Breiðablik - 01.12.1909, Blaðsíða 11
BREIÐABLIK
107
.... Yður boðið heyri eg. Mörg’uin finst ofsókn-
arandinn hafa komið hér upp um sig. Einn mað-
ur ofsóttur oddi og egg fyrir skoðanir,svo honum
er ekki vært. Öðrum boðið mcð nákvæmlega
sömu skoðanir. Gaman væri að fá yður hingað
vestur sviptúr. . . .Stór missión, ef þér gætuð
komið á sáttum með heiðarlegum skilmálum. Því
miður finnast mér líkindin lítil... .
Aðvörunin bróðurlega ( í N.Kbl.) ti) “Sam.“
flokksins hefir mælzt vel fyrir með sanngjörnum
mönnum. En líklega litlu til leiðar komið með
að sefa ofstækið,—enda á einskis mann valdi.
Drottinn einn getur látið tímann og rás viðburð-
anna gjöra það.
III
Síra Björn B. Jónsson ritar í sept.
.... Vita þykist eg,að tíðindin frá síðasta kirkju-
þingi voru þyki yður nokkurs verð. I því sam-
bandi vildi eg allrabróðurlegast segja: ,,Dæmið
ekki fyrir tímann. “ Svo óteljandi margt þyrfti
að koma til greina, svo sanngjarn dómur yrði
feldur í ágreiningsmálinu. Enginn sá, sem ekki
veit nákvæmlega um það alt, er fram kom utan
þingfunda þá þrjá daga, sem kappsamlega var
að því unnið að ná samkomulagi milli flokkanna,
getur til hlítar skiliðgang málsins. Raunar er
ágreiningur þessi í kirkjufélagi voru eldri og
yfirgripsmeiri en á yfirborði sýnist. Ekkert
gæti verið sannleikanum fjær en það, að hér
væri einungis að deila um bókstafs-innbléstur
ritningarinnar. Hér er að deila um gagn-ólíkar
kristindómsstefnur í nær öllum greinum. Og þá
vita það líka allir nákunnugir, að deilan er að
sumu leyti runnin af félagslegum og persónu-
legum rótum.
Margt býst eg eg við að í bráð verði misskilið
við samþyklir kirkjuþingsins og ekki sízt ,,mið-
lunartillaga“ vinar okkar síra Friðriks Hall-
grímssonar. Gott gekk honum til og ekkert
annað, en þó hlauzt fremur ólán en hitt af tillögu
hans....
Þá er líka verið að viWa mönnum sjónir með
því að halda því fram, að menn eða skoðanir
manna hafi orðið fyrir burtrekstri, af því burt
hafi verið látin falla þau orð í tillögu Hjálmars
Bergmans, er tilgreindu skoðanir George Pet-
ersons ! Þinginu virtist óþarft að tilgreina
nokkurar sérstakar skoðanir, heldur taka fram,
að engum manni og engum skoðunum hafi verið
vísað úr félaginu með samþykt þeirri, er þegar
hafði verið gjörð. Rökfærsla þeirra, er burt-
rekstri eru að halda fram, hlýtur að hljóða þann-
ig : Af því enginn var rekinn, þá var eg rek-
inn: af því engin skoðan var gerð ræk, þá var
mín skoðan gerð ræk.
Ekki er enn hægt að segja með vissu, hverjar
afleiðingar verða af því, sem gert var á kirkju-
þingi. Tjaldbúðarsöfnuður í Winnipeg og prest-
ur hans hafa sagt sig formlega úr kirkjufélaginu.
Gardar-söfnuður í Dakóta er klofinn í tvent.
Auk þess hafa einir fjórir smáir og afskektir
söfnuðir á sinn hátt sagt sig úr sambandi við
kirkjufélagið, en flestir eða allir á óformlegan
hátt. Síra Friðrik Bergmann er nú að ferðast
um meðal safnaðanna í ýmsum bygðum og reynt
er til á allar lundir að fá söfnuði til að ganga úr
kirkjufélaginu og segja prestum sínum upp þjón-
ustu. Ekki er samt búist við að meiri skaði
verði að tilraunum þeim, en þegar er orðinn.
Skeð getur, að nú verði leitað til íslands til að fá
þaðan presta handa þeim safnaðabrotum, sem
nú eru sprengd út úr kirkjufélaginu. Kemur
það í ljós, hvort prestastéttin á fslandi, sem nær
ávalt daufheyrðist meðan prestaskorturinn var
svo lilfinnanlegur í kirkjufélaginu, sé nú fús að
koma til þess að vinna í opposition við kirkju-
félagið.
BIBLÍURANNSÓKN
OG BRÉFIÐ
TIL GARDAR-SAFNADAR.
(Niðurlag).
LESTIR, sem eitthvað hafa esið,
kannast við heimspekinginn
mikla, Immanuel Kant, sem uppi var
með ÞjóSverjum á 18. öld (1724—1804).
og' einna vitrastur maður er talinn þeirra,
er uppi hafa verið í nýrri tíð. Það var
taiað eitthvað um biblíurannsókn á hans
dögum, ekki síður en vorum. Og þá
voru uppi menn, sem létust halda biblíu-
rannsókn sjálfsagða fyrir fordildarsakir,
en ætluðu að ganga af göflunum, ef
nokkur biblíurannsókn haggaði við ein-
hverri skoðan þeirra eða eftirlætiskreddu,
Hann leggur þeim orð í munn, til að sýna
fram áeinlægnisskort þeirra,og er súsetn-
ingfræg orðin: ,,í öllum bænum,farið þið í
biblíuna, en gætið þess, þið megið ekkert
finna þar, sem við finnuni ekki; ekkert,
nema það sem eg finn; því ef þið gjörið
það, farið þið vilt“.
Það er alveg eins og Kant gamli hafi