Alþýðublaðið - 24.12.1961, Blaðsíða 25

nni'' ’

x
„SINN er siður í landi hverju,ÍC segir máltækið. Þetta gildir einnig um
jólasiði, — þótt jólasiðir flytjist dálítið milli Ianda. íslenzkt jólahald er
óefað að einhverju leyti sniðið eftir dönsku jólahaldi og svo mun og í
Færeyjum. Hið sérstaka og einkennandi hverfur smátt og smátt. En lengi
eimir eftir af sitt hverju, sem tíðkazt hefur öld fram af öld, og sem er
orðið rótgróið með hverri þjóð. Þannig er jólahald á Norðurlöndum
SVIPAÐ, en EKKI EINS. Hver þjóð hefur eitthvað sérstakt, sem einkennir
hennar jól frá jólahaldi nágrannalandanna. Við borðum íslenzkan mat á
jólum; hangikjöt, laufabrauð, súrmat, harðfisk . . . Við eigum fleiri jóla-
sveina en flestir og foreldrar þeirra, Grýla og Leppalúði, eru óþekkt fólk
úti í heimi!
Það er gaman að heyra um annarra siðu og háttu. Við snerum okk-
ur til nokkurra erlendra stúdenta, sem eru við nám við Háskóla íslands,
og báðum þá að segja okkur frá jólahaldi í heimalöndum þeirra.
Evrópusvipur á
borgum ausfursins
Próf. Morita
PRÓF. S. MORITA frá Japan
tók Ijúflega þeirri beiðni að
segja lít llega frá hátíðahöld-
um í Japan um jólaleytið.
„Meiri hluti Japana eru
Búddatrúar eða shintóar. Um
krlstin jól, er því ekki að
ræða. Okkar ,,jól“ eru eigin-
lega 8, apríl, — þá er haid-
inn hátíðlegur fæðingardagur
Búdda, En Japanir eru. yf r-
leitt ekki sérstaklega trú-
hneigðir né fastheldnir á trú
sína. Flestir láta s g trúmál
litlu skipta, og allar trúarat-
hafn;r og trúarsiðir eru í sam
bandi v ð hofin. en ekki heim
ilin Á hátíðum flykkjast
prestar og börn til hofanna,
— en hofsókn er ekki almenn
hjá fullorðnum. Auðvitað
halda hin r kristnu í Jap?n
sín jól, — en fyrir hinum er
jóladagurinn aðeins mik-
.11 verzlunar- og annadag-
ur. Þá fer unga fólkið á dans
leiki, ýmis konar samkvæmi
og „partý“, og það er dansað
og drukkið.
Nýársfagnaðurinn er mikl-
um mun meiri hátíð. Þá fara
Shintoarnir í hof sínogbiðja,
skipzt er á heimsóknum með
al vina cg vandamanna og
gefnar gjaf.r. Einkum eru
börnunum gefnar gjaf.r, —
og börnin í Japan trúa á sanis
konar jólamann og börn Vest
urlanda.
Á jóladaginn fara flestir út
— en nýársfagnaðurinn er
hátíð heimilanna. Þá er gerð
sérstök riskaka, sem er mjög
sæt, og sem börnum þykir
m kið sælgæti. Blórn setja
mestan svip á nýárshátíðina
Eins og að hér táknar orðið
fiskur stundum þorsk táknar
orðið blóm í Japan stundum
kirsuberjablóm, en k rsuberja
blóm vaxa alls staðar í Jap-
an og eru mikið notuð tii
skreytinga. Á þessum árstíma
vex einn g annað blóm, sem
heitir ,,kannski — hamingja“.
Þetta blóm, sem er gult að
lit, er alls staðar að sjá um
nýár ð í Japan, og allir viljá
hafa það á heimilinu, því að
„kannski færir það ham-
ingju“!
Ég býst við, að margir,
sem koma austur til Tokio
undrist, hve munurinn er
raunar lítill á milli Japan og
Evrópu. Vissulega eigum við
asíiskar erfðavenjur, gamla
hluti, gömul hof og hallir
í austurlenzkum stíl, en
borgirnar hafa evrópsk and-
lit. Það, sem fyr.r augun ber
í borgum Japans í dag, kemur
Evrópumanninum kunnug-
lega fyrir sjónir. Nýtízku
byggingar, nýtízku klætt
fólk, nútíma hraði! Þetta set-
ur sv.p sinn á borgirnar þar
eins og hér. Japanskar konui'
og stúlkur eiga margar hverj
ar hinn sérkennilega jap-
anska búning, kimono, —•
karlmennirnir, eiga sumir
þjóðlegan klæðnað. En,
þessir ,,þjóðbún.ngar“ sjásb
ekki lengur á götunum. Þeir
eru aðeins notaðir tvisvar á
ár.: — á nýárinu og 8. aprii.
Hin sérkennilega hárgreiðsla
kvennanna er einnig a9
hverfa. Þegar ég var lítiH
strákur sá ég endrum og eina
konur á kimono með aftui’-
kembt hár, — nú sjást þær
Harold Bjarnason
Jólabók AlþýðublaSsins 1961 — 25