Lögrétta - 01.01.1933, Síða 12

23
LÖGRJETTA
24
ófreistað til þess að gera hana sem full-
komnasta.
Fræðimennirnir lofuðu því, að verða við
óskum þjóðhöfðingjans og tóku til óspiltra
málanna. Eftir tuttugu ár komu þeir aftur
að húsum konungs og höfðu með sjer lest
tólf úlfalda, en hver úlfaldi bar fimm hundr-
uð bindi bóka. Ritari vísindafjelagsins fjell
fram á fótskör hásætisins og mælti svo:
„Herra, fræðimenn ríkis yðar njóta
þeirrar sæmdar, að leggja fyrir fætur yðar
mannkynssögu þá, sem þeir hafa skrifað
handa yður. Hún er í sex þúsund bindum og
í henni er alt það, sem við gátum grafið
upp um siði þjóðanna og misjafnt gengi
konungsríkjanna. Við tókum upp hinar fornu
sagnir, sem til allrar hamirigju eru ennþá
til, og útskýrðum þær með fjölda athuga-
semda um landafræði, tímatal og heimildir.
Formálinn einn er klyfjar á úlfalda og eftir-
málanum varð með erfiðismunum komið fyr-
ir á öðrum úlfalda.
Konungurinn svaraði:
Herrar mínir, jeg þakka yður fyrir á-
stundun yðar. En jeg er mjög tímabundinn
af stjórnarönnum. Svo hef jeg elst meðan á
starfi yðar hefur staðið. Jeg er, eins og
persneska skáldið segir, hálfnaður á lífsins
leið og þótt gert sje ráð fyrir því, að jeg
lifi til hárrar elli, er ekki skynsamleg von
til þess, að mjer vinnist tími til að lesa svo
langa sögu. Hún á að varðveitast í skjala-
safni konungsríkisins. Viljið þjer gera svo
vel og semja fyrir mig ágrip af henni, sem
betur er við hæfi hins stutta mannlífs.
Persnesku vísindamennimir unnu aftur í
tuttugu ár. Þá færðu þeir konunginum
fimtán hundruð bindi á þremur úlföldum.
Herra, sagði ritarinn með veikri rödd,
hjerna er nýja ritið okkar. Við álítum, að
við höfum ekki hlaupið yfir neitt það, sem
máli skiftir.
Það er gott, svaraði konungurinn, en jeg
mun ekki lesa hana. Jeg er aldurhniginn.
Langvinn störf eiga ekki við minn aldur.
Styttið þið ennþá meira og hikið þið ekki.
Þeir hikuðu svo lítið, að eftir tíu ár komu
þeir aftur og höfðu með sjer ungan fíl, sem
bar fimm hundruð bindi.
Jeg get hælt mjer af því, að hafa verið
Vorvísa,
Nú fylla vorsins fögru rómar
hvern fjalladal; um jökulstól
og hafsins voga loftið Ijómar
af langra júnídaga sól.
í fjallsins þunga fossakliði
við finnum vorsins afl og þrótt.
1 dalsins ljetta lækjaniði
á Ijúfan draum hin bjarta nótt.
Þ. G.
stuttorður og gagnorður, sagði ritarinn.
Samt urðuð þjer ekki nógu stuttorður,
svaraði konungurinn. Jeg er kominn á graf-
avbakkann. Styttið það, styttið þið ef jeg á
að læra sögu mannanna áður en jeg dey.
Eftir fimm ár kom ritarinn — hann var
ritari vísindafjelagsins æfilangt — aftur til
hallarinnar. Hann gekk við hækjur og
teymdi lítinn asna og asninn bar þykka bók
á bakinu.
Flýtið þjer yður, sagði hirðmaður einn,
konungurinn liggur í andarslitrunum.
Og vissulega lá konungurinn á banasæng
sinni. Hann rendi banvænum augunum til
vísindamannsins og þykku bókarinnar og
andvarpaði:
Jeg verð þá að deyja án þess að þekkja
sögu mannanna.
Herra, svaraði fræðimaðurinn og var
sjálfur eins að dauða kominn og konungur-
inn, jeg skal segja yður hann í þremur orð-
um: Þeir fæddust, þeir þjáðust, þeir dóu.
Svo að þrátt fyrir alt lærði konungurinn í
Persíu mannkynssöguna áður en hann dó.
Óðinn, 1. hofti 29. árg., er nýkominn út, með
fjölda mynda og greina um einstaka menn. Auk
þess er þar ritgerð um för sjera Arnljóts heitins
Ólafssonar til Grænlands 1860, í leiðangrinum,
sem finna átti leið til símalagningar yfir Atlants-
haf, og í næsta hefti kemur dagbók hans frá ferð-
inni. þá er þar grein um Vatnsdal, eftir Guðmund
Daviðsson, og framhald af æfisögu sjera Frið-
riks Friðrikssonar.