Alþýðublaðið - 10.12.1963, Blaðsíða 5

EKKI HÆGT AÐ AUKA ENDURKAUPA-
LÁNIN NEMA SPARNAÐURINN VAXI
Reykjavík, 9. des. - EG
Seðlabankafrumvarpið var á
dagskrá neðri deildar í dag. Ey-
steiim Jónsson (F) talaði fyrstur
og lauk við ræðu, sem hann hóf að
flýtja síðast þegar frumvarpið var
á dagskrá deildarinnar. Til máls
tók á eftir Eysteini, Gylfi Þ. Gísla-
son, viðskiptamálaráðherra (A).
Vannst honum ekki tími til að
Ijúka ræðu sinni, þar eð fundar-
tími var venju styttri vegna flokks
funda.
Viðskiptamálaráðherra rakti
kjarna þessa máls: Uppi væru nú
mjög sterkar kröfur um aukin end-
urkaup afurðavíxla, bæði til land-
búnaðar og sjávarútvegs. Spurði
hann síðan, livort formönnum
stjórnarandstöðuflokkanna dytti
raunverulega í hug, að hægt væri
að auka endurkaupin, án þess að
spamaður í landinu yxi? ,,Ef á að
vera hægt að auka útlán seðla-
bankans verður sparnaður að
vaxa”, sagði ráðherrann. „Svo ein-
faldar staðreyndir, sem þetta eru,
ættu ekki að þurfa að veltast fyrir
mönnum”.
Ráðherrann sagði, að sjálfsögðu
giltu sömu reglur um Seðlabank-
ann og aðra banka. Hann gæti
ekki ráðstafað meiru fé en hann
hefði til umráða. Kjarni málsins
væri sá, að Seðlabankinn þyrfti
aukið umráðafé til að geta aukið
endurkaupalán sín. Það væri alveg
sáma hve miklu moldviðri væri
reynt að þyrla upp í sambandi við
þetta frumvarp, þetta væri kjarni
málsins. Að loka augunum fyrir
þessum slaðreyndum væri lýð-
skrum og ábyrgðarlaus afstaða.
Þá las viðskiptamálaráðherra
upp reikninga Seðlabankans í lok
óktóber. Var þá ráðstöfunarfé
bankans 2291 milljónir króna. Af
því var stofnfé 1309 milljónir, inn-
eignir samkvæmt bindingarregl-
um 756 milljónir og frjáls innlög
banka og ríkissjóiðs 226 milljónir.
Annað fé hefði bankinn ekki til
1 ráðstöfunar. Hann gæti að vísu
ráðstafað fé með ábyrgðarlausum
hætti, með því að auka seðlavelt-
i una. Á eignahlið bankareiknings-
ins voru: Gjaldeyrisvarasjóður
j 1203 milljónir, lán til sjávarútvegs
! og landbúnaðar 921 milljón og lán
| frá Stofnlánadeild sjávárútvegsins
167 milljónir. Meir en helmingur
ráðstöfunarfjárins er þannig bund-
inn í gjaldeyrisvarasjóðnum. Ef
binding hefði aldrei átt sér stað,
sagði ráðherrann, væri engin gjald
eyrisvarasjóður til. Ef menn hafa
verið á móti bindingunni, þá hafa
þeir líka verið á móti varasjóðn-
um. Sfðan 1960 hefur ráðstöfunar-
fé. Seðlabankans aukizt um 1457
milljónir, og það hefur næstum
allt farið í að bæta gjaldeyrisaf-
; stöðuna, sem var neikvæð, þegar
núverandi ríkisstjóm tók við. Ef
það er þetta sem núverandi ríkis-
stjórn hefur gert rangt, eiga
stjórnarandstæðingar að segja það
berum orðum. Það væri ekki hægt
að nota sama féð tvisvar bæði til
að koma upp gjaldeyrisvarasjóði
og auka endurkaupalánin. Ráð-
herrann rakti síðan hvernig þær
tvær ríkisstjórnir, sem við völd
voru á undan ríkisstjórn Emils
Jónssonar hefðu staðið að þessum
málum. Þegar núverandi ríkis-
stjórn tók við völdum hefðu gjald
eyrisskuldir verið miklar því að
nokkru hefði Seðlabankanum ver-
ið aflað ráðstöfunarfjár með lán-
tökum erlendis. Nú væri þessu snú-
ið við og væri 1200 milljóna gjald-
eyrisforði fyflr héndi.
Eins og fyrr segir vannst ráð-
herra ekki tími til að ljúka ræðu
sinni, því fundartími var óvenju
skammur.
ús Jónsson (S) hafði framsögu.
Málinu var vísað til 3. umræðu.
Frumvarpið er komið frá neðri
deild.
Stjórnarfrumvarp um girð-
ingarlög, kom til fyrstu umræðu
í neðri deild í dag. Framsögu
hafði landbúnaðarráðherra, Ingólf
ur Jónsson (S). Málinu var vísað
Reykjavík, 9. des. EG.
til 2. umræðu og samgöngumála-
Ríkisreikningurinn 1962 var
til fyrstu umræðu í efri deild í
dag. Gunnar Thoroddsen, fjármála
ráðherra hafði framsögu. Málinu
var vísað til 2. umræðu og fjár-
hagsnefndar.
■Jr Þá kom til 2. umræðu í
efri deild í dag frumvarp um fulln
ustu norrænna refsidóma. Magn-'
nefndar.
í neðri deild mælti sjávar
útvegsmálaráðherra, Emil Jónsson
(A) fyrir stjórnarfrumvarpi til
breytinga á lögum um íslenzka end
urtryggingu. Frumvarpið hefur
verið afgreitt frá efri deild. Var
því vísað til 2. umræðu og allsherj
arnefndar.
Ný íslenzk gamansaga:
Vonglaðir
veiðimenn
eftir Óskar Aðalstein
Bráðfyndin og skemmtileg- gamansaga,
sem kemur öllum í gott skap, og á
ekki hvað sízt. erindi við hina mörgu
vonglöðu veiðimenn, sem sumarlangan
daginn freista gæfunnar við veiðiár og
stöðuvötn víðsvegar um land.
Myndskreytt af
Halldóri Péturssyni listmálara.
IÐUNN, Skeggjagötu 1 — Sími 12923
BÓKAFORLAGSBÓK
eftir GISLA
ÁSTÞÓRSSON

• < r sagan. tnn hattá
I* ■ [S Vroi l) Kllii <>g Iiaim
91 KriuiiiDa vin hcimar og
Iiaim Ólaf kiitt, cn {iau
Iögðu ölí land uiuiir íót
og brtigðu scr norííur á
Sigló í síld, og þar hittu
[iau haim Jósafat síldarkóng og
lcnda i jinsum ævintýnim.
I»cssí harnahók cr skrifnð' í- IcUum tón, cins og höfundi hcnnar cr
Iagið’. Bókiiia prýð'a íjölmargar bráð'smcllnar myiulir cítir höfundimi.
Fctta er bók, sem kémur öllum í gott skap,
jafnt ungum sem gömlum.
BÓKAFORLAG ODDS BJÖRNSSONAR . STOFNSETX 1887
ÞATTTAKA NOREGS í
VESTRÆNNI
Reykjavík, 9. des. EG.
SÍÐASTLIÐINN laugardag
flutti Haraldur Guðmundsson, fyrr
verandi sendiherra, erindi á veg-
um Varðbergs í Þjóðleikhúskjallar
anum. Erindið fjallaði um þátt-
töku Noregs í vestrænni samvinnu.
40—50 Varðbergsmenn snæddu há
degisvcrð í Þjóðleikhúskjallaran-
um og hlýddu síðan á erindi Har-
aldar. Varð gerður að því góður
rómur.
Haraldur rakti fyrst þau vanda-
mál, er blöstu við Norðmönnum að
stríðinu loknu. Þá var margt geng
ið úr skorðum og mikið endur- og
viðreisnarstarfs framundan.
„Reynslan hafði kennt Norðmönn
■um, að hlutleysið var engin vöm“,
sagði Haraldur, „og því hófust
SAMVINNU
þeir handa um að efla varnir lands
ins fljótlega að str.iðinu loknu'*.
Síðan rakti fyrirlesarinn afstöðu
Norðmanna til NATO, ' og þá
stefnu, sem þeir fylgdu innan At-
lantshafsbandalagsins, sérstaklegá
hvað viðvéki kjarnavopnum. Þá
greindi hann frá þróun efnahags-
mála í Evrópu að slríðinu loknw
og afstöðu Noregs gagnvart þeim,
í lok fyrirlestursins, sagði Har >
aldur: „Vestræn samvinna hefuv
verið árangursrík til þéssa. Húrf
á enn næg verkefni fyrir höndum,
og hana verður að efla og styrkjá,
Það verður að stefna að því &3
sætta austur og vestur, svo Sani
einuðu þjóðirnar geti rækt ætlUi*
arhlutverki sitt til hlítar. t
ALÞÝÐUBLAÐIÐ — 10. des. 1963 §