Alþýðublaðið - 06.11.1966, Qupperneq 11

6. nóvember 1966 - Sunnudags ALÞÝBUBLAO
11
Framhald af 7. síðu. i
niður, fallnir ög særðir, eyði-
lagðar brýr eða önnur mannvirki
hverju sinni. Bók Söru Lidman
er verðmæt vegna þess að henni
tekst að lýsa mannlegum veru-
leikanum í stríðsfréttunum, bak
við staðreyndirnar um stríðið og
áróðurinn fyrir einum eða öðr-
um málstaðnum — hvort heldur
hún liggur í íhnipri ofan í
skurði með ferðafélögum sínum
meðan sprengjúflugvélar fara
yfir, eða ræðir við skólastúlk-
una Le Thi um kosti nætúrinn-
ar í Víetnam, þegar hægt er að
ganga í skóla éða vinna á ökr-
unum eða hjóla um allar triss-
ur, eða gengur með Nguyen
Doc Khoan láekni um rústir
berklahælis sem Bandaríkja-
menn gereyddu með loftárásum,
ein „mistök” þeirra af hundrað
í Víetnam. eða horfir á banda-
ríska flugvél skotna niður, eða
hlýðir á frásögn Phan Binh
Trong um pyntíngarnar í fanga-
búðunum Poula Condor í Suður-
Víetnam. Og um leið sannar hún
hversu ómannleg sú málsvörn
er að stríðið í Víetnam sé ill
nauðsyn, að það verði að heyja
til þrautar; sé ekki barizt þar
verði bara barizt annars staðar.
jþað sem Sara Lidman sá í Víet-
nam var sjálfsagt ekki nema
brot, eða brotabrot, sannleikans
um landið og þjóðina, um stríð-
ið sem þar er háð; sjálfsagt má
sjá önnur sannleiksbrot á ann-
an hátt. Bók sinni lýkur hún
á orðum fangans sem komst lífs
af úr fangabúðunum í Poula
Condor. Hvernig getur hann lif-
að eftir allt sem hann hefur orð-
ið að þola?
„En það er ekki um mig ein-
an að tefla. Þjóðin hefur þjáðst
svo lengi. Mín örlög eru engin
undantekning. Bróðir minn
ALLT Á SAMA
STAÐ.
kenndi mér að fátækt og rang-
læti yrði að ryðja úr vegi. Og
flokkurinn og Ho Chi Minh hafa
sannfært mig um að það sé.
hægt. Enn í dag eru minnst tíu
þúsund manns í Poula Condor.
Eigum við sem vitum þetta að
láta þá farast þar?”
Og móti þessum orðum byit
ingarmannsins teflir hún lýsingu
bandarísku ráðgjafanna í fanga-

Vetrarvörur
SNJÓKEÐJUR — SNJÓHJÓLBARÐAR
VATNSHOSUR — VATNSLÁSAR
KVEIKJUHLUTAR — MIÐSTÖÐVAR 6-12 v.
„EASY-STARTU-GANGSETJARINN
RÆSIVÖKVI —
GANGSETNINGAR-KABALAR
RÚÐUÞURRKUR, BLÖÐ OG TEINAR
VATNSKASSAÞÉTTIR —
RAFGEYMASAMBÖND — V ATN SDÆLUR
ALLS KONAR LJÓSAPERUR
ROFAR ALLS KONAR — LUGTIR.
KRÖFUSENDING UM ALLT LAND.
Egill Vilhjálmsson hf.
Laugavegi 118. — Sími 2-22-40.
búðunum sem fylgdust köldum
augum með starfi böðlanna. —
„Þeir sátu álengdar og skrifuðu
hjá sér.” Hún hefur tekið af-
stöðu og setur lesandanum nú
kosti. Hans er að velja.. Maður
líttu þér nær, kann einhver að
segja: er ekki í hverju þjóðfé-
lagi næg úrlausnarefni, þó ekki
sé sótt í aðrar heimsálfur? Hinn
broslegi fundur í Austurbæjar-
bíói gaf kannski tilefni til að
spyrja sem svo. En f bók sinni
tekst Söru Lidman það sem ekki
tókst þar: að gera okkur Ijóst
að Víetnam varðar okkur öíl, að
samvizka heimsins er í okkar
eigin brjósti.
En hér á landi er einnig tekin
afstaða dag hvern manna á
meðal og opinberlega. Stundum
berum orðum: í blöðunum eftir
flokkslínu í áróðursþágu. .En
oftast með þögn og undanfprsl-
um: það má ekki minnast á
Víetnam, því að það er pólitík.
Söru Lidman verður ekki 'yísað
á bug sem óbreyttum ároðurs-
sendli. Hún kom ekki ófyrir-
synju til íslands — ef koma henn
ar minnir okkur á, að engi.n af-
staða er verri en þögnin, sinnu
leysið. — Ó.J. ;.j j
Ogurlega stór maður með byssu
ÉG verð alvepr hneykslaður
þegar ég heyri að menn séu að
fara á rúpnaveiðar og- kalli
það sport. Getur verið að hug
myndír manna um sport og
veiðímennsku, og þar með
'inddaramennsku, séu svo ó-,
liarlmannlegar?
Rjúpan er lítill fugl. Og svo
kemur ógurlega stór maður með
ógurlega stóra byssu og byrjar
að prumpa eldi og blýi út um
alla móa.
Sér ekki hver heilvita maður
hve þetta er ókarlmannlegt
sport?
Annað mál væri ef þetta gæti
kallast nauðsyn — ef rjúpan
væri meindýr eða menn væru
svangir. En því er auðvitað hvor
ugu til að dreifa. Það væri
miklu skárra að líta á þetta
frá sjónarmiði hagnaðarins ein
vörðungu, kalla það atvinnu-
veg, cg þá mundi góðri rjúpna
skyttu leiðast drápið, rétt eins
og góður bóndi í sveitinni sér
eftir að slátra kindunum sín
um á haustin — þó- að það sé
vitaskuld lika ókarlmannlegt
að vera með einhvern væluhátt
út af því cf ekki verður hjá
því komizt Ég skyldi því ekki
segja orð ef á rjúpnaveiði
væri almcnnt litið sem atvinnu
á borð við þorskveiði eða kart
öflurækt.
En svo er bara ekki. Á rjúpna
veiðum eru menn yfirleitt að
þjóna veiðimennskunáttúru
sinni. Og þó að það sé fremur
leiðinleg náttúra þá er hún stað
reynd í eðli mannsins éins og
stendur. En þá eiga menn að
stunda karlm.legan og drengi
legan veiðiskap en ekki vera
að leggja sig niður við að drepa
lækjalontur og tittlinga.
Fyrir eitthvað tíu árum skrif
aði enskur blaðamaður greina
flokk í blað sitt um veiði-
mennsku í Bretlandi og for
dæmdi þann skort á virðingu
fyrir náttúrunni er menn færu
í flokkum um Iandið til að
drepa fugla og héra og önnur
smákvikindi með stóra hópa af
bandvitlausum hundum með
sér.
Fyrir álíka löngu var um það
skrifað af mikilli vandlætingu
í blöð í Skandinavíu að litlu
farfuglarnir okkar héðan að
norðan væru skotnir eða veidd
ir á annan hátt til matar suður-
við Miðjarðarhaf.
Og mér er sem ég sjái hvern
ig það mæltist fyrir á íslandi
ef bændur tækju upp á því að
skríða rnn túnin sín til að
skjóta lóur þegar þær eru að
flokka sig á haústin.
En frá sjóharmíði veiði-
mennsku og riddaraskapar gegn
ir nákvæmlcga sama máli um
rjúpuna. Það er lítið meiri
vandi að veiða rjúpu en að
drépa fiskiflugu eða grasfiðr-
ildi, þ.e.a.s. ef menn taka eltki
upp á þvn í sinhverju óráði að
villast, eða skjóta sjálfan sig
í fótinn eða detta ofan í gjótu
og hálsbrotna.
Sport og veiðimennska erú
ekki sport og veiðimennska
nema veiðimaðurinn leggi eitt
hvað undir sjálfur. Annars verð
ur veiðimennska bara dráp,1
meiningarlaust dráp og pyntj
ingar, og mæli því hver bót
sem vill, en ég geri það ekki.
En það hvilir gömul hefð-
helgi yfir vciðimennskunni þeg
ar réttum reglum er fylgt.
Hraustmenni fyrri alda mældu
þrek sitt við villidýr skóganna'
og höfðu þeir þó enga byssú
hólka til að berjast með. Og
það litla sem eftir er af slíkr?
veiðimennsku í heiminum í dag
er villldýraveiði í hitabeItis-5
löndum, Suður Ameríku, Afr-
íku og Indlandi. Þangað ættú^
veiðiglaðir íslendingar að fara
ef þá langar til að reyna skdt '
fimi sína og hugrekkí.