Vísir - 14.01.1967, Blaðsíða 5

5
V f SIR . Laugardagur 14. jaöúaa-1967.
morgun
útlönd í raorgun
útlönd í morgun
útlönd í morgun
útiörid
Mao vill nú fara aieð meiri gát
Er nú sagður vifja sameina vinsfri- og
► Paul Henri.Spaak, fyrrverandi
utanríkisráðberra Belgíu, flutti
ræðu í gær og gagnrýndi afstöðu
Frakkiands til aðildar Bretlands
að Efnahagsbandalagi Evrópu.
miðfylkingaröflin i flokknum
Seinustu fréttir frá Kína í gær
hermdu, að Mao virtist nú hafa
tekið sveigjanlegri stefnu og vilji
fara með meiri gát en áður.
í NTB-fréttum í gær segir, að
í fregnmiöum límdum á húsveggi
i Peking séu kaflar úr ræðu, sem
Mao Tse-tung flutti og virðast þess
ir kaflar benda til, að eitthvað
verði dregið úr aðgerðum til fram-
dráttar menningarbyltingunni.
Eftir Mao er nú haft, að hann
hafi alltaf viljað sameina vinstri
og miðfylkingaröflin í flokknum
og að hann væri ekki sammála þeim
sem vildu að byltingin væri ein-
gömgu mál hreinræktaöra vinstri-
manna.
Ennfremur er sagt, að flokks-
leiðtoginn hafi sagt, að betra sé
að láta þá, sem orðið hafa mistök
á, halda stöðu sinni undir smásjá
almennings i landinu, í stað þess
hreint og beint uppræta þá.
Mao, sem í fyrra sleppti lausum
Rauðu varðliðunum gegn þeim,
sem vikið höfðu frá hugsjónastarfi
hans, á að hafa sagt þetta á fundi
menningamefndarinnar sem starf
ar innan miðstjómar flokksins.
Kínverskumælandi sendiráðs-
menn í Peking telja ailt orðalag um
► í frétt frá TelAviv. segir, að
yfirmaður vopnahlésnefndarinn-
ar, norski hershöfðinginn Ole
Bull, sé farinn til Damaskus, til
þess að ræða ókyrrðarástandið
á landamærum ísraels og Sýr-
lands. S.l. mánudag ræddi hann
sömu mál við utanrikisráðherra
■ísraels, Abba Eban.
ræddra kafla benda til, að þeir séu
raunverulega teknir úr ræðu, sem
Mao flutti, og stöku athugendu,r
túlka ræðuna þannig, að fallið verði
frá róttækustu aðgerðunum i menn-
ingarbyltingunni.
FLOKKSÞING 1 ÁR?
Á öðmm fregnmiðum er minnt á
að Mao geri sér vonir að skilyrði
að 9. flokksþingið — hið fyrsta
síðan 1958 — yrði haldið er hent-
ugt þætti á árinu 1967. Þar sem á
þetta er minnt nú, er það skilið svo
að Mao gerir sér vonir að skilyrði
verði til þess að halda flokksþing
ið í ár.
SJÁLFSMORÐ
Daglega koma ferðamenn frá
Kína til Hongkong og ýmislegt eft
ir þeim haft um viðburði menning-
arbyltingarinnar, m.a. að þeir hefðu
lesið fregnmiða í Canton, þar sem
sagt var að Peng Chen, sem var
borgarstjóri í Peking þar til hann
varð upprætingunni að bráð, hefði
framið sjálfsmorð, og einnig Teng
Hsiao-ing framkvæmdastjóri flokks
ins ,en hann hafði sætt harðri gagn
rýni.
TAO CHU HANDTEKINN
Blaöið CHINA MAIL í Hongkong
birtir frétt um, að Rauðir varðliðar
hafi handtekið Tao Chu áróðurs-
stjóra og hafi hann í gæzlu. Hann
var handtekinn á ferðalagi til Can-
ton. Heimildin var ffá ferðamanni
sem sagði að boðaður hefði verið
fjöldafundur í Canton til þess að
fordæma Tao Chu, og yrði kona
Maos aðalræðumaður.
sé kennt, að hata allt sem er bandarískt. Strákurinn á myndinni er aö reka í gegn strábrúðu, sem á
er letrað: Vondu Bandaríkjamennimir.
LEIÐIN MlN
'É’g er búinn að lesa hana,
bókina sem ég hálfkveið
fyrir a<* lesa. Veit ekki hvers
vegna, en um trúmál er svo
margt skrifað, sem veldur
stundum vonbrigðum. Hitt er
þó augljóst, að ekki myndi Ás-
mundur Guðmundsson, fyrrv.
prófessor og biskup, hafa lagt
á sig þá vinnu að þýða bókina,
væri hún ekki mikils virði.
Það varð mér hrein andleg
svölun að lesa þessa bök, sem
á íslenzku heitir Leiðin mín,
en á norsku Veien Jeg mátte
gá, og þykir mér það enn betra
nafn.
Höfundurinn, Kristian
Schjeldemp biskup í Noregi, er
lífsreyndur maöur, lærður vel,
margfróður og gáfaður,
skemmtilega víösýnn, djarfur
og hreinskilinn, en einnig um-
burðarlyndur og umfram allt
alltaf mannlegur. Gætu menn
almennt farið leiðina, sem hann
varð að fara, yrði það lausn
á skaðlegu flokka- og stétta-
stríði, kynþáttaerjum, háska-
legri valdastreitu og lítilmann-
legum trúmálaerjum, og allri
stefnu- og mannadýrkun. Kafl-
inn í bókinni: Eðli vort —
Vandi lífsins, er frábær, afrek
upplýstrar hugsunar. Þar er
stefnt beint að marki, hinni
mannlegu lífsskoðun og skil-
greindur vel munurinn á henni
og hinni andmannlegu lífsskoð-
un.
1 þessari bók er ekki boðuð
nein afsláttarstefna I kristin-
dómsmálum. Markið er sannar-
lega sett hátt og munu hverjum
sannkristnum manni þykja síð-
ustu kaflar bókarinnar glæsi-
leg túlkun á trú og lífi kristins
manns. Þar rís sú tjáning allra
hæst. Þó fannst mér hrifning
mín ekki aukast neitt við lest-
ur þeirra, sjálfsagt vegna þess,
að sú hlið málsins hefur mér
ávallt fundizt einfalt mál.
Við erum allir mennskir
menn með kosti okkar og galla,
engir englar, en samt hluti af
sköpun Guðs og áræðum að
kalla okkur böm hans. Trúar-
játning mín er ekki margbrotin.
Allt frá bernskudögum hafa bæn
ir mínar stigið daglega til Guðs.
Enginn myndi biðja til Guðs
ef hann tryði ekki á tilveru
hans. Þaö að ég bið til Guðs
er næg sönnun þess að ég trúi
á hann. Orðmeiri er játning
mín ekki. Allar orðmargar
játningaromsur eru mér frem-
ur til ásteitingar en hiö gagn-
stæða.
Markmið guðstrúarinnar er
svimandi hátt, en að þvi verð
ur hin bezta viöleitni trúmanns
ins að stefna, að gera trú sína
að siguraflinu, sem sigrar heim
inn og að þeirri Iífslind, er gef
ur gróður og vöxt því bezta í
hverjum manni.
Vissulega er þetta mikil saga,
frásögn biskupsins af kynnum
hans ungum við guðfræðina,
för hans út um álfur heims
til að kynna sér sem flest trú
arbrögö og rannsaka þau, af
guðsleit hans allri og mikilli
lifsreynslu, bæði £ fangelsinu í
Osló á styrjaldarárunum og öll
árin síðan. Slík lifsreynsla hef-
ur gert hann hæfan til að veita
öðrum leiðsögn, en hana veitir
hann alltaf í bók sinni af ýtr-
ustu varkárni, hógværð og um-
burðarlýndi.
Nú er freistandi aö bæta hér
við nokkrum setningum úr bók
inni, en bæði er þar vandi aö
velja og svo má ekki misbjóða
gestrisni blaðanna um of. En
lítið sýnishom geta eftirfarandi
setningar verið:
„Búningur lífrænnar trúar
getur ekki — og má ekki
standa á öndverðum meiði við
örugga, vísindalega þekk-
ingu ...“
„Það var mér ekki aðeins
frelsi, heldur og stórkostlegur and
ans auður að koma inn í þenn-
an frjálsa, guðfræðilega hugar-
heim ...“
„Kristindómurinn er annað
og meira en safn af fastákveðn
um sannindum, sem kirkjan
hefur skilgreint: Kristindómur-
inn er Guðs ríki. . .“ — bls.
13.
„Trúarbrögðin miklu utan
kristninnar vöktu meir og meir
athygli mina. . Sterkari en
einskær, vísindalegur rannsókn
arhugur var þó löngunin til
þess að vinna siðgæðishugsjón-
unum háu .. .“ — 15. 16. bls.
„Aldrei hef ég fundiö jafn-
glöggt lifandi andans afl krist-
indomsins eins og í fangabúð-
unum að Grini “ — 18. bls.
„Ég get ekki sagt, að sál-
grenslanin hafi útkljáð neitt
fyrir mig varðandi spuming-
una um gildi trúarinnar og
sannleik...“
„Engin vísind; geta sýnt raun
verulegan kjarna trúarinnar,
það sem lifir £ öllum trúar-
brögðum og er dýpsti leyndar-
dómur þeirra. En án þess væru
trúarbrögðin alls engin trú ..
„Vandamálin „eilífu“ eru
fyrir utan rannsóknarsviö sál-
fræðingsins. Hér munu menn-
imir halda áfram aö svara með
mismunandi hætti — allt til
enda daganna ...“ — 42. 43.
bls.
Eftir Albert Schweitzer hefur
bókarhöfundur þessi orð:
„Á þessum tímum, þegar
valdið dýrslega hefur hertygjað
sig lyginni og setzt í hásætið
og heldur uppi hryllilegra
stjómarfyrirkomulagi en
nokkru sinni fyrr — þá er ég þó
enn fullviss þess, að sannleiki,
friðsæld, mildi og gæzka eru
sameiginlega sterkara vald en
allt hitt...“ — 59. 60 bls.
„Og raunalegast er, að þessi
mannúöarsnauða sértrúarstefna
ryður sér mjög til rúms bæði
í stjórnmálum, menningarmál-
um og kirkjulegu starfi í landi
voru enn í dag... — 68. bls.
„En einmitt þessar voldugu
framfarir í þekkingu og tækni
búa einnig yfir banvænni hættu:
Siðgæðisþroski mannanna
hefur dregizt aftur úr þróun
vísindanna og tækninnar...“
— 81. bls.
„Getum vér sagt, aö allt þetta
hafi stuðlað að því að gjöra
oss' ■s.jálfa- glaðari, • öraggari og
ánægðari? ' r •
Er það ekki heldur svo, að 1
sálameyðin í dag sé meiri en |
nokkru sinni fyrr? Tæknilega
séð leitumst vér við að leggja |
heiminn undir oss. En vísast |
höfum við aldrei verið svo ná- |
lægt þvi að glata sál vorri... 1
Mikið höfum vér öðlazt við
nútíma þróunina, en meira samt ij
hygg ég, að vér höfum tap- g
að ...“ — 89. bls.
Eftir mikinn heimspeking og
guðfræðing, Nicolaus frá Cues,
hefur bókarhöfundur eftirfar-
andi:
,,„Ö, Guð þín er leitað með
mörgu móti og menn gefa þér
margvísleg nöfn ... Vertu oss
náðugur og lát ásjónu þína birt
ast... Þá týnast sverðin, hat-
ur og vonzka hverfa, og allir
munu komast að raun um,
hverr ;g til er aðeins trú í marg
breytilegum myndum trúar-
bragðanna ...“ — 130. bls.
Heita má að næst síðasti
kafli bókarinnar endi á þessum
orðum:
„Ég keppi fram til verunnar
björtu, sem gengur á undan og
vísar veginn. Þegar ég hrasa
og fell, mun hann rétta mér
styrka hönd sína.“
Hvað má leikmaður segja
um þessa bök? Mér finnst hún
vera snilldarverk. Höfundurinn
er djarfur og opinskár, rann-
sakandi og prófandi, ósmeikur
við að tjá sig, en hvergi ó-
væginn né dómharður. Spyr
margra spuminga og leitar
svars, og að síðustu verður nið |
urstaðan mjög einföld og hug- E
þekl:. |
Pétur Sigurðsson. |