Morgunblaðið - 13.05.1998, Side 29

Morgunblaðið - 13.05.1998, Side 29
MORGUNBLAÐIÐ AÐSENDAR GREINAR MIÐVIKUDAGUR 13. MAÍ 1998 29 Hitasótt í íslenskum hrossum VEIKIN hefur nú verið hér með vissu síðan í febrúar sl. Enn hefur ekki tekist að gi'eina orsakavaldinn, en talið er víst að um veiru sé að ræða og beinast nú rannsóknir að því að reyna að rækta hana. Sérstakar smittilraunir eru einnig í gangi á Til- raunastöð HI á Keld- um, Sú staða að vita ekki við hvaða veiru og sjúkdóm við erum að stríða, hefur gert alla okkar baráttu og varn- araðgerðir mjög erf- iða. Núverandi staða Veikin hefur nú breiðst út um allt Suðurland og vestur um land út á Snæfellsnes. Þó era á þessu svæði bæir og sveitir þar sem veik- innar hefur enn ekki orðið vart. Nú síðast barst veikin norður í Skaga- fjörð. Veikinnar þar varð fyrst vart á tamningastöð þar sem jafnan er mikil umferð hestamanna víðs veg- ar að. Því er erfitt er að segja með vissu með hvaða hætti veikin hefur borist þangað. Þetta þýðir einnig að hugsanlegt er að þeir sem komu á bæinn áður en að vitað var að veikin væri komin þar hafi borið smit með sér heim. Varnaraðgerðir Um leið og vitað var um veikina hér á höfuðborgasvæðinu, var grip- ið til varnaraðgerða. Fljótlega sýndi sig þó að veikin var bráðsmitandi og að þessar varúð- arráðstafanir voru ekki einhlítar til að hefta útbreiðsluna. Bann við flutningi hesta milli varnarsvæða hefur þó orðið til þess að veikin hefur ekki borist með þeim hætti svo vitað sé. Gnmur um slíkt var kærður, en reyndist við rannsókn ekki á rökum reistur. Afnám reglugerða Landbúnaðarráðherra hefur nú að fengnum tillögum yfirdýralækn- is, sem m.a. hefur haft samráð við hagsmunaaðila í greininni, gefið út reglugerð þar sem felldar eru úr gildi eldri rg. um þessa hitasótt. Þar með er hoi-fið frá því að skipta landinu upp í sýkt og ósýkt svæði. Helstu forsendur þessara tillagna eru þessar: 1. Veikin hefur nú borist norður yfir heiðar á milli varnarsvæða með óútskýrðum hætti og því ljóst að kerfí af varnarlínum muni ekki nægja til að stöðva útbreiðsluna. 2. í ljósi reynslu af veikinni eru yfirgnæfandi líkur taldar á að smitefni hafi nú þegar borist víða um Norðurland og jafnframt að það muni með tímanum berast um allt land og verða landlægt hér eins og það er hugsanlega erlend- is. 3. Talið er að skipting landsins í varnarsvæði sé ekki lengur rétt- lætanleg miðað við þá reynslu sem við höfum nú um hvers eðlis veikin er. 4. Afnám varnarsvæða nú er ekki talið andstætt dýraverndunar- sjónarmiðum. Hvað er framundan? Hér eftir verður áhersla lögð á að hvetja hrossabændur og aðra hestaeigendur á þeim svæðum þar sem veikin hefur ekki komið upp, að forðast eftir mætti að smit berist í hestana, en jafnframt að búa hrossin undir veikina. í þessu sambandi skal minnt á skyldu allra dýraeigenda að taka ábyrgð á heilsu og vel- ferð dýra sinna og taka má sem dæmi að svína- bændur hafa flestir sett upp áberandi skilti um að óviðkomandi að- gangur sé bannaður og hafa einnig sett upp sérstök fordyri á hús sín með sótthreinsun á skófatnaði og fata- skiptaklefa. A sama hátt er hverjum land- eiganda og húseiganda heimilt að gera hverjar þær ráðstafanir varðandi eignir sínar, sem hann telur nauðsynlegar til að ná fram ofangreindum mark- miðum. Fyrirbyggjandi aðgerðir Allir eigendur ósýktra hesta era hvattir til að auka eftirlit með hest- um sínum og hafa sem mest sam- ráð við dýralækna og einnig aðra hestaeigendur sem hafa gengið í gegnum veikina, um allt er vai’ðar þessa veiki og leita eftir ráðlegg- Allir þeir fjölmörgu sem að hestamennsku koma hér á landi eru nú hvattir til þess, seg- ir Halldór Runólfsson, að taka höndum saman við að vinna sig út úr þeim erfiðleikum sem að steðja. ingum þeirra og aðstoð nú þegar vegna fyrirbyggjandi aðgerða og einnig ef hestar þeirra veikjast. Al- mennar ráðleggingar til hestaeig- enda eru að sjá til þess að hestar þeirra fái eins mikið af góðu lyst- ugu fóðri og vatni og kostur er. Forðast skal allar snöggar fóður- breytingar og því ættu þeir sem bæta þurfa fóðrun að gera viðhlít- andi ráðstafanir nú þegar. Hugsan- lega getur þm-ft að gefa ormalyf, steinefni, vítamín og lýsi. Enn er ekki komin mikil reynsla á hvaða áhrif þessi veiki hefur á hryssur, fyl og folöld, komi veikin rétt fyrir köstun eða fljótlega þar á eftir. Köstun hefur víða gengið áfallalítið, en þó er aðalköstunar- tíminn framundan og nokkur dæmi eru um að hryssur hafi tekið veik- ina mjög alvarlega við þessar að- stæður. Þær geta orðið klumsa og ekki náð að framleiða mjólk og folöld hafa fæðst dauð eða drepist nokkra eftir fæðingu. Því er mikil- vægt að fylgjast mjög grannt með meranum yfir köstunartímann og kalla til dýralækni í tæka tíð því þá eru meiri líkur á að meðhöndlun skili árangri. Ekkert hefur borið á því enn að hross sýkist aftur af veikinni. Ný- fædd folöld virðast ekki veikjast í þeim stóðum þar sem veikin hefur gengið yfir og því htur svo út að þau fái ónæmi með móðurmjólk- inni, sem ekkert er þó vitað enn hve lengi varir. Um útflutning Eins og kunnugt er þá stöðvaðist útflutningur hrossa þegar í ljós kom að um var að ræða áður óþekktan smitsjúkdóm. Dýralækn- Halldór Runólfsson ar sem skrifa undir útflutnings- vottorðin treystu sér ekki til að votta að hestarnir væru lausir við alla smitsjúkdóma. Samkvæmt skyldum sínum til- kynnti yfirdýralæknir það tii er- lendra yfirvalda að hér væri kom- inn upp ókunnur sjúkdómur í hest- um og jafnframt að útflutningur hefði stöðvast. Þá þegar óskuðu yf- irvöld í ESB eftir því að útflutning- ur yrði ekki hafinn aftur, fyi-r en að höfðu samráði við þau, ella lá í loft- inu að innflutningsbann yrði sett á íslenska hesta. Það var nokkuð sem bæði yfirvöld hér og hestaút- flytjendur vora sammála um að forðast bæri af fremsta megni, því slíkt er mjög seinlegt að afnema, auk þess að vera mikill álitshnekk- ir fyrir alla viðkomandi. Ekki var hægt að kynna dýra- læknanefnd ESB málið fyrr en í byrjun maí. Þá fékkst samþykki nefndarinnar fyrir útflutningi frá ósýktum svæðum landsins. Því miður tókst ekki að nýta þennan möguleika, þar sem ósýkta svæðið féll skömmu síðar. Ákvörðun nefndarinnar var þó ákveðin viður- kenning á því að okkur væri treyst til að flytja út hesta með öraggum hætti. Það mun því koma til góða síðar. Til þess að læra meira um sjúk- dóminn, þá hafa að undanförnu verið í gangi rannsóknir á vegum embættisins á því hvað hestar beri lengi smit og eins hve lengi smitið getur varað í hesthúsum og um- hverfi. Þó aðeins sé um takmarkað- an fjölda hesta að ræða í hverju til- viki, þá virðast fyi-stu niðurstöður benda til, að séu liðnar a.m.k. þrjár vikur frá því að hestur varð heill heilsu, þá smiti hann ekki hross á nýjum ósýktum stað. Komi ósýktir hestar í hesthús þar sem veikin hefur verið, þá veikjast þeir þó að fimm vikur hafi liðið frá lokum veikinnar þar. Lokaorð Ljóst er að veiki þessi er ekki mjög alvarleg miðað við marga aðra sjúkdóma sem við þekkjum. Þó hefur hún þegar valdið ýmsum erfiðleikum bæði þar sem hún hef- ur gengið yfir og eins á öðrum svæðum landsins vegna stöðvunar útflutnings. Allir þeir fjölmörgu sem að hestamennsku koma hér á landi era nú hvattir til að taka höndum saman við að vinna sig út úr þeim ei’fiðleikum sem að steðja. Emb- ætti yfirdýralæknis, starfsmenn þess og aðrir dýralæknar munu eins og hingað til ekki láta sitt eftir liggja við að aðstoða hestaeigendur eftir mætti. Allir verða að læra af reynslu síðustu mánaða og búa sig undir að takast á við þá staðreynd að við gætum á morgun fengið enn verri sjúkdóm í hestana okkar og þá verða allir að standa saman við að afstýra enn meiri tjóni, en það sem við höfum þekkt nú. Höfundur er yfirdýralæknir. www.mbl.is Jóhönnu- raunir ALÞM. Jóhanna Sig- urðardóttir, Alþingi. Þar sem þér hafið gerzt svo fjölþreifin og spurul um mína hagi að undanfórnu, má ég til með að gjalda yður líku líkt. Þó vara ég yður við því fyrirfram að mínar spurningar eru miklum mun alvarlegri en brennivíns- og lax- veiðispurningar yðar. Snúast þær að sjálf- sögðu um rótgróna þekkingu yðar á innvið- um Alþýðuflokksins, sem er yðar flokkur, þótt þér hafið stigið ör- fá víxlspor með Ágústi VIII. o.fl. Hér eru þá spurningarnar sem all- ar snerta mál, sem þér gjörþekkið: 1. Hvers vegna beitið þér yður ekki fyrir því á Alþingi að orðið verði við beiðni minni um að bankaleynd verði svift af Landsbankanum í 30 ár? Mættu vera 50 þessvegna, enda fyrirtækið gengið fyrir ætternis- stapann hvort sem er. Auk þess vill svo skemmtilega til að Alþýðuflokk- urinn hefir farið með ráðherravöld í bankamálum í 25 ár af síðustu 50 ár- um. 2. Hvers vegna eruð þér að tutla utan í eitthvert lítilræði í rekstri bankans sáluga í stað þess að menn fái að líta yfir allt sviðið? 3. Eruð þér ekki áfram um að fá upplýsingar um starfsemi bankans þau ái’ sem þér voruð ráðheraa og báruð ábyrgð á rekstri hans, fyrst yður láðist það meðan þér sátuð í stólnum? 4. Kjósið þér ekki að fá ítarlega skýrslu um helztu atriði í rekstri bankans í tíð bankamálaráðherrans Jóns Sigurðssonar, samráðherra yð- ar, sem sat í þeim stóli uppstyttu- laust frá því í byrjun júlí 1987 og fram að bílaskiptum, sem þér hljótið að muna hvenær urðu, svo gjörhugul sem þér eruð á merka atburði, sem almenningur á kröfu að fá upplýsta að yðai- eigin æriega dómi? 5. Yður má líka vera í mun að líta yfir yfirstjórn núv. form. Alþýðu- flokksins á bankamálum í ráðheiTa- tíð hans og allar þær umbætur, sem hann hlýtur að hafa framkvæmt fyr- ir yðar áeggjan m.a., eða hvað? 6. Opinsjón á bankanum myndi leiða fram á völlinn ki’aðak smá- krata, sem narraði út fyi’h’gi’eiðslu sem bankinn tapaði á hundruðum milljóna króna. Og nú sem þér eruð búin að segja yður úr lögum við Alþýðuflokkinn er yður þá ekki óhætt að spyrja hverjir eigi í hlut? 7. Olafsfirðingar hafa upplýst, að bræður tveir, einkavinir yðar og lóssar, hafi svikið út úr bankakerfinu allt að 200 milljónir króna. Annar þessara bræðra er fyrr- verandi stórvesír Al- þýðuflokksins í fjármál- um á landsvísu. Viljið þér nú ekki grennslast íyrir um þetta þegar þér megið vera að því að líta upp úr afla- skýrslum úr Hrútafirði? Eg minni yður allra virðingarfyllst á, að þér sögðuð yður ekki úr Al- þýðuflokknum vegna spillingarafla, sem þar kynnu að vera, heldur vegna þess að þér fenguð ekki að vera for- ingi þeirra. 8. Alla yðar löngu ráðherratíð varð yður aldrei úr vegi að beita yð- ur í neinu er viðkom reksti’i ríkis- Mínar spurningar eru miklum mun alvar- legri en brennivíns- og laxveiðispurningar yðar, segir Sverrir Hermannsson í opnu bréfi til Jóhönnu Sigurðardóttur. bankanna, það hefu- verið kannað sérstaklega. Hvers vegna ekki, kæra frú? Var þó bankamálaráðherra og fleiri ráðherrar á þveitingi í boðs- ferðum milli veiðiáa lungann úr sumrum, svo ekki skorti rannsóknar- efni, sem þér hafið sérstakan áhuga á, þótt af mörgu stærra sé að taka. Það kemur nefnilega í ljós að í upphlaupum yðai’ að undanförnu hafið þér verið að fást við tittlinga- skít. Það er þeim mun raunalegra sem þér hafið lengst af yðar póli- tísku ævi staðið í klyftir í kratískum kúadellum án þess að gera minnstu tilraun til að moka frá yður og hefði séra Snorri í Húsafelli ort um þessa atburði alla nýjar „Jóhönnuraunir" ef hann hefði verið ofar moldu. En ekki hefir yður sjálfri flöki’að meira en svo við fenginni lífsreynslu að þér skunduðuð fúslega til fundar við Lalla mág í haughúsi ríkisendur- skoðanda. Höfundur er fv. banknstjóri. Sverrir Hermannsson AÐALFUNDUR Aðalfundur Lífeyrissjóðs Verkfræðingafélags íslands verður haldinn á Grand Hótel Reykjavík, Sigtúni 38, Reykjavík, miðvikudaginn 27. maí 1998 kl. 17.15. Fundarefni: 1. Skýrsla sjóðsstjórnar 2. Reikningsskil 3. Kosning eins manns í stjórn og annars til vara 4. Kosning endurskoðenda 5. Lífeyrisuppgjör pr. 31.12. 1997 - skýrsla tryggingafræðings sjóðsins 6. Reglugerðarbreyting 8. Önnur mál Endurskoðaðir og undirritaðir reikningar sjóðsins ásamt skýrslu tryggingafræðingsins liggja frammi á skrifstofu sjóðsins, sjóðfélögum til sýnis viku fyrir aðalfundinn. Reykjavík 11. maí 1998 Stjórnin

x

Morgunblaðið

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.