Alþýðublaðið - 19.11.1961, Blaðsíða 5

nokkur glerhús. Stsðurinn var
fallegur, skýlt móti kuldaátt
og góður kostur baðstöðva,
bæði með hveravatui og marg
háttuðum leir Sjuklmgar á
Reykjum urðu mest nálægt 40,
þeir undu vel hag sínum á
staðnum sökum nattúrugæða,
þó að húsakosturinn væri ekki
jafnvandaður og á Víf Istöðum
eða Kristnesi enda va'r hér um
tilraun að ræða. Ríkisstjórn-
in lagð; sem fyrr segir þetta
hæli niður og breytt því í
garðyrkjuskóla af því að lítill
peningur var handbær td ný-
bygginga. En svo vel hafði
þessi tdraun tekist að sjúkling
ar, sem verið höfðu í Reykja-
hæli undu ekki að stofnun n
yrði kviksett af fákunnandi
mönnum. Stofnsettu brjóstve k
ir menn og vinir þeirra þá
nýtt vinnu- og he.lsuhæli að
Reykjalundi í Mosfellssveit.
Þar kom til forystu endurbor-
inn Oddur bjargráðaprestur úr
Grindavík. Þetta var m kiil
Iæknir og nýsköpunarmaður
að atgerfi mjög líkur hinum
fræga forföður, sem grundvall-
JÓNAS JÓNSSON
aðl alla björgunarstarfsemi á
fslandi. Berklasjúkllngar cg
Oddur læknir hafa gert heilsu
hælisdraum landnema í Ölf-
usi að glæsilegum veruleika.
Nú víkur sögunni að garð-
yrkjuskólanum Reykjum. Þar
var með harðfengi valinn stað-
ur. góð jörð vel staðsett í
sveit með bráðabirgðahúsum
úr forgengilegu efni en ærn-
um jarðhila. Stjórnin var svo
heppin að um þessar mundir
lauk ungur Húnvetningur,
Unnsteinn Ólafsson glæsilegu
fullnaðarprófi í garðyrkju við
danska búnaðarháskólann. —
Unnsteinn var þá 2ö ára og
yngri en sumir ba:r piltar,
sem urðu fyrstu netnendur
hans. Unnsteini var falin for-
staða garðyrkjuskólans. Hann
er maður skarogáfaður, vel
menntur bæði í þjóðlegum
fræðum og garðyrkju eins og
hún er stunduð í stórlöndum
álfunnar. Unnsteinn var fædd-
ur og alinn upp á Cornfrægu
stórbýli Ásgeirs í Víð.dal. For
eldrar hans og frændur í báð-
ar ættir höfðu til að bera þá
kosti stm gert hafði íslenzka
bændamenningu fræga og við-
urkennda víða um lönd. Tveir
af náfrændum Unnsteins, Ólaf-
ur bóndi á Söndum í Húna-
þingi og Björn L>ndal lögmað
ur á Svalbarði í Þingeyjar-
sýslu voru haldn r af óbilandi
trú á íslenzkan latidbúnað og
þóttust aldrei getað fómað
nógu miklu til eflingar jarð-
rækt nni.
Unnsteinn skólastjóri hafði
erft marga af eiginle kiirn
frænda og forfeðra. Hann festi
ráð sitt í Danmörku gift st
józkri ágætiskonu, sem
var gædd festu og manndóm
kynbræðra sinna, Jótanna.
Hún hlýdd; fúslega fyrirmæl-
um. ritningarinnar, yfirgaf ætt
land og frændur og heíur sta'ð-
ið örugglega v ð tilið eigin-
manns í íandnámi þar sem lífs-
hættir voru að mörgu levti erf
iðar. heldur en hún hafði van-
ist heima í ættlandinu.
Unnsteinn Ólafsson hóf nú
skólastarfsem; sína eftir þeirri
braut sem Torfi 1 Ólafsdal
hafði markaö undir líkum
skilyrðum. Hann fékk marga
efnilega lær'sveina og hann
kenndi þeim allt, sem skólinn
gat ve tt þeim. Hann lét sér
ekki nægja að koma tilhalds
búinn í bóklega fíma heldur
greip jöfnum höndum samfest
ing nn og sýndi pilhmum í
verki öll handtök \iö gróður-
yrkjuna í görðum og glerhús
um. Síðan komu v ðgerðir úti
og inni nýbyggingar hús og
hitaleiðslur. Hjá ríkr; þjóð,
sem hefði viljað verja miklu
fé t 1 garðræktarkennslu
mundi skólastjórivm hafa getað
fengið kaupdýra handiðnaðar
menn til allra vandaverka. En
hér var fátæk stofnun semvarð
að vera sjálfbjarga eð'a íarast
í kulda mannlífs'ns eins og
vinnuhæli Vífilstaðamanna á
Reykjum. Unnsteinn iagði
jafna áherzlu á að hafa bók-
lega fræð. í fullkomnasta lagi
og að gera gróðurhúsafram
leiðsluna svo arðberandi að
hún gæti staðið undir þe'm
húsakosti sem var óhjákvæmi-
legur til að geta sýnr, nemend-
um og öðrum garðyrkjumönn
um hvernig vnætt; með beztum
árangri stunda garðyrkju á ís-
landi.
En þingið var oftr.st peninga
lítið þegar garðyrkjan átti í
hlut. Unnsteinn hefð; senni-
lega getað náð meiri framlög-
um úr ríkissjóði t 1 að hlynna
að húsakosti skólans með því
að stunda hina erfiðu 1 st
grenjaskyttunnar. En "nn-
steinn var eins og forfelur
hans og frændur, fæddur með
óbifanlega þrá eft r persónu-
legu sjálfstæði. Hann sparaði
tilhald og skrum en byggði
hvert gróðurhús ð óðru betra
og reisulegra að mestu fyrir
heimatekjur. — Hann vildi
sanna að með skynsamlegum
vlnnubrögðum mætti gera
gróðurhúsarækf að mikilli at-
vinnugrein. Lær sveinar hans
í tugatali bera með störfum
sínum víða um land vitni um
að kenn'ng hans er rétt. Lang-
flestir hinna miklu gróðurhúsa
eigenda í Hveragerði eru nem
endur úr garðyrkjuskóianum
og hafa eins og t;i var ætlast
Framhald á 7. síðu.
SKÓLASTJÓRAHÚSIÐ á Reykjum með byrjunarframkvæmdum við grasgarð skólans.
Volkswagen
er
manna
híll
★ LIPUR í AKSTRI
★ ÓDÝR í REKSTRI
★ LOFTKÆLD VÉL
★ NÆGAR VARAHLUTABIRGÐIR
jc ÚTLIT SEM ALLIR ÞEKKJA
Volkswagen
KOSTAR.
aðeíns
UM j^tV þúsund lirónur
SÝNINGAKBÍLL TIL REYNSLU FKÁ KL. 2—6 DAGLEGA
Áiliaf fjölgar
Volkswagen
Heildverzlunin HEKLA H.f.
Hverfisgötu 103— Sími 11275.
I-
AlþýðublaðiS — 19. nóv. 1961