Morgunblaðið - 22.07.1999, Qupperneq 39

MORGUNBLAÐIÐ
FIMMTUDAGUR 22. JÚLÍ 1999 39*
__________________UMRÆÐAN
Staðgreidd unglingafar-
gjöld SVR verði lækkuð
HINN 8. júlí sl. tók
ný gjaldskrá SVR gildi.
Athyglisverðustu
breytingamar á gjald-
skránni varða stað-
greidd fargjöld 12-15
ára unglinga, sem
hækka úr 60 kr. í 150
kr. eða um 150%! Aðrar
fargjaldahækkanir eru
á bilinu 10-25%. Tutt-
ugu miða kort fyrir
12-15 ára unglinga
hækka hins vegar ekk-
ert og kosta 1.000 kr.
eins og áður. Unglinga-
fargjöldin hafa því
mikla sérstöðu í hinni
nýju gjaldskrá.
Sérstök unglingafar-
gjöld SVR hafa verið við lýði sl. 5
ár. Málefnið er undirrituðum nokk-
uð skylt, þar sem unglingafargjöld
skv. tillögu hans í borgarstjóm
Reykjavíkur, voru í gildi frá miðju
ári 1994 fram til haustsins 1995. Þá
hækkaði R-listinn farmiðaspjöld
unglinga um 100% og staðgreiðslu-
gjöld um 20%. Nú afnemur R-list-
inn hins vegar afslátt á stað-
greiðslugjaldi unglinga. Því er
ástæða til þess að rifja upp sögu
unglingafargjaldanna aðeins nánar.
U nglingafargj ald
tekið upp árið 1994
í borgarstjóratíð Áma Sigfússon-
ar í apríl árið 1994 var tekið upp
sérstakt unglingafargjald fyrir
12-15 ára unglinga. Staðgreiðslu-
gjald þeirra var lækkað úr 100 kr í
50 kr. Jafnframt gátu unglingar
keypt 20 miða farmiðaspjöld fyrir
900 krónur, en höfðu áður greitt
sömu upphæð fyrir 10 miða, eins og
fullorðnir. Þessi breyting kostaði
borgarsjóð 40-50 milljónir króna á
ársgrundvelli, sem kom bamafjöl-
skyldum í Reykjavík til góða. Að
mati undirritaðs vai- það vel við
hæfi á svonefndu ári fjölskyldunnar.
Tillögur um lækkun
unglingafargjalda
En menn vildu
ganga lengra. Á fundi
borgarstjómar 5. maí
árið 1994 fluttu borg-
arfulltrúar þáverandi
minnihluta vinstri-
flokkanna í borgar-
stjóm tfllögu um, að
12-15 ára unglingar
gætu keypt mánaðar-
kort (græna kortið)
með 50% afslætti eða á
1.425 kr. Miðað við
meðalnýtingu græna
kortsins, sem var 57
ferðir á mánuði, leiddi
þetta ta 25 króna
kostnaðar fyrir hverja ferð unglings
með SVR.
Undirritaður vildi ná fram ein-
faldari og skavirkari kjarabót fyi’ir
12-15 ára unglinga og ná fram sam-
ræmi í gjaldtöku þessa hóps og líf-
eyrisþega. Hann flutti því svohljóð-
andi breytingartaiögu við tillögu
vinstriflokkanna:
Strætisvagnafargjöld
150% hækkun á stað-
greiddu unglingafar-
gjaldi SVR, segir ÓlaÞ
ur F. Magnússon, vek-
ur spurningar um fjöl-
skyldustefnu R-listans.
„Borgarstjóm Reykjavíkur sam-
þykkir að farmiðaspjöld í strætis-
vagna borgarinnar með 20 miðum
fyrh’ 12-15 ára unglinga taki mið af
greiðslum lífeyrisþega og verði kr.
500 í stað kr. 900 áður.“
Viðbrögð vinstrimanna við tillögu
minni voru þau, að draga tOlögu
sína tO baka og lýsa yfír stuðningi
við tOlögu mína. Það var Guðrún
Ágústsdóttir, sem hafði orð fyrir
fulltrúum þáverandi minnihluta
borgarstjórnar og sagði m.a.:
„Tillaga Ólafs borgarfulltrúa,
sem hér hefur verið flutt, hún geng-
ur lengra en okkar tOlaga og við í
minnihlutanum drögum okkar tO-
lögu tO baka og lýsum yfir stuðningi
við tOlögu Ólafs, fáist hún afgreidd
hér og nú, og um leið myndum við
fagna áfangasigri, sigri í baráttu
sem staðið hefur yfir sleitulaust í
um 11 ár.“
Ellefu ára barátta í súginn
Áðumefndri tOlögu minni var vís-
að tO borgarráðs, þar sem hún var
samþykkt samhljóða. Skömmu síðar
féll borgarstjórnai’meirihluti sjálf-
stæðismanna og vinstrimenn í borg-
arstjórn fengu tækifæri tO þess að
láta verkin tala. Það gerðu þeir 16
mánuðum síðar með því að hækka
20 miða farmiðaspjöld unglinga og
aldraðra um 100%! Um þá gjörð
vinstrimanna skrifaði undirritaður
grein í Morgunblaðið 29. september
árið 1995 undir heitinu „Ellefu ára
barátta í súginn“. Áhugafólki um
„sleitulausa baráttu“ vinstrimanna í
borgarstjórn Reykjavíkur fyrir lág-
um fargjöldum unglinga í strætis-
vagna borgarinnar er vinsamlegast
bent á þá grein.
Staðgreiðslugjöld unglinga
verði lækkuð
150% hækkun á staðgreiddu ung-
lingafargjaldi SVR vekur spuming-
ar um fjölskyldustefnu R-listans.
Eg skora á borgarfiúltrúa R-listans
að beita sér fyrir því, að staðgreidd
unglingafargjöld SVR lækki á ný og
verði innan þess 10-25% ramma
fargjaldahækkana, sem gOdir um
önnur fargjöld hjá fyrirtækinu.
Höfundur er læknir og borgarfull■
trúi í Reybjavik.
Ólafur F.
Magnússon
Um hvað snýst kennara-
deilan í Reykjavík?
TÍMINN líður.
Fjöldi kennara í
Reykjavík hefur sagt
upp starfi sínu frá og
með 1. september nk.
Almenningi virðist
ekki Ijóst um hvað
deOan snýst. Margoft
hefur komið fram í við-
tölum við Ingibjörgu
Sólrúnu borgarstjóra
að Reykjavíkurborg
hefur ákveðið að
leggja fram 170 millj-
ónir króna í grunn-
skóla Reykjavíkur á
næsta skólaári til að
kaupa viðbótarþjón-
ustu af kennurum.
Gott og vel svo langt
sem það nær en það nær bara ekki
mjög langt og er ekki afturvirkt.
Hún segir í Morgunblaðinu 11. júli
sl. að ekki hafi allir skólastjórar
gert kennurum grein fyrir hvað
þeim stendur til boða á næsta
skólaári. Staðreyndin er sú að
skólastjórar geta notað þessa pen-
inga til að greiða einstaka kennur-
um eða hópum fyrir eitthvert til-
tekið verkefni í þágu skólans, til að
efla samvinnu kennara, efla for-
eldrasamstarf, efla sjálfstæð
vinnubrögð nemenda og laga skóla-
starf að nýrri aðalnámskrá. Annars
hefur það ekki verið tilgreint nánar
til hvers er ætlast að skólastjórar
noti peningana. Þeir eiga að setja á
laggirnar starfshóp skólastjóm-
enda og kennara í hverjum skóla
sem hafi það verkefni að ákveða
hvernig fjárveitingu
skólans verður ráð-
stafað í samræmi við
þær línur sem hafa
verið lagðar. Skóla-
stjórar hafa varla haft
tök á því að hefja
þessa vinnu enn sem
komið er. Eitt er víst
að peningarnir koma
sér vel og skólastjórar
verða ekki í vandræð-
um með að ráðstafa
þeim skynsamlega.
Óvíst er hvort þessir
peningar komi öllum
kennurum tO góða en
þeir verða ekki notað-
ir til að borga kennur-
um fyrir aukna vinnu
vegna skólanámskrárgerðar sl.
skólaár en engu er líkara en Ingi-
björg Sólrún vilji láta almenning
halda að svo verði.
í Morgunblaðinu 11. júlí sl. við-
urkennir Ingibjörg Sólrún að
styrinn stendur um greiðslu fyrir
seinasta skólaár, afturvii’kar
greiðslur sem kennarar fara fram
á. Kennarar fara fram á að fá auka-
lega greitt fyrir vinnu sem unnin
var á seinasta skólaári. Þeir lögðu
á sig gífurlega vinnu síðastliðið
skólaár vegna krafna um enn ítar-
legri skólanámskrá fyrir næsta
skólaár (því annars hefði hún ekki
verið tilbúin tímanlega) sem er lið-
ur í því að gera góða skóla enn
betri. Það var ekki gert ráð fyrir
þessari auknu vinnu í síðustu
kjarasamningum. Þetta er mergur
Kennarar
Það var ekki gert ráð
fyrir þessari auknu
vinnu í síðustu kjara-
samningum, en Jóna
Linda Hilmisdóttir
segir það merg inálsins
í deilunni.
málsins! Þetta er ástæðan fyrir því
að kennarar eru að fara fram á við-
urkenningu á þeirri vinnu sem
leyst var af hendi vegna kröfu
skólayfirvalda sl. skólaár og þess
vegna breytir engu fyrir þessa
deOu hvað borgaryfirvöld ætla að
setja margar milljónir í skólann
næsta skólaár. Athygli er vakin á
því að þessi vinna hefur verið við-
urkennd í flestum öðrum sveitarfé-
lögum, því ætti Reykjavíkurborg
þá ekki að viðurkenna þetta aukna
vinnuframlag? Ingibjörg Sólrún
hefur einnig sagt að ekki sé hægt
að taka út einn starfshóp borgar-
innar með þessum hætti og gi’eiða
honum afturvirka gi-eiðslu fyrir
seinasta vinnuár. Getur verið að
margir starfshópar Reykjavíkur-
borgar séu í sömu stöðu og við
kennarar? Það er forkastanlegt af
Ingibjörgu Sólrúnu að kjósa heldur
að ráða leiðbeinendur til starfa í
Hugleiðing um
persónuvernd á
Internetinu
HVAÐ varðar per-
sónuvemd á Internet-
inu þá vita kannski
ekki allir að það er
skráð niður hver þú
ert á Intemetinu,
hvenær þú komst á
Intemetið og hvenær
þú hættir. Þetta em
grannkröfur um
skráningu á internet-
notkun, en einnig er
hægt að skrá allt ann-
að á Internetinu, allt
frá hvert þú ferð, hvað
þú gerir, hvaða póst
þú sendir tO þess sem
þú segir á spjallrásum.
Hver má skoða þessar
skrár? Hver hefur aðgang að
þeim? Hvaða lög gilda um með-
höndlun, vistun og umgang á þess-
um skrám? Era það íslensk lög? Að
sögn þeirra sem ég hef haft sam-
band við eru það lög um persónu-
vemd sem ná yfir meðhöndlun á
þessum skrám, en ekki hefur reynt
á það hvort þau lög nái yfir allt það
sem getur komið upp á Internet-
inu.
Öryggismál eins og tölvupóstur
og notendanöfn á Internetinu eru
eign, samt er hægt að stelast til að
nota þau á tiltölulega einfaldan
hátt. Fölsun á visa-númeram er
einnig þekkt, og hvað gerist ef fólk
erlendis brýst inn í tölvuna þína?
Hver er réttur hins almenna not-
anda í slíkum tOfellum? Tölvuvíras-
um er oft dreift með tölvupósti,
hver er ábyrgur fyrir skemmdum
sem vírasinn veldur? Ekki finnst
mér það ósvipað að fá tölvuvíras í
tölvupósti og að fá sprengju í
bögglapósti. Á internetnotandi að
þurfa að fá tryggingar hjá trygg-
ingafélögum, eða ætti internet
áskrift að innihalda
varnir gegn árásum
sem þessum. Eg tel að
það vanti reglur um
vernd og ábyrgð á
Internetinu í íslenska
löggjöf, þá tO verndar >
íslendingum frekar en
reglur um notkun
Internetsins.
Reglur hafa verið
settar í nokkram lönd-
um heimsins eins og
t.d. Kína, Sádi-Arabíu,
Singapore og Ástralíu.
Þá fjalla reglur þeirra
að stærstum hluta um
dreifingu kláms á
Internetinu en hvað
kemur í veg fyrir það að þeir sem
miðla því sem er bannað í þessum
Skrár
*
Eg tel, segír Björn
Leví Gunnarsson, að
það vanti reglur um
vernd og ábyrgð á
Internetinu í íslenska
löggjöf.
löndum fari tO annarra landa þar
sem ekki era til reglur sem banna
þessa dreifingu á Netinu eða hrein- '
lega að stunda þetta áfram ólög-
lega innan landsins. Það er hægt
að líkja þessu við áfengið hérna um
árið. Það er þess vegna sem ég
sting frekar upp á reglum um
vernd frekar en reglum um notk-
un.
Höfundur er tölvufulltrúi l\já LÍN.
Björn Leví
Gunnarsson
grunnskólunum en að ganga að
réttmætum kröfum kennara, á
sama tíma og gerðar eru miklar
kröfur um gæði skólastarfs og
menntun barnanna okkar. Því má
ekki gleyma að kennarar hafa þeg-
ar hafið breytingar á kennsluhátt-
um t.d. í stærðfræðikennslu yngri
barna þar sem nýja námsefnið Kátt
er í Kynjadal innleiðir nýjar
áherslur sem eru í fullu samræmi
við nýja aðalnámskrá. Fjöldi kenn-
ara hefur sótt námskeið til að auka
þekkingu sína og færni. Ætli borg-
arstjóri að láta sér lynda að hafa
fjölda leiðbeinenda í störfum kenn-
ara þá er nemendum mikil hætta
búin, því leiðbeinendur geta ekki
fyllt skarð kennarans og fylgt
þeirri þróun eftir sem er í fullum
gangi í skólum borgarinnar. Mér
finnst einkennilegt hve lítið heyrist
frá foreldrum. Ég veit að þeir bera
ugg í brjósti vegna stöðunnar sem
verður orðin að veruleika þegar
skólar taka tO starfa í haust. Sam-
tökin Heimili og skóli mættu líka
láta málið sig meira vai’ða en þau
hafa þegar gert, þar sem þau eru
sterkasti málsvari foreldra.
Ég ætla að þessi grein verði tO
þess að almenningur fái réttar upp-
lýsingar um deilu þessa á milli
kennara í Reykjavík og Reykjavík-
urborgar.
Höfundur er kennari við Seljaskóla.
EINKAMÁL
Góður maður
Einhleypur 32 ára, 70 kg, kristinn
amerískur ríkisborgari, sem er
góður, áreiðanlegur, jákvæður og
opinn fyrir nýjungum, óskar eftir
að kynnast kristinni íslenskri
konu, jafnvel með lengri tíma vin-
áttu i huga. Verður á íslandi frá
23. júlí — 23. ágúst 1999.
e-mail: kevkiraly@yahoo.com
FELAGSLIF
Kl. 20.00 Lofgjörðarsamkoma.
Majsan og Ingemar Myrin frá
Svíþjóð tala.
Allir hjartanlega velkomnir.
S57
fdmhjólp
Almenn samkoma í Þríbúðum,
Hverfisgötu 42, í kvöld kl. 20.00.
Fjölbreyttur söngur. Samhjálp-
arkórinn tekur lagið. Vitnisburð-
ir. Ræðumenn Vilhjálmur
Friðþjófsson og Jóhanna
Ólafsdóttir. Kaffi að lokinni
samkomu. Allir velkomnir.
Minnum á opið hús 31. júlí.
Samhjálp.
i