Dagur - 17.11.2000, Blaðsíða 4

é - FÖSTUDAGUR 17. NÓVEMBER 2000
FRÉTTIR
LagarfLjót endi
sem drullupoHiir?
Virkjuii Káralmj úka mun
setja byggð á Héraði í
bættu að mati umhverfis-
siuua. Verkfræðingur seg-
ir fokhættuua til skoðuu-
ar en áhrtfin séu ekki ljós
enn.
Frumniðurstöður Verkfræðistofunnar
Flönnunar fyrir Landsvirkjun sýna að
gruggið í Lagarfljóti mun fimmfaldast
ef virkjað verður við Kárahnjúka og
gegnsæi vatnsins í fljótinu mun minn-
ka um helming. Þórhallur Þorsteins-
son, formaður Félags um verndun há-
lendis Austurlands, segir þessar niður-
stöður uggvænlegar en þær komi ekki
á óvart.
„Mér líst náttúrulega mjög illa á
þetta og alla þessa framkvæmd í heild
sínni. Miklu alvarlegri hlutir eiga þó
eftir að koma fram í þessu frummati.
Alvarlegast er moldrokið úr Lónhotn-
inum seni á einfaldlega eftir að ógna
byggð hér á Fíéraði ásamt tilheyrandi
uppblæstri á þessu svæði,“ segir Þór-
hallur.
Á kostnað ferðamemtsku?
Fíann segist Iíta á Lagarfljót sem nátt-
úruperlu og telur að virkjun Kára-
hnjúka hljóti að hafa neikvæð áhrif á
ásýnd vatnsins og þar með ferða-
mennsku. „Vatnið verður kaldara og
miklu dekkra og ógeðslegra, ekki ósvip-
að Jökulsá á Dal. Fleira á eftir að koma
fram. T.d. hafa engar rannsóknir verið
gerðar á vegum Fiafrannsóknastofnun-
ar á áhrif rækjustofnsins í Héraðsflóa
og mörgu verður ekki hægt að svara
fyrirfram, Menn taka mikla áhættu ef
anað verður áfrarn."
- Ilvernig skýrir þá Þórhallur vilja
meirihluta Austfirðinga til þessara áfor-
ma ef áhrifin verða jafnskaðleg og hann
sérfyrir sér?
„Samkvæmt skoðanakönnun er ekki
nema helmingur Héraðsbúa hlynntur
Fljótsdalsvirkjun en þeir hafa ekki þor-
að að standa fyrir skoðanakönnun sér-
staklega hvað varðar áhrif Kárahnjúka-
virkjunar á Héraði. Það er búið að telja
fólkinu niður á fjörðum trú um að
þetta sé það eina sem geti bjargað
Austurlandi. Það er ekkert annað en
heilaþvottur og múgsefjun."
Gruggugt fyrir
Gunnar Guðni Tómasson verkfræðing-
ur hefur unnið að rannsóknum á áhrif-
um Kárahnjúkavirkjunum fyrir Lands-
virkjun. Hann ítrekar að aðeins sé um
frumniðurstöður að ræða en segir
áhrifin á vatnið ekki meiri en séð hafi
verið fyrir. Menn verði að gæta sfn þeg-
ar talað sé um að gegnsæi vatnsins
minnki um helming, það sé lítið fyrir.
Eigi að síður telur verkfræðingurinn að
ásýnd vatnsins muni hugsanlega breyt-
ast.
Hvað moldrokið úr Lónbotninum
varðar, segir Gunnar Guðni að fok-
hættan sé í skoðun og menn geri sér
grein fyrir þessari hættu. „Hversu mik-
ið það verður, vita menn ekki ennþá.“
Skýrsla um umhverfisáhrifin á að
liggja fyrir í mars næstkomandi. — BÞ
í pottínum hafa mennver-
ið að velta fyrir sér nýrri
herstjómarlist sem Sólveig
Pétursdóttir og sjálfstæðis-
konur á Alþingi hafa verið að
þróa með sér. Hún felst í stuttu máli í
þvi að þegar Sólveig stendur í ströngu
í fyrirspumartímum eóa utandag-
skrárumræöu koma sjálfstæðiskon-
ur, s.s. Ásta Möller, Þorgerður Gunn-
arsdóttir, og Drífa Hjartardóttir i
ræðustól með skrifaðar ræður þar
sem þær verja ráðherra sinn með
kjafti og klóm. Það sem vekur athygli áliugamamia
um þmgið er þó að þingkonurnar skuli hafa eins
góða skriflega pmikta og raun ber vitni svona fyrir-
fram og era uppi kenningar um að mhmisblöð þeir-
ra séu í rami undirbúin í dómsmálaráðmieytinu.
Eins og við var að búast hafa þingmenn verið að leita
nafngiftar á þetta og í potthium heyrðist hugtakið
„skjaldborgarkórimi" enda slái konumar skjaldborg
um Sólvcigu. Stemgrímur ]. mun hms vegar hafa
kallað þær „skjaklmeyjarnar"!...
Sólveig Pét-
ursdóttir.
í heita pottinum ræða memi nú um togstreitima um
bankastjóramál f nýjum banka. Sem kunnugt er hef-
ur heyrst nafn Þorsteins Þorsteinssonar sem hugsan-
legs bankastjóraefnis fyrir framsóknannemi í bank-
ann ogbankastjórarairyrðuþá Halldór Kristjánsson
og Þorsteinn. Þó Þorsteinn mmú vera þóknanlegm
forustu ffamsóknar sem telur hami standa nálægt
Framsóknarflokknum, muii vera þung undiralda
gegn honum almennt í framsókn, ekki síst vegna
þess að menn segja að hami sé og hafi lengi verið
gegnheilF eðalkrati sem nú sé í SamíylkmgunniL.
Nýjasta vendinghi sem ættuð er úr
ranni áhrifamikilla framsóknar-
maima m.a. í bankaheimhmm er sú
að best væri að fá Guðmund Bjama-
son forstjóra Ibúðalánasjóðs og fyrr-
um ráðherra í bankastjórastólínn.
Guðmundur sé upphaflega banka-
maður og hafi imnið þrekvirki við aö
koma íbúðalánasjóði af stað. Sá sjóð-
m sé nú að komast á lygnari sjó og þvf upplagt að
setja Guömund í nýja bankann. Hann hafi allt sem
þurfi, reynslu, þekkhigu og nægjanlega vigt auk þess
sem hann sé auðvitað óumdeilanlega - framsóknar-
Guðmundur
Bjarnason.
FRÉTTAVIÐTALIÐ
ÓlöfSif
Konráðsdóttir
lögfrxðingur brotaþola í „prófessors-
niálinu“.
Fjársöfnnn erígangi vegna
ineðfetðar „prófessorsmáls-
ins ‘ ‘jyrir Ma nnréttindadóm-
stóli Evrópu, en í málinu
sýlmaði Hæstirétturfóður af
ákæm um kynferðisbrot gagti-
vart dóttur sinni.
Prófessorsmál til Strassborgar
- Það cí að safna fé meðal landsmanna
vegna flutnings málsins í Strasshorg. Er
þetta dýr útgerð?
„Hétt er, að aðstandendur umbjóðanda
míns hafa sett slíka söfnun af stað. Það er
erfitt að segja til um kostnaðinn, því málið
er á fyrstu stigum í kærumeðferð út í Strass-
borg, þangað sem þaö var kært í apríl. Svona
mál getur tekið langan tíma og því getur
fylgt töluverður kostnaður."
- Er Ijóst hvort samþyhkt verði að málið
fari alla leið hjá Mannréttindadómstóln-
mi i?
„Það er ekki lengur svo að mál fari fyrst
fyrir Manriréttindanefndina og hún gefi álit
áður en Mánnréttindadómstólinn tekur
málið fyrir. Nú tekur hópur dómara afstöðu
til framhalds málsins. Þessa dagana eru þeir
að afla frá okkur upplýsinga og gagna uin
málsmeðferðina á íslandi."
- Hverjar eru meginforsendur þess að
málið var kært lil Mannréttindadómstóls-
ins?
„Við kærum með vísan til 6. greinar
mannréttindasáttmálans, sem fjallar um að
íillir eigi rétt til réttlátrar málsmeðferðar fyr-
ir dómi. Þetta var sakamál og reglurnar í 6.
greininni eru sniðnar fyrir sakborning, en
brotajioli ekki aðili að slíku máli nema
óbeint. En hann helur hagsmuni af því að
málsmeðferð sé réttlát. Það er veriö að
reyna að fá |ní framgengt að hún eigi aðild
að kæru á grundvelli Jiessa ákvæðis, sem
eldd er kunnugt um að áður hafi reynt á.
Mannréttindadómstóllinn hefur oftsinnis
tekið tillit til hagsmuna brotaþola, en ekki
beint í tengslum við 6. greinina fram að
þessu."
- Hvað nánar var það í málsmeðferðinni
sem kært er út af?
„Það er tvíþætt. Annars vegar aðgangur
brotaþola að gögnum og upplýsingum og
heimild til að taka afstöðu til þeirra atriða
sem fram fóru í réttarhaldinu. Þessi réttur
var kki tryggður seni skyldi, enda átti hún
enga aökomu að Hæstaréttarmálinu; henni
var ekki skipaður réttargæslumaður og fékk
ekki mikilsveröar upplýsingar, svo sem um
að gögn hefðu Verið lögð fram er vörðuðu
hennar heilsufar og persónu. Hins vegar
endurmat Hæstiréttur sönnunargildi
skýrslu hennar fyrir dómi, á grundvelli nýrra
gagna, sem hún hafði enga vitneskju um.
Hæstiréttur endurmat þetta án þess að taka
skýrslu af henni. Hæstiréttur taldi og að Jiað
hafi haft áhrif á sönnunargildi hennar að
föðurnum hefði verið vikið úr dómsal með-
an hún gaf skýrslu, en það var í samræmi
við reglu sem hefur þann tilgang að vernda
vitni. Ef verndarákvæðið telst rýra sönnun-
argildi vitnis þá er orðið ekkert gagn af
verndinni. Þessi tvö atriði tengjast síðan að
sumu leyti 8. grein sáttmálans um hrot gcgn
friðhelgi einkalífs og persónuverndar, um að
það hal’i ekki veriö bókað um lokun þing-
halds í Hæstarétti - réttur hennar til að ekk-
ert væri upplýst um þinghaldið eftir það var
ekki ótvíræður, enda tjáðu sig nokkrir aðilar
eftir þaö um þau giign sem lögð voru fyrir
Hæstarétt."
- Hvaða möguleika telur þii á að skjól-
stæðingur þinn sigri en rtkið tapi í Strass-
borg? Þaif þá að taka tipp málið aftur hér
á landi? /
„Það eru margar lausnir mögulegar. Verði
inálið tekið til efnismeðferðar er Jíldegt að
dómstóllinn beini |ivf til ríkisins að leita
sátta í málinu". — FÞG