Ársritið Gestur Vestfirðingur - 01.01.1849, Page 53

53
S. ANDLEG STÉTT.
Hvað stött þessari við víkur, þá liefir sú breyt-
íngáorðið árið sem leið, er nú skal greina: Flvamm-
ur í Norðurártlal, er Jón prestur Magnússon aísalaði
sér, er þann 31. Janúar veittur Guðlaugi presti Svein-
bjarnarsyni, er var prestur á Staðarbrauni, en það
brauð aptur Sveinbirni aðstoðarpresti Sveinbjarnar-
syni. Staðastaður á Ölduhrygg var að sönnu, þann
og geðjast alþýðu ekki vel að því hér vestra, vegna þess þau
hindra atvinnuvegi manna, því niargir hændureru þá við sjó,
og kosta iniklu til að ssekja þíngstaði sína, og missa við það,
eftii víll, töluvertaf hlut sinum. Tíundir eru ei svo margbrotn-
ar vestra, þar sem jarðir fleyta svo fáum búsmala, að framtai-
ið verði glöggara, þó tvisvar sé taiið. Ei má heldur vita,
hvort rétt sé aðaltala kvikfénaðarins, rneðan ei verður séð ljós-
lega, hvar af sá mikli munur, sem á henni er í landbúnaðar
töflunni og tíundarskránni, er sproltinn. Svo þykir, sem hetur
inætti fara, ef í tíundarskránni væri í aukadálki greint frá
kvíildafjölda þeim, er hæði landsdrottnar og Iandsetar draga
frá tíund kvikfjár síns; því ókunnugir valdsmenn, í hverju hygð-
arlagi. sem er, vita ei glögt, hve mörg kúgildi teljast með á-
hýli hverju, og má því vel vTera, að þeir reingi hreppstjóra
um, að þeir Icggi rétt í tíund, ef þeír ætla færri kúgildi vera
á einhverju áhýli, en bóndi sjálfur telur hýlinu; kemur slíkt
sér illa hjá alþýðu, einkuin þegar sú nýbreytni hætist ofan á,
að Iireift er tvennum tíundarlögum, og sínar tekjurnar krafðar
eptir hverjuin, eptir því sem tollheimtarinn Iiyggur réttast vera.
Gott inætti af því leiða, að sýslumenn gjörðu fleira á manntals-
þíngum sinum, en lesa nokkur lagahoð og heiinta þegnskyldu
gjöldin. 5eiai má t. a. m. vera ant um góða hústjórn, og ættu
þess vegna með góðum fortölum að hvetja til hennar, verða
henui svo kunnugir í hverri sveit, að þeir vissu af öllum þeiin,
er öðrum fremur eru framkvæmdar-og atorku-menn: þar eð
slíkuni mönnum er öðrum til upphvatníngar heitið verðlaunum
frá húnaðarsjóð þessa landsfjórðúngs.