Morgunblaðið - 26.10.1993, Blaðsíða 1

56 SIÐURB
243. tbl. 81.árg.
ÞRIÐJUDAGUR 26. OKTÓBER 1993
Prentsmiðja Morgunblaðsins
Þriðjungnr íbúa Angóla hefur flosnað upp
Hálf milljón íbúa
talin hafa látist
Flóttafólk segir frá algeru bjargar-
ieysi og staðfestir sögur af mannáti
Limassol, Lissabon. Reuter.
VERIÐ getur, að allt að hálf milljón manna, fimm prósent ibúanna,
hafi látið lífið síðasta árið vegna borgarastyrjaldarinnar í Angóla.
Var þetta haft eftir aðstoðarutanríkisráðherra landsins i gær en
flóttafólk frá borginni Cuito, sem uppreisnarmenn Unita-hreyfingar-
innar hafa setið um í marga mánuði, segir, að þar hafi fólk lagst á
náina til að komast af.
George Chikoty, aðstoðarutan-
ríkisráðherra Angóla, sagði á blaða-
mannafundi í Lissabon í Portúgal í
gær, að um 1.000 manns dæju dag-
lega vegna stríðsins í landinu, hung-
urs og sjúkdóma. „Við teljum, að
250.000 manns hafi látist síðan
styrjöldin braust út aftur en talan
gæti verið nær 500.000,“ sagði
hann en starfsmenn hjálparstofn-
ana áætla mannfallið á bilinu 75-
100.000. íbúar Angóla eru 10 millj-
ónir og að mati hjálparstofnana
hefur þriðjungur þeirra flosnað upp
frá heimilum sínum.'
Mannát í Cuito
Flóttafólk, aðallega Portúgalir,
sem kom til Lissabon í gær frá
Cuito í Mið-Angóla, sagði, að sögur
um mannát í borginni væru sann-
ar. Eftir níu mánaða umsátur og
sprengjuárásir Unitaliða væri borg-
in í rústum, ekkert hús óskemmt,
og fólkið algerlega bjargarlaust. Því
hefðu sumir étið líkin fremur en
að verða hungurdauðanum að bráð.
Starfsmenn Sameinuðu þjóðanna
áætla, að allt að 35.000 manns
hafi látist í borginni.
Suður-Afríkustjórn studdi Unita
fram til 1991 en hætti því þá að
eigin sögn en Chikoty aðstoðarut-
anríkisráðherra sagðist í gær efast
um, að stuðningnum hefði verið
hætt. Stanslausar sprengjuárásir
Unita á borgir og bæi í landinu
sýndu, að vopnabirgðirnar væru
nægar og á því gætu ekki verið
margar skýringar.
Palestínumenn
leystir úr halcli
ÍSRAELAR tóku í gær að láta pal-
estínska fanga lausa samkvæmt
samkomulagi sem þeir gerðu við
Frelsissamtök Palestínumanna
(PLO). ísraelar hyggjast sleppa
flestum af þeim 13.000 Palestínu-
mönnum, sem þeir halda i fangelsi,
í áföngum. Fyrst verða 700 fangar
leystir úr haldi, aðallega konur,
sjúklingar, ungmenni og gamalt
fólk. Á myndinni faðmar einn fang-
anna (t.v.) bróður sinn og einnig
má sjá móður fagna syni sínum.
Yitzhak Rabin, forsætisráðherra
ísraels, sagði þó í gær að hætt
hefði verið við að sleppa félögum í
Hamas-hreyfingunni.
Sjá „Frakkar ...“ á bls. 22.
Áfangi í leit að
nýju alnæmislyfi
París. Reuter.
VÍSINDAMENN við Pasteur-stofnunina í París skýrðu frá því í
gær, að þeir hefðu uppgötvað nýja sameind, sem greiddi alnæmis-
veirunni leið inn í frumur mannslíkamans. Kváðust þeir binda
miklar vonir við, að fundurinn auðveldaði leitina að bóluefni
gegn sjúkdómnum.
Dr. Ara Hovanessian, yfirmað-
ur veiru- og ónæmisfræðadeildar
Pasteur-stofnunarinnar, sagði, að
tekist hefði að einangra svokallað-
an viðtaka, einkenndur CD26,
sem ásamt öðrum áður þekktum
viðtaka, CD4, gerði veirunni kleift
að komast inn í frumurnar. CD4
bindur veiruna við frumuna en
CD26, sem er hvítukljúfur, opnar
henni dyr inn í frumuna.
í tilkynningu frá Pasteur-stofn-
uninni segir, að fundur CD26 og
vitneskjan um mikilvægi hans,
„opni nýjar leiðir í leit að lyfi og
bóluefni gegn alnæmi".
Fram að þessu var aðeins vitað
um CD4 en vísindamenn hefur
lengi grunað, að annar viðtaki
væri til staðar. CD26 er líklega
sameiginlegur öllum afbrigðum
alnæmisveirunnar og Hovaness-
ian sagði, að án hans kæmist hún
ekki inn í frumurnar. Þess vegna
væri CD26 svo ákjósanlegt skot-
mark.
Reuter
Mótmæla óöld íBelfast
UM sex þúsund manns gengu um götur Belfast í
gær til þess að mótmæla tilræði írsku hryðjuverka-
samtakanna IRA á laugardag og votta fórnarlömb-
unum tíu virðingu sína. í hópnum voru kaþólskir
menn og við tilræðisstaðinn höfðu verið lögð blóm
með samúðarkveðjum frá kaþólskum borgurum.
„Það snertir mig djúpt að kaþólskir skyldu leggja
leið sína hingað. Það sýnir hugrekki þeirra og stað-
festir að ekki er hægt að skella skuldinni á þá alla
sem einn. Heiðarlegt fólk úr báðum hópum getur
staðið saman,“ sagði embættismaður í Belfast. John
Major, forsætisráðherra Bretlands, útilokaði í gær-
kvöldi samninga við Geriy Adams, leiðtoga stjórn-
málaarms IRA, og var gefin út séretök yfirlýsing
um að Adams væri bannað að heimsækja breska
meginlandið en Tony Benn, þingmaður Verkamanna-
flokksins, mun hafa boðið honum til London.
Sjá „Viðurkenna mistök og boða
rannsókn" á bls. 23.
Volkswagen bregst við auknum rekstrarerfiðleikum
Stytta vumuviku
í stað
Bonn. Daily Telegraph.
ÞÝSKU bílaverksmiðjurnar Volkswagen (VW) birtu í gær áform um
að stytta vinnuvikuna niður í fjóra daga til þess að draga úr launa-
kostnaði vegna dökks útlits í rekstri fyrirtækisins. Trúnaðarmaður
launþegasamtakanna IG Metall hjá Volkswagen lýsti stuðningi við
aðgerðirnar, sagði styttingu vinnuvikunnar æskilegri en uppsagnir,
jafnvel þó það þýddi kauplækkun.
Ákvörðun Volkswagen kemur á
sama tíma og fregnir berast af
miklum erfiðleikum þýskra fyrir-
tækja. í gær var tilkynnt að
Daimler-Benz-samsteypan hefði
verið rekin með 3,9 milljarða marka
halla, jafnvirði 166 milljarða króna.
Er það mesta tap í sögu fyrirtækis-
ins. Munar mestu um neikvæða
útkomu í rekstri Mercedes-Benz-
verksmiðjanna en tapið á bílafram-
leiðslunni nam 2,8 milljörðum
marka, jafnvirði 119 milljarða
króna. Birti Daimler-Benz jafn-
framt áform um að segja 16.000
manns upp í dótturfyrirtækinu
Deutsche Áerospace og loka þremur
verksmiðjum á næstu þremur árum.
Samkvæmt upplýsingum fremstu
rannsóknarstofu Þýskalands á sviði
efnahagsmála hyggjast flest þýsk
fyrirtæki draga saman framleiðslu
vegna verulegs samdráttar einka-
neyslu innanlands og þar sem út-
flutningur hefur ekki aukist í þeim
mæli sem spáð hafði verið.
Sex helstu efnahagsstofnanir
Þýskalands hafa birt skýrslur um
ástand og horfur í þýskum efna-
hagsmálum. Fimm þeirra spá 1%
hagvexti í landinu vestanverðu á
næsta ári. Ganga þær út frá þvi
að laun hækki ekki umfram 2%,
einkaneysla vaxi og útflutningur
aukist. Sjötta stofnunin spáir hins
vegar 0,5% efnahagssamdrætti.
Dregur hún í efa að hægt verði að
lækka vexti nógu hratt til þess að
ýta undir aukna einkaneyslu og
býst við því að launahækkanir verði
úr hófi fram. Stofnanirnar eru allar
sammála um að atvinnuleysi aukist
1994 og allt að 400.000 manns
missi vinnuna þannig að 3,77 millj-
ónir manna eða 9,8% vinnuaflans
verði án vinnu.
Verkalýðssamtök með IG Metall
í broddi fylkingar krefjast sex pró-
sent kauphækkunar á næsta ári.
Hefur sú ákvörðun þýska þingsins
sl. föstudag að draga úr atvinnu-
leysisbótum hert samtökin í kröfu-
gerð sinni. Lækkaði þingið atvinnu-
leysisbætur úr 63% af launum í 60%
og langtímabætur um 3%. Ætlun
ríkisstjórnarinnar með þessu er að
minnka fjárlagahalla um þriðjung.