Ársritið Gestur Vestfirðingur - 01.01.1847, Page 26
en aðferð þessi á láninu liefir marga afvegu tekið.
Eingin sú sveit getur sjálfbjarga heitið, sein mikill
skuldaþúngi liggur á , og notabetra yrði, ef kaup-
raenn skðmtuðu fieim lánið úr lmefa, er ílla fara nieð
efni sín, fió torvelt sé að greina f)á frá hinuin, er
betur fara með; en f)ó ríður inest á f)ví, að óhófs -
og óþarfavörurnar séu aldrei að láni seldar, svo grunn-
hyggnir menn fái ekki færi á að sóa út lítilfjörleg-
uin kaupeyri sínuui fyrir ófiarfa eintóman, og ætla
sér síðan að fá nauðsynjavöruna að láni; en verzlunar-
aðferð þessi f»ykir og kaupinönnuin ekki tiltækileg,
og bera það 'fyrir, að fleiruin vörum fmrfi þeir að
verzla, en korni og öðrum lielztu naiiðsynjavörum,
ef þeir eigi að ná kostnaði sínum og verða eigi ör-
eigar, enda þykir kaupunautum þeirra frjálsræði sínu
ofmikil takmörk sett, ef þeir ekki fái það, er þeir
helzt viljaúr sölubúðunum. Óvíst tel eg, að þannig
sé rétt álitið, er þaö og óskoðað, hversu inikill liagur
kaupmönnum sé að verzlun á ýnisum óþarfavör-
umi; ekki tel eg það heldur nokkuru frjálsræöis-
spilli, þótt að minnsta kósti þeirn mönnum væri liaml-
að frá að taka óþarfann aö láni, sem eingin efni
hafa til að hera slíkt lieim í örsnauð hreiður sín.
Hægt er að sjá, Iiversu það styður að velmegun
manna, að þeir verði skuldlausir; til eru og þær
sveitir véstra, er ástæður og yerzlunarkjör þeirra
liafa talsvert. batnað við það, að þær réru að þvi öll-
um-árum að verjast skuldum við kaupmenn, ogunnu
}>að opt til, að fara á mis við inargt Iivað þaö [af
þarfminni vörunni, er aðrir fíkjast í. Eingan óliag
hygg eg það kaupmönnum, þótt þeir yrðu héráðs-
1) I einni ritgjörð liréflegn félagsins, eru leitid rök að því,
að katipmönniim sé einginn hagur að verzlun á óliófsvörnni, t.
a. m. hrennivíni, og að þeim verðl eingu áhataminna, að flytja
í þess stað þeim mun meira af nauðsynjavörum.