Alþýðublaðið - 21.06.1961, Blaðsíða 8

ÞÆR fréttir berast enn
þá staðreynd, að hjátrú
er verri en vantrú, því skal
nú rifjuð hér upp saga,
sem gerðist rétt fyrir alda
mótin 1700.
Að vísu er hún ekki ís-
lenzk, en hún hefði engu
að síður getað gerzt hér á
landi á blómaskeiði líkra
atburða.
Þorpið Salem í Massa-
chusetts var f engu frá-
brugðið öðrum þorpum ár-
ið 1691, en árið eftir hafði
það fengið annan svip, ef
á milli um framandleik
stúlkunnar.
Veturinn 1691—92 hófu
nokkrar stúlkur og konur
í þorpinu samkomur
heima á prestssetrinu, mið
punktur þeirra samkoma
var Tituba, vestur-ind-
íska þjónustustúlkan, hún
spáði gjarnan fyrir þær
og smám saman færði hún
sig upp á skaftið og hóf að
segja þeim hroðalegar
galdrasögur frá heimkynn
um sínum, og kryddaði
ar, en um leið fóru stúlk-
urnar, sem voru líka í
réttarsallnum að engjast
sundur og saman, og þessi
flog bötnuðu ekki fyrr en
þær fengu að snerta kon-
urnar, því 'eins og allir
vissu í þá daga hljóp hinn
illi andi úr fórnarlambinu
við það eitt að snerta
galdrakindina.
Eftir þetta var ekki að
sökum að spyrja, sannan-
irnar voru fengnar, og
galdrakindurnar voru flutt

ENGINN skyldi
hlæja að því, sem
hann skilur ekki, ef
til vill er það, sem
við sjáum á þessari
mynd eitthvað ó-
hugnanlegt hugar-
fóstur formyrkvaðrar
galdrakindur, ef til
vill er þessi mynd að
eins gamansemi snið
ugs Ijósmyndara, —
hver veit?

þær með sýningum á alls
íkona? hlutum, sem hún
fullyrti að notaðir væru
við galdra og kukl.
GALDRAMÁLIN
HEFJAST.
Smám saman fóru stúlk
urnar, sem héldu hópinn
á þessum samkomum, en
þær voru flestar hálfvaxnar
að sýna ýmiss merki móð-
ursýki á háu stigi. Þær
földu sig undir borðum,
ráku upp furðulegustu óp
og skulfu og titruðu.
Fólk fór að pískra um
þessa undarlegu hegðun
og loks var kveðinn upp
dómurinn; galdrar, hrein-
ræktaðir galdrar.
Stúlkurnar, sem um var
rætt voru í fyrstu hinar
hreyknustu yfir þeim á-
huga sem þeim var sýnd-
ur og þeirri óttablöndnu
virðingu sem þær nutu,
þær voru nú skyndilega
miðpunktur alls umtals,
og þær héldu áfram að
haga sér sem brjálaðar
væru.
Svo hertu þorpsbúar sig
upp dag nokkurn þegar
geysaði hið versta þrumu-
veður, tóku fastar þrjár
konur, sem verið höfðu
elztar í hópnum á prests-
setrinu og ákærðu þær
fyrir að hafa ofurselt
djöflinum unglingsstúlk-
urnar, sem með þeim
höfðu verið.
Næsta dag hófust rétt-
arhöldin fyrir fullu húsi
og dómarinn spurði hörku
lega: Hvaða illir andar
eru það, sem þið standið
í sambandi við.
Engir — sögðu konurn-
ar í gálgann, án minnstu
miskunnar, og án þess að
nokkrum dytti í hug að
bera brigður á sannleiks-
gildi frásagna og aðfara
hinna, að því er virtist
þjáðu, unglingsstúlkna.
En þá var Tituba eftir,
þjónustustúlkan, sem
hafði orðið völd að öllum
þsssum ósköpum, þegar
hún kom fyrir dómarann,
játaði hún undir eins að
hafa átt þátt í að valda
stúlkunum þessum hörm-
ungum, en — sagði hún,
það voru nornirnar, sem
þegar var búið að hengja,
sem höfðu fengið hana til
þess, og svo kryddaði hún
frásagnir sínar eins og
fyrr með óhugnanlegum
sögum um gula hunda og
rauða kelti og eitthvað fer
legt kvenskrímsli með
vængi og klær.
Enginn dró í efa, að Ti-
tuba segði satt, því að um
Ieið og hún hafði játað,
þá virtist hún sjálf líða
hinar hroðalegustu kvalir,
og þar með hafði hún
bjargað lífi sínu, nú gátu
allir séð hve vegir guðs
eru órannsakanlegir -— og
hvernig hann leiðir alltaf
sannleikann í ljós, svo að
eginn saklaus þarf að líða
órétt.
EKKI ÖLL NÓTT
ÚTI.
En enn var ekki séð
fyrir endann á þessum ó-
sköpum, stúlkurnar, sem
höfðu unað sér hið bezta í
réttarhöldunum, urðu nú
ofsafengnari en nokkru
sinni fyrr, svo að þorps-
búar urðu enn að fara af
stað og leita nýrra galdra
norna, allir voru skelf-
utan úr heimi, að galdra-
nornir gangi Ijósum loga,
og að fólk sé enn ásakað
fyrir að vera með kukl og
að eiga m.ök við fjandann
sjálfan, sem betur fer höf-
um við íslendingar ekkert
af þeim hlutum að segja
nú orðið, þó að hin magn-
aðasta bjátrú sé enn ríkj-
andi með fólki og ýmsir
annarlegir hlutir gerist
með mönnum og dýrum
engu síður en áður fyrr,
þegar Islendingar voru
brenndir á báli og áköll-
uðu þann vonda sjálfan á
andlátsstundinni.
Það gæti ef til vill ver-
ið fróðlegt að rifja upp
hvernig þessir hlutir gerð
ust, þó að ekki sé nema
til þess að minna menn á
svo má segja, því þá höfðu
menn uppgötvað það, að
það voru galdranornir
meðal þorpsbúa.
Þremur árum áður hafði
nýr prestur komið í þorp-
ið, hann hafði flutt
þjónustustúlku frá Vestur-
Indíum með sér, og það
var nóg til þess að þorps-
búar fóru að hvískra sín
ingu lostnir, enginn var
lengur öruggur.
Konur og karlar ivoru
dregnir fyrir dómarann
og stúlkubörnin komu í
réttarsalinn og liðu þar
hinar skelfilegustu þján-
ingar svo allir máttu sjá,
og fólk var flutt í gálg-
ann, ungt fólk, gamalt
fólk, fátækt eða ríkt, og
sönnunum rigndi niður:
ellefu ára stúlka æddi um
með brennandi spýtu-
kubba og æpti, að kona,
sem hún tiltók, væri með
hjálp ills anda að reyna
að fá sig til að skrifa nafn
sitt í bók djöfulsins. Kona
vitnaði að önnur ákærð
kona væri góð og guð-
hrædd og hefði aldrei
neinum mein gert, en
stúlkurnar æptu: við erum
stungnar með nálum, við
li)5um allar kvalir vu'tis,
þegar við sjáum hana — og
svo var hún hengd.
Presturinn var hengdur,
því að hann var svo sterk-
ur að það hlutu illir andar
að hjálpa honum.
Kona var hengd fyrir
það, að henni tókst ein-
hverju sinni að vaða gegn
um aurbleylu án þess að
óhreinka kjólinn sinn.
Á VALDI IIINS
VONDA.
En loks var leikurinn á
enda, stúlkurnar gengu of
langt, þær ákærðu eigin-
konu fylkisstjórans fyrir
galdra, þá þótti yfirvöld-
unum nóg komið, og nú
var tekið til við að yfir-
heyra þær sjálfar, og ár-
ið 1706 játaði foringi
þeirra í öllu ódæðinu, að
sá vondi hefði tælt hana
til að vitna gegn þeim
sem sakfelldir höfðu verið
og hengdir.
★
Þannig enduðu galdraof
sóknirnar í Salem, en nú-
tímamenn hefðu ef til
vill gott af að hugsa um
það, hvort þær ofsóknir,
sem menn verða að þola
enn þann dag í dag af völd
um tilfinningalausra of-
stækismanna um heim all-
an, eru á nokkurn hátt
afsakanlegri, en þær, sein
hér er frá sagt.
Mannkynið er enn i*>fn
blint, jafn börmulega
þröngsýnt og skilnings-
vana og það var á því herr
ans ári 1C92.
Ilann talar um
eins og hann væri
á staðnum,
(Anc
Milli varanna
tennurnar eins oj
trjástofnar eftir b
(Tþit J<
Síðustu orðin k
urhægt, eins og
sem er að stanza.
(Knud Ras
Hann greip
svala fingur stú
eins og api serr
banana.
(Arthur Ko<
Eina hreyfingi
hann fær, er að gle
yfir íþróttafrétta
á mánudögum.
Dagarnir voru :
skapstirðir og fóru
að hátta.
(Sigurd
Tækifærið gekk
áll úr greipunr m<
(Chr. Wi
Kindurnar stai
og gráir steinar
inn.
(Erik Skov:
g 21. jiúní 1961
Alþýðublaðið