Ársritið Gestur Vestfirðingur - 01.01.1849, Side 96

96
jiegar búift er ab taka jarfieplin uj»p úr garfii,
eru þau smærri lesin frá, og matreiða Vestfirðíngar
j)au á |)ann liátt, að {)eir hafa þau til grautagerðar,
og er {)á kallað, að gjört sé musl úrþeim, og þurfa
þau freklega mjölgrautarsuðu; eirinig sjóða {)eir {>au
í mjólk í stað mjöls og grjóna, ogætla þeir þáfrek-
an hnefa af f>eim fyrir manninn; þykja þau og á-
gætur smekkbætir í allskonar súpuin; það er lika
ljúflfeing fæða að steikja þau í feiti með allskonar
kjöti. Til þessa, sein nú er talið, eru einkum hin
smærri brúkuð. Hin stærri sjóða {>eir í vatni, afhýða
þau heit, eta síðan með bræchlu smjöri; þannig eru
þau og borðuð með alls háttar nýuin og söltuðum
fiskætum. Sumir sía af þeim vökvann og láta þau
þorna nokkuð, hafa þau svo til nestis á ferðum sín-
um, og borða þau í brauðstað ogsmjörvið. Nokkrir
leggja þau í súrmat, clrukk eða skyr, og nota þau á
hvern helzt hátt, er þá lystir; þá gjöramenn stuncl-
um jarðeplastöppu, líkt og næpna eða rófnastöppu;
sumir hafa þau smáskorin í mjöls stað í blóðmör; þá
liafa mennn þau sér til mjölsparnaðar með því að
blancla þeim í brauðagjörð, að þriðjúngi eða helm-
íngi móti rúgmjöli eða hveiti, og hafa menn þá að-
ferð að þau eru í vatni soðin, þángað til þau verða
meyr, er þá seyðinu lielt af þeim, og þau afhýdd,
marin siðan, meðan þau eru volg, í sundur í mauk
með stautli eöa öðru, er til þess verður brúkað.
Hafi maður nú tekið 20 merkur jarðepla til þessa í
senn, tekur liann 2 fjórðúnga mjöls og lætur fjórða
hluta þess saman við maukið að kvöldi dags, en
1) Fyrrmn létu menn jarðepli þau, er þeir ætluðu (il brauða,
frjósa hvað eptir annað, en þiddu þau á inilli í vatni, þurkuðu
þau síðan vel og kreistu þau eptir það í sundur. Vil eg ráða
öllum frá aðferð þessari, þvi litin mun vera einhver hin ódrjúg-
asta, og spilia bæði sinekk og krapti epianna.