Alþýðublaðið - 09.08.1961, Blaðsíða 4

Krúsi ,bakkar‘ inn í
velferðar-ríki jafn-
aðarmanna Evrópu
■■£• HINN þekkti blaða-
niaður Harrison E. Salis-
bury kannaði nýlega hina
nýju stefnuskrá kommún-
istaflokks Sovétríkjanna í
blaði sínu, The New York
Times, og birtum við grein
ina hér lauslega þýdda,
enda er hún ein bezta
,útskýring‘ á stefnuskránni
sem við höfum séð.
HIN NÝJA stefnuskrá Krú-
istjovs forsætisráðherra er ein-
-liver róttækasta endurskoðun
marxistiskra kenninga frá
fyrstu dögum bolsévismans, að
t>ví er sérfræðingar í málum
sovétsins telja. Það hefur ekki
.skeð síðan Lenin var að gera
tilraunir með beitingu kenn-
inga Marx við rússneska bylt-
ingarríkið, að svo margar día-
lektískar flísar hafi verið brotn
■<ar út úr hinum kommúnist-
áskg, einsteinungi. Nákvæm
kiinnun á þessu langa sovézka
skjali leiddi í ljós, að í raun og
veru var það ný kommúnistísk
kanning Krústjovs, er leitaði
víða fyrir sér um innblástur.
Stórum hlutum hinna félags-
j legu takmarka stefnuskrárinn-
<ar var stolið úr þeim velferð-
J>' -<m-íkis-áætlunum, sem jafnað-
ij armannaflokkar Bretlands,
. Norðurlanda og Þýzkalands
fliafa lengi verið talsmenn fjnv
ir.
Mörg af þeirn ákvæðum. sem
tstefnuskrá Krústjovs hyggst ná
-eftir svo sem einn eða tvo ára-
ugi, voru lögleidd í Bandaríkj
■unum á stjórnarárum Franklins
D. Roosevelts, forseta. Önnur
t ákvæði, svo sem ókeypis rntól-
Jíðir í skólum, hafa lengi ver-
ið framkvæmd í Bandaríkjun-
um.
Næstum velferðar-takmörk
*sovátmanna eru nú þegar orð-
in lög hjá einhverri hinna vest
rænuþjóða, að undaneknum ó-
ke.ypis ferðalögum innan borga
. og ókeypis húsnæði. Húsaleiga
-cr nú þegar svo mikið niður-
ágreidd af stjórnarvöldunum í
Sovétríkjunum, að hún nemur
oðeins um 5 af hundraði út-
gjalda venjulegrar fjölskyldu.
Öðrum „kommúnistískum"
..iitefnumiðum, svo sem einka-
:bíium, víðtæku þjóðveganeti
•«g betri innkaupaaðstöðu, er
^stoliö beint úr lífi velmegandi
'kapítalistískra þjóða í vestri.
Það kemur í Ijós, að Krúst-
jov hefur innleitt í fræðike/in-
ingu sína meginmarkmið og
ámgmyndir, sem Lenin og Stal-
in vísuðu á bug Flestum þess-
tim hugmyndum er einnig vís-
að algjörlega á bug af núver-
-i andi leiðtoga kínverskra kom-
múnistaflokksins og ýmsum
hinna ný-stalinistísku leiðtoga
annarra kommúnistaflokka.
Meðal hinna langæu, komm-
únistísku kenninga, sem Krúst-
jov hefur breytt, sett annað í
staðinn fyrir eða fleygt algjör-
lega fyrir borð, eru þær, að
stríð sé óhjákvæmilegt á með-
an kapítalismi sé til, nauðsyn
byltingar til að koma kommún
isma á, og alræði öreigaana. —
Hann maelir einnig með sam-
vinnu við jafnaðarmenn, þar
sem því verði við komið, en
slíkt fannst Lenin og Stalin
óhugsandi.
Krústjov heldur því fram, að
kommúnstar geti komizt til
valda friðsamlega með þing-
ræðislegu móti; þeir geti ein-
faldlega keypt kapítalistana
út; þeir geti jafnvel unnið
stuðning framsækinna kaup-
sýslumanna, er ekki séu kom-
múnistar.
Þegar Krústjov umskrifar
sögu kommúnismans, gerir
hann Stalin algjörlega útlæg-
an. Báðar hinar miklu nýjung-
ar Stalins í framkvæmd kom-
únismans — stofnun samyrkju-
búa og fimm-ára-áætlanirnar
um iðnvæðingu landsins — eru
eignaðar Lenin. Stalins er ekki
getið í öllu plagginu.
Krústjov skilgreinir sovézku
samyrkjubúin sem aðferð, er
þjóð, sem skammt er á veg
Framhaid á 14. síðu
FREMSTA RÖÐ frá vinstri: H. Sterky, símamálastjóri,
Svíþjóð; frk. Grönberg, Finnlandi; Sv. Rynning-Tönnesen,
símamálastjóri, Noregur; S. J. Ahola, póst- og símamála-
stjóri, Finnlanöi; Gunnlaugur Briem, póst og símamálastj;
G. Pedersen, póst- og símamálastjóri, Danmörk; P. Rabbás,
Noregur. — Miðröð: E. Esping, Svíþjóð; N. J. Söberg, Nor-
egur; J. Ringstad, Noregur; R. Letzen, Svíþjóð; C. B. Niel-
sen, Danmörk; B. Bjurel, Sviþjóð; B. Olters, Svíþjóð; Hyld-
strup-Larsen, Danmörk; L. Larsen, Noregur; Sigurður Þor-
kelsson, Bragi Kristjánsson, Ólafur Kvaran. — Aftasta röð:
S. E. Linde, Svxþjóð; S. Hultare, Svíþjóð; R. Alander, Finn-
land; Bjarni Forberg; Börge Nielsen, Danmörk; Páll V.
Daníelsson; Jón Skúlason.
Bara hringja
söngvarinn -
faurru iandi
* * BÆJARBÍÓ í Hafnar-
firði sýnir nú myndina: Bara
hringja . . . 13621! — Myndin
fjallar um það fyrirbæri, sem
á íslenzku hefur verio nefnt
simavændi.
Efnisþráðurinn er í stuttu
máli sá, að ung, glysgjörn
stúlka lirekst að heiman og
lendir, vegna misskilnings? hjá
frú Clavius, sem rekur gleði-
hús. Fljótlega verður hún ein
af aðalstjörnunum hjá henni
og græðir á tá og fingri. En
svo gerist það, að hún verður
ástfangin af verkfræðingi, sem
ekkert veit um líferni hennar,
en þegar hún vill af einlægni
losna undan valdi frú Clavius
reynist það hægar sagt en gert.
Og þegar hún segir verkfræð-
ingnum alla söguna yfirgefur
hann hana. Inn í þessa atburði
fléttast rannsóknir yfirvald-
anna á starfsemi frú Claviusar
-— svo ög tilraunir vinkonu
,,stjörnunnar“ til að bjarga
henni.
Myndin í Bæjarbíói er að
mörgu leyti typiskt þýzk og
kemur það glöggt fram þegar
í upphafi myndarinnar, sem er
hart og meitlað. í fyrri hluta
Fulltrúar frá símamála-
stjórnum Danmerkur, Finn-
lands, íslands, Noregs og Sví-
þjóðar hafa selið ráðstefu í
Reykjavík dagana 18. til 21.
júlí 1961. Norrænar síma-
ráðstefnur, sem venjulega -eru
haldnar annað hvert ár, eru
þáltur í margra ára samvinnu
símamálastjórna Norðurland-
anna.
Ráðstefnan ræddi breyting
ar á símasamböndum milli
íslands og hinna Norðurland
anna, sem fylgir í kjölfar nýja
sæsímans milli Skotlands, Fær
eyja og íslands. Sæsíminn er
af nýjustu gerð með neðan-
sjávar mögnurum, og er sem
slendur í framleiðslu og verð
ur væntanlega tekinn í notk-
un um n. k. áramót. Um leið
batnar verulega símaþjónust
an til og frá íslandi, þar eð
- Letflyndi
Sjóliðar á
myndarinnar er eins og hún sé
um skeið nokkuð sundurlaus,
en eftir því sem lengra líður á
myndina verður hún sterkari
og manni dettur jafnvel í hug
hvort fyrri hlutinn hafi ekki
verið gerður lausari en ella til
að auka áhrifin af því sem á
eftir kemur. Það er aðalkostur
myndarinnar hve hún verður
sterkari allt til enda, án þess
þó að maður verði fyrir þeim
áhrifum að nokkuð sé yfirdrif-
ið.
Myndataka er góð og sum
atriðin mjög skemmtilega og
listrænt tekin.
Aðalleikonan, Eva Bartok,
fer með hlutverk sitt af hóf-
semi og mikilli innlifun. —
Vinkona hennar, Karin, sem
leikin er af Sabine Sesselmann,
er veikasti punktur myndar-
innar, reyndar fer hún snurðu-
lítið með hlutverk sitt, en
hlutverkið sjálft er gert ein-
um um of ósennilegt, Önnur
hlutverk falla yfirleittþægilega
inn í heildina, og heildaráhrif-
in af myndinni eru góð og trú-
verðug Fyrst og fremst vegna
þess, að myndin er realistisk
og reynir ekki að gylla né
draga úr óhugnaðinum.
Frámhaid á 14 síðu.
núverandi radiosambönd til
Kaupmannahafnar og London
verða lögð niður og í þeirra
stað koma hin öruggari sæsíma
sambönd. Með tilkomu nýja
sæsímans verður ennfremur
kleii't að stofnselja fjarrita-
þjónustu á íslandi og í Fær-
eyjum í tengslum við fjarrita
kerfi annara landa.
Á ráðstefnunni varð sam-
komulag um að æskilegt væri
að bæta og auka fjarritasam-
böndin milli Norðurlandanna
og Bandaríkjanna.
í júlí 1961 hælti Danmörk
radíófjarritasambandi, sem
undanfarið hefur verið í notk
un, og notar nú nokkrar rásir
í Allantshafs-sæsímunum, en
Noregur og Svíþjóð nota enn
þá radíóskeytasambönd, og
Finnland afgreiðir sín við-
Framhald á 14. síðu.
9. ágúst 1961 —• Alþýðublaðið