Morgunblaðið - 10.08.1994, Blaðsíða 17

MORGUNBLAÐIÐ
MIÐVIKUDAGUR 10. ÁGÚST 1994 17
LISTIR
Papp-
írsverk
yndis-
þokkans
MYNPLIST
Úmbra
PAPPÍRSVERK
Ritva Puotila. Opið frá kl. 13-18 rúm-
helga daga, 14-18 laugardaga og
sunnudaga. Lokað mánudaga. Til 24.
ágúst. Aðgangur ókeypis.
FRÆNDUR vorir Finnar hafa
af ríkri arfleifð að ausa í listiðnaði
og maður sér þess greinileg merki
á svo til öllum sýningum er frá
þeim koma. Gott dæmi um það
er sýning Ritva Puotila í listhúsinu
Úmbru þessa dagana, en hún er
vel þekkt í heimalandi sínu fyrir
pappírsverk sín. Hún hefur haldið
margar einkasýningar og tekið
þátt í miklum fjölda samsýninga
víðs vegar í heiminum.
Eins og segir í sýningarskrá,
„notar listakonan pappírsþráð,
þéttsnúinn og sterkan í verk sín,
sem endist vel jafnvel þótt gengið
sé á honum daglega. Þræðirnir
verða til við kurlun og suðu á trjá-
viði sem valsaður er í þunnar
mottur sem eru litaðar og undnar
upp í þétta þræði. Litameðferð og
útlit verkanna bera með sér að
hún sækir innblástur i frnnska
skóginn. Verkin eru hrein og tær
í formi og lit og í senn bæði frum-
leg og sígild." Hér er skilmerkilega
að orði komist og ekkert ofsagt,
því að auðséð er að hér er mikil-
hæf listakona á ferð. Og þó ein-
ungis fá verk séu á sýningunni,
sem er byggð í kringum þijú stór
meginverk, og svo nokkur minni
sem eru vendir eða blómsturvasar,
tekur hún mann sterkum tökum.
Það er einfaldlega eitthvað svo
ekta og upprunalegt í þessum
vinnubrögðum, sem gera það að
verkum að maður er strax með á
nótunum. Handbragðið er hreint
frábært og verkin njóta sín vel í
hinum vinalegu húsakynnum.
Það er eitthvað upprunalegt,
sterkt og máttugt ferli í og að
baki útfærslu myndanna „Mýrar-
tré“ (1) og „Andapíramídi" (2),
og framúrskarandi hrein og þróuð
vinnubrögð í „New York motta“
(5). Jafnframt er svarti vasinn á
mottunni ofurmáta fallegur. Eftir
tvær heimsóknir er ég sannfærður
um að sýning Ritva Puotila sé ein
sú athyglisverðasta sem sett hefur
verið upp í listhúsinu Úmbru fram
að þessu og hafa þær þó margar
verið athyglisverðar. Sýningin
staðfestir þýðingu og vægi hinna
smærri sýninga og er mikilvægt
að fjölmiðlar séu hér með á nótun-
um.
Bragi Ásgeirsson
Vandvirkur
organleikari
TONLIST
Ilallgrímskirkja 7.
ág úst.
DOROTHEA
WILKESMANN
HÚN ER kynnt sem organisti
frá Svíþjóð, þýskfæddi orgelleik-
arinn, sem sá um „Sumarkvöld
við orgelið“ sl.
sunnudag. Efnisval
úr ólíkustu áttum er
boðið upp á í Hall-
grímskirkju þessi
sumarkvöld og er
það vel þótt verk-
efnavalið hljóti að
verða misjafnt að
gæðum, því ekki
verður alltaf bæði
sleppt og haldið. Jo-
hann Gottfried
Walther var árinu
eldri en J.S. Bach,
en þó nemandi
Bachs og gætir því
eðlilega áhrifa
Bachs í skrifum
Walthers og svo er
um það eftirtektarverðasta sem
Walther lét eftir sig sem tón-
skáld, en það voru útsetningarn-
ar fyrir orgel eftir Albinoni, To-
relli og fl. Konsertinn í a-moll,
hljómsveitarkonsert eftir Torelli,
í orgelútsetningu Walthers,
minnir mjög á konserta Vivaldis
og Bachs, en vantar kveikjuna
sem Vivaldi og Bach var gefin.
Dorothea lék konsertinn stíl-
hreint og með góðu raddavali,
þótt undirrituðum þætti að viber-
atoið í hæga kaflanum hefði
mátt stytta. Johann Ludwig
Krebs var uppáhaldsnemandi J.S.
Bachs og skrifaði upp mörg verk
kennara síns. Tónskáld var hann
einnig, en kóralforspilin tvö sem
Dorothea flutti eftir hann sanna
að tæplega er hægt að ætla hon-
um nokkuð af því sem Bach er
skrifaður fyrir, eins og „sumir“
hafa reynt að halda fram. Þó var
síðari forleikurinn hinum fyrri
skárri. Þá „dórísku" eftir Bach
lék Dorothea af töluverðu öryggi
og þótt Tokkatan
væri óvenjulega
„registeruð“, var
tónvefurinn skýr.
Fúgan, aftur á móti,
með líku raddavali,
skilaði sér síður, að
mínu mati, og hægt
er að ganga of langt
í að fjölga stöðugt
röddum í Bach-fúg-
um, það gengur
frekar í verkum eins
og Mendelssohn-
sónötunni, nr. 2 í c-.
Oft erfitt að skila
þessum sónötum svo
vel sé því Mend-
elssohn virðist heyra
hljómsveitina fyrir
sér þegar hann skrifar fyrir org-
el. „Gammal fábodpsalm frán
Dalama“ gaf sænska þjóðlaga-
stemmningu og Lux aetema eftir
Kokkonen var ekki ósnoturt sam-
spil tólftónakerfis og dúr og moll-
kerfís. Passacaglia um sálminn
Jesum meine freude var lokaverk
tónleikanna og líkara nokkmm
tilbrigðum um sálminn en pas-
sakaglíuformi. Dorothea Wilkes-
mann er heiðarleg, alvarleg og
vandvirk í sinni vinnu. Hún er enn
ung að ámm og listrænar stærðir
koma vonandi með ámnum.
Ragnar Björnsson
Dorothea
Wilkesmann
Djassdúó á
Sólon Islandus
DÚÓ Jennýar Gunnarsdóttur söng-
konu og Sunnu Gunnlaugsdóttur
píanóleikara mun flytja létta djass-
standarda á Sólon íslandus föstudag-
inn 12. ágúst.
Dúóið mun einnig leika á efri hæð
Fógetans, fimmtudaginn 11. ágúst.
Aðgangur er ókeypis.
------» ♦ ♦ ■
Tveggja
vikna söng-
námskeið
SVANHVÍT Egilsdóttir, prófessor,
heldur söngnámskeið í húsakynnum
Tónlistarskólans í Reykjavík,
„Stekk“, Laugavegi 178, í ágúst.
I frétt, sem Morgunblaðið birti um
námskeiðið í vikunni, slæddist inn
leiðinleg prentvilla um að námskeiðið
stæði frá 15.-17. ágúst. Hið rétta
er að það stendur frá 15. til 27.
ágúst næstkomandi. Eru hlutaðeig-
andi aðilar beðnir velvirðingar á þess-
um mistökum.
♦ ♦ ♦
Fuglar af
blámeisuætt
WOLFGANG Miiller vinnur að þýsk-
íslensku blámeisabókinni fyrir bóka-
forlag Marin Schmitz og er um þess-
ar mundir við gagnsöfnun í Reykja-
vík. Hann heldur sýningu á vinnu
sinni að Nýlendugötu 15 dagana 19.,
20. og 21. ágúst. Sýningin verður
opin milli kl. 17.00-22.00 þann 19.
en milli kl. 15.00-19.00 hina dagana.
Nærmynd af brúðkaupi
KVIKMYNPIR
! Iláskölabíö/Borgar-
bíö Akurcyri
FJÖGURBRÚÐKAUP
OG JARÐARFÖR, „FOUR
WEDDINGS AND
AFUNERAL" ★ ★ ★
Leikstjóri: Mike Newell. Handrit:
Richard Curtis. Aðalhlutverk: Hugh
Grant, Andie MacDowell, Kristin
Scott-Thomas, James Fleet, Charl-
otte Coleman og Simon Caliow.
Working Title. 1994.
RÓMANTÍSKA gamanmyndin
Fjögur brúðkaup og jarðarför fylgir
mjög nákvæmlega heiti sínu og
fjallar eingöngu um fjögur brúð-
kaup og eina jarðarför. Hún er ein
vinsælasta breska gamanmyndin
sem gerð hefur verið á undanförn-
um árum. Handrit Richard Curtis
(„The Black Adder") er fullt af
góðum breskum samkvæmishúmor
og leikurinn er fínn en eins og við
mátti búast dregur jarðarförin
myndina talsvert niður með hátíð-
leik sínum og væmni þrátt fyrir
ágæta tilvitnun í íslandsvininn
W.H. Auden.
Brúðkaupin fjögur eru aftur
glettilega skemmtileg, léttleikandi
og kímin, en leikstjórinn Mike New-
ell gætir þess að fara aldrei út í
grallaralegan ærslaleik og læti. Hér
er flest með alvarlegu yfirbragði
svosem eins og á við tilefnið og
grínið eins og sprettur af sjálfu sér
í lágstemmdum stíl Newells. Þetta
er snyrtileg og vönduð gamanmynd
í kjól og hvítu og hún hagar sér
að mestu leyti í samræmi við það.
Ef titillinn hefði átt að vera
ATRIÐI úr myndinni Fjögur
brúðkaup og jarðarför.
hárnákvæmur hefði myndin heitið
Fjögur brúðkaup, jarðarför og ein
mikilvæg ástarsaga því rómantíski
þáttur hennar er ekki svo lítill og
snýst um piparsveininn og svara-
manninn hugljúfa Hugh Grant og
bandarísku skvísuna Andie
MacDowell. Vegna þess hve myndin
einskorðast við brúðkaupin (og jarð-
arförina) fáum við aldrei að kynn-
ast neinni persónu hennar nema í
gegnum giftingarnar svo í raun
veit maður sáralítið um aðalpersón-
urnar tvær fyrir utan að þær eru
alltaf í brúðkaupum og ástin kvikn-
ar á milli þeirra. Rauði þráðurinn
í myndinni er spurningin um hvort
þau eigi einhvertíma eftir að rugla
saman reytunum og standa einu
sinni upp við altarið saman.
Styrkur Fjögurra brúðkaupa
liggur ekki hvað síst í handriti Curt-
is, sem hefur gott auga fyrir því
kómíska og ekki síst vandræðalega
sem hent getur við merkisatburði
eins og brúðkaup. Brandararnir
koma margir fyrir sem slysaleg
ummæli í þvinguðum og kurteisleg-
um samtölum en það skemmdi
nokkuð fyrir að margan góðan
brandarann hafði maður séð marg-
oft í sýnishornum úr myndinni. Eitt
af bestu atriðunum er þegar grínar-
inn Rowan Atkinson (Mr. Bean)
stelur senunni sem óvanur prestur
í hlægilegu nafnarugli. Curtis kann
líka að byggja upp frásögnina þann-
ig að lokabrúðkaupið verður að tals-
vert spennandi atburði.
Hinn strákslegi Grant er bráð-
góður sem maður er veit ekki i
hvorn fótinn hann á að stíga í ástar-
málum. Hann er ljúflingspiltur hinn
mesti en lendir í kringumstæðum í
lokin sem geta fengið hárin til að
rísa á hvaða brúðguma sem er.
MacDowell þjónar vel hlutverki sínu
sem hin dularfulla Bandaríkjakona
og aðrir í leikarahópnum gera vel
við minni hlutverk vina Grants:
Kristin Scott-Thomas ber þar af
öðrum. Það örlar nokkuð á yfirlæti
í þessum vinahópi og sjálfsánægju
sem er alltaf við það að skemma
fyrir ágætri gamanmynd og lýsir
sér kannski hvað best í jarðarför-
inni, atriði sem vel hefði mátt missa
sín því enginn persónanna ristir
mjög djúpt og alls ekki sá úr vina-
hópnum sem lætur lífið.
En fyrir unnendur rómantískra
gamanmynda þar sem fer saman
góður húmor og ágætur leikur er
Fjögur brúðkaup og jarðarför tilval-
in skemmtimynd.
Árnaldur Indriðason
Djasstónleikar á Selfossi
DJASSTÓNLEIKAR verða haldnir í
Hótel Selfossi sunnudaginn 14. ág-
úst. Þar koma fram söngkonurnar
Jenný D. Gunnarsdóttir og Kristjana
Stefánsdóttir, ásamt hljómsveitum
sínum.
Djasskvartett Kristjönu skipa, auk
hennar, Gunnar Jónsson, trommu-
leikari, Smári Kristjánsson, bassa-
leikari, og Vignir Þór Stefánsson,
píanóleikari. Með Jennýju leika
Sunna Gunnlaugsdóttir á píanó, Rób-
ert Þórhallsson á bassa og Tómas
Jóhannsson á trommur.
Húsið verður opnað kl. 20 og tón-
leikarnir hefjast kl. 21.
A mörkum
frásagnar og ljóðs
UÓÐABÓKIN Þrjár óðar-
slóðir eftir Böðvar Guð-
mundsson er komin út hjá
Mál og menningu. í henni
glímir höfundureinkum við
samtíma okkar, svo ólíka
hluti sem umferðamenn-
ingu, fréttaheiminn sem
umlykur okkur, virðingu
okkar eða óvirðingu við
menn, dýr og umhverfi.
Ekkert Ijóðanna ber titil
Bödvar
Guðmmulssou
og þótt sjálfstæð séu
mynda þau smátt fram-
vindu sem er á mörkum
frásagnar og ljóðs. Ljóða-
bókin er þyí tilraun til að
endurnýja eldfornt list-
form, söguljóðið.
Bókin er 37 bls., unnin
í G. Ben. prentstofu h.f.
Kápu gerði Guðjón Ketils-
son og myndskreytti hann
jafnframt bókina.