Tölvumál - 01.03.1990, Qupperneq 15

Tölvumál Mars 1990
Sjálft forritið kostaði mjög lítið og
önnur almenningsbókasöfn hafa
sýnt tölvukerfinu áhuga og hafa
bókasöfnin í Hafnarfirði, Keflavík
og Vestmannaeyjum þegar keypt
það.
Draumahugmynd er að skrá efni
skáldsagna, þ.e. að skrá og flokka
skáldsögur eftir efni.
dagsektir. Kostnaðurinn við sjálfa
tölvuvæðinguna hefur ekki verið
stórkostlegur og tækin sem kaupa
þurfti kostuðu ekki stórfé.
Móðurtölvan hjá Kópavogskaupstað
var fyrir hendi og gat auðveldlega
bætt Bókveri við sig. Sjálft forritið
kostaði mjög lítið og önnur
almenningsbókasöfn hafa sýnt
tölvukerfinu áhuga og hafa
bókasöfnin í Hafnarfirði, Keflavík
og Vestmannaeyjum þegar keypt
það. Ljóst er að tölvukerfið í
Bókasafni Kópavogs hefur þegar
borgað sig í orðsins fyllstu
merkingu.
Lokaorð
Það er ljóst að tölvuskráning sparar
gífurlega mikla vinnu og hefur
óteljandi aðgangsmöguleika. Við
gerð tölvukerfisins í Bókasafni
Kópavogs var ákveðið að nota
minnstu geymslueiningu á diski.
Einföldustu skráningar fara á svæði
sem er 128 stafir. Hægt er að stækka
hvert
skráningarsvæði, tífalda það ef þess
gerist þörf, en við það eru tekin frá
ákveðin svæði á diskinum sem er
fastbundið þessu svæði. Við það
verða skrámar gífurlega plássfrekar.
En allt er hægt.
Draumahugmynd er að skrá efni
skáldsagna, þ.e. að skrá og flokka
skáldsögur eftir efni. Ef um er að
ræða sögulegar skáldsögur yrðu þær
flokkaðar eftir því á hvaða tímabili
þær gerast, um hvaða stéttir fólks
þær fjalla, hvaða vandamál eru tekin
fyrir o.s.frv. Þá væri hægt að svara
spumingu eins og: “Áttu til sögu
sem gerist á 17. öld og fjallar um
riddara (kóngafólk, verkalýð,
bændur o.s.frv.)?”. Þessihugmynd
er mjög skemmtileg. Bókasöfn á
íslandi em ennþá langt á eftir
söfnum víða erlendis að þessu leyti,
og eru ennþá að ná upp grunninum
sem önnur söfn eru löngu komin
með.
Ýmsar skrár eru prentaðar út á um
það bil þriggja mánaða fresti og eru
tölvuútskriftimar látnar liggja
frammi í afgreiðslunni. Eru þetta
til dæmis flokkuð skrá og höfunda-
og titlaskrá.
Kerfið sjálft, þ.e. Bókver, hefur ekki
marga galla. En öll mannanna verk
má bæta. Eini “gallinn” við
útlánakerfið eru miðamir með
rimlaletrinu, sem í sumum tilvikum
hafa skemmst vegna efnabreytinga
prents, pappírs og líms og eru
ólæsilegir með penna.
“Galli” eða öllu heldur takmörk
skráningarkerfisins eru augljós:
Skráð er á höfuðstafi og sleppt
upplýsingum um meðhöfunda,
þýðendur, blaðsíðutal og fleira sem
fylgir hefðbundinni skráningu.
En Bókasafn Kópavogs bíður, eins
og önnur söfn í landinu, eftir því
að Landsbókasafn og
Háskólabókasafn (Þjóðarbókhlaða)
gegni lögskipuðu hlutverki sínu
með tölvutækni, þannig að söfnin
geti fengið aðgang að þjóðbókaskrá
í gegnum tölvu. Þangað til verður að
notast við íslenska bókaskrá og
fleira.
15