Vísir - 14.01.1967, Blaðsíða 8

8
V I S 1 R . Laugardagur 14. ja.miar 1967.
VISIR
Utgetandl: BlaOaútgðtao VISIR
Framkvæmdastjóri: Dagur Jónasscra
Ritstjórl: Jónas Krtstjánsson
Aðstoðarrltstjórl: Axei rborsteinson
Fróttastjóri: Jón Birgir Pétursson
Auglýsingastjóri: Bergþór Olfarsson.
Auglýsingar: Þingholtsstræti 1, simar 16610 og 15099
Afgreiðsla: Túngötu 7
Rltstjóm: Laugavegi 178. Slml 11660 (5 Unur)
Askriftargjald kr. 100.00 á tnánuði innanlands.
I lausasölu kr. 7,00 eintaldO
Prentsmiðja Vlsis — Edda h.t
Ósamstarfshæfur flokkur
Qamall og reyndur stjórnmálamaður, sem um all
langt skeið átti sæti á Alþingi, hefur látið svo um
mælt, að Framsóknarmenn miði afstöðu sína til allra
mála við það, hvort þeir geti haft af henni flokksleg-
an ávinning. Þetta mun vera einróma álit þeirra, sem
setið hafa með Framsóknarmönnum í ríkisstjórn eða
starfað á annan hátt með þeim að þjóðmáium. Þetta
veldur því að enginn flokkur getur unnið með Fram-
sókn til lengdar og heilbrigt samstarf við hana er ó-
hugsanlegt. Þess vegna telja allir flokkar það neyðar-
úrræði að mynda stjórn með Framsóknarmönnum.
Núverandi formanni Framsóknarflokksins hefur
aldrei verið borið á brýn, að hann beiti vafasömum að-
ferðum í eiginhagsmunaskyni eða noti aðstöðu sína
á nokkurn hátt sjálfum sér til hagsbóta. Og það væri
vafalaust mjög ómaklegt, ef einhver sakaði hann um
það. En hann er staurblindur flokksmaður og virðist
ævinlega líta fyrst á það, hvað Framsóknarflokknum
geti orðið til framdráttar. Og þá er hann, því miður
ekki alltaf vandur að meðölum, hvorki í orðum né
gerðum, hann er flestum eða öllum stjórnmálamönn-
um kunnari að því, að tala og rita þveröfugt, eftir því
hvort hann er í stjóm eða utan stjórnar. Núverandi
menntamálaráðherra, sem starfaði með honum í
vinstri stjórninni, sagði hér um kvöldið i útvarpinu
eitthvað á þá leið, að hann þekkti ekki Eystein Jóns-
son fyrir sama mann nú og þá, svo gersamlega
gengi hann nú í berhögg við allt, sem hann hefði talið
rétt og haldið fram þegar hann var ráðherra.
Það eru þessi óheilindi Framsóknarmanna, sem
hafa dæmt þá ú'r leik og valdið því, að þeir hafa ver-
ið utangarðs í íslenzkum stjórnmálum um átta ára
skeið og verða sennilega enn um langan tíma. Á-
byrgðarleysi þeirra í stjórnarandstöðunni þessi átta
ár hefur verið svo takmarkalaust, að tæplega getur
átt sér stað, að þjóðin veiti þeim brautargengi til
stjórnarmyndunar í næstu kosningum. Og þó svo ólík
lega vildi til, að núverandi stjórnarflokkar misstu
meirihlutann og Framsókn gæti myndað stjóm með
kommúnistum, er hægt að segja fyrir um það með
fullri vissu, að sú samvinna mundi fljótt enda með ó-
sköpum. Hvenær hefur samstarf við Framsókn endað
öðruvísi?
Framsóknarflokkurinn er ekki samstarfshæfur,
eins og honum er nú stjórnað og hefur raunar aldrei
veríð það. Hann er því sennilega dæmdur til að verða
utan gátta enn um langa hríð, nema mikil breyting
til batnaðár verði á forustu hans. En sem stendur er
ekkert sem bendir til að sú breyting sé í aðsigi.
V*
Ahrifamesti hlökkumanna
leiðtogi Bandaríkjanna
ger þingrœkur
Powell-máliö getur orð/ð demókröfum hættulegt
Mörg eru þau mál, sem á dag
skrá eru bjá bandarisku þjóð-
inni um þessar mundir og eru
mörg þess eðlis, að hún hefur
vaxandi áhyggjur af, og má þar
tii nefna sprengjuárásimar á
Vietnam, kynþáttamálin og
fleiri.
Mikið hefur verið rætt um
dvínandi fylgi Johnsons for-
seta með þjóðinni og á þingi og
nó er sagt, að seinustu tillögur
hans fram bomar í áramótaboð-
skap hans fyrir skemmstu, eigi
litlu fylgi aö fagna, en ein helzta
tillaga hans er að leggja á auka-
tekjuskatt, sem nemur 6%, til
þess að standast kostnaöinn af
Vietnam-styrjöldinni.
En þótt um þetta sé all mikiö
rætt og það hafi komið róti á
hugi manna, er enginn vafi að
ekki er minna rætt um enn eitt
málið. Mál séra Adam Clayton
Powells, blökkumannaleiðtoga
og þingmanns í fulltrúadeild
þjóðþingsins, þar til fyrir nokkr
um dögum, er hann var ger þing
rækur en áður sviptur formanns
stöðu í mikilvægri þingnefnd.
Adam Clayton Powell er að
margra dómi mesti áhrifamaður
allra blökkumannaforsprakka í
Bandaríkjunum. Hann er þing-
maður fyrir hið fræga blökku-
mannahverfi, Harlem í New
York.
Skiljaníega mun iitið, svo á,
að slíkt skref, sem nú hefur
verið stigiö gagnvart þessum
manni, að gera hann þingrækan
eða banna honum þingsetu með-
an mál hans er rannsakaö hljóti
aö hafa verið tekið að vel hugs-
uðu ráði og vel gildar ástæður
iegið til grundvallar, því aöeins
einu sinni fyrr í þingsögu deild
arinnar hefur slikur atburður
gerzt sem þessi..
t>aö er vitað aö Adam hefur
orðið sitt af hverju á — en er
eitthvað meira hér á bak við?
Ef til viil samsæri? Svo segir
Powell sjálfur.
í yfirlitsgrein, sem hér er
stuözt við, segir á þessa leið:
„Adam á nú fyrir höndum aö
heyja hörðustu stjórnmálabar-
áttu ævi sinnar. Hann getur aft
ur setzt f sæti sitt á þingi,
ef hann getur svarað til saka á
þann veg, að nefndin sem rann
sakar mál hans telji hann hafa
gert hrelnt fyrir sínum dyrum —
eða gert úrbót fyrtr þau stjóm
málalegu og Iagalegu brot, sem
leiddu til brottrekstursins.
Hættulegri utan þings,
en á þingi?
En, þótt hann sé sviptur for
mannsstöðunni, ger þingrækur,
og sviptur þeirri áhrifaaðstööu
sem hann hafði í þingdeildinni
er áhrifavald hans svo mikið, að
hann kann að reynast flokki
demokrata og Johnson forseta
enn hættulegri andstæðingur
utan þings en innan.
Nú er þess að geta að með
brottrekstri af þingi greiddu all
ir fulltrúar republikana atkvæði
og í þingflokki demokrata
var hann samþykktur með
litlúm meirihluta eða 126
gegn 119. Demokratar, sem
hafa yfirgnæfandi meirihluta í
deildinni hefðu getað hindrað
brottreksturinn en sú varð ekki
reyndin, að þeir geröu það. Var
þeim ef til vill ekki stætt á öðru
en aö láta þingnefnd rannsaka
málið.
Fimm vikna yf irheyrslur
Það er búizt við að yfirheyrsl-
ur standi í 5 vikur en að þeim
loknum fellur úrskurður nefnd-
arinnar.
Þegar kunnugt var um afstöðu
demokrata, sagði Powell:
— Ég hef rétt i þessu horft
framan í 126 hræsnara — Júdas
einn sveik Jesúm — 126 sviku
mig.
((
))
Aðdáendur Adams hylla hann, er hann hafði verið ger þingrækur.
Esther Jones — heimtaðl skaða-
bætur.
Og hann bætti við: — Sam-
vizka mín er hrein. Ég er á
Guðs valdi og háttvirtra þing-
manna. Ég vona, að þeir sofi
vel í nótt.
Blökkumenn fóru í hundraða
tali tfl Washington og söfnuð-
ust saman fyrir utan þinghúsið
til mótmæla. Fyrirliði þessara
manna var Stokeley Carmichael
forsprakki hreyfingarinnar
„Svart stórveldi". Hann tók held
ur betur upp í sig og sagði við
þetta tækifæri:
— Þegar við stöndum augliti
til auglitis við Johnson forseta
1968 þá hrækjum við framan i
hann.
Sjálfur sagði Powell að hann
væri fómarlamb samsæris-
manna — svonefndra frjáls-
lyndra Norðurríkja-demokrata
— Hann hvatti kjósendur sína
til þess að inna engar opinber
ar greiðslur af hendi næstu 5
vikur.
Stuðningur
Gæfari blökkumannaleiðtog-
ar, sem oft hafa gagnrýnt Pow
ell harölega einkum fyrir líf-
emi hans sem kirkjunnar mann
hafa nú brugðið við honum tfl
aðstoðar — og þar með er mál
Powells orðið einn angi kyn-
þáttavandamálsins í heild.
Maður mikilla kosta —
og galla
Að allra dómi er Powell mað
ur mikilla kosta, en gallamir eru
líka áberandi. Hann er bráðgáf-
aður aðlaðandi og sannfærandi,
samtímis ögrandi, oft vægðar-
laus — og mikill lystisemdanna
maður.
Hann er nú 58 ára sonut
prests i abessinsku kirkjunni i
Harlem — og er þar nú sjálfur
prestur. Stundaði nám í Gol-
gate-háskólanum og síðast í Col
umbia-háskólanum, kjörinn á
þing 1945. Baráttu fyrir rétti
blökku manna hefur hann háö
frá því dr. Martin Luther King
var tveggja ára. Hann varð stöð
ugt áhrifameiri eftir að hann
varð nefndarformaöur og til
þess er hann var rekinn af þingi
í kirkjunni hreif hann með
mælsku sinni og glæsileik og
fólk streymdi að til þess að
heyra hann predika. Og honum
stóö á sama þótt allir vissu að
hann ætti skrautheimili á Bah-
amaeyjum og Puerto Rico og
stóra lystisnekkju — og væri
títt í siglingum „hnöttinn" í
kring með vina- og vinkvenna-
fjöld. .iann komst upp með þaó
Og negrarnir dá þennan leið-
toga sinn. Og svo varð Powell
einn helzti maður i svalllífi
Washington — skildi við konur
og fékk sér nýjar og alltaf voru
vinkonurnar margar. Eins op
hann sjálfur so.göi:
— Ég hef syndgað — en éc
naut þess.
Hinir gæflyndari blökku-
mannaleiðtogar, eins og dr. Mart
Framhald á bls (í
BE.