Vísir - 11.09.1961, Blaðsíða 9

Mánudagur 11. september 1961
VÍSIR
9
Draumuráno, sei? rættist
— eftir sextíu ár.
Um aldamótin síðustu var
hér í bænirni sjómaður á
bezta aldri, — þá þrjátíu árp
— kátur, hress og fjörugur,
lifði sínu sjómannalífi, eins
og þá gerðist og gerist enn,
en undir yfirborðinu leynd-
ust háar hugsjónir og hug-
myndir, sem hann hafði ekki
enn komið í framkvæmd, en
vonaðist til að geta einhvern
tíma ýtt af stað.
Þrjátíu árum síðar, eða
um 1930, þegar flestir lands-
menn fóru til Þingvalla til
að halda upp á 1000 ára af-
mæli Alþingis, bjuggu þar
í tjöldum og óðu forarleðj-
una upp í hné, hafði hann
ekki ennþá komið hugsjón-
um sínum í framkvæmd.
Hann var þá orðinn sextug-
ur maður, farinn að eldast
og mátti e.t.v. búast við því,
að nú færi að halla undan
fæti hvað lífsfjörið snerti.
Hann var kominn yfir blóma
lífsskeiðsins, einn af eldri
Reykvíkingunum, ráðsettur
og þekktur maður. Nú
fannst honum að ekki mætti
seinna vera að koma áætl-
unum sínum í framkvæmd,
eða a. m. k. reyna. Hann var
þá húsvörður í eina barna-
skóla hæjarins, sem nú er
kallaður Miðbæjarbarna-
skólinn.
Núna, rúmum þrjátíu ár-
um síðar, er hann orðinn 91
árs gamall- Nú eru hug-
myndir æskumannsins orðn-
ar að veruleika svo um mun-
ar, lífsfjörið og áhuginn
aldrei meiri og framkvæmd-
ir eftir því. Blikið í augun-
um var aldrei skærara og
áformin aldrei fastmótaðri.
Nú finnst honum hann rétt
vera að byrja lífið.
Ég fór fyrir nokkrum dög-
um með Sigmundi Sveins-
syni austur að Sólheimum
í Grímsnesi, þar sem hann
og dóttir hans stofnaði
barnaheimili í eyðilegum
dal fyrir 30 árum síðan, og
sem dóttir hans, Sesselja
Hreindís hefur rekið með
miklum dugnaði og fram-
sýni alla tíð. Aðaltilefni
þessarar ferðar var það, að
í sumar höfðu dvalizt þar
15 erlendir sjálfboðaliðar við
ýmis nauðsynjastörf. Þeir
höfðu byggt hús, byrjað á
öðru, byggt gróðurhús, gróð-
ursett, ræktað, reitt arfa,
hjálpað til við uppskeru og
heyskap o.m.fl. Þessir góðu
gestir voru nú á förum, og
í tilefni af því fór ég þang-
að með Sigmundi til að for-
vitnast um framkvæmdir og
annað.
Sólheimar eru úr alfara-
leið, og er það einn af kost-
nokkurs konar Shangri-La á
íslandi.
Þegar Sigmundur kom
þarna fyrir þrjátíu árum
síðan, var þarna aðeins forn-
fálegur bóndabær að falli
kominn. Vegur var enginn
þar nærri, jarðhitinn ekki
nýttur og allt hið eyðileg-
asta. En þarna sá Sigmund-
ur staðinn, sem hann var að
leita að. Hann hófst þegar
handa og tók að reisa þar
hús yfir framtíðardrauminn.
Sigmundur var þá aðeins
sextugur, eins og áður er
frá sagt, og hann taldi það
ekki eftir sér að flytja, ásamt
börnum sínum, allt bygging-
arefni á hestum um fimm
kílómetra leið yfir hæðir og
Sesselía Hreindís og faðir hennar Sigmundur Sveinsson.
börn, skólahús, þar sem m.a.
er stór samkomusalur með
leiksviði, föndurskóli o.fl.
Þá eru þarna einnig tvö stór
gróðurhús og tvö íbúðarhús
í byggingu.
um staðarins, — en þeir eru
fleiri í þessum litla og af-
skekkta dal. Þar er jarðhiti
nægur og gróðursæld mikil,
skjól fyrir öllum vindum,
hreint og tært loft óbland-
að ryki þjóðveganna og
himneskur friður. Þetta er
heimur út af fyrir sig, —
hálsa, ár og keldur, því að
um önnur farartæki til
flutninga var ekki þar að
ræða.
Þegar ég kom þarna aust-
ur, þrjátíu árum síðar, voru
þar 50—60 manns í heimili,
stór íbúðarbygging, sérstakt
reisulegt hús fyrir um 30
stofumaður frá London,
hafði orð fyrir hópnum.
„Við höfum haft það al-
veg skínandi gott hér í sum-
ar, og flest okkar kvíða fyr-
ir því að fara heim. Ég
reikna með því að einhver
okkar komi aftur hingað til
lands næsta sumar.“
— Hafið þið ferðazt eitt-
hvað um landið til að skoða
ykkur um?
„Það er mjög lítið. Við
komum hingað til Sólheima
til að vinna í sumar, og það
höfum við gert eftir megni.“
— Hvað hafið þið aðal-
lega haft fyrir stafni?
„Við höfum gert hér ýmsa
nauðsynlega hluti. Karl-
Nokkrir erlendu sjálf-
boðaliðanna, sem unnu að
Sólheimum, í sumar. Lengst
til vinstri er fararstjórinn,
Esma Burroughs, en sitjandi
á hækjum sínum er íslenzki
byggingarmeistarinn, Svein-
björn Helgason.
Erlendu gestirnir dvöldust
í sumar í tveim litlum hús-
um, og þegar ég kom þang-
aðað, var mér vísað inn í
annað húsið og þar sátu
„gestirnir“ saman, spiluðu á
gítar og sungu.
Fyrirliði þeirra, Esma
Burrough, enskur skrif-
mennirnir hafa verið við
smíðar, og m.a. reist heilt
íbúðarhús, byggt gróðurhús,
lagt undirstöður að öðru
husi o.m.fl.,en kvenfólkið
hefur verið heldur óheppn-
ara, því það hefur flest þurft
að véra í garðræktinni.“
— Líkaði þeim það illa?
„Sennilega hefðu þær
heldur viljað halda sig nær
okkur karlmönnunum.“
— Hvernig stóð á því að
þið komuð hingað? Þið til-
heyrið einhverjum erlend-
um félagsskap, er það ekki?
„Jú. Þetta eru alþjóðasam-
tök, sem starfa víða um
heim. Þau heita Internation-
al Voluntary Service (IVS)
(eða Alþjóðasamtök sjálf-
boðaliða, lauslega þýtt). Þess
Framh á bls. 10
Sólheimar í Grímsnesi.
Fyrir miðju skólabyggingin
og dvalarstaður barnanna.
Fremst búningsklefar við
sundlaug sem sést ekki á
myndinni. íbúðarhúsið er (
ekki á myndinni. [