Morgunblaðið - 06.02.1997, Síða 40

~r’40 FIMMTUDAGUR 6. FEBRÚAR 1997
MIIMIMIIMGAR
MORGUNBLAÐIÐ
GUNNAR
ÓLAFSSON
+ Gunnar Ólafs-
son fæddist á
Jörfa í Kolbeins-
staðahreppi 28.
apríl 1909. Hann
lést á Landspítalan-
um hinn 28. janúar
síðastliðinn. For-
eldrar _ Gunnars
voru Ólafur Er-
lendsson og Agatha
Stefánsdóttir.
Systkini hans voru
þrettán og komust
tólf upp, hann var
sá tíundi í röðinni.
Hinn 28. nóvem-
ber 1942 kvæntist Gunnar eft-
irlifandi eiginkonu sinni Ingu
Sigríði Björnsdóttur frá Kol-
beinsstöðum, f. 18.10. 1921.
Barn þeirra er Hulda Gunnars-
dóttir, f. 7.3. 1940. Eiginmaður
hennar er Sævar Snæbjörns-
son, f. 1.5. 1936, og eru börn
þeirra Ingunn, f. 18.6. 1961,
og Birna, f. 7.8. 1962. Barna-
barnabörnin eru fjögur talsins.
Útför Gunnars fer fram frá
Fossvogskirkju í dag og hefst
athöfnin klukkan 15.
Trygglyndi, hlýja og umhyggja.
Þannig minnist ég Gunnars Olafs-
sonar elsta vinar míns, sem jarðsett-
ur er í dag. Lítil stelpa elst upp við
umhyggju foreldra sinna og meðal
þeirra fyrstu vina sem hún man
eftir eru Gunnar og Inga Bjöms.
Ég var ekki há í loftinu þegar ég
fór að stunda hestana sem pabbi
hafði í Reykjavík með honum. í
rþeim félagsskap voru einnig æsku-
vinir vestan úr Kolbeinsstaðahreppi,
Gunnar Ólafsson, Benni Kristjáns
og Alexander Guðmundsson. Þessir
elskulegu karlar voru vinir foreldra
minna og auðvitað vinir mínir líka.
Þeir sýndu stelpunni elsku og áhuga
frá fýrstu tíð, létu sig varða uppeldi
mitt, gerðu reyndar stundum góðl-
átlegt grín að föður mínum vegna
þess eftirlætis sem hann sýndi mér.
Svona liðu bernskuár mín með
elskulegu fólki, vinum foreldra
minna sem ég kallaði stundum í
gríni „heimiliskettina“.
Sumarið sem ég varð sextán
fóru foreldrar mínir í helgarferð
út á land. Einnig foreldrar vinkon-
. unnar uppi á lofti. Á þessum árum
er lífið svo spennandi að ekki má
missa af neinu. Við vinkonurnar
hugsuðum okkur gott til glóðarinn-
ar og buðum heim í partý eftir
ball. Það sem við ekki vissum var
að Gunnar hafði verið fenginn sem
„barnapía". Fljótlega eftir að fjörið
bytjaði birtist Gunnar heldur ábúð-
arfullur og óárennilegur. Allir gest-
ir okkar hurfu á stundinni og við
vinkonurnar heldur niðurlútar.
Kviðum við óskaplega heimkomu
foreldranna. Gunnari hefur eflaust
þótt lexían næg refsing því að aldr-
ei vissu foreldrarnir um tilstandið.
Eftir að ég stofnaði
heimili var umhyggjan
ekki síðri fyrir manni
mínum og börnum.
Þau hjónin ásamt for-
eldrum mínum lögðu á
sig ferðir að vetri til
norður í land til að
vera með okkur á góð-
um stundum og við
reyndum að koma suð-
ur og fara með þeim
t.d. á árshátíðir Snæ-
fellinga. Alltaf heim til
Ingu og Gunnars fyrst.
Síðasti dansinn okk-
ar Gunnars var tekinn
upp á myndband fyrir tæpum átta
árum á fertugsafmæli mínu. Auðvit-
að komu þau hjónin hingað á Sel-
foss til að samfagna okkur eins og
þau höfðu áður lagt á sig langar
ferðir til samfagnaðar norður í land
og vestur á Snæfellsnes. Nú er þessi
kæri vinur okkar farinn heim í
Guðsríki, búinn að lifa góðu og
löngu lífí við hlið Ingu sinnar, Huldu
og Sævars, dótturdætra og okkar
allra sem elskuðum hann. Mér kæmi
ekki á óvart þótt gömlu vinimir, sem
allir fóru héðan á undan honum,
hafi beðið eftir honum með gæðing
og nú renni þeir líkt og forðum á
tölti um grænar gmndir.
Jódís Sigurðardóttir.
Elsku afi minn. Þetta er svo erf-
itt, jafnvel erfíðara en þegar ég var
hjá þér þegar þú skildir við. Það
var margt sem tengdi okkur saman
í lífínu, fyrir það fyrsta var ég skírð
í höfuðið á þér og ömmu. Fyrsta
árið mitt bjó ég ásamt foreldrum
mínum hjá ykkur ömmu í Skafta-
hlíðinni. Við áttum góðar samveru-
stundir og verða þær mér mjög
kærar. Eins eru mér ljúfar minn-
ingar þegar ég og Birna systir mín
fórum með ykkur ömmu í bæinn á
17. júní en þá var ég átta ára göm-
ul, en mamma og pabbi unnu þá í
Glaumbæ. Þegar heilsu þinni hrak-
aði sýndir þú mér mikið traust er
ég tók að mér fjármálin fyrir þig
og ömmu. Elsku afi, ég vona að
þér líði vel þar sem þú ert nú og
góður Guð geymi þig.
Nú legg ég augun aftur,
6, Guð, þinn náðarkraftur
mín veri vöm í nótt.
Æ, virzt mig að þér taka,
mér yfir láttu vaka
þinn engil, svo ég sofi rótt.
Þín dótturdóttir,
(S. Egilsson)
Ingunn.
Gunnar Ólafsson frá Jörfa í
Hnappadalssýslu kvaddi þetta jarð-
líf mildan miðsvetrardag — einn
af mörgum á þessum vetri. Hann
kvaddi eftir langa og erfíða sjúk-
dómsbaráttu, sem var í miklu
ósamræmi við lífsgöngu hans alla,
slíkt ljúfmenni og öðlingur sem
hann var. Gunnar var hár maður
vexti vörpulegur og bar sig vel.
Mikill jafnvægismaður í lunderni
en hafði ríka skapsmuni sem hann
beitti af snilld. Hrókur alls fagnað-
ar á gleðistundum, var létt um mál
í ræðustóli, hreinn og fágaður innra
sem ytra og drengur hinn besti.
Ég man hann frá barnæsku minni
og á æskuheimili mínu var hann
jafnan aufúsugestur. Síðan þá hafa
leiðir okkar æði mikið legið samsíða
og hann sá um að þar félli aldrei
skuggi á. Þá sögu munu flestir
segja er samleið áttu með honum
á lífsgöngupni.
Gunnar Ólafsson var fæddur að
Jörfa í Hnappadalssýslu og óx þar
upp í stórum, litríkum og sérlega
skemmtilegum systkinahópi. For-
eldrar hans voru mikið ágætisfólk.
Ólafur Erlendsson var sveitarhöfð-
ingi og Agatha Stefánsdóttir glað-
lynd, lífsglöð og kvenna fríðust.
Gunnar og þau systkin áttu góða
æsku, voru samrýnd og samheldin
alla tíð.
Nú þegar Gunnar Ólafsson hefur
dregið tjaldhæla sína úr jörðu, er
fátt eftir annað en að þakka fyrir
sig. Ég þakka honum hjálpsemi
hans, umhyggju alla fyrir mér og
fjölskyldu minni og fyrir góðar
stundir á heimili hans og Ingu
frændkonu minnar, hans elskulega
lífsförunauts. Henni, svo og Huldu
dóttur þeirra og hennar fólki og
Valgerði systur hans, sendum við
Hulda og börn okkar kveðju samúð-
ar á sorgarstundu. Gunnari Ólafs-
syni óska ég blessunar á ókunnum
leiðum. Kveðjuorð mín skulu vera
fjórar ljóðlínur úr lengra kvæði eft-
ir stórskáldið Guðmund Böðvars-
son.
„Það er marklaust að minnast þess nú
þegar moldin er yfir þig breidd.
Ég átti þér ógoldna skuld.
Aldrei verður hún greidd."
Kristján Benjamínsson.
Elsku langafi, í dag kveð ég þig
með söknuð í hjarta og tár í aug-
um.
Hin langa þraut er liðin,
nú loksins hlaustu friðinn,
og allt er orðið rótt,
nú sæll er sigur unninn
og sólin björt upp runnin
á bak við dimma dauðans nótt.
(V. Briem.)
Þín
Hulda Kristín.
Handrit afmælis- og minningargreina skulu vera vel frá gengin, vélrituð eða tölvu-
sett. Sé handrit tölvusett er æskilegt, að disklingur fylgi útprentuninni. Auðveldust
er móttaka svokailaðra ASCII-skráa, öðru nafni DOS-textaskrár. Ritvinnslukerfin
Word og Wordperfect eru einnig auðveld i úrvinnslu. Senda má greinar til blaðsins
f bréfasima 5691115, eða á netfang þess Mbl@centrum.is en nánari upplýsingar
þar um má lesa á heimasíðum. Það eru vinsamleg tilmæli að lengd greina fari ekki
yfir eina örk A-4 miðað við meðallínubil og hæfilega línulengd — eða 2.200 slög.
Höfundar eru beðnir að hafa skirnarnöfn sín en ekki stuttnefni undir greinunum.
+ Ágúst Böðvars-
son, fyrrum
forstöðumaður
Landmælinga Is-
Iands, fæddist á
Hrafnseyri við
Arnarfjörð 3. jan-
úar 1906. Hann lést
—. á Hrafnistu í Hafn-
arfirði 27. janúar
síðastliðinn og fór
útför hans fram frá
Dómkirkjunni 5.
febrúar.
Tveggja ára lasin telpa fer með
móður sinni til Reykjavíkur til
læknis. Þær ætla að búa hjá Siggu
og Gústa frænda. Hún þekkir þau
ekki. Á leiðarenda er
allt skrýtið, stórt og
margt. Þær koma að
húsi og kona og maður
koma út. Þau eru bæði
stór, hlý og mjúk.
Þetta eru Sigga og
Gústi. Hann spyr: „Má
ég ekki eiga þig,
frænka mín?“ Telpan
svarar ekki en finnst
hugmyndin ekki frá-
leit, hann hefur mjúkt
hálsakot.
Árin líða. Telpan er
tólf ára. Það er nóvember. Hún
verður að flytja til Reykjavíkur
þar sem allt er stórt og allt of
margt fólk. Hún þekkir fáa, en
hún á Siggu og Gústa frænda.
Þau eru ennþá hlý og góð. Telpan
kvíðir jólunum. Þau verða öðru-
vísi. Hún er sorgmædd á aðfanga-
dagsmorgun. Þá koma Sigga og
Gústi. Þau hafa með sér agnarlít-
inn jólaböggul. Jólin urðu þeim
samferða heim til telpunnar. Á
morgun, jóladag, verður jólaboð
hjá Siggu og Gústa. Öll jól eftir
það eiga Sigga og Gústi rúm í
hjarta telpunnar.
Sögur, ljóð og tækifærisvísur,
löng símtöl, gagnkvæmar heim-
sóknir, seta á rúmstokknum í litla
herberginu á Hrafnistu síðustu
mánuðina. Gamlar frásagnir, ný
ljóð, gagnkvæm hlýja, trúnaður.
Sorgum og gleði deilt. Telpan,
miðaldra, og Gúsi frændi, gamall
og blindur, hafa kvaðst um sinn.
Hún felur algóðum Guði Gústa
frænda og biður Gústa yngra,
Svenna og Anný blessunar Guðs.
Þórey Guðmundsdóttir.
AGUST
BÖÐVARSSON
HERDÍS
G UÐMUNDSDÓTTIR
+ Herdís Guð-
mundsdóttir
var fædd í Reykja-
vík 16. október
1910. Hún lést í
Reykjavík 29. jan-
úar síðastliðinn.
Hún var dóttir
hjónanna Guð-
mundar B. Kristj-
ánssonar skipstjóra
og kennara við Stý-
rimannaskólann í
Reykjavík og Geir-
laugar Stefánsdótt-
ur. Systur henanr
eru Ingibjörg lyfja-
fræðingur og Ragnheiður
læknir. Skúli bróðir þeirra dó
bamungur. Herdís lauk stúd-
entsprófi 1931 frá Menntaskól-
anum í Reykjavík og cand. phil.
prófi 1932 frá Háskóla íslands.
Hún las um skeið læknisfræði
við Háskólann, en þurfti að
Líklega er það mikil eigingirni
að óska þess, að aldraðir ástvinir
fái að lifa sem lengst hjá okkur
þegar heilsa þeirra og kraftur eru
þrotin.
Herdís frænka okkar var reyndar
aldrei alveg heilsuhraust. Frá unga
aldri þjáðist hún af liðagigt, svo
alvarlegri að fyrirsjáanlegt var, að
af hlytist bæklun. Rúmlega tvítug
fór hún til Kaupmannahafnar og
gekkst undir erfiða aðgerð á hné.
En kraftaverkið gerðist, eftir langa
og stranga endurhæfíngu náði hún
þeim bata, sem entist drjúgan hluta
ævinnar. Þá gjöf mat Herdís og
naut til fulls. Hún var alltaf kvik í
hreyfíngum og hljóp við fót. Hafði
yndi af allri útiveru, sérstaklega
garðrækt, golfí og laxveiðum.
Þar voru þau hjónin, Herdís og
Valtýr, samhent eins og í öðru.
Heimili þeirra á Túngötu 3 bar þess
augljósan vott, en þar ríkti mann-
gæska, friðsæld og sá andi sem
gerir híbýli að heimili. Enda þótti
yfírleitt sjálfsagt, að þar kæmi fjöl-
skyldan saman, jafnt við hátíðleg
tækifæri sem önnur. Þau voru mörg
enda var alla tíð afar kært með
systrunum þremur, Herdísi, Ragn-
heiði og Ingibjörgu. Samband þeirra
var náið og einkenndist af gagn-
kvæmri virðingu og tillitssemi. Þær
voru ætíð stoð og stytta og bestu
vinkonur hver annarrar.
Ekki ætlum við mæðgurnar á
Túngötu að tíunda einstakar minn-
ingar. Þær eru óteljandi og fylla
hugann hlýju og velíðan. Allar nut-
um við þeirrar ástúðar og leiðsagnar
Herdísar og Valtýs sem við búum
að alla ævi. Sú yngsta, þriðja kyn-
slóðin, naut reyndar aðeins návistar
Herdísar, en þá var veitt enn ríku-
legar enda einstaklega kært með
þeim Önnu Margéti.
Síðustu ar voru Herdísi erfíð sök-
um heilsubrests. Þungbærust var
þverrandi sjón, en hún hafði alltaf
lesið sérlega mikið. Henni var ekki
að skapi að láta aðra hafa fyrir
sér, enda vanari því um ævina að
hlúa að öðrum og annast, gefa frek-
ar en þiggja. Hún fékk hægt andlát
á heimili sínu, í húsinu þar sem hún
hafði búið í 60 ár.
Þótt við vitum, að hvíldin hafi að
einhverju leyti verið kærkomin, þá
eiga rökhugsun og tilfinningar ekki
alltaf samleið. Það er svo tómlegt í
húsinu og söknuður í sálinni nú
þegar samverustundum okkar er
allt í einu lokið. Þær voru sem betur
fer margar og skemmtilegar, enda
hægt um vik þar sem við bjuggum
allar í sama húsi sl. tæpan áratug.
Eins og ævinlega var einhvem veg-
inn sjálfgefíð að hittast á heimili
Herdísar og þar sátum við daglega
og spjölluðum um heima og geima.
Líkamleg heilsa Herdísar var vissu-
lega á þrotum en hugsunin var allt-
af jafnskýr og snögg og minnið
óbrigðult. Hún var afar fróð og vel
að sér, þótt ekki setti hún ljós sitt
undir mæliker og væri með afbrigð-
um hógvær. Til hennar gátum við
alltaf leitað. Alla ævi áttum við vís-
hverfa frá námi
sökum heilsubrests.
Hinn 19. júni
1937 giftist Herdís
Valtý Albertssyni
lækni í Reykjavík.
Hann lést 18. janúar
1984. Þau hjón voru
útivistarmanneskj-
ur og stunduðu
bæði laxveiðar og
golf árum saman.
Valtýr var annar
tveggja frumkvöðla
golfs á Islandi. Her-
dís varð fyrsti kven-
meistari í golfi á
Islandi 1938, og vann hún
meistarabikar kvenna alis fimm
sinnum. Að auki vann hún til
ótal annarra verðlauna í golfi.
Heimili þeirra hjóna var alla tíð
á Túngötu 3 í Reykjavík.
Útför Herdísar fór fram í
kyrrþey.
an kærleika hennar og umhyggju,
kjölfestu í lífínu, sem aldrei brást.
Það getum við ekki fullþakkað, enda
aldrei til þess ætlast. Minningamar
varðveitum við ætíð í hjarta okkar.
Hvíl í friði, elsku Herdís.
Geirlaug Herdís, Ragnheiður,
Herdís og Anna Margrét.
Herdís er dáin. Alltaf verður
maður jafn harmi lostinn, þegar
einhver deyr, sem manni þykir
vænt um.
Fyrstu minningar mínar um Her-
dísi eru frá því að ég, þriggja ára,
var tekin í fóstur af föðursystur
minni, móður Herdísar, Geirlaugu
Stefánsdóttur. Herdís var þá í
læknisfræði [ háskólanum og fór á
milli á hjóli. Áður en hún fór í tíma
og þegar hún kom heim hafði hún
tíma til að hjóla með mig, stelpu-
nóruna. Þetta einkenndi Herdísi
alla hennar ævi. Alltaf að gera eitt-
hvað fyrir aðra.
Ég minnist líka sem 16 ára tán-
ingur, rétt fyrir jól, að jólakjóllinn
sem átti að nota á jólaböllin var
ekki tilbúinn. Ja, þvílíkur grátur og
gnístran tanna. Herdís var nýkomin
frá Ameríku og hvað gerði hún?
Hún gaf mér kjól, nýjan og keyptan
í Ameríku.
Ég er nú búin að búa í Danmörku
frá febrúar 1952, en alltaf hefur
sama hlýjan og áhuginn á högum
mínum streymt frá Herdísi. Alltaf
var jafn gaman að koma heim og
gista hjá Herdísi.
Frá bernskuheimilinu vorum við
vanar því að ef gest bar að garði
var strax settur pottur á hlóðir og
súkkulaðiplötur með vatni hitaðar,
bakaðar pönsur og þeyttur tjómi,
bestu bollarnir teknir fram og kveikt
á kertum. Þessum sið var vel við
haldið á heimili Herdísar. Aldrei
vantaði umræðuefni. Það var alltaf
allur heimurinn til umræðu. Fyrst
var það útvarpið og alltaf dagblöðin
og síðan kom sjónvarpið.
Herdís var sérstaklega gáfuð
kona sem hafði alla tíð mikinn
áhuga á heiminum í kringum sig.
Þar að auki var hún mjög hnyttin
í svörum. Ég minnist til dæmis að
þegar ég sagði, að sonur minn væri
í herþjónustu frá 9-17, svaraði
Herdís þá: „Jæja, á stríð nú að ger-
ast á milli níu og fimm?“
Því miður stoppaði heilsa hennar
til dæmis læknisnámið. Herdís gekk
eiginlega aldrei heil til skógar. Aldr-
ei heyrði ég hana kveinka sér. Allt-
af var hún að hugsa um aðra í kring-
um sig.
Elsku Herdís mín. Þessi fátæk-
legu orð eru skrifuð til að þakka
þér fyrir allt það góða sem þú gafst
mér og mínum.
Erna Stefánsdóttir Rubjerg.
Hún Herdís, móðursystir mín, er
látin.
Herdís ólst upp á fallegu heimili
foreldra sinna. Systurnar voru þtjár.
Móðir þeirra, Geirlaug Stefánsdótt-