Tölvumál - 01.04.1992, Qupperneq 17

Apríl 1992
Margir útflytjendur hafa ekki
bolmagn í þessa bið og útflutn-
ingurinn rennur út í sandinn.
Miklum tíma, orku og fjármunum
hefur verið kastað á glæ.
Fæst íslensk fyrirtæki hafa enn
tileinkað sér gæðastjórnun með
skipulögðum hætti. Enda
Eitt hið
mikilvægasta
sem hægt er
að gera fyrir
íslenskan
nýsköpunariðnað
er að kaupa vörur
fyrirtækjanna á
innanlandsmarkaði
þekkjast ekki nema fáein fyrirtæki
hér á landi sem hafa fengið vottun
á vörur sínar af alþjóðlegum
fyrirtækjum. Þettamunþó veraí
nokkj-um vexti sem betur fer. Ekki
verður langt að bíða þess að
íslenskum fyrirtækjum verði
vísaðfrá áerlendummörkuðum,
ef fyrirtækin geta ekki sýnt fram
á vottuð gæðastjórnkerfi.
Hvað er til ráða?
Ý mislegt er og hefur verið gert ti 1
aðstoðar í ýmsum greinum út-
flutnings og þá einkum á vegum
samtaka atvinnulífs, og lánastofn-
ana. Er hér átt við stofnanir eins
og Utflutningsráð, Iðntækni-
stofnun, Rannsóknaráð ríkisins,
lánasjóði iðnaðarins og á vegum
fjármagnsfyrirtækja eins og
Þróunarfélags íslands hf. Þessir
aðilar allir geta gert kraftaverk
með samvinnu og með nokkurri
áhættu. Ef ekki væri til áhætta í
viðskiptum væri einnig lítið um
hagnað.
Mörg útflutningsfyrirtækja eru
smá og fjárhagslega illa í stakk
búin til átaka á útflutningsmörk-
uðum. Ennfremur er heima-
markaður oft lítill í sniðum. Þar
við bætist að í mörgum tilvikum
hafa innlendir aðilar ekki viljað
kaupa vörur fyrirtækjanna sem
einkum er litið til sem mögulegs
vaxtarbrodds í íslensku atvinnulífi
á næstu árum. Þau hafa valið
erlenda framleiðslu.
Hægt er að nefna dæmi um hið
gagnstæða, þ.e. að fyrirtækjum
er veitt traust til átaka innanlands
af stórum aðilum, og hafa risið
upp úr því fyrirtæki sem hafa
áunnið sér traustan sess í íslensku
atvinnulífi. Eitt hið mikilvægasta
sem hægt er að gera fyrir íslenskan
nýsköpunariðnað er að kaupa
vörur fyrirtækjanna á innan-
landsmarkaði. Hér um mikið
verkefni fyrir atvinnusamtök og
ríkisfyrirtæki að ná saman um.
Enn hefur stjórnvöldum ekki
tekist að koma á fót hvatakerfi
fyrir nýsköpunarfyrirtæki til að
vaxa hér á landi. Er þá átt við
skattaafslætti til handa fyrir-
tækjum í rannsóknar-, hugvits og
hugbúnaðarverkefnum. Þvert á
móti gjalda sum þessarafyrirtækja
þess að vera illa skilgreind í staðli
atvinnugreinaflokkunar, og ná
þannig ekki að nýta sér lægra
skattþrep svonefnds trygginga-
gjalds sem iðnfyrirtæki og
sjávarútvegsfyrirtæki njóta, þetta
á t.d. við urn hugbúnaðarfyrir-
tæki. Hugbúnaðarfyrirtæki eru
auk þess í mikilli samkeppni við
opinberar stofnanir sem telja sér
og öðrum trú um að það sé
ódýrara að ráða hóp starfsmanna
til að sinna tölvudeildum en að
bjóða út starfsemi af því tagi.
Stofnanimar spara sér nefnilega
virðisaukaskattinn. En þær sitja
líka uppi með starfsmennina
þegar verkefnunum er lokið.
íslenskt veit á gott
Hér hefur verið farið nokkrum
orðum um verkefnin sem út-
flutningsfyrirtæki standa frammi
fyrir nú um stundir Þau eru
fjölmörg. Árangurinn af útflutn-
ingsstarfsemi fyrirtækja í hug-
vitsiðnaði í framtíðinni fer eftir
því fyrst og fremst hvernig stjórn-
endur fyrirtækjanna halda á
málum. En ýmsir aðrir hafa einnig
hlutverki að gegna, þar á meðal
opinberir aðilar, með því að
ívilna nýsköpunarfyrirtækjum
tímabundið, á uppvaxtarárunum.
Þetta er einnig upplagt tækifæri
fyrir sveitarfélög til að vinna að.
Það er einnig tímabært að auka
fjármagn til rannsókna- og
þróunarstarfs, reynslan sýnir lrka
að það er nokkurt (hug)vit í því.
17
Tölvumál