Vísir - 16.02.1965, Blaðsíða 7

I
VfSIR . ÞriSJudagur 16. febrúar 1965.
Fjölbreytt viðfangsefni hjá
Norðurlandaráði í gær
Tillögur um urkitektunúm, húskólunúmskeið í sögu og forn-
leifufræði, hugskýrslusöfnun, o. m. fl. sumþykktur í gær
í Norðurlandaráði i gær voru
haldnir nefndarfundir fyrir há-
degi en almenmir fundur var í
hátíöasal háskólans síðdegis og
stóð hann f þrjár klukkustundir.
1 nefndunum er nú m. a. rætt
um tvö stórmál, annað þeirra er
norrænt samstarf innan EFTA,
sem rætt var í Efnahagsmála-
nefndinni, hitt er bygging brúar
yfir Eyrarsund, sem rætt var í
samgöngumálanefndinni. Miklar
umræður urðu um bæði þessi
mál í nefndum, en þau eru ekki
enn komin til allsherjarfundar-
ins.
Á allsherjarfundinum, sem
hófst um þrjú-leytið síðdeg'is í
gær voru mörg mál tekin fyrir
og afgreidd. Ekki er hægt að
segja að um nein stórmál hafi
ver’ið að ræða þar, heldur ýmis
minniháttar mál, sem öll miða
að þvf að tengja Norðurlöndin
sterkari böndum. Eitt helzta
málið þar var um samræmingu
á arkitektanámi, sem stuðlar að
því að hægt sé að koma á æðri
menntun fyrir ark’itekta, en þeir
þurfi ekki að leita út fyrir
Norðurlönd til þess. Flestar til-
lögur á fundi þessum voru sam-
þykktar með öllum greiddum
atkvæðmn. Fagerholm frá Finn-
landi var f forsetasæti og stýrði
fundinum með röggsemi.
Háskólanámskeið.
Á þessum fundi var m. a.
rætt um háskólanámskeið í sögu
Norðurlandanna á sViði hag-
skýrslna eða „Statistik". Hag-
fræðinefndin hefur rætt þetta
mál og orðið ásátt með að flytja
eftirfarandi tillögu: Norðurlanda
Danski þingmaðurinn Poul
Hartling ræðir um norræn
háskólanámskeið í Norður-
landasögu og fomleifafræði.
ráð ályktar að skora á ríkis-
stjórnimar, að auka mjög alla
samvinnu á sviði hagskýrslna
einkum á þeim sviðum þar sem
hin vaxandi norræna samvinna
krefst þess sérstaklega.
Sagði ræðumaður m. a., að
Tveir kvenfulltrúar, sem sitja f Norðurlandaráði: Dagmar
Ranmark og Margit Borg-Sundman, báðar frá Svíþjóð.
Norðurlanda og i fornleifafræði.
Poul Hartling frá Danmörku
talaði fyr'ir málinu. Hafði
menntamálanefnd lagt til að
ríkisstjórnirnar stofnuðu til
norrænna námskeiða í sögu og
ennfremur að rannsakað væri,
hvort hægt væri að efna til
líkra námskeiða eða veita náms-
styrki á öðrum sviðum og þá
m. a. bent á námskeið í félags-
fræði, kirkjusögu og réttarsögu.
Einnig lagði nefndin til að ríkis-
stjórnirnar gerðu ráðstafanir til
að koma á háskólanámskeiðum
í fornleifafræði. Voru tillögurn-
ar samþykktar mótatkvæða-
laust.
Hagskýrslur.
Sigurður Ingimundarson mælti
fyrir tillögu um samvinnu
þessi tillaga hefði komið fram
í fyrra á fundinum í Helsing-
fors og nefndin hefði rætt hana
og ákveðið að mæla með henni,
þar sem hin vaxandi norræna
samvinna krefðist aukinnar
starfsemi á þessu sviði. Þá
ræddi hann um hinar ýmsu
stofnanir, sem hefðu með hönd-
um þessa starfsemi bæðj á
Norðurlöndum og i Evrópu svo
og á vegum FAO. Einnig væri
þetta mál mjög á baugi innan
EFTA.
Fleiri tóku ekki til máls um
þessa tillögu og var hún síðan
samþykkt samhljóða.
Menntun arkitekta.
Finninn Urho Kahönen talaði
fyrir tillögu um sameiginlega
norræna menntun fyrir arki-
tekta og var hún samþykkt með
60 samhljóða atkvæðum. Er
þar með farið inn á merkilega
braut. TiIIagan sem samþykkt
var, hljóðar svo:
Norðurlandaráðið mælir með
þvf við rfkisstjómimar 1) að
hefja undirbúning að sérfræði-
legri framhaldsmenntun arki-
tekta á norrænum gmnd-
velli. 2) að athuga möguleika
að samræma reglur um arki-
tektarréttindi á Norðurlöndum
og 3) að'gera ráðstafanir til að
samkeppnir um teikn'ingar að
meiri háttar byggingum og
skipulagi ríkis og bæja séu
opnar arkitektum frá öllum
Norðurlandaríkjunum.
Nokkrar deilur urðu um til-
Iögu um starfsöryggi launþega.
Hafði nefndin klofnað um mál-
ið. Vildi meiri hluti nefndarinn-
ar að ríkísstjómirnar sam-
ræmdu löggjöf sína varðandi
starfsöryggi launþega, þar sem
sérstaklega væm settar reglur
um það hvort vinnuveitandi
hefði frjálsan rétt á að segja
fólki upp starfi. Talaði Svíinn
Gunnar Henriksson fyrir þess-
ari skoðun. En þá tók til máls
fyrir hönd minnihlutans frú Sig-
rid Ekendal frá Svíþjóð. Hún
taldj að þessi t'illaga væri ekki
tímabær. Verið væri að gera
tilraunir með reglur um starfs-
öryggi í Svíþjóð og Danmörku
og væri ráðlegast að sjá fyrst,
hvemig þær reyndust í verki.
Þingheimur féllst á sjónarmið
hennar og var tiilagan felld.
Skólaferðir.
Georg Backlund talaði um
tillögu sem fram hafði komið
varðandi skólaferðir milli
Norðurlandaríkjanna. Allm'ikið
hefur verið um slíkar skóla-
ferðir, og eru þær flest-
ar kostaðar af nemendum
sjálfum. Hér er um að ræða
ágætis meðal til gagnkvæmra
kynna, en grunur leikur á að
ferðir þessar séu ekki alltaf
jafn gagnlegar til kynna, þær
séu fremur hreinar skemmti-
ferðir. Nefndin lagði til og ráðið
samþykkti síðan að rfkisstjóm-
imar könnuðu hve víðtækar
slíkar ferðir væm svo yfirlit
fengist yfir þær og síðan yrði
reynt að skipuleggja þær betur
en verið hefur.
Ökuskírteini.
Aksel Larsen hafði framsögu
af hálfu umferðarnefndar Norð-
urlandaráðs á tillögu um að öku-
skírteini, sem gefið er út í einu
Norðurlandanna skuli einnig
gilda I hinum. Tillaga þess'i
kom fram á fundinum I fyrra
í Helsingfors og síðan hefur
nefndin rætt hana og mælir ein-
dregið með henni. Er hún á
þessa leið í lauslegri þýðingu:
Norðurlandaráð skorar á
ríkisstjórnir Norðurlandanna að
samræma reglur um útgáfu,
endurnýjun og innköllun öku-
skírteina í þvf augnamiði að
láta það ökuskírteini, sem gefið
er út af einu Norðurlandanna
gilda f þeim öllum.
Sænski þingmaðurinn Hen-
riksson ræðir tillögu um
starfsöryggi launþega.
sfmamálunum, að greíða
þyrfti há símagjöld fyrir að tala
yfir á, aðeins vegna þess að
áin væri landamæramerki milli
Finnlands og Svíþjóðar. ' Það
væri óþarfi að láta Iandamæri
sundra Norðurlöndunum þannig
á tæknilegu sviði eins og síma-
þjónustu. Tillaga nefndarinnar
um að vísa málinu frá var
samþykkt.
Hér er nú ekki hægt að rekja
frekar ýmsar aðrar minniháttar
Var tillagan síðan borin upp
og samþykkt samhljóða.
Símgjaldataxtar.
Finninn Lassinantti hafði á
síðasta fundi Norðurlandaráðs
komið fram með tillögu um að
lækka símagjöld milli Norður-
landarfkjanna. Nefnd Norður-
landaráðs hefði nú tekið málið
til athugunar, en taldi ekki á-
stæðu til að samþykkja neina
ályktun í málinu, þar sem síma-
stjórnir landanna hefðu heitið
því að símagjöld skyldu lækka
með aukinni notkun sjálfvirka
sfmans, Skýrði Svíinn Cassel frá
þessari niðurstöðu nefndarinnar.
Lassinantti tók t'il máls á eftir
honum og lét í Ijósi óánægju
sína með þessa niðurstöðu.
Það væri óviðunandi ástand í
tillögur, svo sem um að ströngu
eftirliti yrði komið á um að
skip settu ekki olíu í sjó’inn á
Eystrasalti og í Norðursjó, til-
laga um, að saminn verði nafna-
listi á Norðurlandamálum yfir
plöntur og dýr, eða sameigin
legt kvikmyndaeftirlit yrði tek
ið upp.
Vegabréf.
Jon Leirfall frá Noregi hafði
framsögu af hálfu samgöngu-
málanefndar Norðurlandaráðs
á tillögu um gildistíma vega
bréfa svo og, að gjald fyrir þau
sé ekki meira en svarar kostn
aðinum við að gefa þau út.
I Iangri greinargerð, sem
fylgdi tillögunni, segir m. a. að
gildistími vegabréfa sé stytztur
Framh 13 síðu.
Á fundinum í gær. Hér sjást norsku fulltrúamir Lyngstad og
John Lyng fyrrv. forsætisráðherra Noregs og Gunnar Thor-
oddsen fjármálaráðherra.
Við forsetaborðið. Talið frá vinstri: Friðjón Sigurðsson, Fagerholm forseti og Gustav Petrén
frá Svíþjóð.