Morgunblaðið - 26.03.1997, Qupperneq 2

2 MIÐVIKUDAGUR 26. MARZ 1997
FRETTIR
MORGUNBLAÐIÐ
Ekið á stóð
hrossa og
3 drepin
ÞRJÚ hross drápust þegar
vikurflutningabíll ók á hrossa-
stóð við vegamót Síðuvegar
og Ólafsvallaafleggjara í Ar-
nessýslu um klukkan 13 í gær.
Tvö hross önnur urðu fyrir
meiðslum en dýralæknir með-
höndlaði þau og gera menn sér
vonir um að takist að bjarga
þeim, að sögn Kjartans Georgs-
sonar bónda á Ólafsvöllum.
Sluppu út úr girðingu
Hrossin höfðu sloppið út úr
girðingum vegna mikils fann-
fergis og var verið að reka þau
heimleiðis þegar óhappið varð.
Alls voru 17 hestar í stóðinu.
Ekki var umtalsverð hálka á
þessum slóðum og skyggnið
var sæmilegt.
Ökumaður vörubifreiðarinn-
ar náði ekki að stöðva fyrr en
um 300 metra frá slysstað að
sögn Kjartans. Hann kveðst
gera ráð fyrir að tryggingafé-
lag bílsins muni greiða kostnað
vegna hestanna.
Bifreiðin varð fyrir talsverð-
um skemmdum að framan-
verðu.
Skemmtanahald á
föstudaginn langa
og páskadag
Opið frá
miðnætti til
fjögur
LEYFT verður að hafa
skemmtistaði opna frá mið-
nætti föstudagsins langa og
páskadags til klukkan fjögur
að morgni en skemmtanahald
er annars bannað þessa daga
samkvæmt helgidagalöggjöf-
inni. Hefur dómsmálaráðuneyt-
ið heimilað lögreglustjórum á
hveijum stað að útfæra þessar
undanþágur.
Hjá lögreglunni í Reykjavík
fengust eftirfarandi upplýs-
ingar um hvemig skemmtana-
hald er leyfilegt um hátíðarn-
ar: Skírdagur, opið til kl. 23.30;
föstudaginn langa er skemmt-
anahald bannað en leyft að
opna á miðnætti og hafa opið
til kl. 4 að morgni og sami
háttur er með páskadag. Á
laugardag er skemmtanahald
bannað eftir kl. 18 og á öðmm
degi páska og í kvöld, miðviku-
dagskvöld, má hafa opið til kl.
3 eftir miðnætti. Þessi tilhögun
var leyfð á Akureyri fyrir
tveimur árum og í Reykjavík
einnig í fyrra.
Veitingastaðir mega hafa
opið en af vínföngum má að-
eins bjóða þar borðvín milli
klukkan 12 og 13.30 og 19 og
21 föstudaginn langa og páska-
dag.
Óska rann-
sóknar á
blaðaskrifum
STARFSMENN fíkniefnadeild-
ar lögreglunnar í Reykjavík
hafa óskað eftir því við ríkis-
saksóknara að hann taki til
opinberrar rannsóknar fullyrð-
ingar sem fram komu í grein
í Vikublaðinu í mánudag.
í greininni er meðal annars
vitnað í ónafngreindan lög-
gæslumann sem heldur því
fram að tveir starfsmenn deild-
arinnar séu á launaskrá fíkni-
efnasala fyrir að líta framhjá
brotum hans og sendisveina í
fíkniefnaheiminum og láta
annað það sem viðkomandi
varðar liggja í þagnargildi.
EES-reglur um heilbrigðiseftirlit með fiski
Gildistakan frestast
NÝJAR reglur Evrópusambandsins
um heilbrigðiseftirlit með sjávaraf-
urðum á landamærum, taka í fyrsta
lagi gildi hér á landi 1. júlí næst-
komandi og gildistaka þeirra gæti
jafnvel frestazt fram á haust, sam-
kvæmt upplýsingum Morgunblaðs-
ins.
Þetta seinkar því að íslenzkur
fiskur verði undanþeginn heil-
brigðiseftirliti í ESB en veitir hins
vegar rússneskum útgerðarmönn-
um lengri frest til að uppfylla skil-
yrði heilbrigðisreglnanna á skipum
sínum, sem selja m.a. fisk til ís-
lands.
Nýju reglurnar tóku gildi í Evr-
ópusambandinu um síðustu áramót.
Þær kveða á um samræmda gjald-
töku og aukna tíðni sýnatöku úr
sjávarafurðum frá ríkjum utan Evr-
ópusambandsins. Framkvæmd heil-
brigðisskoðunar á íslenzkum sjávar-
afurðum verður þó óbreytt í hveiju
aðildarríki fyrir sig frá því sem
verið hefur þar til reglurnar taka
gildi á íslandi síðar á árinu. Að
óbreyttu hefðu hinar nýju reglur
kostað íslenzka útflytjendur
500-700 milljónir króna á ári, en
um leið og þær verða teknar upp í
EES verða íslenzkar sjávarafurðir
undanþegnar eftirliti á landamær-
um ESB-ríkja. Á móti tekur ísland
að sér heilbrigðiseftirlit með flski á
ytri landamærum EES.
Stefnt var að því að reglurnar
yrðu teknar upp í ElES-samninginn
og tækju gildi á íslandi og í Nor-
egi 1. maí. Málið er hins vegar enn
til meðferðar í utanríkismáladeild
framkvæmdastjórnar ESB, meðal
annars vegna þess hversu þýðing
reglnanna á þrettán tungumál er
tímafrek. Samkvæmt upplýsingum
frá framkvæmdastjórninni er
stefnt að því að reglurnar geti tek-
ið gildi 1. júlí, en takist það ekki
frestast gildistakan fram yfir sum-
arleyfi stofnana ESB í ágúst og
september.
Áhyggjur í Rússlandi
Eftir gildistöku reglnanna má því
aðeins flytja inn fisk til íslands frá
ríkjum utan EES að Evrópusam-
bandið viðurkenni heilbrigðisyfir-
völd þeirra og að þau yfirvöld hafi
tilkynnt ESB um fískvinnslustöðvar
og fiskiskip, sem uppfylla kröfur
ESB um heilbrigði. Samkvæmt upp-
lýsingum Morgunblaðsins hafa
margir rússneskir útgerðarmenn
miklar áhyggjur af að þeim muni
ekki takast að uppfylla heilbrigð-
iskröfurnar, sem gerðar eru til skipa
þeirra, enda eru þau mörg gömul
og viðhaldi á þeim ábótavant. Verði
þetta raunin gæti það haft áhrif á
kaup íslenzkra fískvinnslustöðva á
Rússafiski.
Jón Sigurðsson, framkvæmda-
stjóri Fiskafurða hf., sem kaupa
mikið af fiski af rússneskum skip-
um, segir að sennilega muni útgerð-
armenn skipa, sem flaka fiskinn um
borð, lenda í vandræðum með að
komast á lista ESB. Hins vegar
hafí hann minni áhyggjur af þeim,
sem heilfrysti fiskinn um borð. ís-
lenzk fískvinnsluhús kaupi nánast
eingöngu heilfrystan Rússafísk og
því muni þetta ekki koma illa við
íslenzka fiskvinnslu.
Morgunblaðið/Sigurður Aðalsteinsson
Spólað á
hálkuhjóli
AÐALSTEINN Sigurðarson á
Vaðbrekku á Jökuldal hefur
komið sér upp skemmtilegu
vetrarfarartæki. Tók hann
framhjólin undan reiðhjólinu
sínu og setti í staðinn tvö hjól
undan barnavagni sem hann
festi á spýtu. Farartækið kall-
ar hann hálkuhjól. Nú hjólar
hann og spólar um allt, aðal-
lega þó um hlaðið heima. Aðal-
steinn segir að ísinn þurfi að
vera vel sléttur til þess að gam-
an sé að hjóla. Lengst hefur
hann farið hálfan annan kíló-
metra inn eftir ánni Hrafnkelu.
Hjólið er þannig útbúið að auð-
velt er að taka hálkubúnaðinn
undan og setja framþjólið aft-
ur undir.
Sölufélag Austur-Húnvetninga
Sláturhús lagað
að Evrópumarkaði
Blönduósi. Morgunblaðið.
STJÓRN Sölufélags Austur-Hún-
vetninga (SAH) hefur ákveðið að
ráðast í endurbætur á sláturhúsi og
kjötvinnslu félagsins á Blönduósi
með það að markmiði að uppfylla
ströngustu kröfur heilbrigðisyfír-
valda hér á landi og i ESB löndum.
Um er að ræða endurnýjun á slát-
urlínu fyrir sauðfé og stórgripi svo
og stækkun og endurbætur á hús-
næði kjötvinnslunnar. Að sögn Guð-
steins Einarssonar kaupfélagsstjóra
á Blönduósi munu framkvæmdirnar
kosta um 50 milljónir króna.
Guðsteinn sagði að á undanföm-
Grindavík. Morgunblaðið.
ÍSKEM ehf., sem hefur að megin-
markmiði að fá íjárfesta til að festa
fé í iðnaði sem byggir á innlendri
orku og þá sérstaídega gufuorku á
Suðurnesjum, hafnaði nýverið þátt-
töku í svepparækt fyrir bandaríska
aðila á þeirri forsendu að ekki væri
tryggt að verksmiðja í því skyni
risi hér á landi.
Hluthafar í ÍSKEM ehf. eru Hita-
veita Suðurnesja, Samtök iðnaðar-
ins, Iðntæknistofnun, Markaðsstofa
um tveimur árum hefði verið kostað
til um 40 milljónum króna í endur-
bætur á sláturhúsinu og það væri
mat stjórnar SAH að með ákvörðun
sinni að ráðast í frekari endurbæt-
ur, væri verið að tryggja hag SAH
til lengri tíma.
Lægrí sláturkostnaður
Guðsteinn sagði það almenna
skoðun í sláturhúsageiranum að
þau sláturhús sem hefðu útflutn-
ingsleyfi önnuðust slátrun í framtíð-
inni. „Það er ekki eðlilegt að ein-
hveijar aðrar heilbrigðiskröfur gildi
iðnaðarráðuneytisins og Lands-
virkjunar og bandaríska fyrirtækið
Technology Intemational Ex-
change. Aðaláhersla er lögð á efna-
iðnað og eimingarferla sem nýta
innlenda orku og er þá einkum horft
til jarðgufuorku á Suðurnesjum.
Talsvert af verkefnum er í skoðun
og einu þeirra, ræktun á sérstökum
sveppum fyrir Evrópumarkað, var
nýlega hafnað. Sveppir þessir eru
ræktaðir í Bandaríkjunum og eru
fyrir íslendinga en Evrópubúa.“
Guðsteinn sagði ennfremur að
breytingin á sláturlínum i húsinu
myndi leiða til lækkunar slátur-
kostnaðar.
Nýja Teiknistofan hefur séð um
hönnun verksins og breskur ráðgjafi
hefur verið forráðamönnum SAH til
halds og trausts við hönnun á nýjum
sláturlínum en írskt fyrirtæki sér
um smíði og uppsetningu þeirra.
Trésmiðjan Stígandi á Blönduósi
annast breytingar á kjötvinnslu. Er
áætlað að framkvæmdir hefjist 4.
■apríl næstkomandi og ljúki í ágúst.
notaðir þar til að eyða skordýmm
í akuryrkju og gróðurhúsum.
Sveppimir em skaðlausir en sé þeim
dreift í hæfilegu magni sýkja þeir
skordýr svo að þau drepast. Ráð-
gert var að afla leyfa fyrir efninu
í Evrópu og kanna hagkvæmni þess
að reisa verksmiðju á íslandi. Þar
sem ekki var tryggt að verksmiðja
risi hérlendis ákváðu hinir íslensku
áhættufjárfestar að hafna þátttöku
í verkefninu á þeirri forsendu.
Kynbætur á byggi
Nýttaf-
brigði gef-
ur betri
uppskeru
NÝTT yrki af byggi sem ræktað
hefur verið á Rannsóknastofnun
landbúnaðarins gefur íslenskum
kornbændum 15-20% betri uppskem
en þeir stofnar sem nú eru fluttir
inn. Yrkið hefur einnig fengið góða
dóma í Skandinavíu og er hugsan-
legur markaður fyrir það þar.
RALA kynnti árangur kynbóta-
starfsins á ráðstefnu sem haldin var
í tengslum við stofnfund Landssam-
bands kornbænda. Þorsteinn Tómas-
son, forstjóri RALA, segir komið
strástífara, veðurþolnara og fljótara
að vaxa en þær tegundir sem nú eru
notaðar og gefi þar af leiðandi betri
uppskeru. Mun yrkið styrkja korn-
ræktina og áætlar Þorsteinn að
hægt verði að rækta korn á helm-
ingi allra jarða á íslandi með því.
10 tonn af útsæði
Rannsóknastofnunin hefur ákveð-
ið að láta framrækta útsæði af þess-
ari tegund, eða yrki eins og afurðir
plöntukynbóta eru kallaðar. Fram-
ræktunin fer fram erlendis og verða
tíu tonn af útsæði flutt til landsins
til sáningar í vor. Er það um 5% af
áætluðu útsæði í vor.
Höfundarréttur plöntukynbóta er
viðurkenndur í GATT-samningunum
og er verið að undirbúa lagasetningu
um yrkisrétt hér á landi.
Ekki með í svepparækt