Dagur - Tíminn - 16.11.1996, Blaðsíða 16

28 - Laugardagur 16. nóvember 1996
JBagur-®ótrom
KONUNGLEGA SÍÐAN
Tveir sögulegir kjólar
BÚBBA
segir ykkur frá tveimur frœgum
kjólum, sem eru í eigu bresku
konungsfjölskyldunnar.
Eins og allir vita þá eru til
fjölmargir merkilegir
gripir sem tengjast sögu
konungsvelda um alla veröld.
að það tðk ijóra klukkutíma að
gera hverja fertommu af
blúnduefninu (bútur sem er
u.þ.b. 2,5 sentimetrar á kant).
Skírnarkjóllinn var fyrst not-
aður við skírn þess sem síðar
varð Játvarður konungur VII.
Kjóllinn er geymdur í sérstakri
skúffu í Buckinghamhöll og er
tekinn fram fyrir hverja skírn
innan konungsflölskyldunnar.
Eftir skírnina er kjóllinn þveg-
inn varlega í höndunum upp úr
Harry yngri sonur Díönu og Karls í skírnarkjólnum ásamt mömmu og
pabba.
Þegar minnst er á slíka gripi þá
detta manni auðvitað fyrst í
hug kórónur og ýmsir dýrgripir
og svo auðvitað sverð frægra
þjóðhöfðingja. En það er fleira
merkilegt að finna í hirslum
kóngafólksins. Nú ætla ég að
segja ykkur frá tveimur sögu-
legum kjólum í eigu bresku
konungsíjölskyldunnar: Skírn-
arkjól frá dögum Viktoríu
drottningar og krýningarkjól
Elísabetar II, núverandi drottn-
ingar.
150 ára skírnarkjóll
Það var árið 1842, þegar Vikt-
oría drottning komst að því að
hún væri barnshafandi í annað
sinn, að hún fékk blúndugerð-
arkonu í þorpinu Honiton í De-
vonshire það sérstaka verkefni
að sauma konunglegan skírnar-
kjól. Skyldi kjóllinn vera úr
samskonar blúndu og var í
brúðarkjól Viktoríu. Því miður
er nafn blúndugerðarkonunnar
löngu gleymt en allt frá þessum
tíma hefur skírnarkjóllinn ver-
ið notaður við skírn barna inn-
an konungsfjölskyldunnar. Eins
og þið sjáið á myndinni þá er
kjóllinn afburðafallegur og mik-
ið listaverk.
Blómamynstrið er svo flókið
dauðhreinsuðu vatni og þurrk-
aður. Því næst er kjólnum
pakkað inn í þunnan pappír og
hann geymdur á sínum stað
fram að næstu skírn.
Þegar Pétur, sonur Önnu
prinsessu og Mark Philips,
fæddist árið 1971 kom í ljós að
kjóllinn var orðið dálítið lúinn
og þurfti að hressa aðeins upp
á hann. Til verksins var feng-
inn hinn konunglegi hönnuður
Norman Ilartnell. Að grunnin-
um til er kjóllinn sá sami og í
upphafi nema hvað skipt var
um satínið sem liggur undir
blúndunni. Hvít blúndan (sem
reyndar er nær því að vera
kremlituð í dag) er í fullkomnu
lagi þótt hún sé orðin meira en
150 ára og því Ijóst að ókunna
blúndugerðarkonan frá Honiton
hefur kunnað vei til verka.
Krýningarkjóll
hlaðinn táknum
Norman Hartnell, sem kom við
sögu skírnarkjólsins hér að
framan, var tískuhönnuður
bresku konungsfjölskyldunnar í
yfir 40 ár eða allt til dauðadags
árið 1979. Hann hannaði allan
klæðnað sem Elísabet drotting-
armóðir notaði við opinberar
athafnir og enn
þann dag í dag er
drottingarmóðirin
tryggur viðskipta-
vinur tískuhússins
sem ber nafn hans.
Þá hannaði hann
einnig brúðarkjóla
Elísabetar II og
Margrétar prins-
essu.
Sögulegasta
verkefni Hartnells,
og það sem skráir
nafn hans óafmá-
anlega á spjöld
sögunnar, er krýn-
ingarkjóll Elísabet-
ar II. -
Hartnell gerði
átta skissur að
krýningarkj ólnum
sem hann lagði fyr-
ir Elísabetu verð-
andi drottningu til
samþykktar. Henni
féll engin þeirra al-
veg fullkomlega og
fannst að sá kjóll
sem helst kæmi til
greina, hvítur sat-
ínkjóll með silfur-
útsaumi, hktist of
mikið brúðarkjóln-
um hennar. Eftir að
hún og Hartnell
urðu ásátt um að í
stað silfurþráðarins
yrði útsaumurinn í
ht var hafist handa.
Yfir 350 stúlkur
unnu samfleytt í
m'u vikur við að
fullgera kjólinn.
Hann er skreyttur
yfir 10 þúsund
perlum og kristöll-
um sem þrnfti að
handsauma í efnið.
Krýningarkjóllinn er hreint út
sagt stórkostlegur. Hann er úr
skjannahvítu þéttofnu satíni,
Elísabet II Bretadrottning í krýningarkjólnum stórkostlega og í fullum skrúða á krýning-
ardaginn. Hún heldur á veldistáknum bresku krúnunnar.
settur undurfögrum perlu-
skreytingum sem voru sérgrein
Hartnells. Perluskreytingarnar
Hér er skissa Hartnells að krýningarkjólnum.
og litskrúðugur útsaumurinn
mynda íburðarmikið blóma-
mynstur sem myndar tákn
Stóra-Bretlands og Breska
heimsveldisins. Þannig er rós
(Tudor rósin) tákn fyrir Eng-
land, smári fyrir írland, þistill
fyrir Skotland, blaðlaukur fyrir
Wales, lótusblóm fyrir Ceylon
og protea (Hef því miður ekki
hugmynd um hvað það er.
Ábendingar um það eru þakk-
samlega þegnar) fyrir Suður-
Afríku. Raunar er saga að
segja frá því að vegna blóma-
mynstursins fékk Hartnell
taugaáfall og þurfti að fela
aðstoðarmanni sínum Ian
Thomas að fullgera kjólinn.
Hartnell taldi að það færi betur
á því að nota páskalilju sem
tákn fyrir Wales í stað blað-
lauksins. Þegar skjaldar-
merkjafræðingarnir sögðu hon-
um að það væri einfaldlega ekki
hægt fannst honum að þar með
gæti hann ekki meir og fór bara
út í sveit og vonaði hið besta.
Sem varð. Ian Thomas brást
honum ekki frekar en hinar
snjöllu útsaumskonur.
Eins og sjá má á myndinni
sem hér fylgir þá er kjóllinn
óviðjafnanlegur. Einn blaða-
maður orðaði áhrif kjólsins eitt-
hvað á þann hátt að hann bæri
huga fólks í gegnum söguna
ásamt því að leyfa því að gleðj-
ast yfir sögu dagsins, viðburðin-
um sem það væri að upplifa.
Ég gæti ekki orðað það betur.