Morgunblaðið - 15.12.1994, Page 10

10 FIMMTUDAGUR 15. DESEMBER 1994
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Kemur hátekjufólki best
Morgunblaðið/Árni Sæberg
HAGIJR hátekju- og eignafólks batnar en yfirlýsing ríkisstjórn- VMSÍ, Hervar Gunnarsson, varaforseti ASÍ, Benedikt Davíðsson,
arinnar um skattamál boðar ekki miklar kjarabætur fyrir láglauna- forseti ASÍ, Ingibjörg R. Guðmundsdóttir, varaforseti ASÍ, og
fólk, sögðu forsvarsmenn ASÍ. Björn Grétar Sveinsson, forseti Gylfi Arnbjörnsson, hagfræðingur ASÍ á blaðamannafundi í gær.
ASI segir að yfirlýsing ríkissljórnarínnar um skattamál dugi ekki
Hefur ekki í för
með sér neina
tekjujöfnun
Lækkun skattbyrði
af tekjum og
eignum miðað við
tillögur ríkisstjórnar
Tekjur á mánuði
50.000 100.000 250.000
Áhrif tillagna
ríkisstjórnarinnar
á kaupmátt
ráðstöfunartekna
Einstaklingar með 15 millj.
og hjón með 30 millj. kr.
skuldlausar eignir Kl
Einstaklingar og hjón
með venjulegar eignir
100.000 250.000 500.000
Tekjur á mánuði
ALÞÝÐUSAMBAND íslands telur
að yfirlýsing ríkisstjórnarinnar um
aðgerðir í skattamálum feli ekki í
sér tekjujöfnun, eins og ríkisstjórn-
in segist þó stefna að, heldur sé
verið að bæta hag þeirra sem mest-
ar tekjur hafi og þeirra sem eigi
miklar eignir. Láglaunafólk, sem
sé með tekjur undir skattleysis-
mörkum, fái hins vegar enga kjara-
bót með aðgerðunum. Benedikt
Davíðsson, forseti ASÍ, segir að
meira þurfi að koma til af hálfu
ríkisstjórnarinnar til að greiða fyrir
gerð kjarasamninga.
Sérfræðingur í fjármálaráðu-
neytinu hefur látið hafa eftir sér
að meta megi aðgerðir ríkisstjóm-
arinnar, sem kynntar voru um síð-
ustu helgi, sem 4% kjarabót fyrir
almennt launafólk í landinu. Gylfi
Arnbjörnsson, hagfræðingur ASÍ,
sagðist telja þetta mat fjarri lagi.
Kjarabót upp á innan við 0,5%
væri nærri lagi.
Gylfi sagði að hjón með 50 þús-
und krónur í laun á mánuði hvort
fengju enga hækkun. Hjón sem
ættu 30 milljón króna skuldlausa
eign og væru með samtals 500
þúsund á mánuði fengju 9.800
krónur á mánuði í skattalækkun.
Kjör þeirra bötnuðu um 3% við að-
gerðir ríkisstjórnarinnar.
„Við fögnum því sem segir í upp-
hafi yfírlýsingar ríkisstjómarinnar
þar sem segir, að margt bendi til
þess að nú hafí orðið ákveðin þátta-
skil í efnahagsmálum hér á landi.
Langvinnt tímabil stöðnunar og
samdráttar virðist að baki og hæg-
fara efnahagsbati sé í augsýn. Það
er auðvitað ákaflega gleðilegt að
þetta skuli vera sýn ríkisstjómarinn-
ar á ástandinu í dag og við væntum
þess að við fáum notið góðs af þess-
ari sýn,“ sagði Benedikt.
Benedikt sagði að
hugsanlega mætti líta á
yfírlýsingu ríkisstjóm-
arinnar sem svar hennar
við gagnrýni ASÍ á fjár-
lagafrumvarpið. „Ef þetta plagg
ríkisstjómarinnar á að vera svar
við þeirri gagnrýni verð ég að lýsa
því yfír að við teljum þau svör alls
ófullnægjandi."
Benedikt sagði að margt væri
kunnuglegt í tillögum ríkisstjórnar-
innar. Hann sagði að ekki yrði bet-
ur séð en að verið væri að kynna
í þriðja sinn sérstakt átak í vega-
málum. Þetta sérstaka átak hefði
fyrst verið kynnt af forsætisráð-
herra við endurskoðun kjarasamn-
inga í vor og því væri tæpast rétt
að tengja það við útreikning á nýj-
um kjarasamningum sem yrðu
gerðir á næsta ári.
Benedikt sagði að þessar vega-
framkvæmdir yrðu ijármagnaðar
með nýjum sköttum á launafólk í
gegnum bensínverð. „Við
teljum rangt að útgjöld í
fjárlögum, sem hækka
um rúman milljarð vegna
þessa séu færð sem út-
gjöld vegna væntanlegra
kjarasamninga. Við fáum það ekki
til að ganga upp.“
iFjármagnsskattur út af
borðinu
Við gerð kjarasamninga vorið
1993 gaf ríkisstjórnin út yfirlýsingu
um að lagður yrði á fjármagnstekju-
skattur frá 1. janúar 1994 og miðað
yrði við 10% skatt á nafnvexti sem
yrði innheimtur í staðgreiðslu.
Haustið 1993 var tekin ákvörðun
um að fresta álagningu skattsins
til 1. janúar 1995. „Nú er tekin
ákvörðun um að fresta þessu fram
yfir kosningar. Það er búið að ýta
út af borðinu aðferðinni við að
skattleggja vextina og leggja það
inn í stóra og umfangsmikla og
svifaseina nefnd. í rauninni er ríkis-
stjórnin búin að ýta þessu
út af borðinu hvað sjálfa
sig varðar," sagði Gylfi
Ambjörnsson. Hann
sagði að ASI gæti því
ekki tekið yfirlýsingu rík-
isstjómarinnar um fjármagsskatt
inn í dæmið þegar lagt væri mat á
aðgerðimar.
Gylfi sagðist líta svo á að ekkna-
skatturinn svokallaði hefði verið
afnuminn 1989, árið eftir að hann
var lagður á. Upphaflega hefði
skatturinn numið 1,5% á hreinar
tekjur yfir 10 milljónir hjá einstakl-
ingum og 20 milljónir hjá hjónum.
Vegna gagmýni á skattinn hefði
álaginu verið breytt í 0,75% ogjafn-
framt tekin upp tekjutenging. Að-
eins einstaklingar með tvær milljón-
ir í árstekjur og hjón með fjórar
milljónir í árstekjur greiddu skatt-
inn að fullu. Hr.nn sagði að sam-
kvæmt upplýsingum Þjóðhags-
stofnunar væru flestir þeir sem
þyrftu að greiða þennan skatt á
aldrinum 45-60 ára ogeinungis 160
af 3.200 væru komnir á ellilífeyr-
isaldur. „Þetta er ekki ekknaskattur
heldur stóreignaskattur," sagði
Gylfi.
Vísitölubinding
persónuafsláttar afnumin
Gylfi sagði að yfirlýsing ríkis-
stjórnarinnar um hækkun persónu-
afsláttar fæli ekki í sér þá hækkun
skattleysismarka sem skilja hefði
mátt á yfirlýsingunni. Lög geri ráð
fyrir sjálfvirkri hækkun skattleysis-
marka um mitt ár. Fyrri ríkisstjóm
hefði hins vegar afnumið vísitölu-
bundna hækkun skattleysismarka
um áramót. Gylfi sagði að mest af
þeirri 900 króna hækkun persónu-
afsláttar sem ríkisstjórnin gæfi yfír-
lýsingu um hefði hvort sem er átt
að koma til framkvæmda um mitt
ár. Það sem á vanti væri innan við
200 krónur.
„Um áramótin þarf Alþingi að
taka sjálfstæða ákvörðun um að
hækka persónuafslátt, annars
hækkar hann ekki. Ríkisstjórnin
leggur út með það hér að hækka
persónuafsláttinn um 500 krónur
1. janúar nk. Það ber auðvitað að
meta það. Þetta hefur áhrif á kaup-
mátt gagnvart þeim sem eru með
tekjur yfir skattleysismörkum. Ef
skoðaðar eru meðaltekjur innan
ASÍ þá felur þetta í sér 0,4% hækk-
un á meðaltekjum."
Gylfi sagði að í forsendum ijár-
lagafrumvarpsins fyrir
árið 1995 væri gert ráð
fyrir því að vísitöluteng-
ing persónuafsláttar um
mitt ár yrði afnumin.
Hann sagði að því yrði
ekki annað séð en að taka yrði sjálf-
stæða ákvörðun um að láta per-
sónuafslátt fylgja verðlagi á árinu
1996. Reynsían kenndi verkalýðs-
hreyfíngunni að reka þyrfti mjög á
eftir ríkisstjórnum að hækka per-
sónuafsláttinn „Það verður dágott
framlag í kjarasamninga, svo ekki
sé meira sagt, ef framlagið er að
afnema almenna verðtryggingu
persónuafsláttar á næstu árum,“
sagði Gylfí.
Margt
kunnuglegt í
tillögunum
Kjarabót upp
á innan við
0,5%
Þá skall hurð
nærri hælum
MINNSTU munaði að stórslys
yrði þegar verið var að hífa 40
feta gám með 20 tonnum af fiski-
mjöli um borð í Mælifell á Isafirði
í fyrrakvöld. Svo illa vildi til að
bóman féll niður og skall gámur-
inn í grennd við starfsmenn hafn-
arinnar inn á bryggjuna eftir að
hafa hafnað á stoðum við lestar-
lúgu og öðrum gámi. Endaði
hann á hliðinni og voru fyrr-
greindir starfsmenn að undirbúa
næsta gám til hífingar þegar
óhappið varð.
Morgunblaðið/ÚIfar
Boðið
tilKína
FORSETI Alþingis, skrif-
stofustjóri og fulltrúar þing-
flokka fara í heimsókn til Kína
í janúar í boði kínverska
þingsins .
Friðrik Ólafsson skrifstofu-
stjóri Alþingis segir að ferðin
muni standa frá 4.-16. janúar
en formleg dagskrá liggur
ekki fyrir sem stendur. Ríkis-
sjóður greiðir ferðir boðsgest-
anna fram og tilbaka en Kín-
veijar kosta uppihald að sögn
Friðriks. Fellur kostnaðurinn
undir liðinn alþjóðleg sam-
skipti og segir Friðrik að Kín-
veijar líti mikið til Norður-
landanna hvað varðar upp-
byggingu í heimalandinu, til
dæmis í tengslum við velferð-
armál.
íslensku gestirnir fara fýrst
til Peking og segist Friðrik
búast við að þeir hitti ýmsa
ráðamenn auk forseta kín-
verska þingsins.
Morgunblaðið/Júlíus
FULLORÐIN kona varð
fyrir bíl á Grensásvegi
laust eftir hádegi í gær.
Fjórir slösuð-
ust í umferð-
inni í gær
NOKKUÐ var um árekstra í
gær í höfuðborginni, enda
hált á götum. Fjórir slösuðust
í umferðinni í gær, en enginn
alvarlega.
Frá morgni fram á síðdegi
urðu 14 árekstrar. Slys urðu
á mönnum í árekstrum á
mótum Grensásvegar og
Suðurlandsbrautar, Grensás-
vegar og Bústaðavegar og
Háaleitisbrautar og Miklu-
brautar.
Þá var ekið á gangandi
vegfaranda, fullorðna konu, á
Grensásvegi um kl. 13 í gær.
Víkingalottó
Norðmenn
tóku þann
stóra
ÞRÍR Norðmenn skiptu með
sér um 44 milljóna króna
fyrsta vinningi í Víkingalottó-
inu þegar dregið var þar í
gær. Hver þeirra hlaut 14,6
milljónir íslenskra króna.
Enginn íslendingur hlaut
þann stóra að þessu sinni
fremur en oftast áður og eng-
inn hafði heldur stærsta bónu-
svinningin, sem var 1,2 millj-
ónir króna, og flyst yfir til
næstu viku.
Hins vegar verða greiddar
út rúmlega 2 milljónir króna
í smærri vinninga til íslend-
inga eftir víkingalottódráttinn
að þessu sinni.