Alþýðublaðið - 21.06.1961, Blaðsíða 2

Ritstjórar: Gísli J., Ástþórsson (áb.) og Benedikt Gröndal. — Fulltrúi rit-
stjórnar: Indriði G. Þorsteinsson. — Fréttastjóri: Björgvin Guðmundsson. —
Símar: 14 900 — 14 902 — 14 903. Auglýsingasími 14 906. — Aðsetur: Alþýðu-
húsið. — Prentsmiðja Alþýðublaðsins Hverfisgötu 8—10. — Áskriftargjald
kr. 45,00 á mánuði. í lausasölu kr. 3,00 eint. Útgefandi Alþýðuflokkurinn. —
Framkvæmdastjóri Sverrir Kjartansson.
Hvað tekur við?
BLÖÐ stjórnarandstöðunnar reyna að læða því
: inn hjá fólki, að núverandi ríkisstjóm hafi glert
ráðstafanir sínar í efnahagsmálum til þess eins
að skerða lífskjör almennings. Blöð þessi spara
ekkert tækifæri til þess að básúna það út, að þau
} ein berjist fyrir bættum kjörum fólksins, eins
og bezt megi sjá af því, að nú berjist þau skel
: egglega fyrir 10% kauphækkun og jafnvel meiri
: hækkun. Þetta hljómar vissulega vel í eyrum
og sjálfsagt líáta einhverjir blekkjast af áróðri
stjórnarandstöðunnar, en flestir hugsandi menn
; jg'era sér þó Ijóst, að stjórnarandstöðunni gengur
j annað till en það að bæta kjör fólksins.
s Ástandið í efnahagslífi þjóðarinnar /var orðið
þannig, að lánstraust þjóðarinnar var þrotið er •
lendis vegna stöðugt aukinnar skuldasöfnunar,
gengi krónunnar var ranglega skráð og flóknu
I uppbótakerfi viðhaldið til þess að leiðrétta gagn
; vart útgerðinni hið ranga gengi, verðbólga var
ört vaxandi í landinu og útlán bankanna mun
meiri en sem svaraði sparifjármyndun þjóðar
innar. Efnahagsráðstöfunum ríkisstjórnarinnar
j var ætlað að ráða bót á þessum meinsemdum.
Geng.íð var skráð rétt og ýmsar aðrar hliðarráð
I stafanir gerðar til þess að binda endi á skulda
: söfnunina erlendis. Árangur ráðstafananna hefur
rverið vonum betri. Gjaldeyrisstaðan hefur stór
j batnað og sparifjármyndun aukizt mjög mikið,
þannig að aukning útlána og aukniíng spariinn
lána standast nú á. Ljóst var þegar í upphafi,
] að ef þjóðin ætlaði að jafna greiðsluhalla sinn
við útlönd, hlaut það átak að hafa nokkra kjara
skerðingu í för með sér. Þjóðin hafði eytt meiru
I en hún aflaði og ef hún vildi að endar næðu
j saman, varð hún að skerða nokkuð lífskjör sín.
Það sem nú hefur gerzt er það, að verkalýðs
félögin hafa neitað að sætta sig við þá kjara
skerðingu, sem nauðsynleg var til þess að jafna-
i greiðsluhallann við útlönd, og þau hafa samið
I um nýjar kauphækkaríir. Þær kauphækkanir
, munu skapa nýja þenslu í þjóðarbúskapnum, g
auka eftiirspurnina eftir lánsfé á ný og ef hin
aukna kaupgeta héldist mundi eftirspum eftir
i innfluttum vörum aukast og þegar byrja að hafa
: slæm áhrif á gjaldeyrisstöðuna. Það er engin
? tvon til þess, að hin aukna kaupgeta, sem kaup
hækkanirnar skapa, haldist lengi vegna þess, að
ekki var heilbrilgður grundvöllur fyrir þessum
kauphækkunum. Atvinnufyrirtækin rísa ekki
: undir launahækkununum. Annaðhvort verða þau
að fá hærra tverð fyrir framleiðslu sína eða þá
að þau stöðvast. Hvorttveggja er slæmt fyrir
launþega, en þó væri atvinnuleysið þeim verra
en verðhækkanirnar.
Á slóðum Jóns Sigurðssonar
Eftir Lúðvík KristJáBissesi
Allir íslendingar vita, 'að Jón Sigurðsson er eftirminnilegasti tímamótamaður
íslenzkrar sögu. En ef við hugum að, hvað við í raun og sannleika vitum um
Jón Sigurðsson, finnum við hve fáfróð við erum um þessa þjóðhetju okkar,
umifram það sem skólabækur kenna.
Verzt þú, hvað Jón var Hinu íslenzka bók-
menntafélagi og hvað hann vildi að Bók-
menntafélagið yrði íslenzkri þjóð?
Veiztu, hvílíkt afrek var að halda úti NÝJ-
UM FÉLAGSRÍTUM í 30 ár og hver hluídeild
Jóns Sigurðssonar var í því starfi og hverjar
móttökur þetta höfuðmálgagn í þjóðfrelsisbar
átfunni fékk heima á Fróni?
Veiztu, hvernig alls konar fyrirgreiðslustörf
hlóðust á Jón, hvernig hann leysti þau af hendi
og hvern þáii þau áttu í vinsældum hans?
Veiztu, hvcnær Jón þurfíi mest á fjárhags-
stuðningi að halda heiman frá íslandi, og
hvernig íslendingar og Danir hrugðust þá við?
Þekkirðu samskip/i Jóns og Georg Powells,
hvernig þeim var háttað og hvert gildi þeirra
var fyrir Jón?
Þekkirðu þræðina, sem lágu milli Jóns Sig-
urðssonar og almennings í landinu?
ÖHu þessu leitast Lúðvfk Kristj'ánsson við að svara í þessari gagnmerku bók.
Allt eru þetta milkilvægir þættir í störfum Jóns Sigurðssonar, sem fátt hefur
verið ritað um áður. AHt efni þessarar bók3r er byggt á rannsókn frumheim-
ilda. Aldrei fyrr hafa verið birtar jaffnmargar myndir af skilníkjum varðandi
Jón Sigurðsscn sem í þessari bók.
Þet/a er tvímælalaust merkasta rit, sem skráð hefur verrð um Jón Sigurðsson
og ætti því að vera til á hverju íslenzku heimili.
SKUGGSJÁ
Orsakast krabbi
PRÓFESSOR Níels Dungal er
nýkominn heim eftrr 2 mán-
aða dvöl í Bandaríkjunum.
Hann hélt alls um 18 fyrir-
lestra á 13 stöðum á vegum
Meinafélagsins ameríska, en
sa/ fyrst fund þess í Chrcago.
Á fundi með blaðamönnum
skýrði prófessor Dungal frá
rannsciknum, sem gerðar hafa
verið til að leita orsaka fyrir
Ikrahbameini í maga. Óváða
er magaikra'bbi eins algengur
og hér álandi, og eru maga-
krslbtumeinstilfelli til dæmis
ihelmingá fleiri hér en í Bret-
landi og Bandaríkjunum þar
sem lungnakrabbi er algeng-
ari. Þar sem magaikrabbi er
aigengur bæði hér og í Jiapan
haffa margir ffreistast til að
halda að magaikrabbi standi í
sambiandi vig fislkneyzlu, en
engar Mkur eru samt taldar
ffyrir þessu, má til dæmis
nefna, að magakrabbi er al-
gengari hjá siveitafóiiki en sjó
mönnum.
. Þess vegna haffa aðrir mögu
leikar verið ffhugaðir, til
dæmis það, að magakrabbi or
saikist aff reyktum mat. Þá hef
ur verið íhugað hvort o!f mik-
il saltneyzla, of Mtil grænmet
is- cg ávnxtaneyzla gæti verið
ors'cikin, með öðrum orðum,
fjölrefnasíkortur. Um fyrr-
nefnda atriðið gerðu þeir
pnóf. Dungal og ens'ki vísinda
maðurinn, Sir Ernest Canno-
way, rannscknir, sem birtar
voru í ensku læknatímariti.
Ti'lraunir á rottum leiddu í
ljós, að um 30% rottna, sem
nærðust á reyktum isilungi,
fengu magakrabba og um 101
20% þeirra, sem nærðust á
hangikjötv í hangikjöti
fannst 1,3 milkrógramm per
gr. af hringmynduðum kolefn
um, en það magn er eins mik
ið og er í að^iIstraV.nnum af
reyk 250 sígaretta. Hins veg-
ar fannst ekki mikið magn i
reyktum karfa eða þorski, en
magnið af hringmynduðum
toa'efnum í hangifcjöti, sena
tfannst, var meira en ráð hafði
verið fyrir gert. Engri rottu
varð meint af saltikjöti, en,
einni af saltfislki. Rctturnar
voru hafðar í hópum, 25 í
bverjum.
Fó’to er varað vig því að
reykja hangikjöt lengi, eff það
eT gert á skömmum tíma er
fcættan minni á magakrabba.
Þá em yztu feilu lögin hvað
hættulegust.
Magakrabbi af völdum Iax-
og silungsneyzlu kemur næs-
um heim við skýrslur ura
hvað mikið er veitt aff laxi
og silungi. Athyglisvert er að
magakrabb er mestur vestan-
megin á landinu, en þar veið
ist s‘ex sinnum meira af laxi
en á öðrum stöðum. Að þvi
leyti eru Vestmannaeýjar ein
Framhald á 12. síðu.
21. júní 1961 — Alþýðubieðið