Kirkjublaðið - 01.06.1896, Blaðsíða 7
103
munu sveitarstjórnirnar flestar meiga eiga það, að þær
láta menn eigi deyja út af í skorti. Sveitamál og safn-
aðamál eru nú líka svo samtvinnuð tíðum, að það sem
frá öðru kemur er líka verk hins. Það er því varla
von, að kirkjan hafi beinlínis gefið sig við þessu, en því
betur hefði hún átt að geta unnið með krapti að beinum
trúarmálum, með því að viðhalda almennri guðrækni í
landinu og styðja kristniboð meðal heiðingja, en þetta
hefir eigi farið alveg sem skyldi; vjer horfum t. d. á, að
vorir ungu námsmenn á skólunum inndrekki vantrúar-
innar banvænu skoðanir, án þess að flnna upp eitthvert
lipurlegt ráð til að vernda trú þeirra. Allt þetta verð
jeg meðfram að álíta sem afleiðingu af sambandinu milli
ríkis og kirkju, er mjer getur eigi virzt annað en hafi
svæfandi áhrif á kirkjuna án vekjandi áhrifa á ríkið.
Það gefur að skilja, að mönnum verða þau mál miklu
hjartanlegri og hugðnæmari, er þeir verða sjálfir beinlín-
is að berjast fyrir. Áhuginn vex við strið og mótspyrnu,
þar höfum vjer dæmin deginum ljósari. Það var ein-
hverstaðar sagt fyrir skemmstu, að trúarofstækismönnum
væri að fjölga hjer á landi. Þetta mun eigi vera satt,
og eigi er það heldur eptirsóknarvert. En hitt er vist,
að trúaráhugi hefir talsvert eflzt á síðustu árum og það
mun aptur meðfram að kenna eða þakka hinum háværu
röddum vantrúarinnar, er nú láta til sin heyra. Áhuga-
mönnum í trúarefnum mun því hafa fjölgað, það má
gieðilegt heita, því heitur áhugi á hvervetna virðingu
skílið, bæði í veraldlegum og kirkjulegum málum; af
honum er framfara að vænta, en eigi af hálfvolgu rænu-
leysi. Sannir áhugamenn í hvaða máli sem er, munu
jafnan meta hann mikils. Þegar þá árásir á trúna koma
í ljós, hljóta þær að kalla alvarlega hugsandi menn fram
á vigvöllinn til varnar, og hafa líka loksins gjört það
hjá oss. Það sjálfstæði, sem kirkjan nú hefir notið um
tíma, hefir þannig orðið til að vekja líf, sem að líkind-
um yrði enn meira við fullan aðskilnað. Því er nú samt
miður, að áhuga í trúarmálum er tíðum blandað saman
við ofstæki, stundum af vanþekkingu og stundum af
Óvild og það þótt sömu menn í öðrum málum aðgreini