Dagur - 13.08.1999, Blaðsíða 5
rDt&pr.
FRÉTTIR
.. ** £ V V '■*. ú '• .»'■ . £• 1 (íi ii,x> \
FOSTUDAGUR 13. AGUST 1999 - S
Mesta verðbólga
síðan áríð 1993
Bensínhækkun vegurþungtí neysluvísitölunni.
Enn einn máiiuöiim
mælist veröbólga í
hærri kantiimm og
árshækkun hefur ekki
verið meiri síðan
1993. FBA hækkar
spá sína upp í 4,5%
verðbólgu..
Vísitala neysluverðs hækkaði um
0,4% milli júlí og ágúst, sam-
kvæmt útreikningum Hagstof-
unnar. Síðustu 12 mánuði hefur
vísitalan hækkað um 4,2% og
verður að fara hálft sjötta ár aftur
í tímann til að finna svo mikla
hækkun á einu ári, eða til desem-
ber 1993.
Þessi mikla hækkun milli mán-
aða varð þrátt fyrir 0,5% lækkun
vísitölunnar sem leiddi af 9%
verðlækkunum á fatnaði á sumar-
útsölunum. En sú lækkun var öll
étin upp af 3,3% hækkun á mat-
arkostnaði í þessum eina mánuði.
Stórfeldastar voru 18% hækkun á
grænmeti og kartölfum og 11% á
ávöxtum. En fiskur hækkaði líka
töluvert í mánuðinum og raunar
allir matvöruliðir aðrir en kaffi.
Matur hækkaði um 6,1% á
einu ári
Blessuð samkeppnin virðist
nefnilega ekki lengur duga til að
halda aftur af hækkunum á mat-
vöruverði, sem hefur nú hækkað
um 6,1% frá sama tíma í fyrra.
Grænmeti, kartöflur og feitmeti
er 11-12% dýrari en í ágúst í
fyrra, fiskur 10% dýrari og ávext-
ir, brauð og sætindi kosta nú 5-
6% meira. Búvörurnar; kjötvörur,
mjólkurvörur og egg hafa hækk-
að minnst, eða í kringum 4%, líkt
og vísitalan í heild.
....og rekstur bílsins líka
Annar stór útgjaldaliður, rekstr-
arkostnaður heimilisbílanna,
hefur hækkað um svipað hlutfall
og maturinn, 6,5%. Bensín kost-
ar nú rúmlega 9% meira en íyrir
ári og ríflega þriðjungur þeirrar
hækkunar varð núna í júlí og
ágúst. Viðhaldskostnaður hefur
hækkað nær 6% milli ára.
Hækkanir eru þó mestar á hús-
næðisliðnum. Ibúðaverð var að
vísu nær óbreytt milli mánaða, í
fyrsta sinn í langan tíma, en það
hefur nú hækkað um 13% á einu
ári. Greidd húsaleiga hækkaði
um nær 3% núna í ágúst.
Vegna neysluvísitölunnar
sendir FBA frá sér endurskoðaða
verðbólguspá í gær. Þar er gert
ráð fyrir 4,3 - 4,5% verðbólgu yfir
árið. Spá bankans frá í júní gerði
ráð fyrir 3,6-3,9% verðbólgu.
- HEI
Ýmir á hliðinni.
Sjópróf
Sjópróf hófust í gær hjá Héraðs-
dómi Reykjaness vegna Ymis
sem sökk í Hafnarfjarðarhöfn í
vikunni. Búið er að senda undir-
mönnum á togaranum uppsagn-
arbréf en yfirmennirnir hafa
þriggja mánaða uppsagnarfrest.
Guðrún Lárusdóttir segir að það
geti liðið allt að 2-3 mánuðir
áður en Ymir kemst aftur til
veiða.
Hún telur að fjárhagstjón út-
gerðarinnar sé minnst um 200
milljónir króna. Vegna þessa
áfalls sé líklegt að útgerðin
muni senda togarann Rán til
veiða í Barentshafi í stað Ymis
sem var að verða tilbúinn í þá
veiðiferð þegar hann sökk. Þá sé
farið að huga að viðgerð á skip-
inu og útbúa pantanir á hinum
ýmsu tækjum og tólum sem
skemmdust. Hún segir að það sé
ekki hægt að kenna neinum um
það hvernig fór, enda um slys að
ræða. - GRH
SMpstjóriim var
fundurn sekur
INNLENT
Ásgeir Pétur Ásgeirsson héraðsdómari afhendir Gunnari Sólnes, skipuðum verj-
anda í málinu, dóminn við dómsuppkvaðningu í gær. mynd: bilu
SMpstjórinn dæmdur
fyrir ólöglegar veiðar,
en útgerðin sýMrnð.
John Harald Ostervold, skipstjóri
á norska nótaveiðiskipinu Óster-
bris, var í Héraðsdómi Norður-
lands eystra í gær fundinn sekur
um lögbrot við loðnuveiðar þar
sem hann í tvígang mældist með
of litla möskvastærð. Skipstjór-
inn varði sig með því að um nýja
nót væri að ræða og ætti eftir að
teygjast á möskvum pokans, en
ítrekaðar mælingar Gæslunnar
sýndu að möskvarnir voru undir
máli, minna þó í síðara skiptið
þegar nótin hafið verið notuð
meira. I ákæru sýslumanns segir
að engin ástæða sé til annars en
miða við innanmál möskvans
sem hafi mælst of lítið. Dómur-
inn fellst á þetta og telur sök
skipstjórans fullsannaða.
John Harald Östervold er því
dæmdur til 600.000 króna sekt-
ar, sem er rétt rúmlega Iágmarks-
refsing. Aflinn er gerður upptæk-
ur en andvirði hans var talið tæp-
ar 600.000 krónur. Með vísan til
sömu lagaákvæða er andvirði
poka loðnunótar Österbris, sem
matsmenn meta að verðmæti kr.
3.500.000, gert upptækt til
Landhelgissjóðs Islands.
Utgerð skipsins, Havbraut A/S,
var hins vegar sýknuð af refsi-
kröfu ákæruvaldsins í málinu.
Skipstjóranum var gert að greiða
sakarkostnað að undanskildum
kostnaði við mat veiðarfæra og
skipuðum verjanda sínum Gunn-
ari Sólnes, hrl., kr. 200.000 í
málsvarnarlaun.
Málskostnaður útgerðarinnar
fellur á ríkissjóð, þ.m.t.
málsvarnarlaun skipaðs verj-
anda, Gunnars Sólnes, hrl., kr.
100.000. Hvorki Gunnar Sólnes,
verjandi í málinu, né Björn Jósep
Arnviðarson sýslumaður vildu tjá
sig um dóminn eftir uppkvaðn-
ingu í gær og segja hvort honum
yrði áfrýjað.
Sláturfélagið styrkir tvö bú
Um leið og Sláturfélag Suðurlands kynnti dágott milliuppgjör í gær
fyrir fyrstu sex mánuði ársins var það tilkynnt að eitt sauðfjárbú og
eitt nautgripabú yrðu styrkt sérstaklega næstu þrjú árin. Tilgangurinn
er að stuðla að framförum í sauðfjár- og nautgriparækt. Búin hafa
verið valin og verða þau kynnt fljótlega. SS skilaði 36 milljóna króna
hagnaði af öllum rekstrinum eftir fyrri árshelminginn, samanborið
við rúmar 38 milljónir í íýrra. Velta samstæðunnar jókst hins vegar
um 9% milli ára og nam 1,4 milljörðum í lok júní sl. „Veltuaukning-
in stafar fyrst og fremst af auknum umsvifum kjötiðnaðar milli ára en
stækkun kjötvinnslunnar á Hvolsvelli, sem lokið var við á árinu 1998,
hefur skapað aukið svigrúm til framleiðsluaukningar," segir m.a. í til-
kynningu sem félagið sendi frá sér í gær.
Olíufélagið eykur hagnaðiuu
Olíufélagið hf. - ESSO var rekið með 234
milljóna króna hagnaði á fyrstu 6 mánuð-
um þessa árs, samanborið við 161 millj-
ónir á sama tíma í fyrra. Milliuppgjörið
var kynnt í gær. Heildarsala á olíuvör-
um nam 141 þúsund tonnum sem er
nær sama sala og árið áður. Um 30%
söluaukning var í öðrum vörum en olíu-
vörum. Arðsemi eiginfjár á ársgrundvelli var
9,2% samanborið við 6,9% árið áður. Rekstrartekj-
ur ESSO og dótturfélaga á tímabilinu námu 5,1 milljarði króna og
jukust um 96 milljónir milli ára. Rekstrargjöld án afskrifta hækkuðu
ekki á milli ára. Samkvæmt tilkynningu frá félaginu var afkoman nær
hin sama og það hafði stefnt að í upphafi ársins.
Búið að biðja og biðja!
„Undirbúningur er á fullu og
miðar vel. Við vonumst til að
þetta verði allt glæsilegt og gott
hjá okkur,“ sagði Bjarni Kr.
Grímsson, framkvæmdastjóri
Kristnitökuhátíðar, í samtali við
Dag en útiguðsþjónusta og fjöl-
skylduhátíð verður í Laugardaln-
um næsta sunnudag til að fagna
1000 ára afmæli kristnitökunnar.
Við athöfnina syngur 1000
manna kór undir stjórn Jóns
Stefánssonar og 60 manna
lúðrasveit leikur undir. Kristinn
Sigmundsson syngur einsöng og
Bjarni Kr. Grímsson og Sverrir Júiíus-
son frá útvarpsstöðinni Hljóðneman-
um við undirbúning útimessunnar.
Hljóðneminn ætlarað útvarpa frá há-
björnsson predikar. Að útiguðs-
þjónustunni á Laugardalsvelli
standa allir kristnir söfnuðir í
Reykjavíkurprófastsdæmunum. I
framhaldi af messunni verður
fjölskylduhátíð í Laugardal,
gospeltónleikar í Laugardalshöll
og loks æskulýðssamkoma í
Skautahöllinni um kvöldið.
„Það er búið að biðja og biðja,“
sagði Bjarni, aðspurður hvort
óskað hefði verið eftir góðu veðri
hjá himnaföðurnum fyrir úti-
messuna. Bjarni sagði spána
a.m.k. lofa góðu. - bib:
Landsvirkjim með opið hús
Landsvirkjun býður almenningi á opin hús í fjórum virkjunum nú um
helgina, Iaugardag og sunnudag frá kl. 12-18. Um er að ræða stöðv-
arnar við Hrauneyjarfoss, Blöndu, Laxá í Aðaldal og Kröflu. Yfirskrift
dagskrárinnar er „Landsvirkjun í réttu Ijósi". Tfu forsvarsmenn
Landsvirkjunar verða í stöðvunum og gefst gestum kostur á að ræða
við þá um virkjanir og umhverfismál. Skoðunarferðir verða um stöðv-
arnar og þess má geta að í Blöndustöð fá menn tækifæri til að prófa
nýjan rafhíl Landsvirkjunar.
Salan til Orca SA afturkölluð?
Stjórn eignarhaldsfélags Kaupþings og sparisjóðanna, Scandinavian
Holdings, fundaði stíft í gær í höfuðstöðvum Kaupþings. Félagið
seldi sem kunnugt er hlut sinn í FBA til eignarhaldsfélagsins Orca SA
og hafa viðskiptin valdið miklu írafári í þjóðfélaginu síðustu daga. Er
blaðið fór í prentun í gærkvöldi stóð fundurinn enn yfir. Salan til
Orca var þar til umfjöllunar og eftir því sem blaðið komst næst var