Alþýðublaðið - 22.12.1963, Page 5

i
Nýtt sérlega skemmtilegt bréfasafn
FINNUR SIGMUNDSSON HEFUR TEKIÐ SAMAN
Úrvalsbók, sem vafalaust mun verða jafn vinsæl og
bréfasafnið „Konur skrifa bréf“
Hafnarstúdentar
skrifa heim
Gamlir Ilafnarstúdentar minnast að sjálfsögðu margra ánasgjulegra
stunda úr ævintýraheimi stúdentsáranna. Bréfum Jx'im, sem liér eru
birt, er ætlað að bregða upp mynd-im af Hafnarlífinu eins og það var,
viðfangsefnum íslenzkra stúdenta ag viðhorfi þeirra til samtíðarinnar á
þeim tíma, sem bréfin eru skrifuð. Vera má, að einhverjum siðameistara
vorra tíma þyki óþarft að draga fram í dagsljósið ógætilegt orðbragð
surnra þessara ungu manna. Ég ætla þó, að allir, sem hér eiga hlut að
máli, haldi virðingu sinni óskertri, þrátt fyrir biríingu þessara bréfa.
Hvað er eðlilegra en að hnútur fljúgi um borð í hópi ungra og fram-
gjarnra manna? Snöggsoðnir dægurdómar um menn og málefni líðandi
stundar eru ekkert sérstakt fyrirbæri í Iífi þeirra ungu stúdenta, sem
hér lialda á penna. Hins vegar koma hér fram raunsannar lýsingar á lífi
Hafnarstúdenta, sem ekki eru síður fallnar til fróðleiks og íhugunar en
ævintýralegar frásagnir um glæsibrag síúdentalífsins í Kaupmannahöfn,
meðan íslendingar leituðu þar gæf u sinnar og frama.
BÓK FELLSÚTGÁFAN.

Flóttinn úr sveitunum
TÍMINN flutti þau stórtíðindi
sunnudaginn fyrir verkfall, að
átján býli í næstu sveitum austan
Hellisheiðar hefðu farið í eyði nú
að veturnóttum og eyðijarðirnar í
Árnessýslu væru þá orðnar 27 tals-
ins á hálfum áratug. Svo kom at-
hyglisverð og raunar átakanleg
upptalning: Meðal býlanna, sem
hurfu úr ábúð i haust, eru Mosfell
í Grímsnesi, óðal Mosfellinganna
fomu, prestsetur um aldir og lands
fræg vildisjörð, tvíbýlið Lofts-
staðir í Gaulverjabæjarhreppi,
en þar voru löngum mestu bú
sveitarinnar til lands og sjávar,
Rútsstaðir, einnig í Gaulverja-
bæjarhreppi, „sem er afbragðs-
jörð”, Súluholt í Villingaholts-
hreppi, en „þar var rafmagn og
sími og óþrjótandi ræktunarskil-
yrði”, og Tóftir í Stokkseyrar-
hreppi, „sem hefur verið mikið
höfuðból”.
Fréttarmaður lætur nægja að
sinni að telja upp jarðirnar og
lýsa kostum þeirra, jafnframt því
sóm hann ber Árnessýslu réttlát-
lega söguna, en hún mun bezta
búnaðarhérað landsins — með slát
urhús og mjólkurbú á krossgötum
umferðarinnar austur og vestur,
upp og út, ótal verzlanir og iðn-
fyrirtæki, ágætar samgöngur á ís-
lenzkan mælikvarða, frábæran
skólakost, mörg og fjölsótt félags-
heimili og blómlegt menningarlíf.
| Væntanlega leggur Tíminn síðar
| út af þessum ótíðindum í orðmörg-
I um greinum, og málið kemst ef
I til vill alla leið á dagskrá alþingis.
Áður langar mig sem gamlan Ár-
nesing að bera fram þessa spurn-
ingu: Hver er skýringin á því, að
árangurinn af landbúnaðarstefnu
Framsóknarflokksins í bráðum
hálfa öld skuli ekki skárri en
þetta?
Eyðijarðirnar í Árnesþingi og
flóttinn úr íslenzku sveitunum er
víst raunverulega eitt og sama
magn viðast hvar, og fólk á þess
auðveldan kost að njóta skemmt-
ana og mannfagnaðar, ef það
kemst að heiman. Reyndar hefur
stundum báglega tekizt um fram-
kvæmdir í Árnesþingi. Rafmagnið
komst til dæmis fyrr austur í
Skaftafellssýslu en á suma næstu
bæi við Sogið. Og Tíminn þarf
naumast lengi að velta vöngum yf-
ir því, hvers vegna Snæfoksstað-
ir í Grímsnesi eru á eyðingarlist-
anum, „ágæt veiði- og fjárjörð”.
Um þann bólstað gegnir sama
máli og Ásólfsstaði og Skriðufell
i HEYRANDA HLJÓÐI
eftir Helga Sæmundsson
umræðuefni. Hins vegar sýnast
ýmis atriði öllu gleggri þegar at-
huguð er þessi óheillaþróun aust-
an Hellisheiðar en ef sambærileg-
ir atburðir víða annars staðar eru
lagðir til grundvallar. Árnesing-
ar hætta varla búskap af því að
landgæði skorti og búnytjarnar
séu þess vegna of litlar. Þeir koma
afurðunum prýðilega frá sér, og
aðdrættir munu þeim flestinn
leikur að kalla. Þar er simi og raf-
j I Gnúpverjahreppi, víðkunnar
1 fjárjarðir, þar sem nú má engin
' kind lifi halda. Mennirnir, sem
vilja ,,klæða landið”, framkvæma
sem sé iðulega þá hugsjón sína
með því móti að leggja nokkrar
beztu jarðirnar í eyði. Fyrrver-
andi oddviti Framsóknarflokksins
fer sæmilega óþreyttur í fylkingar
brjósti þeirrar hreyfingar. En
I þetta var útúrdúr, þótt nokkru
I skipti. Meginorsök flóttans úr
sveitunum hlýtur hins vegar að
teljast önnur.
Flóttinn úr sveitmium er ekki
séríslenzkt fyrirbæri. Kjeld Philip
efnahagsmálaráðherra Dana segir
f Tímagrein einmitt sama sunnu-
dag, að nú vinni aðeins sjötti hver
af þcgnum Danmerkur við land-
bunaðarstörf og sá hluti Iands-
manna fari stöðugt minnkandi.
Þannig er þetta víðs vegar um
vesturlönd minnsta kosti. At-
vinnuþróunin í fjölbýlinu hefur
nær hvarvetna reynzt hraðari og
eftirsóknatverðari en úti á lands-
byggðinni. Og svo hafa bændur
týnt stolti sínu, sem var þeim
nauðsynlegt til sjálfsvirðingar, á-
lits og forustu. Það hefur sér í lagi
gerzt á íslandi síðustu áratugi.
Ungur að árum kynntist ég
mörgum sunnlenzkum vcrmönn-
um úti í Vestmannaeyjum. Þeir
dvöldust þar á vetrarvertíðum og
umiu fyrir stopulum aflahlut. Þá
var kreppa í íandi til sjávar og
sveita, en samt stórhugur í þjóð-
inni alveg eins og nú. Og sunn-
lenzku vermennirnir í Vestmanna-
eyjum voru allir og alltaf á heim-
leið. Þeir ætluðu að reisa bú og
verða hver og einn konungur i
ríki sínu. Auðvitað fór þetta á
annan veg um þá marga, en þessi
var hugsunarháttur þeirra samt.
Mér dettur ekki í hug, að þá hafi
Hann valdi rétt,.,j
hann valdi.....j
NILFISK —
heimshis beztu ryksugie.
.... og allir eru áitægðir? ^
Góðir Brciðsluskilaiálar. Sendum um alll JanÆw f
;í
Végleg jólagjöf,
- uijtsöm oo raraitleflf
O. KORNERUP■HANSEN
Sími 12606. - Suðurgölu 10.

Framh. á 7. síðu
ALÞÝÐUBLAÐÍÐ — 22. des. 1963 %