Vísir - 06.08.1965, Síða 7

V1S IR . Föstudagur 6. ágúst 1965.
MEBAN
RE6NIÐ FELLUR
Johnson forseti tók mikilvæg-
ar ákvarðanir varðandi Viet
nam styrjöldina í síðustu viku.
Ákvörðun hans mætti lýsa með
kunnum vísuorðum Hannesar
Hafsteins: — Fram skal stauta
blautar brautir, buga þraut,
unz fjörið deyr.
Brautir bandarlskra her-
manna í Vietnam eru sannar-
lega votar um þessar mundir,
þegar monsúnstormarnir fara
þar hamförum og lemja regn-
skýjaþykknum yfir frumskóga
klædd fjöll, svo allt landið breyt
ist í fljótandi víti. Er mesta
synd að þessir hermenn, sem
nú verða að þola miklar mann
raunir skuli ekki hafa tækifæri
til að læra karlmennskulegan
hcag hins íslenzka skálds til að
stæiþ og herða upp hugann.
Og i allri þessari skvompu
af úrhellisdembum og kviksynd
ismýrum þurfa hinir bandarísku
hermenn eigi aðeins að fást við
eiturslöngur, heldur það sem
verra er, kommúniska skæru-
liða, sem geta leynzt með ban
vænum skeytum sínum í hverri
trjágrein.
■%7'issulega hafa uggvænlegar
’ fréttir verið að berast
þessa síðustu daga af hernað-
inum í Vietnam. Einn daginn
barst frétt um það að ein aðal-
bækistöð Bandaríkjamanna í
styrjöldinni, flugvöllurinn í Da
Nang værj einangraður. Hefði
kommúnistum tekizt að
sprengia í Ioft upp brú eina í
þröngum og klettóttum fljóts-
dal á veginum sem liggur frá
ströndinni upp hæðadrögin og
upp á hásléttuna, þar sem flug-
völlurinn er. En einmitt á þess-
ari hásléttu sem liggur nyrzt í
landinu og því auðveldast urn
herflutninga þangað frá Norður
Vietnam er allt morandi af inn
rásarliði norðan að, svo að á
hverri stundu hefur verið bú-
izt við stórbardögum þar.
kannski úrslitaorustum.
Fréttin um einangrun Da
Nangs minnti á atburði sem
gerðust austur þar fyrir heil-
um áratug, þegar hin öfluga
útvarðstöð Frakka í Dien Bien
Phu var einangruð. Það gerð-
ist einnig á regntímanum, þeg-
ar skæruliðar eiga leikinn
vegna þess hve örðugt er þá að
bregða skjótt við til herflutn-
inga og mæta þannig jafnóð-
um árásum þeirra á hverjum
stað. Sú einangrun var upp-
hafið á endinum í nýlendustríði
Frakka í Indó Kína. 1 það skipti
varð einangrunin ekki rofin, og
Frakkar höfðu ekki bolmagn
til að flytja heldur neinn
verulegan liðsauka loftleiðis
Smámsaman hófst umsátrið um
Dien Bien Phu. Kommúnistar
fóru sér að engu óðslega, þeir
gátu svo að segja svelt hina
umsetnu borg inni jafnframt
því sem þeir söfnuðu í rólegheit
um saman nægilegu stórskota
og áhlaupaliði til að brjóta varn
imar á bak aftur.
17n nú þegar Bandaríkjamenn
'L< hafa tekið að sér vernd
smáríkisins sem kommúnistar
hafa læðst að með svikabrögð-
um, þá er aðstaðan önnur.
Hemaðarlegt bolmagn Banda-
ríkjanna er ólíkt meira og
ný ráð hafa verið fundin í
hemaði gegn skæruliðum
fyrst og fremst með notkun
þyrilvængja. Að þessu sinni
stóðu einangrun Da Nang að-
eins tvo daga. Á meðan þrýstu
Bandaríkjamenn fram liði sínu
og verkfræðingasveitir þeirra
höfðu reist nýja brú áður en
varði, lestir flutningabíla héldu
síðan áfram að streyma til
bækistöðvarinnar með vopn
og vistir. Kommúnistar höfðu
beðið enn einn ósigur, krókur
hafði komið á móti í bragði I
glímunni, þar sem þeir þóttust
Bandarískt herlið gengur á land á ströndinni skammt austur af
flugstöðinni í Danang.
vera búnir að skella glímunaut
num.
Ctyrjöld Bandarlkjamanna í
Vietnam kynni að virðast
hlægilegt og fáránlegt fyrir-
bæri. Auðvitað ráða Bandaríkja
menn yfir svo miklu ofurefli ef
þeir beittu öllum styrk sínum.
að þeir gætu yfirbugað hina
kommúnisku andstæðinga á
skömmum tíma. En að mörgu
er að gæta, fyrst og frest því,
að Bandaríkin vilja forðast
stórstyrjöld. Allt frá því John-
son forseti gaf Bandaríkjaher
fyrirmæli um að láta til skarar
skrlða I Vietnam-styrjöldinni I
febrúar s. 1. hefur hann gætt
einstakrar varúðar og sýnt þol-
inmæði. Vafalaust stafar þetta
að nokkru leyti af viðhorfinu
til hinna kommúnisku stórvelda
að Bandaríkjastjórn vill ekki
gefa þeim tilefni til að kasta
oliu á eldinn. En það eru líka
önnur sjónarmið sem ráða
þessu. Johnson forseti er greini
lega tregur til að fóma alltof
miklu fjármagni og herliði I
Vietnam. Þó styrjöldin þ»r
geti vissulega kallazt örlaga-
rík, þá er hún ekki nema smá-
styrjöld í eðli sínu.
\ uðvitað verður þvi ekki neit
að, að þessi smástyrjöld er
í dag alvarlegasta vandamálið
af öllum viðfangsefnum Banda-
ríkjastjórnar og hún hefur kost
að sjálfan forseta Bandaríkj-
anna mikil heilabrot og vöku-
nætur. Þó væri það fjarstæða
að fmynda sér, að þessi smá-
styrjöld hafi nokkur víðtæk á-
hrif á daglegt líf manna heima
í Bandaríkjunum, nema hvað
Hermennirnir þurfa að venjast við rigningar og fúl fen.
hún snertir beint aðstandendur
þeirra einstaklinga sem nú berj-
ast í Vietnam. Þarf ekki ann-
að en benda á það, að þeir
75 þúsund bandarísku hermenn
sem nú eru austur i Vietnam
jafngilda að íbúartölu 75 mönn
um hér á landi. Má af því sjá
hvílík fjarstæða það er, að
Bandaríkjamenn beiti sér að
nokkru ráði í styrjöldinni.
Það er eðlilegt að Johnson
forseti reyni að halda styrjöld-
inni þannig í skefjum. Banda-
ríkjamenn sjálfir eru ekki að
heyja þarna neina landvinninga
styrjöld. Þeir kæra sig ekkert
um þennan hemað en heyja
hann aðeins í þeim tilgangi að
fá kommúnistana til að hætt®
þessari vitleysísiegu ásókn og
sffelldum tilraunum stig af stigi
til að undiroka nýjar þjóðir.
Þess vegna gilda allt aðrar regl
ur um þennan hemað en fyrri-
tímastyrjaldir. Bandaríkjamenn
heyja hann einungis til að sann
færa kommúnista um að ásælni
þeirra er þýðingarlaus og því
skynsamlegast af öllum ástæð-
um fyrir þá að hætta ofbeldisað
gerðum sínumn mv
■|l/|'ér finnst ekki ólíklegt, að
A Johnson forseti hafi orðið
fyrir nokkmm vonbrigðum með
það, hve seigir eða úthaldsgóðir
kommúnistamir reyndust, eða
mætti segja hve heimskir þeir
em. En að baki seiglu þeirra
liggja einnig vissar aðstæður
og viss hugmyndaheimur.
Það getur nú t. d. varla far
ið lengur milli mála, að Ho Chi
Minh kommúnistaforingi hugð
ist hnykkja á þetta suniar og yf
irbuga Suður-Vietnam méð
skæmliðahernaði og beinni inn-
rás og allt bendir til þess, að
sigurlíkur hans eftir langan und
irbúning hafi verið talsvert
góðar. Þar við bætast svo hug-
myndir hans, sem kommúnistar
nir í Kína og austur Asíu hafa
verið uppfullir með, að Banda-
ríkjamenn muni þegar á herðir
gefast upp og láta undan síga.
Þeir gera sér hugmyndir um
að pólitísk andúðaralda muni
risa í Bandaríkjunum gegn styrj
aldarafskiptunum og flagga þeir
mjög í þessu sambandi ummæl-
um uppgjafarpostula eins og
skriffinnsins Walter Lippmans.
Þeir ímynda sér líka, að fall og
dauði bandarískra hermanna í
styrjöldinni muni verka svo
sterkt á sorgum slegna vanda
menn, að þeir muni fá fram-
gengt kröfum um heimköllun
liðs frá Vietnam. En harla ó-
líkt er að þessar hugmyndir
hafi við minnstu rök að styðj-
og þýðingarmesta viðfangs-
ast. Og þetta er einmitt fyrsta
efni Johnson forseti að sýna
þeim sem bráðast fram á, að
þeir geta ekki gert sér nokkrar
minnstu vonir um að Banda-
ríkjamenn leggi niður rófuna og
hlaupist á brott.
/~vg svo var það monsún-tíma
• bilið sem kommúnistarnir
einblíndu á. Mér virðist einsýnt,
að þeir hafa í rauninni vonazt
tíl hess, að geta náð úrslita-
sigri a þessu þrigsia mánaða
tímabili. Þessvegna er það e*u-
mitt sem þeir hafa verið sve
þcerir, barið hausnum við stein
inn. Nú þóttust þeir eiga hinn
stóra leik á borði, geta leikið
lausum hala með skæruliðahern
aði síum.
Vissulega er ástandið í Viet-
nam ekki sérlega gott sem
stendur. Innrásarher kommún-
ista er stöðugt efldur með liðs-
flutningum norðan frá. Flutning
ar og aðdrættir þeirra hafa orð
ið stöðugt örðugari vegna
sprengjuárásanna á Nórður-
Vietnam, en þeir hafa samt get-
að haldið þeim áfram, mannafl-
ið er ódýrt austur þar og hægt
að nota kúlíana eins og hvert
önnur burðardýr í austrænum
ríkjum kommúnismans. Og allir
vita, að herbílar geta komizt á-
fram hvort sem er yfir jökul-
fljót inn við Þórsmörk eða á
vöðum yfir ár i Norður Viet-
nam, sem brýrnar hafa verið
sprengdar af þótt slík tæki
komi að litlum notum á sjálfu
bardagasvæðunum inni í frum-
skógunum. Til slíkra flutninga
má nota nóttina, þó vörður úr
lofti hamli þeim að nokkru að
degi til og þegar rigningarnar
styttir upp.
fjví hafa Bandaríkjamenn
neyðst til að svara síaukn-
um liðsflutningum kommúnista
suður á bóginn með því að
auka herlið sitt í Vietnam hægt
og hægt, fyrst úr 15 og upp í
18 þúsund, síðan i 25 þús. o. s.
frv. Johnson virðist alltaf
hafa verið tregur að auka liðs-
aflann og kannski hefur hann í
mörgum tilfellum komið of
seint. Allt hefur beinzt að því
hjá forsetanum að reyna sem
mest að takmarka styrjöldina.
Nú er liðsaflinn kominn upp í
75 þúsund og mætti e.t.v. segja
að betra hefði verið að senda
þann fjölda strax inn i landið
og þá tekur Johnson stórt stökk
og tilkynnir að liðsaflinn verði
nú skyndilega aukinn upp í
125 þúsund.
rJ,veir mánuðir eru liðnir af
regntímanum, þriðji mánuð
urinn, ágúst, er eftir. Þetta er
sem sagt engin stór byrði fyrir
Bandaríkin, en hún sigur i
Framh. á 6. síðu

■ i
f, ’ t l
:m r ’ ) Iirrr '\rrf>>»/?■ - (V iVW,"1 •'* '*VW-T >». W•' i 7-V .' ' ' ■'
* i f 4 * t * j ' • /
* V *»• < ■ i ' >
' 4 ' | I U '
\ \ \ \