Vísir - 03.03.1966, Blaðsíða 8
V í S IR . Fimmtudagur 3. marz 1966.
a
caa
VISIR
Utgefandi: Blaðaútgáfan VISIR
Framkvæmdastjóri: Agnar ólafssor
Ritstjóri: Gunnar G. Schraro
Aðstoðarritstjóri: Axel Thorsteinson
Fréttastjórar: Jónas Kristjánsson
Þorsteinn Ó. Thorarensen
Auglýsingastj.: Halldór Jónsson
Rltstjóm: Laugavegi 178. Simi 11660 (5 linur)
Auglýsingar og afgreiðsla Túngötu 7
Askriftargjald: kr. 90,00 á mánuði innaniands
I lausasölu kr. 7.00 eintakið
Prentsmiðja VIsis — Edda h.f.
Ný atvinnugrein
Um síðustu helgi hélt eitt af loðdýraræktarfélögum
þeim, sem stofnuð hafa verið fund og sendi Alþingi
áskorun um að samþykkja frumvarpið um leyfi til
loðdýraræktar. Er í áskoruninni bent á það að hér
geti orðið um mikilsverða atvinnugrein að ræða, er
skapi allnokkrar gjaldeyristekjur. Á því leikur varla
vafi, þegar höfð er í huga reynsla annarra þjóða í
ræktun minks og annarra loðdýra. Það eina sem í
vegi fyrir málinu hefur staðið er ótti margra góðra
manna við það að ný og alvarleg náttúruspjöll muni
af því hljótast, ef aftur verður leyfð minkarækt í
landinu. Vissulega hræða fyrri spor í því efni, eins
og Náttúruverndarráð bendir á í áliti sínu, þar sem
ráðið legst eindregið gegn því að leyfi verði veitt.
Ótrúleg handvömm og mistök áttu sér stað í minka-
ræktinni á sínum tíma, sem ollu útbreiðslu minksins
í náttúru landsins. Með skynsemi og fyrirhyggju og
ítarlegum lagakröfum um búnað minkágarða ér hins-
vegar hægt að búa svo um hnútana að minkar sleppi
ekki úr búrum. Þannig hafa nágrannaþjóðirnar farið
að og okkur er vorkunnarlaust að framfylgja jafn
ströngum reglum. Verður þá varla hætta á að villi-
minkum í landinu fjölgi af þeim sökum og jafnframt
verður að hafa í huga að minkurinn er þegar í Jand-
inu. Sé fyllstu aðgæzlu gætt í búnaði minkagarða
ætti náttúrulífi landsins ekki að stafa hætta af
minkaeldi og því eðlilegt að það verði aftur leyft.
Aukning iönlánanna
\ forystugrein Tímans í gær eru þau sérstæðu stjórn-
málarök á borð borin að iðnaðurinn íslenzki eigi við
vaxtaokur og lánsfjárskort að búa. Mjög er málgagn
Framsóknarflokksins seinheppið í vali sínu á gagn-
rýnisefnum ,eins og fyrri daginn. Fram á það hefur
áður verið sýnt hér í blaðinu að vextir hér eru ekki
hærri en í sumum nágrannalandanna. Hvað lánsfjár-
kreppuna snertir er hún heimatilbúin á ritstjóm Tím-
ans. Útlánaaukningin til iðnaðarins var árið 1964 sam-
tals 94 millj. króna. Á síðasta ári, því ári sem Tíminn
heldur því fram að bankamir hafi verið lokaðir fyrir
iðnaðinum, var útlánaaukningin til iðnaðarins í land-
inu hvorki meira né minna en yfir 150 millj. króna.
Það þarf því sérstætt hugarfar til þess að halda því
fram að iðnaðinum hafi verið haldið í lánakreppu. Við
þetta má bæta tölunum um Iðnlánasjóð. Á tímabili
vinstri stjórnarinnar lánaði hann í þrjú ár aðeins út
9 millj. króna. Síðustu þrjú árin hefur Iðnlánasjóður
hins vegar lánað út 148 millj. króna. Þegar á þessar
tölur allar er litið hlýtur annað hvort fávizka eða
ósvífni að liggja að baki skrifum Tímans um iðnaðar-
mál. Kemur mönnum það raunar ekki svo mjög á
óvart, þótt þannig sé svarað úr því sauðahúsi.
Gin- og
kiaufaveiki-
hættan
Dönsk kennslukonn fékk
veikinu og þnr með snnn-
nð, oð menn getu verið
smitbernr
í Kaupmannahafnarblaöinu
POLITIKEN í fyrradag, segir aö
orðiö hafi aö draga úr bólusetn-
ingu vegna gin- og klaufaveiki
að nokkru vegna þess aö vamar
efni gegn veikinni væri ekki
nægilegt fyrir hendi
Vísir birti sl laugardag ýtar-
lega frétt um gin- og klaufaveik-
ina á Sjálandi, en hún hefir vald
ið miklu tjóni eins og þar er rak
ið, í Hollandi og Sviss og víðar.
Blaöið spurði Pál Agnar Páls-
son yfirdýralæknir um veikina
og þar sem þá var ekki hægt að
segja frá þvf, sem eftir honum
var haft, á áberandi stað, skal
það endurtekið í stuttu máli, að
í gildi eru ströng lagaákvæöi,
sem miöa að því að hindra að
slíkur vágestur sem gin- og
klaufaveikin er, berist til lands-
ins — og að sjálfsögðu ávallt
verið sérstaklega á verði þegar
auknar hættur eru á ferðum, og
eftirlit hert, og hefur svo verið
frá í haust er veikin kom upp.
Til svo strangra ráðstafana
var gripið einu sinni eða tvisvar
— í annað skiptið 1953 — að far
þegar voru sótthreinsaðir og far
angur þeirra, enda sérstök á-
stæða fyrir hendi.
Páll Agnar Pálsson segir það
hafa aukið erfiðleikana við að
hindra útbreiðslu veikinnar er-
lendis, að henni veldur nýtt
veiruafbrigði, og þess vegna ekki
tekizt enn að afla nægilegra
vamarefna gegn henni.
Til marks um hið gífurlega
tjón, sem veikin getur valdið
segir Politiken, að á „Stensby-
gaard“ á Sjálandi hafi orðið að
slátra 300 gripum. Þar meö var
40 ára kynbótastarf lagt í rúst-
ir og fjárhagslegt tjón af því aö
gripunum var slátrað 7—800
þús. kr. (danskar). Þama var að
vísu um kynbótabú að ræða, en
þetta gefur hugmynd um tjónið
erlendis, ef skorið er niður af
mörgum bæjum, jafnvel svo tug
um og hundruðum skiptir, eins
og át hefur sér stað i Hollandi
og Sviss. Hvert mundi tjónið í
einni sveit á Suðurlandi, ef skera
yrði niður kúastofninn?
Fólk getur einnig tekiö gin-
og klaufavelkina og Politik-
en í fyrradag skýrir einmitt
frá slíku tilfellí (þau eru
mjög sjaldgæf, en menn veikj
ast ekki hættulega.
En þessi smitun, segir yfir-
maður rannsóknarstöfnunarinn-
ar á Lindholm, dr. Michelsen,
hefir „vakið mikla athygli okkar,
því að með þessu smittilfelli
er sannað, að menn geta verið
smitberar gín- og klaufaveiki —
„Það er víst óvanalegt og hefur á sér skoplegan blæ“, sagöi unga
kennslukonan, „að manni skuli vera vísað til dýralæknis til þess
að fá nánari vStneskju um þaö, sem gengur aö manni“. Þetta sagðl
kennslukonan í „Kalvehare“ í viötalS viö Kaupmannahafnarblaö,
en baö um aö nafns síns væri ekki getið
og borið smit til stórra svæða.
Þess vegna verðum við líka að
hafa sérstakt eftirlit meö, að
starfsm. okkar og aðstoðarmenn
verði ekki smitberar.
Ekki ætti að burfa aö fjöl-
yrða um hver vá væri fyrir dyr
um í íslenzkum landbúnaði, ef
þessi veiki bærist hingað
og er þess að vænta að feröa-
menn og aörir hafi hugfasta þá
hættu, sem hér er um að ræða,
ef inn í landið kæmist hrá kjöt
vara eöa annað sem gæti leitt
til smitunar.
KENNSLUKONAN Á
SJÁLANDI VEIKTIST
Það var kennslukona á Sjá-
landi, sem veiktist. Veikin er
ekki hættuleg mönnum sem fyrr
var getið. Einkennin eru svipuö
og innflúenzueinkenni, blöörur
eða dálítið smá slímhimnusár á
tungunni og síðan blöðrur á
fingrum, einkum við neglumar.
„Það eru áreiðanlega fleiri til
felli“, sagði dr. Michelsen — en
þau hafa ekki verið rannsökuð.
Það er fyrst nú vegna þeirra
tæknilegu skilyrða sem við höf-
um yfir aö ráða, að við getum
fullyrt hvort það er gin- og
klaufaveiki, sem menn hafa smit
azt af.“
LINDHOLM
Rannsóknarstofnunin til hindr
unar útbreiðslu veikinnar er á
eynni Lindholm, Sjálandi, svo
sem getið var í fréttinni s.l. laug
ardag, og það er gegnt Lind-
holm, sem veikin gaus upp.
Dr. Michelsen segir, að æski-
legra væri að hafa rannsóknar
stöðina, þar sem engir gripir
eru nálægir, eða í stórborg en
flutningur hennar mundi kosta
100 milljónir króna og kemur
því ekki til greina. — a.
Tímaritið ORÐIÐ komið út
ORÐIÐ — misserisrit Félags guö
fræðinema — er komið út í vönd
uðum búningi, myndskreytt,
prentað á fallegan pappír og
smekklega umbrotið.
Kennir margra grasa í ritinu.
Grein er eftir síra Guðmund
Sveinsson: Rudolf Bultmann,
ævi og guðfræði. Dr. Þórir Kr.
Þóröarson, prófessor, sem er
ráðunautur þessa athyglisverða
tímarits, skrifar fróðlega grein
um arkítektúr og guðfræöi. Síra
Sigurður Pálsson, prófastur á
Selfossi, skrifar ritgerð, sem
nefnist Nokkur orð um kirkju-
byggingar. Húsameistari ríkis-
ins, Hörður Bjarnason arkitekt
skrifar nýstárlega grein: Viðhorf
arkitekta til kirkjubygginga. Enn
fremur eru greinar eftir guð-
fræðinemana Kolbein Þorleifs-
son og Heimi Sveinsson. Grein
Kolbeins nefnist Um Grænlends
trúboðann Egil Þórhallsson, en
grein Heimis kallast Einingarvið
leitni kirkjunnar frú lúthersku
sjónarmiði. Þá er og ritsjáin Ex
libris eftir dr. Þóri Kr. Þóröar-
son, sem fjallar um erlend rit,
er snerta guðfræðileg vanda-
mál kirkjubygginga, en þetta
heftl tímaritsins Orðið er einmiti
sérstaklega helgað þeim mál-
um.
Framhald á bls. 6.