Morgunblaðið - 18.08.1996, Blaðsíða 12

12 B SUNNUDAGUR 18. ÁGÚST 1996
MORGUNBLAÐIÐ
DÆGURTÓNLIST
Síungur Neil Young.
Tilgangsleysi
BESTA sönnun þess að rokkið haldi mönnum ungum
hlýtur að vera kanadíski rokkarinn Neil Young. Henn
hefur haldið velli í þrjátíu ár, gefið út að minnsta kosti
þijátíu breiðskífur og vex ásmegin með hverju árinu.
Þessi áratugur hefur verið Young-vinum sérlega gjöfulur,
því hann hefur sent frá sér hvert meistaraverkið af öðru,
nú síðast Broken Arrow.
ABroken Arrow nýtur
Young gamalla spila-
vina, Crazy Horse, og að
vanda er tónlistin hægfara
rokk með bjöguðum gítur-
um og innhverfum textum.
Síðasta plata sem Young
gerði með Crazy Horse,
Sleeps With Angels, kom
út fyrir tveimur árum eða
svo og var einskonar hug-
leiðing um hverfulleika lífs-
ins, en á næstu plötu þar á
eftir, Mirrorball, velti hann
fyrir sér bandarísku þjóðfé-
lagi.
Að þessu sinni er rótleys-
ið Young efst í huga og til-
gangur, eða réttara sagt
tiigangsleysi lífsins.
Samspil Youngs og Crazy
Horse er misfellulaust sem
forðum þó tónlistin sé upp
full með misfellum eins og
þeirra félaga er von og vísa,
en yfir og allt um kring er
Neil Young.
Eins og Young hefur iðj-
að undanfarin ár má allt
eins búast við annarri plötu
frá honum á árinu og þá
vandséð hvað kæmi næst;
hvort það yrði innhverf
kassagítartónlist, trega-
skotið sveitavæl eða raf-
bjagað rokk.
Menningarleg skemmdarverk
SÉ SPURT hver sé fremsta rokksveit áttunda áratugarins
er eins víst að Sex Pistols beri á góma, þó æviferillinn sé
um margt sérstakur og umdeildur. Fáar sveitir hafa vakið
eins blendnar tilfinningar með Bretum og lítið hefur kulnað
í þeim glæðum, eins og sannaðist þegar sveitin sneri aftur
í sviðsljósið snemmsumars.
Sex Pistols var tilbúningur
tuskubúðareiganda og
sett saman nánast af tiivilj-
un. Þrátt fyrir það varð hún
þegar ein fremsta hljómsveit
Bretlands, ekki fyrir spila-
fimi, hugmyndaauðgi eða
atgervi; frekar fyrir at-
gervisleysi og sóðaskap til
munns og handa. Þannig
þótti fyrsta smáskífa sveitar-
innar slíkt klám að hún var
bönnuð með það sama. Fleiri
menningarleg skemmdar-
verk fylgdu í kjölfarið og
verða ekki rakin hér, og því
tóku margir því dræmt þeg-
ar fréttist að sveitin hefði
ákveðið að koma saman aft-
ur. Pönkvinir óttuðust að
fram kæmi hryggðarmynd
sem spilla myndi hlýjum
minningum og óvinir að
höggvið yrði í sama knérunn
sóðaskaps.
Þeir Sex Pistols-liðar
kærðu sig þó kollótta; loks
sáu þeir færi á að hagnast
eitthvað á því að hafa verið
í einni áhrifamestu hljóm-
sveit rokksögunnar. Meðal
hápunkta tónleikasumars
Breta var tónleikar Sex Pi-
stols í Finsbury Park og
hljóðritaðir voru. Diskur með
tónleikunum kom síðan út
fyrir skemmstu og væntan-
lega hafa margir gaman af
þvi að bera saman við eldri
meistaraverk; pönkarar
gleðjast yfír því að enn leyn-
ist með þeim félögum pönk-
andi, en hippar og heiðvirðir
gleðjast yfír ellimörkunum.
NORMA
MEÐAL helstu söngkvenna
breskrar þjóðlagatónlistar
er Norma Waterson, en
meðal annars útnefndi
breska blaðið Mojo hana
bestu núlifandi ensku söng-
konu fyrir skemmstu. Það
hefur þó tekið hana tímana
tvo að koma frá sér sóló-
skífu.
Fyrir stuttu gaf breska
útgáfan Hannibal út fyrstu
sólóskífu Normu Waterson,
en hún fagnar því um þass-
ar mundir að 32 ár eru lið-
in síðan hún tróð fyrst upp.
Hún hóf söngferilinn í
hljómsveit með systkinum
sinum sem starfaði undir
ýmsum nöfnum er en
þekktust undir nafninu
The Watersons og ruddi
brautina fyrir vakningu í
breskri þjóðlagatónlist, en
hún er enn starfandi. Eftir
það var hún í ýmsum sveit-
um, þar á meðal Steeye
Span.
Norma segir að hún hafi
ekki sent frá sér sólóskífu
áður vegna þess að enginn
hafi boðið henni að gera
slíka plötu. Eitt breskt
þjóðlag er á plötunni, en
önnur eftir ýmsa helstu
lagasmiði seinni tíma, þar
á meðal Elvis Costello,
Jerry Garcia heitinn, Ric-
hard Thompson, Billy
Bragg og Ben Harper. Það
eru líka engir aukvisar í
hljómsveit hennar, þar á
meðal Martin Carthy, eig-
inmaður hennar, á gítar og
dóttir þeirra, Eliza Carthy,
á fiðlu.
Þó tekið hafi 32 ár að
koma frá sér sólóskífu seg-
ist Norma Waterson ákveð-
in í að senda frá sér aðra
slíka fyrir árið 2028, ef
henni gefst þá tími til.
útgefanda síðla árs 1992. í
kjölfarið kom fyrsta breið-
skífan, Molten Gold, og
ekki virtist annað framund-
an en frægð og frami.
Beck var þó full sérkenni-
legur til að ná almannahylli
og ekki bætti úr að blekbull-
ur víða fóru að hafa á hon-
um illan bifur fyrir tilgerð
og ófrumleika. Beck hefur
sjálfur lítið vikið að slíku
jóssi en glöggir heyra að
öllu myrkari blær er yfir
plötunni nýju, Odelay, en
þeirri fyrri, þó enn sé hann
við sama heygarðshornið í
lagasmíðum og niðurrifi.
Reyndar komu sitthvað út á
milli þeirra breiðskífna sem
hér er getið, að sögn Becks
var sitthvað sem hreinsa
þurfti úr pípunum.
Fyrsta smáskífan af Od-
elay, sem nafn hennar er
hljóðlíking við jóðl að hætti
Hank Williams og Jimmy
Rodgers, hefur gengið vel í
plötukaupendur og von til
þess að hún seljist það vel
að betur sé af stað farið en
heima setið, en sjálfur seg-
ist Beck litlar áhyggjur hafa
af sölu, hann hafi kunnað
því vel að vera óþekktur og
smáður og ekkert því til
fyrirstöðu að taka upp slíkt
líf aftur.
LÍKLEGA hefur fáum komið eins á óvart að
verða frægur og furðufuglinum Beck Hansen
sem sló í gegn með laginu Loser fyrir þremur árum
og hrinti um leið úr vör nýrri tónlistastefnu vestan
hafs, sióðarokki. Sjálfur er Beck enginn slóði; þó hann
dragi gjarnan upp þá mynd að hann sé kærulaus og
óskipulagður fer ekki á milli mála að þar fer þraut-
skipulagður niðurrifsmaður sem mylur smátt ólíkar
stefnur og strauma til að steypa saman í eins konar
furðupopp, þar sem ægir saman rokki, rappi, poppi,
hávaða, diskó og sveitatónlist.
Bzk Hansen á ekki langt
að sæka sérkennilega
listsýn sína; afi hans, A1
Hansen, var einn Fluxus-
manna, popp- og tilrauna-
listamanna. Beck hefur
lýst því í viðtölum hvemig
afí hans hafí kennt hon-
um að horfa á heiminn
öðrum augum en flestir
aðrir. Hann segist og
leita víða fanga í leit
að innblæstri, hann
safni af ástríðu
vínylplötum
óþekktra tónlistar-
manna; þegar hér
er komið poppsög-
unni séu plötur eftirhermu-
sveitar merkilegri en upp-
runasveitarinnar, sérstak-
lega ef eftirhermumar náðu
ekki að selja nema nokkur
hundruð eintök.
Sautján ára gamall féll
Beck fyrir órafmögnuðum
blús og ekki var langt í
rytmablús og soul, sem sér
glöggt stað. Hann fór að
semja eigin lög og troða
upp í kaffihúsum Los
Angeles. Um svipað leyti
tók hann
að gefa út
spólur og
síðar plöt-
ur, en fáir
höfðu
áhuga og
færri
keyptu.
Drengur
gafst þó ekki upp og fór
nú að klæðast sérkennileg-
um búningum til að má
athygli manna. Meðal
þeirra laga sem hann lék
fyrir knæpugesti og gaf út
á snældu var áðurnefnt
Loser, sem náði loks eyrum
eftir Arna
Matthíasson
MDANSKA hljómsveitin
Vildensky er væntanleg
hingað til lands til tón-
leikahalds; leikur í kvöld
á Porthátíð Útideildar
og í Rósenbergkj&llar-
anum á fímmtudags-
kvöld. Sveitin er hingað
komin á vegum Texas
Jesú, sem lék meðal ann-
ars með henni í Dan-
merkurför fyrr á árinu.
Vildensky ku leika
rokkpönkaðpopp og sagt
að búningar og ýmsar
uppákomur setji svip á
tónieika hennar.
mSSSÓI hefur verið iðin
við spilirl í sumar og
gengið flest að óskum.
Nú sér fyrir endann á
vertíðinni, ein ferð til en
síðan ekki söguna meir.
Fimm tónleikar eru eftir,
órafmagnaðir, og verða
þeir fyrstu i Ýdölum á
laugardag. Þá koma tón-
leikar í Njálsbúð 31.
ágúst, Sjallanum á Ak-
ureyri 6. september, í
Sjallanum á ísafirði 7.
september og lokatón-
leikar að sinni verða síð-
an í Laugardalsböll 8.
september þegar SSSól
hitar upp fyrir Blur.