Morgunblaðið - 02.08.1995, Blaðsíða 6

[I
6 MIÐVIKUDAGUR 2. ÁGÚST 1995
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Stefnir í 8,5 millj-
arða halla á árinu
Afkoma ríkissjóðs á fyrri árshelmingi
betri en áætlað var
Okumaður
dráttarbíls
klipptur út
úr bílnum
ÖKUMAÐUR dráttarbíls, með
flutningavagn hlaðinn túnþökum
í eftirdragi, slapp lítið meiddur
þegar hann missti sljórn á bílnum
á Kársnesbraut í Kópavogi rétt
fyrir klukkan sjö í gærmorgun.
Krani á bílnum, sem ekki hafði
verið rétt gengið frá, rakst á
vestari brúna yfir Kársnesbraut-
ina á Hafnarfjarðarvegi. Bíllinn
þrýstist niður að framan og hent-
ist til hliðar, yfir á öfuga akrein
og hafnaði á steinsteyptri súlu
undir brúnni.
Farþegi sem var í bílnum fékk
hnykk á hálsinn en slapp að öðru
leyti ómeiddur. Bílstjóriim festist
hins vegar i bílnum og þurfti að
kalla til tækjabíl frá slökkviliðinu
í Reykjavík og tók klukkustund
að ná manninum út.
Ökumaðurinn var fluttur á
slysadeild Borgarspítalans. Hann
slapp óbrotinn en var marinn og
aumur og átti að vera á spítalan-
um í nótt.
HALLI af rekstri A-hluta ríkissjóðs
á greiðslugrunni nam 5,3 milljörð-
um kr. á fyrstu sex mánuðum árs-
ins 1995 og er það 1,1 milljarði kr.
betri afkoma en áætlanir gerðu ráð
fyrir. Á sama tíma nam heildarl-
ánsfjárþörf ríkissjóðs 28,6 milljörð-
um sem er svipuð fjárþörf og á
sama tíma í fyrra en áætlanir gerðu
hins vegar ráð fyrir að heildarlánslj-
árþörfin á fyrri helmingi þessa árs
yrði 26,5 milljarðar eða 2,1 millj-
arði kr. minni en raun varð á.
Þetta kemur fram i nýrri skýrslu
Ríkisendurskoðunar um fram-
kvæmd fjárlaga á fyrri árshelmingi
1995. Að mati Ríkisendurskoðunar
stefnir rekstrarhalli A-hluta ríkis-
sjóðs í árslok aftur á móti í að verða
um 8,5 milljarðar kr. eða rúmlega
einum milljarði kr. meiri en fjárlög
ársins gera ráð fyrir.
Gert er ráð fyrir að tekjur ríkis-
sjóðs aukist um 2-2,5 milljarða frá
fjárlögum en útgjöld hækki um
3-3,5 milljarða. Má að mati Ríkis-
endurskoðunar einkum rekja við-
bótarútgjöldin til aukinna launaút-
gjalda og tengdra gjalda eða um
1,2 milljarða. Þá koma til viðbótar-
útgjöld lífeyris- og sjúkratrygginga
sem metin eru á 750 millj. kr. og
fjárvöntun í sjúkrahúskerfinu sem
er áætluð um 500 millj. Einnig er
talið að Vegagerð ríkisins þurfi á
450 millj. kr. að halda til viðbótar
framlögum fjárlaga.
7 milljarða meiri lánsfjárþörf
en áætlað var í fjárlögum
Ríkisendurskoðun telur ennfrem-
ur að lánsfjárþörf ríkissjóðs stefni
í að verða um 28,9 milljarðar á
árinu öllu og er það sjö milljörðum
kr. meiri fjárþörf en gert var ráð
fyrir í fjárlögum 1995. Aukin láns-
ljárþörf skýrist fyrist og fremst af
sex milljarða kr. lánveitingu ríkis-
sjóðs til Byggingasjóðs ríkisins og
Byggingasjóðs verkamanna sem
ekki var gert ráð fyrir ásamt aukn-
um rekstrarhalla.
Auknar erlendar lántökur
Á fyrri helmingi ársins námu lán-
tökur ríkissjóðs 23,3 milljörðum kr.
Innlendar lántökur urðu þremur
milljörðum kr. lægri en gert var ráð
fyrir en því var mætt með erlendum
lántökum sem námu 16,6 milljörð-
um kr. og voru þær 4,8 milljörðum
kr. meiri en ráðgert var í áætlun
fyrir fyrri helming ársins. Hrein
lánsfjárþörf ríkissjóðs var tveimur
milljörðum kr. lægri en áætlanir
gerðu ráð fyrir.
Tekjur ríkissjóðs á fyrstu sex
mánuðum ársins voru einum millj-
arði kr. yfir áætlun og voru beinir
skattar 710 millj. kr. hærri en gert
hafði verið ráð fyrir. Útgjöld námu
61,6 milljörðum og urðu 40 millj-
kr. minni en greiðsluáætlun fyrir
fyrri hluta ársins gerði ráð fyrir.
Áð raungildi hafa útgjöld ríkissjóðs
hins vegar aukist um 1,6 milljarða
eða 2,6% miðað við sama tímabil á
seinasta ári og stafar það af aukn-
um vaxtagjöldum upp á 1,3 millj-
arða, auknum rekstrarútgjöldum
upp á 821 millj. og auknum tilfærsl-
um er námu 275 millj. kr. miðað
við janúar til júní árið 1994. Þá
urðu útgjöld almannatrygginga 94
millj. kr. meiri á fyrstu sex mánuð-
um ársins en á sama tímabil í fyrra.
Morgunblaðið/Golli
DRÁTTARBÍLLINN kastaðist til hliðar og lenti á vinstri hlið hússins á steinsteyptri súlu. Óhappið
varð þegar kraninn á bílnum, sem var of hátt uppi, rakst í brúna.
Rekstrarútgjöld sjúkrahúsa
Sljórnvöld ákveði
gæði þjónustunnar
„EKKI verður lengur fram hjá því
íitið að breyta þarf aðferðum við
niðurskurð ef ná á fram sparnaði
í rekstri sjúkrahúsanna. Reynslan
sýnir að þó svó að sparnaður hafi
náðst fram á tilteknum sviðum eða
hjá einstökum sjúkrahúsum hefur
það ekki dugað til að mæta út-
gjaldaaukningu í kerfinu í heild.
Telja verður að nú sé komið að
þeim tímapunkti að stjórnvöld
þurfi að taka ákvarðanir um þjón-
ustustig og gæði þeirrar þjónustu
sem sjúkrahúsunum er ætlað að
veita,“ segir í skýrslu Ríkisendur-
skoðunar.
Þurfa aukalega 6-700 milljónir
til að mæta rekstrarútgjöldum
Ríkisendurskoðun telur að
spamaðaráform stjórnvalda í
rekstri sjúkrahúsa síðustu árin
hafi brugðist og að ekkert bendi
til annars en að áformin muni einn-
ig bregðast í ár. „Sjúkrahúsin
þurfa aukalega á 600-700 milljón-
um króna að halda til að mæta
rekstrarútgjöldum. Til viðbótar
þessu var peningaleg staða sjúkra-
húsanna neikvæð um tæpar 800
milljónir króna í árslok 1984,“ seg-
ir í skýrslu stofnunarinnar.
Að mati Ríkisendurskoðunar
vantar 651 millj. kr. á að framlög
til sjúkrastofnana sem eru á föst-
um fjárlögum séu jöfn rekstrar-
kostnaði sjúkrahúsa á seinasta ári.
Ástæður þess eru annars vegar
þær að framlög á fjárlögum þessa
árs eru um 350 millj. kr. lægri en
á seinasta ári vegna fyrirhugaðs
niðurskurðar og hins vegar er 300
millj. kr. rekstrarhalli sjúkrahúsa
frá seinasta ári ekki bættur í fram-
lögum ársins 1995.
fc
»
l
»
I
»
l
l
»
;
Útgjöld heilbrigðis- ogtryggingaráðuneytis janúar-júní
1,2 milljarðar um-
fram fjárheimild
RÍKISENDURSKOÐUN telur að
útgjöld almannatrygginga verði
tæplega 1,2 milljörðum kr. meiri á
þessu ári en ijárlög ársins heimila
en þetta er svipuð fjárvöntun og á
seinasta ári. Útgjöld almanna-
trygginga á fyrri hluta ársins
hækkuðu um 2,2% að raungildi frá
sama tímabili í fyrra og námu
13,3 milljörðum kr.
Greiðslur lífeyristrygginga juk-
ust á fyrstu sex mánuðum ársins
um 201 millj. kr. á föstu verðlagi
en þar var fyrst og fremst um
hækkun lífeyrisgreiðslna að ræða
vegna fjölgunar bótaþega. Útgjöld
sjúkratrygginga jukust um 95
millj. kr. en útgjöld slysatrygginga
lækkuðu á tímabilinu um 12 millj.
kr.
í skýrslu Ríkisendurskoðunar
um framkvæmd fjárlaga á fyrri
helmingi ársins kemur fram að
heilbrigðis- og tryggingamála-
ráðuneytið fór fram úr fjárheimild
allan fyrri helming ársins. í lok
júní höfðu 1,2 milljarðar kr. verið
greiddir umfram heimild fjárlaga
en á móti voru svokölluð óhafin
framlög að fjárhæð 181 millj. kr.
Jukust útgjöld ráðuneytisins um
1,1 milljarð í samanburði við sein-
asta ár eða um 4,8%.
Nokkur ráðuneyti innan
heimilda allt tímabilið
Forsætisráðuneytið, mennta-
málaráðuneytið, sjávarútvegsráðu-
neytið og fjármálaráðuneytið voru
innan fjárheimilda fyrstu sex mán-
uði ársins. Utanríkisráðuneytið fór
yfír heimild fjárlaga í mars og maí
en þar var einkum um framlög til
alþjóðastofnana að ræða. Land-
búnaðarráðuneytið fór fram úr
heimild í janúar og skýrist það
einkum af beingreiðslum til bænda.
Dóms- og kirkjumálaráðuneytið
fór fram úr heimildinni fyrstu þijá
mánuði ársins en þar var aðallega
um að ræða greiðslur vegna Lög-
reglustjórans í Reykjavík og hús-
næðis og búnaðar dómstóla.
Samgönguráðuneytið fór fram
úr fjárheimild í mars en þá urðu
greiðslur vegna vita- og hafnamála
urðu meiri en áætlun gerði ráð
fyrir. Iðnaðarráðuneytið fór fram
úr heimild í janúar og mars og
viðskiptaráðuneytið fór fram úr
Heilbrigðis- og tryggingamálaráðuneytið:
Uppsafnað frávik umfram heimildir
fjárlaga, janúar-júní 1995
1.200 -------------------------------
1.000 milljónir kr. -
800
600
400
200
I I I I
o-f

■ ■ .
-200
jan.
feb. mars apríl
mai
.Sjúkrahús
Reykjavíkur
Lífeyris-
og sjúkra-
tryggingar
jum
Annað
- Framlög
sem koma
til frádráttar
greiðsluheimild allt tímabilið nema
í janúar og áttu greiðslur umfram
heimild sér einkum stað hjá aðal-
skrifstofu ráðuneytisins og Lög-
gildingarstofunni. Umhverfísráðu-
neytið fór fram úr fjárheimild alla
mánuðina fyrri hluta ársins að jan-
úar undanskildum og hafa aðal-
skrifstofa ráðuneytisins og Nátt-
úrufræðistofnunar farið fram úr
heimild.
I mars, apríl og júrtímánuði fóru
greiðslur félagsmálaráðuneytisins
fram úr heimild fjárlaga. í júnílok
höfðu verið greiddar 432 millj. kr.
umfram heimild en á móti voru
óhafin framlög að fjárhæð 219
millj. kr. Eru það einkum Atvinnu- .
leysistryggingasjóður og Fram-
kvæmdasjóður fatlaðra sem fóru l
fram úr heimildum. M