Dagur - 17.11.2000, Blaðsíða 6

6 -FÖSTUDAGUR 17. NÓVEMBER 2000
ÞJÓÐMÁL
Útgáfufé/ag: dagsprent
Útgáfustjóri: eyjólfur sveinsson
RitStjÓri: ELÍAS SNÆLAND JÓNSSON
Aðstoðarritstjóri: birgir guðmundsson
Skrifstofur: strandgötu 3i, akureyri,
GARÐARSBRAUT 7, HÚSAVÍK
OG ÞVERHOLTI 14, REYKJAVÍK
Símar: 460 6ioo OG 800 7080
Netfang ritstjórnar: ritstjori@dagur.is
Áskriftargjald m. vsk.: 1.900 kr. Á mAnuði
Lausasöiuverð: 150 kr. óg 200 kr. helgarblað
Grænt númer: 800 7080
Netföng auglýsingadeildar: augl@dagur.is-gestur@ff.is-karen@dagur.is
Símar auglýsingadeildar: creykjavík)563-i615 Ámundi Ámundason
(REYKJAVÍKJ563-1642 Gestur Páll Reyniss.
(AKUREYR 1)460-6192 Karen Grétarsdóttir.
Simbréf auglýsingadeildar: 460 6161
Símbréf ritstjórnar: 460 6i7i(AKUREYRl) 551 6270 (REYKJAVÍK)
Stafróf ASÍ
í fyrsta lagi
Svo virðist sem sú staðreynd að látið var sverfa til stáls varð-
andi forsetakjör hjá ASI og nánast niðurlægjandi ósigur áskor-
andans hafi orðið til þess að opna upp á gátt dálaglega orma-
gryfju innbvrðis deilna og ólíkra áherslna hjá Alþýðusamband-
inu. Augljóst er að með forsetakosningunum fengu menn eins
konar mælingu á st)Tk ólíkra afla og sú niðurstaða féll misvel
í kramið. Þó ber að hafa fyrirvara á þegar metinn er yfirburða-
sigur Grétars Þorsteinssonar, því trúlega er sigurinn ekki síð-
ur til kominn vegna þess að ólíkir aðilar sameinuðust þar í
andstöðu við Ara Skúlason og öflin sem að baki honum stóðu,
en vegna stuðnings við Grétar sjálfan og hans lið. í því sam-
hengi má t.d. benda á að þingfulltrúar gerðu í gær lítið með
fyrirvara Grétars við tillögu um stuðning við verkfall kennara
og samþykktu hana eins og hún kom af skepnunni.
í öðru lagi
Hin mikla fjölbreytni flokkadrátta og óeiningar kristallaðist
síðan á þinginu í gær í aðdraganda miðstjórnarkjörs og kjörs
varaformanns. Upplausnarástand kom upp og stóryrðin fuku
um sal Digranesskóla þannig að ókunnugir hefðu mátt halda
að þarna væri haldin samkoma hers, fjenda og andstæðinga,
en ekki samherja í kjara- og réttindabaráttu launamanna.
Menn sögðu „A“ í fyrradag með frísklegu forsetakjöri. „B-ið“
kom svo í gær með jafnvel enn meiri látum.
1 þriðja lagi
Gera má ráð fyrir að „C-ið“ í stafrófi Afþýðusambandsins verði
ekki - ekki fyrst um sinn í það minnsta - aukinn styrkur og slag-
kraftur eins og menn voru að vonast til fyrir þingið. Þvert á
móti má gera ráð fyrir að til skemmri tíma veiki átökin á þing-
inu heildarsamtökin verulega. Til lengdar aftur á móti mun
uppgjör af þessu tagi þó trúlega styrkja hreyfinguna. Það hafði
einfaldlega myndast þarna gríðarstórt kýli sem þurfti að stinga
á. Spurningin var kannski einungis sú, hvort á það var stung-
ið í rólegheitum eða með þeim gassagangi sem raun varð á.
Birgir Guðmundsson
Spæleggja- og fúleggjakast
Garri er ekki mikill félags-
málaskjóni og er því nokk
sama hvað menn eru að bauka
í hinum ýmsu félögum, félaga-
samtökum og hreyfingum í
landinu. Undanskilin eru þó
þjóðþrifafyrirbæri á borð við
þjóðkirkjuna og verkalýðs-
hreyfinguna, en Garri er og
hefur löngum verið ákaflega
hallur undir bæði.
Garra er sem sé nákvæm-
lega sama þó allt logi í illdeil-
um innan íþróttahreyfingar-
innar, samtaka atvinnurek-
enda, stéttarfélags org-
elsmiða eða bænda-
samtakanna. En að
sama skapi fellur hon-
um ákaflega þungt
þegar úlfúð ríldr innan
kirkjunnar og verka-
Ivðshrevfingarinnar.
Væringar innan kirkjunnar
undanfarin misseri hafa t.d.
valdið Garra s\’o miklu hugar-
angri. að hann hefur meira að
segja hugleitt það alvarféga að
ganga í krossinn eða Veginn
og er því eiginlega staddur á
krossgötum í trúmálum þessa
dagana.
Blessunarlega hefur þó
lengi ríkt meiri friður innan
verkalýðshreyfingarinnar en
kirkjunnar og verið gleðiefni.
En skjótt skipast veður í lofti
og á dögunum skall á ASI þing
af fullum þunga og með því
helltist skammdegisþunglynd-
ið yfir Garra af ekki minni
þunga.
Rógur og óþverri
Á ASI þinginu hefur hver
höndin verið uppi á móti
annarri og brígls og bræðravíg
á báða bóga. „Sóðaleg vinnu-
brögð á friðarþingi“, stóð í
glannalegri fyrirsögn Dags í
gær. Og orðalagið var því mið-
ur ekki Dags, heldur haft eftir
formanni Verkalýðs- og sjó-
mannafélags Keflavíkur, sem
sagðist vera spældur og fúll
yfir „sóðalegum vinnuhrögð-
um iðnaðarmanna, rógi og
ójiverra".
Af þessum orðum má ljóst
vera að spælegg og fúlegg hafa
flogið um jiingsalinn og gums-
ið gusast í allar áttir. Þannig
mun Guðmundur Gunnars-
son rafiðnaðar liafa verið í
miklu stuði þá hann stökk í
pontu og ásakaði einhverja
fyrir að kalla sig svikara og þeir
hinir sömu fóru upp á eftir og
sögðust ekki hafa not-
að þessi orð og Magn-
ús L. Sveinsson fór
líka upp og æsti sig
heil ósköp og sagði að
orð Guðmundar lýstu
honum best sjálfum.
Valdatittir
Þetta þótti Garra allt saman
óskaplega dapurlegt. Sem
gamall verkamaður á lág-
markslaunum til margra ára,
hélt hann í einfeldni sinni að
h 1 u tverk verkalýðsforingjanna
væri það helst að berjast fyrir
kjörum umbjóðenda sinna,
einkum þeirra tekjulægstu.
En samkvæmt fréttum af ASI
þinginu snérist barátta foringj-
anna fyrst og fremst um völd
innan hreyfingarinnar, um að-
gang að stólum og bitlingum
og öðrum tittlingaskít sem
verkalýðnum er nákvæmlega
sama um en leiðtogunum
greinilega ekki.
Það er hugsanlegt að Garri
hangi enn um sinn í þjóðkirkj-
unni sinni. En hann er alvar-
lega að hugsa um að segja sig
úr verkalýðsfélaginu sfnu.
A.m.k. þangað til foringjarnir
fara að hafa meiri áhyggjur af
afkomu Iaunamanna en eigin
valdastólum.
GARRí

ODDUR
ÓLAFSSON
skrifar
Þingvellir eru eins og fiskislóðin í
auðlindalögsögunni. Þjóðinni er
talin trú um að hún eigi hvort
tveggja en hún hefur hvorki af-
notarétt né leigutekjur af dýr-
mætunum. Þá eiga gersemarnar
það sameiginlegt, að það þykir
mikil goðgá ef útlent fólk hyggst
kaupa sér eignarhluta af þjóða-
eignunum. Þá fær þjóðernisbelg-
ingurinn að njóta sín, en er ann-
ars fyrirlitlegur og bannfærður.
Nú langar Breta til að kaupa
Valhöll og er búinn að gera tvö
tilboð í timbrið og bárujárnið.
Hið fyrra var með röngum pósl-
stimpli og telja yfirvöld Þingialla
að ekkert sé að marka tilboð
bresks manns, sem skrifar það í
Mónakó. Nú hefur hann skrifað
annað bréf í umdæmi EES og
gerir kauptilboð í bygginguna.
Eígandi Valhallar setur engin
skilvrði fvrir sölunni nema að
hann fái sæmilega borgað fyrir
cign sína. En forsætisráðuneytið
Þingvellir eru ekki
þjóðareign
og Þingvallanefnd eru uggandi
um þjóðareignina sem þeim er
trúað fyrir. llla er stætt á að neita
ESB þegn um að kaupa fasteign á
íslandi, en velt er vöngum yfir því
hvaða starfsemi á að
leyfa á svo helgum
stað. Hótel og bar er í
góðu lagi. En Bretinn
hyggst kannski setja
upp popphljóðver eða
nota eign sína sem
sumarbústað. En ekk-
ert slíkt verður Iiðið,
segir Guðni, sem setti
upp poppaðasta
gjörning aldarinnar í
fjósinu í Ármóti þegar hann ofur-
seldi íslenska kúakynið til að
prakka í það norskum fósturvís-
um.
Alþjóðavæðing Þingvalla
Von er að Þingvallanefnd s.víði ef
selja á útlendum poppbraskara
Valhöll til að umbrevta í sumar-
bústað og síbyljuupptökur. Rétt
handan Oxarár er þriggja bursta
athvarf forsætisráðherra og tvegg-
ja bursta prestsbústaður. Nú á að
hrekja prestinn burt úr sveitinni
til að bæta hans
burstum við forsætis-
ráðherraburstirnar.
Alþjóðlegt popp-
hljóðver í Valhöll og
ráðherraglaumur í
Þingvallabænum er
framtíð þess staðar
sem Grímur geitskör
valdi fyrir þingstað og
Ulfljótur mælti fram
fyrstu lögin og íslensk
þjóð varð til. Allt er þetta vel við
hæfi þvf íslenskt þjóðerni er úreit
bábilja og Þingvellir el<ki annað
en gjár og gjótur, seni eru jafnvel
hættar að laða til sín fólk á viða-
miklar útiskemmtanir.
Brsaskað með „þjóðgarðinn“
Ef þjóðin á Þingvelli má spvrja;
Hvers vegna eiga einstaklingar
lönd og bústaði á svæðinu? Þing-
vellir eru meira og minna girtir og
lokaðir almenningi og verðmiklar
eignir þar ganga kaupum og söl-
um. Þingskipaðar nefndir hafa í
tímans rás skammtað sér og sín-
um „jjjóðareignina" til einkaaf-
nota og erfingjar braska með
hana. Jafnvel ríkisstjórnin er far-
in að greiða leigu fyrir afnot af
Þingvallaeignum.
Hvort poppbreti gerir Valhöll
að alþjóðlegri dægurlagamiðstöð
eða einkabústað sínum kemur
kennitölum íslenskrar jijóðskrár
ekkert við, fremur en hvar sókn-
arpresti Þingvallasóknar er holað
niöur.
Svo lengi sem Iönd og mann-
virki á svæðinu eru talin í eigu
einstaklinga eru Þingvellir ekki
jjjóðgarður né þjóðareign og rétt-
um ogsléttum kennitölum kemur
ekkert við hvað þar er verið að
bardúsa.
Dxgur
Á þjóðiti aö kaupa
víkingaskipið
íslending?
Friðjón Þórðarson
fi. ráðherra íBúðardal ogform.
Eiríksst.nefndar.
„Já, og fyrir því
eru söguleg rök.
Víkingaskipið Is-
lendingur lagði
úr höfn í Búðar-
dal á Jónsmessu
á sl. sumri og hélt
þaðan til Vestur-
heims. Hvarvetna vakti ferð
skipsins athygli og kveikti jafn-
framt áhuga fólks á hinum fornu
víkingaferðum. Þá sýndi skip-
stjórinn Gunnar Marel Eggerts-
son og áhöfn hans mikinn vask-
leik í þessari ferð. Vel má hugsa
sér að Islendingi yrði ýalinn stað-
ur í safni um víkingaferðir sem
koma á upp í gamla kaupfélags-
húsinu í Búðardal."
Ámi Johnsen
þinginaðiirSjálJstxðisflokks.
„Víkingaskipið er
þjóðardýrgripur
og því eigum við
að kaupa það,
enda mun það í
framtíðinni skipa
svipaðan sess og
íslensku handrit-
in. Sigling Islendings í tilefni
landafundanna tókst einstaklega
vel og vakti hvarvetna athygli.
Mér lýst vel á hugmynd borgar-
fulltrúa Sjálfstæðisflokks um að
skipið yrði keypt, til dæmis í
samvinnu við ríkið, og að því yrði
valinn staður í ráðstefnu- og
menningarhúsi sem hugmyndir
eru um að koma upp við Reykja-
víkurhöfn. Þar yrði skipið stór-
kostlegur sýningargripur."
Páll Stefánsson
Ijósmyndari.
„Að sjálfsögðu,
enda er þjóðar-
sómi að þessu
skipi. Hins vegar
finnst mér Sigl-
ingastofnun hafa
verið alveg hroða-
leg í þessu máli
með jiví að setja í það 80 björg-
unarbáta og 70 klósett. Það er
finnst mér út í bláinn, enda veit
ég ekki til jiess að víkingar hafi
átt mikið samneyti við sjálfan
Gustafsberg. Tilvalið væri að
velja skipinu stað, komnu liingað
heim, til dæmis í Búðardal - þá í
einhverjum tengslum við upp-
bygginguna á Eiríksstöðum."
Hörður Sigurbjamarson
fiamkv. stjóri Norðnrsigl i ngar.
„Ekki spurning.
Víldngaskipið Is-
lendingur tilheyr-
ir nú þegar orðið
menningararfi
þjóðarinnar og
stórmerkilegt
framtak til að
rifja u pp sögu okkar og þá þckk-
ingu sem forfeður okkar höfðu í
því að sigla milli heimsálfa á
sinni tíð. Skipinu væri verðugur
sess búinn hér á Húsavík, þar
sem við myndum nýta það í þágu
fcrðajijónustu og kynningar á
strandmenningu Islendinga íyrr
og síðar."