Morgunblaðið - 10.08.1994, Qupperneq 31
MORGUNBLAÐIÐ
MIÐVIKUDAGUR 10. ÁGÚST 1994 31
BRÉF TIL BLAÐSIIMS
Goggunarröðiii
í hænsnabúinu
MORGUNBLAÐINU hefur borizt
eftirfarandi bréf frá þeim bræðrum
Ásbirni (Bubba), tónlistarmanni,
og Þorláki (Tolla), myndlistar-
manni, Kristinssonum Morthens.
Það hefur ekki farið fram hjá
neinum að allt stefnir í alþingis-
kosningar hér á landi í haust:
Flokkarnir vígbúast, tekin eru
fram vopn öll og veijur, hófadynur
í fjölmiðlum, reykjarmökkur stígur
upp af þjóðarsálinni, flokkarnir
reyna, hver með sínum hætti, að
ná sem sterkastri stöðu áður en
átökin hefjast.
Það sem stendur upp úr forleik
átakanna er hin umdeilda ákvörðun
Jóns Baldvins Hannibalssonar að
skipa Jakob Frímann Magnússon
sem forstöðumann íslenska sendi-
ráðsins í London í sex mánuði eða
þar til Kjartan Jóhannsson sér sér
fært að taka við starfinu næsta
sumar og sýnist sitt hverjum.
Ekki ætlum við að taka afstöðu
til þess hvernig utanríkisráðherra
stendur að þessari ákvörðun sinni,
hvort öllum formsatriðum hafi verið
fullnægt eða hvort goggunarröðin
í hænsnabúinu hafi verið í heiðri
höfð, okkur fínnst sú staðreynd
skipta meira máli, að með tilkomu
Jakobs Frímanns í stöðu menning-
arfulltrúa við sendiráðið í London
hafa orðið straumhvörf í kynningu
íslenskrar menningar meðal ann-
arra þjóða.
Það þótti vægast sagt bera vott
um pólitíska spillingu og siðleysi
þegar Jakob Frímann var skipaður
í þá stöðu á sínum tíma og má
vera að svo hafi verið. En í stuttu
máli reyndist hann með dugnaði
sínum, frumleika og útsjónarsemi,
brúarsmiðurinn góði sem isléíiskir
listamenn hafa látið sig dreyma um.
Landrekskenningin hefur öðlast
nýja merkingu þegar skáld, mynd-
listarmenn, klassískir tóngjörðing-
ar, leikarar, kórar stórir og smáir,
rokkarar, söngvarar, arkitektar,
kvikmyndagerðarfólk, bjórbruggar-
ar, matreiðslumenn, sægreifar og
athafnaskáld hafa hvað eftir arinað
flætt yfir Themsárbakka, þyrpst inn
um hlið borga og bæja vítt og breitt
um Bretlandseyjar, fyllt upp í sjón-
varpsskerma og fegrað útvarpsdag-
skrá BBC.
Nú eru að koma út í Bretlandi
ljóðasöfn, skáldverk og tónverk á
geisladiskum, meðal annars fyrir
tilstuðlan Jakobs Frímanns. Stjórn-
málamenn og aðrir sem um þetta
mál hafa tjáð sig ættu að fara var-
lega í að tala niðrandi um þá reynslu
sem Jakob Frímann hefur úr popp-
og rokkkúltúrnum, því þar er að
finna fleiri fjörefni fyrir íslenskt
samfélag en eftir eru í þeirri undan-
rennu sem dægurpólitíkin er orðin.
Við bræður erum ekki skoðana-
bræður Jakobs Frímanns í pólitík
né flokksbræður hans, en þegar
pólitíkin, sem snýst oftar en ekki
um högg urdir beltisstað, beinist
að því að sverta þennan mann og
störf hans þá rísum við upp til varn-
ar.
Ef gæðin vigtuðu meira en
formsatriði vildum við sjá Jakob
Frímann Magnússon skipaðan
sendiherra í London til frambúðar.
TOLLI OG BUBBI,
Seltjarnarnesi, ágúst 1994.
Undraverðar samfé-
i
' lagsverur -
( Frá Sveini Ólafssyni:
ÞEGAR ekið er um úti á landsbyggð-
inni sér maður þráfaldlega á vegun-
um framundan í fjarlægð undarlegar
myndir. Þetta lítur út eins og langir
ormar sem liðast áfram í landslag-
inu. Þegar betur er að gáð eru þetta
raðir af bílum, sem keyra hver aftan
í öðrum í löngum röðum, greinilega
á 80-100 km hraða - eins hratt og
leyfilegt er að fara hraðast. Bilið er
svo lítið að þetta er til að sjá eins
' og langir ánamaðkar og liðirnir, sem
sveygjast til og frá í landslaginu eru
bílarnir, hver aftan í öðrum, bilið
oft nánast 3 - 5 bíllengdir, - sem
sé hver nánast inni í næsta bfl. -
Náið samfélag það! Og maður sér
niargar svona halarófur með milli-
bili á milli - nóg pláss á veginum
J fyrir dreifðari umferð.
Manni verður á að hugsa: íslend-
ingar virðast vera undraverðar sam-
félagsverur, eftir þessu að dæma.
' Þegar þeir keyra bíl, þurfa þeir að
vera hver alveg uppi í eða ofan í
öðrum. Eða eru þeir kannski bara
hugsunarlausir halarófudýrkendur?
Ekki er annað að sjá en svo sé. Og
svo kemur maður stundum að kyrr-
stæðri halarófu af bílum í kös. Allt
beygðað og bramlað og krambúler-
í að, bæði aftan og framan. - Ein-
\ hver fremst i bílastrollunni þurfti
snögglega að bremsa. Hinir gátu
ekki stoppað, - bilið var svo stutt,
’ svigrúmið var, bara ekkert á þeirri
ferð sem allir eru á - allir að flýta
sér, - eða var það ekki? Það eru
nokkur dæmi um sjö til átta bíla sem
rekist hafa hver aftan á annan af
svipuðum ástæðum og nefnt var,
t.d. í Elliðaárbrekkunni sællar minn-
ingar. - MikiII ferðaflýtir það!! -
ÍC& útgjöldin - og óþægindin. -
Borgar þetta sig?
Væri nú ekki ástæða til að ALLIR
bifreiðastjórar, sem ÞYKIR VÆNT
í UM BÍLINN SINN, færu að hafa
þann háttinn á, að gæta þess vand-
Islendmgar
lega að hafa bilið milli bíla í akstri
nægjanlegt. - Nægjanlegt til að
ÞEIR SJALFIR hafi nóg svigrúm til
að stoppa, án þess að þurfa að eiga
á hættu að aka aftan á næsta bíl?
Einnig að gæta þess, að næsti bíll
fyrir aftan sé ekki svo nærri í akstri,
að hætta sé á, að hann hafi ekki
svigrúm til að stoppa án þess að
keyra aftan á sjálfan mann, - ef
snögglega þyrfti að stoppa? Og ef
ekki er hægt að fá þann fyrir aftan
til að hafa bilið nóg, að hleypa þá
bara viðkomandi fram úr og losna
þannig við hann?
Ég held að það væri affarasælla
að íslendingar létu samfélagskennd-
irnar koma út á einhveiju öðru en
því í umferðinni, að keyra nánast
„oní“ farangursrými næsta bíls á
undan - í algjöru hugsunarleysi.
Væri ekki ráð, kæru samlandar, að
hafa þetta hugfast og stuðla með
því að betri samfélagsmenningu og
ánægjulegri aðstæðum á ferðalögum
þegar við „Sækjum ísland heim“?.
Kæri vegfarandi: „Gæfan fylgi þér
í umferðinni!". - Munum líka:
„Þarna er hver sinnar gæfu smiður“.
SVEINN ÓLAFSSON,
Furugrund 70,
Kópavogi.
Gagnasafn
Morgunblaðsins
Allt efni sem birtist í Morgun-
blaðinu og Lesbók verður fram-
vegis varðveitt í upplýsinga-
safni þess. Morgunblaðið áskil-
ur sér -rétt til að ráðstafa efninu
þaðan, hvort sem er með endur-
birtingu eða á annan hátt. Þeir
sem afhenda blaðinu efni til
birtingar teljast samþykkja
þetta, ef ekki fylgir fyrirvari
hér að lútandi.
Grímsey og Svalbarði
Frá Guðmundi Bergssyni:
ÁRNI Jónsson tannlæknir segir
hinn 17. júlí að ég hafi sagt þann
5. júlí að Norðmenn hafi fengið
yfirráð á Svalbarða með samningi
árið 1920. Það er rétt haft eftir,
ég held mér við staðreyndir. En
ég tel það ekki góða sagnfræði að
segja söguna eins og menn vilja
sjálfir hafa hana og sniðganga all-
ar heimildir. Þannig á ekki að halda
á málum og breytir þar öngvu þó
landafræði blandist í söguna.
Hann.viðurkennir hinn 24. júní
að Norðmenn hafi fengið Sval-
barða með samningum í París 1920
og þannig náð eyjunni af Rússum,
en það var eftir áratuga rifrildi og
þras. Samt segir Ámi orðrétt hinn
17. júlí: „Svalbarði er hluti kon-
ungsríkisins Noregs líkt og Gríms-
ey er hluti lýðveldisins Islands.“
Nú spyr ég hann, sem segist vera
nokkuð góður í landafræði og þá
sjálfsagt í sögu líka, hefur hann
einhveijar heimildir fyrir því að
Grímsey hafi ekki alltaf verið hluti
af íslandi, eins og aðrar eyjar t.d.
Vestmannaeyjar? Hafa einhvern
tíma einhveijir útlendingar sest að
í Grímsey er vildu leggja hana
undir sitt heimaland? Höfum við
einhvern tíma gert samninga við
einhveija þjóð um yfirráð okkar á
Grímsey?
Ég hef ekki séð það. Þessvegna
get ég ekki séð hver meiningin er
hjá Á.rna að setja svona rugl á
prent. Hann segir að tannlæknar
megi hafa skoðun, því er ég sam-
mála, jafnframt tannlæknar og
skósmiðir og meira að segja ég,
sem hef ekkert stöðutákn. Hann
vill að íslendingar fari til fiskveiða
með Norðmönnum, hann fylgist
ekki nógu vel með. Það er líka
aflaleysi í Norður-Noregi, þar sem
margir hafa farið á hausinn, bæði
í útgerð og fiskvinnslu eins og
hér, og það þrátt fyrir ríkisstyrki.
Norðmenn ausa olíu upp úr sjávar-
botni auk annarra stoða sem þeir
hafa til að skjóta undir sitt efna-
hagslíf og geta þessvegna styrkt
sinn sjávarútveg, ólíkt því sem hér
er, þar sem eina auðlindin er sjáv-
arútvegur sama hvernig Árni
reiknar í %.
Norðmenn eiga stóran versl-
unarskipaflota. Hluti hans var
skráður undir hentifána erlendis,
m.a. út af sköttum, og voru erlend-
ar áhafnir. Þeir breyttu lögunum
og reyndar Danir líka, þannig að
nú eru skipin komin heim og með
innlendum áhöfnum. Hér hjá okkur
eru skip skráð erlendis og útlendar
áhafnir á skipunum en íslenskir
sjómenn atvinnulausir og væri nær
fyrir íslenska ráðamenn að gera
lagabreytingar svo að skipin komi
heim og verði mönnuð íslendingum
í stað þess að hrekja fólk úr landi
í atvinnuleit eins og Ámi ert að
tala um.
Ég verð að viðurkenna að ég
náði ekki til botns í því hjá honum
að Svalbarðadeilan verði til þess
að Norðmenn samþykki aðild að
Evrópusambandinu og að það væri
hagstæðara fyrir okkur að þeir
felldu hana. Ég fæ ekki séð að við
fáum einhveiju um ráðið. Hann
talar um fisksölu til Evrópu og það
er rétt að vissu marki, en hann
gleymir vestrinu og austrinu. Við
seljum fisk til Bandaríkjanna og
við seldum áður saltfisk til Kúbu
og Brasilíu en nú eru þeir markað-
ir að opnast aftur. Einnig seljum .
við til Japan þar sem margir munn-
ar eru og finnst fiskur góður, svo
er iíka til ríki sem heitir Kína og
þar éta menn nú fisk. Hvemig
væri að leita fyrir sér þar, ég held
að við þurfum ekki að kvíða því
að geta ekki selt þessa fáu titti
sem við megum veiða.
Þegar kaffiuppskeran brestur,
hækkar heimsmarkaðsverð á kaffi.
Þegar aflabrestur verður ætti fisk-
ur allt eins að hækka.
Árni segir hinn 17. júlí um Sval-
barðadeiluna: „Um réttlæti þess
að Norðmenn náðu yfirráðum á
þessu svæði má eflaust deila.“
Þegar ég minntist á það 5. júlí að
fleira en Svalbarði hefði molnað
úr gamla rússneska keisaradæm-
inu eftir fyrri heimsstyijöldina og
talaði um Finnland og Eystrasalts-
ríkin frá því sambandi (þess má
geta að ísland var fyrsta ríkið sem
fékk sjálfstæði eftir stríðið, hinn
1. desember 1918, eins og allir
vita), þá skrifar hann 17. júlí:
„Ætti t.d. að afhenda Rússlandi
aftur Finnland og Eystrasaltsríkin
sem þú minntist á?“ Ég minntist
aldrei á það þó ég talaði ekki um
þessi lönd í sambandi við Sval-
barðasamninginn og þar sem Rúss-
ar létu af gamla keisaradæminu.
Það hlýtur að vera viljandi mis-
skilningur, nema Ámi sé úttroðinn
af útúrsnúningum eða hvoru-
tveggja. Ég sé ekki ástæða til að
eyða meiri pappír og bleki á jafn
neðanpijóningslegan náunga eins
og hann virðist vera, eftir skrifum
hans að dæma.
GUÐMUNDUR BERGSSON,
Sogavegi 178,108 Reykjavík.
BIODROGA
Lífrænar jurtasnyrtivörur
Hreinsimjólk 400 ml.1.195 kr.
Andlitsvatn 400 ml 1.195 kr.
LOTION
- AICOHOLFREE -
L0TI0N
-SANS
BIODROGA
REINIGU NGSMILCH
MILKY CLEANSER
-EXTRAMILD-
DEMAQUILLANT
DOUCEUR
O 400mn3£
baðen-baden •
Útsölustaðir: Stella Bankastræti, Kaupf. Eyfirðinga Akureyri, Ingólfsapótek Kringlunni,
Snyrtistofan Gresika Suðurgötu 7, Lilja snyrtistofa Akranesi, Vestmannaeyjaapótek.