Tölvumál - 01.01.1991, Qupperneq 13

Janúar 1991
Það að setja gögnin fram á þennan
hátt gerir hvert spjald mjög
skiljanlegt. Og setji maður saman
síðu, sem inniheldur margar
vémyndir (íkona), þá fæst pláss
fyrir fleiri spjöld á síðunni en ef
um bókstafi væri að ræða. Vegna
þess að hvert spjald er mun
skiljanlegra á þessu formi, þá er
hægt að fá heildarmynd af miklu-
gagnamagni á þennan hátt.
Við náum sem sagt að túlka
gögnin hrá og fá samt yfirsýn.
Þetta kallar Cole "Cooporating
computation", þ.e. samvinnu
milli tölvu og manns.
Hugmyndin er að láta tölvuna
umbreyta gögnunum þannig að
við getum notað okkar háþróaða
sjónskyn til að "flytja" þau inn í
heilann á okkur. Þ.e. tölvan
breytir gögnum í táknrænt
myndmál. Síðan vinnum við úr
þeim með svipuðum aðferðum
og við vinnum úr gögnum sem
berast okkur í daglegu lífi. T.d.
þegar við keyrum bfl.
í stað þess að tölvan meti gögnin
og segi okkur niðurstöðuna, þá
notum við okkar eigin "fattara",
sem er ennþá fúllkomnari en
tölvunnar. Tölvangerirþaðsem
hún er fljót að gera og við sköpum
á þennan hátt samvinnu milli
manns og tölvu.
Þróun á íslandi
Hjarni hf hefur unnið að þróun
þessara hugmynda hér á Iandi. í
upphafi var ákveðið að prófa
hugmyndina við framsetningu
gagna í ungbarnaeftirliti. Stungið
var upp á þessu sem lokaverkeftii
við Tölvuháskóla Verslunarskóla
íslands. Fjórir nemendur völdu
að vinna verkefnið og skiluðu
þeir því mjög vel. Þessi samvinna
tókst ágætlega og mæli ég með
þvf að fyrirtæki hafi samvinnu
við skólana á þennan hátt.
Haldið var áfram með verkið og
er nú komið að því að prófa það
við ungbarnaeftirlit á Heilsu-
gæslustöðinni Sólvangi í
Hafnarfirði.
Rannsóknaráð ríkisins hefur
styrkt verkefnið. íslenska
auglýsingastofan aðstoðaði okkur
mikið við hönnun vémyndanna
(íkonanna).
Næsta skref hjá okkur verður
þróun á alhliða forriti sem
auðveldar myndræna fram-
setningu á mismunandi gagna-
grunnum. Verið er að vinna að
undirbúningi þessa verks núna
og ef einhver hefur áhuga á að
taka þátt f því, er hægt að hafa
samband við höfund þessara lína.
Samhliðaþvffer ígang rannsókn
áþvíhvernig myndhlutarnir eigi
að líta út fyrir mismunandi gögn
og notendur. Mikilvægt er að
notuð séu tákn sem eru í samhengi
við eðli breytunnar, þannig að
um myndrænt samhengi sé að
rseða.
Þessar rannsóknir byggjast á
samstarfi manna með ólíka
sérþekkingu, svo sem á sviði
málfræði, skynjunar og heila-
starfsemi, vinnusálfræði,
tölvunarfræði og grafískrar
hönnunar.
Stefnt er að því að fá verkefnið
viðurkennt sem EUREKA
verkefni og vinna sem mest af
þvf á íslandi.
Gagnsemi aðferðarinnar verður
mest fyrir þá sem þurfa að draga
saman upplýsingar úr mjög
stórum gagnagrunnum. Er þar
helst um að ræða ýmis stór
fyrirtæki svo sem banka og
tryggingafélög, en einnig ýmsar
stofnanir.
Aðferðin kemur ekki í stað
hefðbundinna aðferða, sem beita
tölfræði og skýrslum, en hún
leyfir yfirsýn sem áður var
ómöguleg.
Hjarni hf er nú í samvinnu við
William Cole og fleiri erlenda
og innlenda aðila um þróun á
þessari hugmynd. Efþessiþróun
leiðir til þess árangurs sem við
vonumst til, þá er mögulegt að
tölvukerfi sem nota myndrænt
táknmál, verði mikilvægur þáttur
f því hvernig unnið verður með
tölvur f framtíðinni.
íslendingar hafa áður reynt að
vera í framlínu í þróun
hugbúnaðar. Það er erfitt og
oftast hættulegt fjárhagslega. En
það er bæði spennandi og
skemmtilegt og ég tel að við
eigum að halda áfram að reyna,
því að í framtíðinni verður
útflutningur á íslensku hugviti
að vera einn af hornsteinum
atvinnulffsins.
13 - Tölvumál