Dagur - 30.05.1998, Blaðsíða 9

LAUGARDAGUR 30. MAÍ 1998 - 25
rétt kvenna hér áður fyrr, hvaða
skoðun hefur hún á kvennabar-
áttunni í dag?
„Eg get ekki séð að konur eigi
að fara undiroka karlmennina
þó þeir hafi undirokað þær,
þetta var bara siður um allan
heim að kvenfólkið var kúgað.
Af hverju geta karlar og konur
ekki stjórnað öliu í sameiningu?!
Þannig ætti það að vera.“
„Mér stendux rétt á sama
hvað þú klæmist44
Dísa hefur greinilega sterka rétt-
lætiskennd og ég spyr hvort hún
sé pólitísk:
„Nei, ég hef nú Iítið skipt mér
af pólitíkinni, en þegar minnst
er á hana þá dettur mér oft í
hug setning sem höfð var eftir
einhverjum karlinum þegar
hann heyrði fyrst talað um póli-
tík: „Einstaklega væri gaman að
fá hvelp undan þeirri tík.“
En Dísa þekkti vel alvöru
kvenréttindakonu sem barðist
fyrir bættum kjörum verka-
kvenna snemma á öldinni: Jó-
hönnu Egilsdóttur Alþýðuflokks-
konu sem kölluð var Stjórn-
mála-Jóhanna. Hún var föður-
systir Egils
eiginmanns
Dísu og er
amma og
nafna þeirrar
Jóhönnu sem
nú situr á
þingi og tekur
laxveiðikarlana
í gegn. A dög-
um Stjórn-
mála-Jóhönnu
var launamis-
rétti kynjanna
hróplegt og
róðurinn
þungur hjá
þeim konum
sem stóðu í
baráttunni.
Dísa talar um
þessa konu
með mikilli
virðingu og
bendir mér á mynd upp á vegg
hjá sér:
„Þú getur skoðað hana þarna
blessaða. Ég vil meina að við
höfum ekki átt nokkurn stjórn-
málamann á borð við hana. Það
þýðir náttúrulega ekkert fyrir
skapleysingja að fara út í þetta
en það verður að kunna að
stjórna skapi sínu. Þessir karlar
sem hún þurfti að eiga við í
samningaviðræðum gátu verið
erfiðir en hún sat sem fastast á
fundunum þó þeir væru ófor-
skammaðir og hún skellti þessu
einhveiju sinni framan í einn
þeirra: „Mér stendur rétt á sama
hvað þú klæmist, það fer með
þér en ekki mér.“ En ég gat
óskaplega vorkennt henni þegar
Alþýðuflokkurinn var að klofna.
Þá átti hún virkilega bágt, því
þeir toguðu hana á milli sín eins
og hrátt skinn. Héðinn vildi fá
hana með sér í Alþýðubandalag-
ið en hinir \ildu halda henni
eftir í Alþýðuflokknum. Þetta
var ekki auðveld ákvörðun hjá
henni en hún fylgdi að lokum
Alþýðuflokknum."
Óttaleg flónska
Dísa er sjálf kvenskörungur þó
hún sé lítið fyrir að gera mikið
úr sínum hlut, þær voru t.d ekki
margar konurnar á landinu sem
sinntu starfi ferjumannsins, en
það gerði Dísa um áratugaskeið
ásamt Agli manni sínum. Krókur
stendur nánast á bökkum
Tungufljóts og þar var bestur
ferjustaður yfir fljótið. Þar var
lögboðin skylduferja í notkun
fram undir miðja þessa öld. Það
þurfti að ferja menn, skepnur,
mjólk og ýmsan varning yfir
fljótið:
„Nú, einhver varð að gera
þetta, þegar enginn var heima
sem gat róið nema ég. Egill var
ekki alltaf heimavið. Ég gat nú
ekki róið í fyrsta skiptið sem ég
fór, það veit Guð, en þetta lærð-
ist, og maður varð að gjöra svo
vel og standa sig. Þetta var
fjandans mikil vinna sem þurfti
að sinna hvernig sem stóð á.
Einu sinni réri ég 18 sinnum
yfir ána á einum degi og var þó
kasólétt! Svo þurfti líka oft að
vaða og draga bátinn yfir sand-
eyrarnar." En á veturna gat fljót-
ið verið varasamt:
„Þetta var engu líkt með þetta
fljót, það lagði aldrei fyrr en það
var búið að belgjast upp á
bakka, og svo þegar dró úr
frosti, þá hljóp vatnið undan
ísnum og þá var allt á lofti og
það gat dottið niður fyrirvara-
laust. Hann Guðjón heitinn í
Fellskoti hann átti nú lífíð í
mörgum því hann fylgdist með
fljótinu eins og hann lifandi gat
og kom í veg fyrir að menn væru
að göslast út á það. Þetta var oft
óttaleg flónska. Það er ótrúlegt
að fólk skyldi ekki stundum
drepa sig.“
Dísa kann yfirleitt vel að meta framfarir og segir fólk á sínum aldri hafa lifað
óskaplega miklar breytingar. Flest finnst henni hafa verið til hins betra en ekki
alveg allt. Uppeldismátinn á börnunum í dag þykir henni helst vera miður
í sveit, ætla að stjórna landbún-
aðinum. Þeir vita bara ekkert
hvað þeir eru að gera, þeir
þekkja ekkert eðli skepnunnar.“
Mesta gæfan á langri ævi
Dísa er heit í skoðunum og
sprettur nú fyrin'aralaust upp úr
stólnum (þó hún hafi fullyrt við
okkur að hún væri nánast komin
með staurfætur á báðum!) og fer
að finna til kökur og kaffi handa
okkur. Kettirnir Dísus og Brand-
ur fara á stjá um leið og Dísa fer
að vasast í búrinu. Þeir eru
stríðaldir með glampandi feld og
auðséð á öllu fasi þeirra að ekki
hafa þeir orðið fyrir mikilli
mannvonsku um dagana. En
ekki vill Dísa kannst við að hún
eigi þessa fallegu ketti:
„Nei ég á ekki þessa ketti en
þeir telja sig hér í fæði og hús-
næði. En þeir eru dálítið dýrir í
fæði, þeir gefa ekkert eftir. Um
daginn átti ég ekki nokkurn
skapaðan hlut til að gefa þeim
og ég er í vafa hvorum leið ver,
mér eða köttunum.“
Við setjumst að hlöðnu borði
og þegar ég spyr Dísu hverja
hún telji sína mestu gæfu á svo
langri ævi, þarf
hún ekki að
hugsa sig um
heldur svarar að
bragði:
„Að taka hann
Heimi frænda
hans Egils að mér
þegar hann var á
öðru ári. Mér
fannst ég varla
geta það á sínum
tíma, ég var orðin
nokkuð fullorðin
og hafði verið
heilsulaus. Hann
átti nú bara að
vera hér í sjö vik-
ur, en hann er hér
enn og býr héma
ásamt fjölskyldu
sinni. Það er gott
að hafa þau héma
hjá sér.“
íslendingax aldrei hlýtt
neinu
Og auðvitað var dansað á böll-
um þá eins og nú og fólldð fór
ríðandi á gæðingum sínum á
slíkar samkomur. Dísa var mikið
fyrir hross og átti ágætis hesta.
Hryssan Perla var ein af þeim
bestu, en þegar rætt er um hesta
berst talið óhjákvæmilega að
hrossasóttinni sem ekki hefur
farið fram hjá neinum:
„Mér finnst þetta nú óttalega
skrýtið, það er hver vitleysan
upp af annarri. Þeim datt nú í
hug að þeir gætu stöðvað þetta
við árnar, en það er bara kjána-
skapur. Að þeir skuli ekki sjá að
þetta eru fuglarnir sem eru í
moðinu sem bera það á milli.
Mér finnst að það hafi verið
óttalega asnalegt blaður um
þetta. Hvurnig sem það hefur
annars borist hingað til lands-
ins. Það var nú búið að vara fólk
við að vera að flytja notuð reið-
stígvél og reiðtygi á milli landa,
en það hefur aldrei verið hægt
að Iáta Islendinga hlýða neinu,
þeir hafa aldrei gert það!“
- En hvernig skyldi næstum tí-
ræðri manneskju sem lifað hef-
ur svo margan og misjafnan
tíma sem raun ber vitni, Iítast á
framtíðina?
„Framtíðin er góð, ef fólk not-
ar hana á réttan hátt. Mér sýnist
það. En framfarirnar í búskapn-
um eru ekki allar heilagar og
mér líst ekkert á þessa einrækt-
un eða hugmyndir um að flytja
inn norskar kýr. Já, það er ekki
öll vitleysan eins, hún er með
mörgu móti. En það er nú ekki á
góðu von þegar menn sem aldrei
hafa komið í sveit hvað þá unnið
Nokkrar sðgur í lokin
Dísa er þakklát fyrir alla þá vel-
vild sem hún hefur búið við á efri
árum og segir það mikla gæfu að
fá að sjá ævistarfínu haldið áfram
og taka þátt í því. Það sldpti
miklu máli að gamalt fólk fái að
vera heima hjá sér sem lengst í
því umhverfí sem það þekki og
hún gerir sér ljóst að í þeim eíh-
um nýtur hún forréttinda: „Það
fer ekki eins vel um allt gamla
fólkið í dag og það fer um mig.“
Þegar við förum að jæja okkur
og tygja til heimferðar þá spyr
Dísa hvort við séum með kýr,
því ekki sé gott að hallmjalta.
En fyrst engar voru kýrnar sem
biðu heima þá fannst henni
okkur ekkert liggja á! Og svo
bætir hún á okkur nokkrum sög-
um af mönnum og málefnum
því hún er óþrjótandi sagna-
brunnur: Við fáum að heyra af
karli sem var svo vondur með
víni að það var eins og fjandinn
sjálfur spilaði í honum. Af
stálminnugum mönnum sem
hægt var að fletta upp í eins og
alfræðiorðabók. Af þeim sem
vissu ekkert ljótara en hrein
börn og horaða hunda. Af Soffíu
og Kiðjabergsskyrinu. Af kolvit-
Iausum náungum með augu
sem loguðu eins og í óðum
hrafni. Og af svo kjaftforum
körlum og kerlingum að tæplega
er hægt að hafa eftir á opinber-
um vettvangi!
Að lokum þakkar Dísa okkur
innilega fyrir komuna og biður
Guð að vera með okkur. Við
þökkum sömuleiðis fyrir mót-
tökurnar og göngum út í vorið
með óm af löngu liðnum tíma í
farteskinu.
Aukavinna - Góð laun
Okkur vantar STRAX fólk tii sölustarfa/heimakynn-
inga á flestum þéttbýlisstöðum landsins.
Um er að ræða toppvöru í leðri, ilmvötnum og snyrtivörum eins og er,
en alltaf bætist við. Mjög góð sölulaun og ekkert startgjald. Aðeins
röggsamir, ákveðnir og duglegir einstaklingar koma til greina. Hentar
vel sem kvöld- og helgarvinna. Upplýsingar gefur María í síma 464
2353 frá kl. 8-12 og 13-17 og í síma 464 1043 eftir kl. 19.
Smartkaup, innflutnings- og póstverslun,
Húsavík.
Hrafnagilsskóli
auglýsir eftir kennurum
Okkur vantar einkum kennara til að kenna raungreinar,
stærðfræði, smíðar, heimilisfræði og almenna kennslu
byrjenda eða á miðstigi.
Hrafnagilsskóli er í Eyjafjarðarsveit 12 km sunnan Akureyrar (10
mín. akstur). Nemendur eru 170 í 1.-10. bekk, að meðaltali 17 nem-
endur í bekk. í skólanum starfa metnaðarfullir kennarar sem stöðugt
leita leiða til að bæta skólastarfið. Við skólann er gott íþróttahús og
sundlaug. Leikskóli er í næsta nágrenni. í sveitinni er öflugt félagslíf,
svo sem leikfélag, kórar, karlaklúbbar, kvenfélög og ungmennafélag,
þar sem nýjum félögum er vel tekið.
Húsnæðishlunnindi í boði.
Upplýsingar veitir skólastjóri í síma 463 1137 og 463 1127.
Menntamálaráðuneytið
Innritun nemenda í fram
haldsskóla í Reykjavík
Innritun fer fram í Menntaskólanum við Hamrahlíð dagana 2. og 3.
júní frá kl. 9.00-18.00. Umsóknum fylgi Ijósrit af prófskírteini.
Námsráðgjafar verða til viðtals í Menntaskólanum við Hamrahlíð inn-
ritunardagana.
Menntamálaráðuneytið, 28. maí 1998.

Matreiðslumaður
/ matráður
óskast í leikskólann Arnarberg / Hraunkot frá 1. ágúst nk.
Upplýsingar um starfið veitir Oddfríður Jónsdóttir leikskólastjóri í
s. 555 3493.
Ennfremur veitir leikskólafulltrúi upplýsingar um störfin í
s. 555 2340.
Framkvæmdastjóri fræðslusviðs,
Hafnarfirði.
Varnarliðið
Hjúkrunarfræðingur
Varnarliðið óskar eftir að ráða hjúkrunarfræðing til starfa
við heilsuverndardeild sjúkrahússins á Keflavíkurflugvelli.
Starfssvið
- Annast heilsuvernd starfsmanna Varnarliðsins.
- Aðstoðar við læknisskoðanir íslensks og
bandarísks starfsfólks Varnarliðsins.
- Veitir þjálfun og fræðslu.
Hæfniskröfur
- Reynsla og/eða menntun á sviði vinnuverndar
æskileg.
- Mjög góð enskukunnátta.
Umsóknir berist til Ráðningardeildar Varnarmálaskrif-
stofu, Brekkustíg 39, 260 Reykjanesbæ. Umsóknarfrest-
ur er til 13. júní. Sími 421 1973. Símbréf 421 5711. Á
sama stað liggur frammi starfslýsing fyrir starfið sem
nauðsynlegt er að umsækjendur kynni sér.