Alþýðublaðið - 01.12.1965, Blaðsíða 5

fát&Xi
■ nOít

rítt>v\xv.Wí; to< íctr i&xx \
<m $$$ <%^x Knftftra
m*áW';‘:
wtóí^ twe& rr
Bókfellsútgáfan
Metkf rit um sögu og
Jandshagi á 18. öld
Ná er í fyrsta sinn komin út á íslenzku ein merk-
asta ferðabókin, sem skrifuð hefur verið um ís-
landsferð á þessu tímabili og raunar ein vandað-
asta íslandsferðabókin, sem fyrr og síðar hefur verið
samin. Verkinu fylgja vandaðir gamlir ísiandsupp-
draettir. — Fyrra bindi bókarinnar kom út á sl. ári.
Hið síðara er nú komið í bókaverzlanir. — Bindin
fást keypt hvort í sínu lagi, eða bæði saman í öskju.
ooooooooooooooooooooooooOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOO-
X _________ J\ _ ^ 9
□ □ □ □ D
□
Övandaður málflutningur
GEIR Gunnarsson er einn af
alþingismönnum kommúnfsta.
Hefur hann setið á þingi um
árabil án þess að láta mikið
að sér kveða eða skilja eftir
sig djúp spor. Þó hefur komið
fram, að hann á sér eitt áhuga
mál öðum fremur. Það er að
sverta og svívirða Alþýðuflokk
inn. Hefur stundum mátt ætla
að hann teldi höfuðverkefni sitt
á þlngi vera að valda Alþýðu
flokknum sem mestu tjóni.
Sem vænta mátti þóttist Geir
hafa komizt í feitt, þegar Hafn
arfjarðarmálið upphófst fyrir
nokkrum vikum. Hann kvaddi
sér hljóðs um málið í neðri
deild, og var 'ræða hans —
eins og venjulega — eintómt
níð um Alþýðuflokkinn.
Alþýðublaðið hefur yfirleitt
ekki séð ástæðu til að svara
rógi Geirs, enda er hann sjald
an svara verður. Að þessu sinni
gekk hann þó svo langt, að bera
fram í sölum Alþingis hreinar
lygar, sem ekki mega standa
án mótmæla, þar sem Þjóðvilj
inn hefur fest þær á pappír
með stóru letri.
Geir sagði þá sögu, að einu
sinni hefðu ráðherrar Alþýðu
fiokksins beitt hörðu ti% að
koma í veg fyrir embættisveit
ingu Sjálfstæðisflokksráðherra
Hefði það verið fyrir nokkrum
árum, er Gunnar Thoroddsen
hefði átt að skipa fulltrúa rík
isins í stjórn Rafha í Hafnar
firði. Sagði Geir, að Gunnar
hafi ætlað að skipa Matthías
Á. Mathiesen, en Emil Jónsson
hefði mótmælt harðlega og neit
að að mæta á stjórnarfundum
nema hann fengi vilja sínum
framgengt. Af þessu dró Geir
þá ályktun, að Emil hefði getað
beitt sams konar mótmælum
nú.
Það er skemmst frá að segja
að þessi saga er algerlega ó
sönn. Émil lagði til, að end-
urskipaður yrði sá maður, sem
hafði verið fulltrúi ríkisins í
stjórn Rafha um árabil, en
hann er framsóknarmaður.
Þetta vildi Gunnar Thorodd-
sen ekki gera og skipaði sóma
mann á Norðurlandi. Frásögn
Geirs um mótmæli Emils eru
hreinn uppspuni.
Þá fullyrti Geir í sömu ræðu
að Alþýðublaðið Ihefði fyrst
neitað að birta grein Árna
Gunnlaugssonar lögfræðings
um embættisveitinguna í Hafn
arfirði, en síðan breytt þeirri
ákyÖrðun. Þetta er hrein lygi
Ritstjóra Alþýðublaðsins barst
grein Árna úm hádegi og grein
in birtist í blaðinu næsta morg
un.
Þessi tvö dæmi um málflutn
ing Geirs Gunnarssonar ættu
að nægja tll að sýna, hvers
konar iðju hahn stundar.
oooooooooooooooooooooooo>ooooooooooooooooooooooo<
H A
Sanitas h.f.
sextíu ára
Rvík, — ÓTJ.
GOSDRYKKJAVERKSMIÐAN
Sanitas hf. á sextíu ára afmæli um
þessar mundir, en Sanitas er eitt
af elztu starfandi iðnfyrirtækjum
á íslandi. Það var 28 nóvember
1905 sem framleiðsluvörur verk-
smiðjunnar voru fyrst settar á
markað&naii. Aðalhvatamaiður aðl
stofnun Iiennar var Gísli Guð-
mundsson, grerlafræðingur, en með
stofnendur þeir Guðmundur Ól-
afsson, óðalsbóndi í Nýjabæ og
Jón Jónsson skipstjóri í Melshús
um á Seltjarnarnesi. Varð Gísli
fyrsti framkvæmdastjóri verk-
smiðjunnar, og síðar cinkaeigandi.
Á fundi með fréttamönnum,
rakti Sigurður Waage í stórúm
dráttum þróun verksmiðjunnar.
Kom þar í ljós að þrátt fyrir að
hún hefur átt við ýmsa erfiðleika
að etja hefur hún vaxið jafnt og
þétt, jafnframt því sem framleiðsla
varð fjölbreyttari. Fyrstu árin
framlciddi verksmiðjan gosdrykki,
saftir og óáfengt öl, en ölfram
lciðslan var lögð niður 1913, og
hefur ekkj verið tekin upp síð-
an. En árið 1932 var svo hafin
framleiðsla á sultu og marmelaði,
og hefur sá þáttur farið vaxandi
pa síðan og fleiri tegundir bætzt
við. Gosdryklcjaframleiðslan jókst
einnig með hverju ári, þótt hún
væri framan af nokkuð fábreytt
þ.e. fyrst og fremst svokallaðir
„essensadrykkir“ og " sódavatn,
Gjörbylting varð á þessu sviði rétt
fyrir síðari heimsstyrjöldina, með
tilkomu hinna svokölluðu ávaxta
drykkja, þ.e gosdrykkja sem fram
leiddir voru úr ávaxtasafa. Árið
1943 urðu enn þáttaskil, þegar
Sanitas fékk cinkaleyfi á íslandi
fyrir Pepsj Cola. Náði sá drykk
ur þegar miklum vinsældum sem
enn eru að aukast. Síðasti merkig
áfanginn var svo 1961, þegar einka
leyfi á íslandi fékkst fyrir fram
leiðslu á Seven up. Eins og gefur
að skilja hafa samfara þessu oríf
ið miklar breytingar á húsnæði og
aðstöðu allri. Fyrstu árin sín var
verksmiðjan staðsett í Melshúsa
túni á Seltjarnarnesi en vöruaf
greiðslan var í kjallara húss Þor
steins Tómassonar járnsmiðs að
Lækjargötu 10. Nú er hún í stórii
og góðu verksmiðiuhúsi við Köll
unarklettsveg, sem ' er svo miþ
ið stærra, að ekki myndi fjarri
bví að fvrsta verksmiðjan kæmíf.t
inn { vinn.nsntinn einan. e*f.
vélarnar væru teknar burt. Véla
kost.ur hefur auðvitað verið mjöt;
endurnviaður qg eru þær nýju
eevsi'ega afkastamiklar, en igfta
frariit svo fullkomnar að ekki þaiT
Framhalá á 15. síðn
ALÞÝÐUBLAÐIÐ - 1. des. 1965 5