Ársritið Gestur Vestfirðingur - 01.01.1849, Side 105
105
menn svo til, að efri steinninn sé þykkri, en ekki
á liann að vera eins stór uinniáls 052; sá neðri, þó
mega þeir vera jafnir, því eptir því liaga menn
srníðunum. Fáist steinarnir ekki öðruvísi, en ann-
aðhvort brimharðir eða straumskeknir, verður fyrir-
höfnin töluverð, vegna ávalans, sem jafnan er á þeim,
því vantllega verður þess að gaeta, að þær hliðar
steinanna séu flatar, er saman skulu snúa, og falli
vel saman. Til þess að steinarnir verði krínglóttir,
og angun á miðjunni, má marka fyrir livorutveggju
með hörðum sirkli, og er augaö á efra steininum klapp-
að töluvert stærra, en á þeim neðra. I efra steininn
er á venjulegan hátt klappað leg fyrir löðina, og
ferskeytt hola fyrir handfángið; verður hún að
klappast með mjóum bor, á livern slegið sé, svo
að hotn hennar verði víðari en opið. Handfángið
smíðist á þá leið, að sá endi þess, er gánga skal
ofan í holuna, sé sleginn ferstrendur; því næst sé
gjörð snarbeygja á það svo laung, að nái út að ytri
brún steinsins; þá sé handfángið sjálft lóðrétt þar
upp af, og slegið til sívalt ogsorfið; á efra eudann
sé drepið gat, siðan sé á það smíðaður hólkur úr
hörðu tré, og loku rent fyrir ofan, svo hann
smokkist ekki upp af. Utan í rönd efra steinsins er
og klöppuð önnur hola ineð sama hætti og hin fyrri;
er til þessarar holu smíðaður lítill járnspaði fer-
hyrndur með ferstrenduin fæti, er gángi í lioluna.
Járnspaði þessi á að vera mátaöur svo, að hann að
eins komi hvorki við neðra steininn, né járngjörð
þá, er utan urn liann er smíðuð; er spaði þessi ætl-
aður til að sópa kvörnina, jafnótt og kaffið kemur
út undan, og kallast því sópari. Bæði eru járn
þessi fest með lieitu hlýi. £ess er áður getið, að
neðri steinninn eigi að vera stærri; nú er ekkinóg-
ur mismunur á unnnálsstærð steinanna, nema að