Ársritið Gestur Vestfirðingur - 01.01.1847, Page 35

mestur maiturinn, sem með svíðíngsliætti og nizku
gat dregið sem mest af prestum, svikið og tælt þá
i gjöldum1. 5ó margir prestar eigi við bág kjöv
að búa, má ei aunað segja, en að allflestir þeirra
gegni skybluverknm sinum með meiri alúð og ár-
vekni en áður; þess er og- öll von, þegar litið er til
timanna að öllu jöfnu, t. að m. mismunar á skól.a-
kennslunni nú og áður, og- leiðarvísis þess, sem
prestar geta liaft og- liafa margir liverjir af góðum
bókum, er áður clrógu sárfáa presta lángt á leið.
'það er því ekki kyn, þó kenníngum' presta sé nú
haganlegar niðurskipað, en áður var, þegar ræður
þeirra voru lángar þulur útaf ýmsu efni, er alþýða
ástunduin vissi, svo að kalla, livorki liöfuð né sporð
á, og lítið átti við þá staði og tíina, þegar talað var.
Jafnframt befir og barnauppfræðíngunni miðað áleið-
is, og má meö sanni segja, að á bana liati víöa á
Vestfjörðum veriö mikil alúð lögð bæði af feðrum,
liúsfeðruni og prestuin; má og mikið styðja framför
liennar, þegar prestar spyrja börn í messu og bús-
vitja á ári hverju2. Mikið eflir það framfor manna
1) Sjá Eplírmæli 18(lu aldar lils. 55S.
2) Alivíða á Veslfjörðuin hefir inentiiii alþýðu löluvert firó-
azt, síðan LandsiippfræðÍDgarfélagið hóftt fyrir aldanióliii scin-
ustu ; og læt eg mér nægja að geta einnar kirkjusóknar á Breiða-
lirði. Jbegar ,)ón prófastur Teilsson (scm seinna varð liisknp)
ferðaðist 11111 liarðastraiidarsýslu árið 1752, til aö ransaka ásig-
koinulag kirkna og andlegt ástanil sóknanna, komst hann að
því, að liörnum í sókn þessari væri ekkert annað kent imdir
fermíngu, en nokkuð úr spiirníngiuu Jóns biskiips Árnasonar;
bauö þá prófastur þessi, að þar' sem einhverr maðiir á
bænuin væri lióklæs, skvldi fá Pontópídans Lærdómsbók banila
linglínguin, og lagði sektir við, ef ei væri því hlýdt. Arið
1840 voru 337 menn þar í sókn, og 2!)7 þeirra lesamli, en liin-
ir 40, sein ei voru læsir, voru börn , ýngri en 8 ára; riinmr
lielmíiigiir enna ferindu voru skrifandi og 9di liverr niaður gat
allsæmilega lesið og skiliö dönskti.
3*