Vísir - 25.10.1962, Qupperneq 8

8
VÍSIR . Fimmtudagur 25. október 1962.
Utgefandi: Blaðaútgáfan VlSIR.
Ritstjórar: Hersteinn Pálsson, Gunnar G. Schram.
Aðstoðarritstjóri: Axel Thorsteinsson.
Fréttastjóri: Þorsteinn Ó. Thorarensen.
Ritstjórnarskrifstofur Laugavegi 178.
Auglýsingar og afgreiðsla Ingólfsstræti 3.
Áskrifstargjald er 55 krónur á mánuði.
I lausasölu 4 kr. eint. — Sími 11660 (5 línur)
Prentsmiðja Vísis. — Edda h.f
Að eiga sitt fyrirtæki
Eitt mesta mein hins íslenzka þjóðfélags eru þær
tíðu og illvígu vinnudeilur, sem hér tíðkast. Þær koma
í veg fyrir að það gagnkvæma traust myndist milli
launþega og vinnuveitenda, sem fyrir löngu er á kom-
ið í hinum grónari menningarríkjum álfunnar. Ótal-
inn er sá skaði, sem vinnudeilumar hafa skapað þjóð-
inni allri, en ekki einungis verkamönnum og vinnu-
veitendum. Og sá dagur er loks runninn upp, að ís-
lenzkir Iaunþegar hafa flestir hverjir gert sér ljóst,
að verkföll eru örsjaldnast leiðin til raunhæfra kjara-
bóta.
Það er hægara um að tala en ráða bót á þessu
stórkostlega þjóðfélagsmeini. En hví ættum við þá ekki
að líta til reynslu annarra þjóða í þessu efni, segjum
Þjóðverja og Bandaríkjamanna? Þeir hafa tekið upp
það fyrirkomulag, sem nefna má á íslenzku hlutdeild-
arfyrirkomulagið, í atvinnurekstri sínum. Kjami þess
er að launþegarnir eru meðeigendur í atvinnurekstr-
inum og hirða arð af honum eftir því sem afkom-
an er.
Með þessu fyrirkomulagi er um heill þeirra sjálfra
að tefla. Þeir eru samtímis vinnuveitendur og laun-
þegar. Hinn gamli fjandskapur vinnu og fjármagns
minnkar eða hverfur með öllu.
Er þetta ekki ein bezta lausnin á hinum stór-
felldu verklýðsvandamálum okkar íslendinga? Sjálf-
sagt er að minnsta kosti að þaulreyna hana hér á
landi. Hún hefir gefizt öðrum þjóðum vel. Og hún
er mjög réttlát. Ef vel gengur á launþeginn að auðg-
ast í hlutfalli við aukinn ágóða. Ekki einungis viku-
kaupið á að hækka.
Þrír þingmenn Sjálfstæðisflokksins hafa vakið
máls á þessari merku hugmynd á þingi. Þess er að
vænta að hún fái óskipta athygli löggjafarsamkom-
unnar.
Lúðvík og skattarnir
í fjárlagaumræðunum vakti Lúðvík Jósefsson sér-
staka athygli fyrir óheiðarlegan málflutning. Að vísu
eru menn flestu orðnir vanir af hálfu kommúnista,
en sérleg var þó ósvífni Lúðvíks í þetta sinn.
Hann hélt því blákalt fram að skattar og tollar
hefðu verið stórhækkaðir með fjárlagafrumvarpinu.
Meiri blekkingu er vart hægt að hugsa sér. Það, sem
gerist er það, að áætlað er að ríkistekjumar muni auk-
ast um yfir 300 millj. króna. Þess vegna hlýtur þetta
fé að vera tekið í nýjum sköttum af landsfólkinu,
segir Norðfjarðarkommúnistinn. Sannleikurinn er sá,
að gert er ráð fyrir því að innflutningur muni aukast
og heildarupphæð innflutningsgjaldanna, sem í ríkis-
sjóð rennur, því hækka.
Þetta skilur hvert mannsbarn. Lúðvík líka. En
hann treystir á blekkinguna kommúnistum til fullting-
is. Það sýnir hver malsstaður þeirra er.
STÓRSIYS Á
♦ Þau björguðust við mikil
harmkvæli frá sjóslysinu
mikla á MMississippi, sem
sagt er frá í greininni.
mississippi

í gegnum eldhafið, og bjargaði
sér.
Einn í lífshættu.
eldurinn var sem mestur. Það
verður ekki vitað fyrr en skips-
skrokkurinn hefur kólnað.
Um síðustu helgi varð
mikill árekstur í þéttri
þoku á milli norsks olíu-
skips og dráttarbáts
með olíupramma í eftir-
dragi. í einu vetfangi
brauzt út eldur um olíu-
skipið og prammana
og öðru augnabliki síð-
ar hafði myndazt eldhaf
á vatninu umhverfis. —
Þetta átti sér stað á
Mississippi-fljótinu, 50
km. frá New Orleans.
19 fórust.
Nítján fórust, þar á meðal
14 Norðmenn, þar á meðal
voru meðal skipshafnarinnar á
norska skipinu fórust bæði.
Hún var þjónustustúlka en
hann var viðgerðarmaður. Tólf
hinna látnu hafa fundizt í
norska skipinu, en talið er að
hinir 7 hafi drukknað.
Hetjudáð.
Þeir sem komust af voru
þegar fluttir til New Orleans,
sumir á sjúkrahús
Sjö reyndust vera alvarlega
slasaðir, en aðeins einn af þeim
var talinn lífshættu. Hinir
sextán af skipshöfninni fengu
inni í einu af hótelum borgar-
innar. Þeim hefur verið séð
fyrir peningum og fatnaði. En
enginn hefur raunverulega náð
sér eftir áfallið, og mun áreið-
anlega aldrei hverfa þeim úr
minni sú hræðilega stund þegar
öll sund viftust lokuð til björg-
unar.
Skrokkurinn
rauðglóandi.
Samkvæmt síðustu fregnum
hefur ekki verið hægt að fara
niður í vistarverur skipverja.
Skipsskrokkurinn er rauðgló-
andi, þótt slökkviliðsmönnum
hafi tekizt að hefta útbreiðslu
eldsins. Þangað til veit enginn
með vissu hvort einhver hefur
mætt örlögum sínum við þær
hryllilegu kringumstæður er
það hljóta að hafa verið, þegar
Sprengingu
forðað.
Sjónarvottar segjast ekki
geta gleymt þeim hræðilegu
neyðarópum, sem bárust frá
norska skipinu yfir á bakka
Mississippisfljótsins. Þetta fólk
óttaðist það mest að sprenging
yrði í olíuskipinu áður en
björgun bærist. Sér og skips-
höfninni til mikils Iéttist tókst
að koma í veg fyrir spreng-
ingu, sem óhjákvæmilega hefði
kostað fleiri mannslíf en orðið
var. Bandaríska strandgæzlan
og Rauði Krossinn komu á vett
vang og unnu mikið og djarf-
legt björgunarstarf.
Einnar hetjudáðar hefur ver-
ið getið. En fleiri unnu afreks-
verk en sá nítján ára gamli, og
björguðu með því mannslífum.
Einn sjómannanna, sem átti að
eins eftir eitt. einasta sundtak
að fljótsbakkanum, heyrði
skyndilega til félaga síns úti í
eldhafinu, sem var að kalla á
■jálp. Án þess að hika sneri
sjómaðurinn til baka út í eld-
hafið og bjargaði félaga sínum.
Landafrœðikennsla
Nítján ára drengur ávann sér
hetjuorð með æðrulausri og
djarflegri framkomu á hinni
miklu hættustund. Strax og
hann varð var við áreksturinn
og að eldur hafði brotizt út
hljóp hann niður undir þiljui
og varaði skipsfélaga sína við.
Er talið að þetta hafi bjargað
mörgum mannslífum. Með
þessu lagði hinn ungi maður sig
í lífshættu og slapp hann naum
lega, en állmikið brenndur og
særður. Þannig stökk hann síð-
an fyrir 1 og synti undir og
á íslandi
Nýlega sendi Hendrik Ottós-
son Vísi brél þar sem hann vík-
ur að þvi að landafræðikennsla
á íslandi sé eldri en 50 ára.
I-Iendrik segir:
Nýlega birti ,,Vísir“ greinar-
stúf, en þó talinn það mikils
virði að hann er settur í ramma
á blaðsíðu 7, en einmitt á þeirri
sömu síðu er viðtal, sem Ólaf-
ur sálfræðingur Gunnarsson frá
Vík í Lóni befur átt við skrif-
stofustjóra fræðslumálaskrif-
stofunnar i Björgvin. C:tur
þessi norski maður því haft á-
minntan greinarstúf með sér til
Björgvinjar til góðrar uppfræð-
ingar norskum. Höfundur grein
arstúfsins segir þar, að á þessu
ári séu liðin 50 ár frá því, að
fyrst var hafin kennsla í landa-
fræði í skólum hér á landi.
Hvaðan hefur blaðamaðurinn
Framh. á bls. 5.
rs