bréf til bæjarstjórnar Kópavogs
eftír Svein Ólafsson
Hér með vísa ég til auglýsingar
frá Skipulagsstjóra Kópavogs í Al-
þýðublaði Kópavogs í júlí/ágúst sl.
varðandi „tillögu að breytingu að
staðfestu Aðalskipulagi Kópavogs
1988 til 2008“.
Um leið vil ég hér með leggja
fram mótmæli mín við þessari fyrir-
huguðu breytingu. Rökstuðning
minn er að fínna í blaðagrein í
Morgunblaðinu 31. júlí sl. og sendi
ég hjálagt ljósrit af þessari grein
til áréttingar og mótmælum mínum
til stuðnings.
Þó ég telji ekki ástæðu til að fjöl-
yrða öllu frekar um þessar fyrirhug-
uðu breytingar til þrengingar á
umgengnisrétti almennings á
nefndu svæði, sem ítrekað áður
hefir verið gefið til kynna að ætlað
væri til almennrar útivistar, get ég
ekki stillt mig um að bæta hér við
einu atriði, sem aðrir hafa nefnt.
Þetta er slysahættan af staðsetn-
ingu golfvallar svo nærri byggð og
umferð almennings — og jafnvel
húsum — sökum þess mikla hraða,
sem talið er að golfkúlur geti náð
þegar slegið er. Upplýsingar i grein
í danska tímaritinu „Fakta“ nr. 6/92
segja þennan hraða verulega mikið
hærri en nefnt hefir verið í skrifum
af ýmsum, eða 250 km/klst.. Þessi
mikli hraði á harðri kúlu gefur all
greinilega til kynna hættuna af
golfkúlum fyrir fólk í námunda, eða
byggð og t.d. glugga húsa, jafnvel
bifreiðar og aðrar eignamuni.
Því er vart að treysta að allir
„Ég vil að lokum leyfa
mér að vænta þess, að
komið verði í veg fyrir
það sorglega „slys“ sem
fjöldi fólks telur það
vera, ef áðurnefnd
skipulagstillaga yrði
samþykkt.“
golfíþróttamenn séu svo nákvæmir,
að kúla geti ekki geigað og fari eitt-
hvert annað en henni var ætlað.
Segir sig nánast sjálft að slíkt, auk
annarra ókosta við staðsetningu
vallar af þessu tagi í Fossvogsdal,
er ekki bara varhugaverð, heldur
líka ótæk, jafnframt að verða að
mínum dómi að teljast bein svik við
margskyns fyrri yfirlýsingar, sem
almennt hafa túlkast af fólki sem
loforð um að Fossvogsdalur allur
yrði opinn og látinn almenningi til
afnota sem útivistarsvæði, án þeirr-
ar víðtæku skerðingar, sem sam-
þykkt áðurnefndrar tiliögu myndi
hafa í för með sér.
Til áréttingar læt ég fylgja hér
með ljósrit af greininni úr tímaritinu
„Fakta", um hraðann á margskyns
knöttum og kúlum notuðum í alls
konar sportiðkun — en þar er þetta
greinilega framsett.
Ég vil að lokum leyfa mér að
vænta þess, að komið verði í veg
fyrir það sorglega „slys“ sem fjöldi
Sveinn Ólafsson
fólks telur það vera, ef áðurnefnd
skipulagstillaga yrði samþykkt.
Vona ég að bæjarstjórnarfulltrúar
upp til hópa meti meira áðurgefnar
yfirlýsingar og loforð, ásamt því
sem vafalítið má teljast almennur
vilji og þarfir, en óskir takmarkaðs
hóps íþróttaiðkenda, sem vitað er
að muni eiga annarra kosta völ um
lausn sinna mála, — sem þeir ættu
að geta sætt sig við, og þar sem
ekki þarf að ganga á rétt almenn-
ings í byggðarlaginu, sem vafalítið
myndi mælast illa fyrir og hugsan-
lega valda ófyrirséðum núningi og
óánægju ef úr yrði.
Höfundur cr fyrrverandi fulltrúi
og áhugamaður um útivist.
Jón Ásgeir Sigurðsson.
„Ég býst við því að
Kristján Loftsson átti
sig ekki á starfsreglum
blaða- og fréttamanna,
og hann veit líklega
ekki að orð hans um að
ég hafi verið „í vitorði
í tilraun til sjóráns“ eru
alvarlegur atvinnuróg-
ur.“
reki harðan áróður fyrir sínum sjón-
armiðum viðvíkjandi hvalveiðum.
En fagmenn í blaðamannastétt láta
ekki þvinga sig til þess að skekkja
fréttaflutning eða bjaga hann í þágu
sjónarmiða blaðaeiganda, þá geta
engir lesendur treyst þeim.
í för með Grænfriðungum
Kristján Loftsson fullyrðir í
Morgunblaðinu að ég hafí skrifað
hólgrein um áðurnefndar aðgerðir
Grænfriðunga í tímaritið Þjóðlíf.
Það er ósatt, þetta var einfaldiega
vettvangslýsing áhorfanda. Ég lýsti
útliti fólksins og hvað það hefði
fyrir atvinnu:
„Það kom í ljós að allt fólkið á
hótelinu þama í Gloucester var í
fullu starfi hjá samtökum Grænfrið-
unga, annaðhvort á prósentum við
það að safna peningum, rannsókn-
arstörf eða að skipuleggja mót-
mælaaðgerðir. Flest vom búsett á
austurströnd Bandaríkjanna, þar á
meðal höfuðborginni Washington.
Nokkrir voru með háskólapróf í líf-
fræði eða félagsvísindum. Ýmsir
sögðu sögur af svaðilförum við klif-
ur upp skýjakljúfa til að koma fyrir
mótmælaskiltum eða hlekkja sig
fasta, eða við önnur mótmæli gegri
mengun.“
Og þetta var ekki einhliða frásögn
af Grænfriðungum.
„Örn Daníelsson skipstjóri sat
ekki auðum höndum. Hann óskaði
þegar í stað eftir aðstoð strandgæsl-
unnar, sem kom þeysandi á tveimur
hraðskreiðum bátum þessa tvö
hundruð metra frá höfuðstöðvunum
við höfnina. Örn sagði mér eftir að
mótmælunum lauk, að Grænfrið-
ungar virtust hafa lagt áherslu á
að allt færi friðsamlega fram.
Strandgæslumenn sveimuðu um
höfnina drykklanga stund en fóru
loks um borð í Jökulfellið ásamt
með lögreglunni í Gloucester. Þeir
voru fljótir að klippa Pat Lowell
lausan, þann sem hafði hlekkjað sig
við mastrið miðskips. Síðan stóðu
þeir í stímabraki við að ná niður
Grænfriðungum sem höfðu komið
sér fyrir í fjallgönguvöðum sem voru
strengdir milli miðmastursins og
krananna tveggja.
Tveimur klukkustundum eftir að
uppskipun átti að hefjast hug-
kvæmdist lögreglumönnum að kalla
á vettvang stigabíl frá slökkviliðinu.
Stiganum var rennt undir Grænfrið-
ungana og þar með voru þau öll,
átta talsins, komin í vörslu lögregl-
unnar. Enn var það til marks um
nákvæman undirbúning og reynslu
Grænfriðunga, að í landi beið þeirra
lögfræðingur strax og fréttist af
handtökunum.
Nokkrir fískibátar létu úr höfn á
meðan Grænfriðungar héldu Jökul-
fellinu í böndum. Áhafnirnar gláptu
á aðfarirnar um borð í skipinu og
varð starsýnt á borðana með áskor-
unum um stöðvun hvalveiða og bann
við innflutningi á íslenskum fiski.
Sumir sýndu uppréttan þumalfing-
ur. Á leið í land kallaði stýrimaður
á einum fískibátnum í okkur og
spurði hvort við værum Grænfrið-
ungar. „Ég er það,“ svaraði sá sem
stýrði bátnum. „Þetta var vel gert
hjá ykkur,“ hrópaði hinn á móti.
Lögregluyfirvöld í Gloucester
voru ekki á sama máli, því að átt-
menningarnir voru hnepptir í varð-
hald og ákærðir fyrir að ráðast i
óleyfi um borð í erlent skip og fyrir
óspektir á almannafæri. Þau voru
dregin fyrir dómara síðar um dag-
inn.“
Höfundur er fréttaritari
Ríkisútvarpsins í Bandaríkjunum.
Kynningarfundur
DALE
CARNEGIE•
Þjálfun
Fimmtudagskvöld kl.
20.30 að Sogavegi 69
Námskeiðið
Konráð Adolphsson
D.C. kennari
I Fy/rurhæfni og árangur einstaklingsins
HB Byggir upp leiðtogahæfnina
-■ Bætir minni þitt og einbeitingarkraftinn
I Skapar sjálfstraust og þor
I Árangursríkari tján ing
-■ Beislar streitu og óþarfa áhyggjur
I Eykur eldmóðinn og gerir þig hæfari í
daglegu lífi
Fjárfesting í menntun skilar þér aröi ævilangt.
Innritun og upplýsingar í síma: 812411
HD
0
STJORNUNARSKOLINN
Konráð Adolphsson. Einkaumboð fyrir Dale Carnegie* námskeiðin.