Dagblaðið Vísir - DV - 08.12.1982, Síða 13

Dagblaðið Vísir - DV - 08.12.1982, Síða 13
DV. MIÐVIKUDAGUR 8. DESEMBER1982. 13 og ótal glötuðum tækifærum. Það liggur í augum uppi aö ofneysla vímugjafa hlýtur oft að stórskaða andlega og líkamlega einmitt þá sem elska og trúa á slíkan mann. Hver vill vera í sporum ólánssama neytandans? Vafalaust fáir. Og hver veröur næstur? Kannski ég eöa þið eða jafnvel bömin okkar. Er því ekki öfugstreymi í því aö halda að lýsing á slíkri eymd geti orðiö öðrum hvatn- ing til slíkrar niðurlægingar? Störf AA, SÁÁ og annarra slíkra samtaka verða aldrei metin eftir neinni formúlu. Þessi störf eru frek- ar það sem kalla mætti óbeina leiö til góðra áhrifa. Arangurþeirraveröurekki sannað- ur eöa kynntur í formi neins konar mælinga eða kvittana. Verkin gefa slíkum störfum gildi. Þetta er vett- vangur viðkvæmra tilfinninga. Fólk er ekki að flíka slíku. Ef um árangur eraðræðasegir það: „Eftilvill! Ja, það bara atvikaðist þannig, að ég ákvað aö taka upp nýtt og jákvætt lífsmynstur.” Sjaldgæft er að fólk til- taki einhvem utanaðkomandi sem áhrifavald. Þótt auðvitað sé til fólk sem ekki dregur dul á það hvaðan gott kemur. Slíkt er að mínu viti al- gjört aukaatriði. Viöleitnin er miklu mikilvægari en alit lof. Það er öllum ljóst að áfengis- og eiturlyfjaböliö er einhver alvarleg- asta áþján allra þjóöa. Við Islending- ar erum þar engin undantekning. Áfengisvömum er því enginn greiði gerður með því að reyna að snúa út- úr og misskUja hreinskilna menn og kalla góða viöleitni „hræöslu- áróður”. Það em kannski mannleg viðhorf en ekki stórmannleg. Viturlegra væri aö styðja hvem þann sem meö góðri breytni vill reyna að vísa okkur veginn aö dýpri sannindum og varanlegri hamingju. Jóna Rúna Kvaran. „ Við verðum stórir" Ekki voru liðnir nema fáeinir dag- ar frá því að heimsóknin var sýnd í sjónvarpinu þar til frétt birtist í Morgunblaðinu af tveimur mönnum á Akureyri sem hyggjast verða stór- atvinnurekendur í kaninurækt. Em þeir búnir að fá tilskilin leyfi fyrir búskapnum og úthlutun á lóö fyrir byggingar. Framtíöaráformunum lýsti annar mannanna með orðun- um: „Viö verðumstórir. . .” Ef framhaldið veröur í samræmi við þá verksmiðjudýrkun og stóriðju- drauma sem nú eru í tísku gæti það orðið eitthvaö á þessa leið: Lána- stofnanir veita stórfé á háum vöxt- um til þess aö reisa kanínustórbú. mga- og ráögjafarþjónustu og sölu afurða. Væri nú ekki kjörið tækifæri til að gefa gamla fólkinu kost á aö skapa sér viöfangsefni, tilgang og tekju- möguleika? Líklegast er að reksturinn gangi brösótt vegna mikils launakostnaö- ar, fjármagnskostnaðar og útgjalda vegna kyndingar. Þá er ekki óvar- legt að gera ráð fyrir einhverjum áföllum vegna smitsjúkdóma. Sam- kvæmt reynslu má ætla að Sunnlend- ingar hafi einnig f ullan hug á að eign- ast kanínustórbú og aðrir landshlut- ar gæti komið á eftir. Fyrr eða síðar fara svo að heyrast raddir um að þessi atvinnugrein sitji ekki við sama borð og annar atvinnurekstur með aðgang að ódýru lánsfé og styrkjum, enda sé hér um útflutn- ingsatvinnuveg að ræöa rétt eins og sjávarútveg. Varla verður offram- leiðsluvandinn langt undan og sam- tök kanínustórbænda fara aö beita sér fyrir því að láta banna eða koma í veg fyrir samkeppni frá heimilun- um, enda heyrist því oft haldiö fram að fólk sem stundar „hobbí” eigi ekki að vera að keppa við „alvöruat- vinnurekstur”. Hvað verður svo um gamla fólkiö? Jú, eina aðferðin sem menn virðast koma auga á um þessar mundir er að reisa y fir það fleiri stofnanir. Tveir vaikostir Við eigum hér greinilega tvo val- kosti. Annars vegar aö koma upp at- vinnurekstri í verksmiðjustíl með til- heyrandi stórfjárfestingu, hugsan- legri offramleiðslu og hallarekstri, sem fyrr eða síðar leggst sem byrði á almenning. Hins vegar að veita heimilunum víðs vegar um landið tækifæri til að helga sér þessa nýju atvinnugrein öllum til hagsbóta. Vonandi verður enginn bankastjóri svo skammsýnn að f jármagna sam- keppni við heimilin og gamla fólkið um þessi tækifæri. Athafnamennirnir sem hér um ræðir geta eflaust fundið ýmislegt sér til málsbóta. Fyrir þeim vakir vafalítið það eitt að skapa sér ný at- vinnutækifæri og telja sig vera brautryðjendur nýrrar atvinnu- greinar. Ég tel hins vegar ekki nema sjálfsagt og eðlilegt aö benda á aö hægt er að hagnýta þessi nýju tæki- færi á margfalt hagkvæmari og skynsamlegri hátt. Eru ekki flest al- varlegustu mistökin í atvinnulíf i okk- ar einmitt svipaðs eðlis: of mikil fjárfesting, offramleiðsla, oftrú á stærö og fjöldaframleiðslu og nauðsyn þess að veita opinbera styrki og fyrirgreiðslu? Endurmat Við ættum nú þegar, og í náinni framtíð, að nýta alla möguleika til aö flytja aftur nytsama vinnu inn á heimilin. Slíkir möguleikar fara hraðvaxandi. Nægir að minna á vinnu með tölvum sem í mörgum til- fellum er jafnvel hentugra að stunda heimafyrir en á venjulegum vinnu- staö. Við ættum einnig að styrkja allar þær breytingar sem auðvelda eldri kynslóöinni aö lifa lífinu áfram á heimilunum fremur en að flytjast á stofnanir. Þetta mál er aðeins eitt af fjöl- mörgum dæmum um nauðsynlegt endurmat sem nú þarf að eiga sér stað. Við eigum að viðurkenna í verki að hagur heimilanna er jafnframt hagur þjóöarinnar. Við eigum að efla sjálfsbjargarviðleitni einstaklinga á öllum aldri og stuðla að verðmæta- sköpun á sem flestum sviðum — ekki aöeins í verksmiðjum — heldureinn- ig á heimilunum. Árni Einarsson. Hafnarfirði. HELLT UR HJARTA Til skamms tíma þótti þaö holl lexía og eftirminnileg aö fá fyrrverandi alkóhólista til þess aö prédika duglega yfir unglingum; því ákafar sem þeir helltu úr hjarta sínu því meiri likur væru til þess aö boöskapurinn kæmist til skila. Samkvasmt forskriftinni átti blessaö barniö aö sjokkerast eöa því sem næst, stíga á stokk og strengja þess heit aö bragöa aldrei áfengan dropa. Nú í seinni tíö hafa menn vefengt gildi þessa hræösluáróöurs. Þessar áhrifamiklu lifsreynslusögur alkanna hafa nefnilega i augum margra unglinga sýnst býsna spennandi, allt aÖ því eftirsóknarverö lifsreynsla, — og: tæki Bakkus öll völd væri einlægt leiö útúr ógöngunum meö AA eöa SAA. Niöurstaöan gæti því í sumum tilvikum veriö sú aö hræðsluáróöurinn heföi þveröfug áhrif en honum væri ætlað; unglingurinn legöi óhræddur munn viö stút þess fullviss aö sér yröi bjargaö fyrir horn ef illa færi. I annan stað hefur hömlulaus aödáun almennings á fyrrverandi áfengis- sjúklingum, fyrir þaö aö sigrast á sjúkdómnum og jafnvel viöurkenna mistök sín opinberlega, leitt til þess aö þaö þykir siöur en svo ljóöur á ráöi manna aö vera í þeim félagsskap. Nýja plata Egósins slær öllum keppinautunum viö eins og vænta mátti, „I mynd” heitir platan og hennar er efsta sætiö. Orvar heldur sinu striki en Mezzo veröur aö hopa niöur i þriöja sæti. Auk Egósins er Supertramp meö nýju plötu sína í fyrsta sinn á topp tiu. Vert er aö vekja athygli á þvi aö Banda- ríkjamenn eru aö friskast: plntur Stray Cats og Joe Jacksons' vitna þar um. -GSAL. — nýja sólóplatan beint i annad sæti breska Stray Cats — anhafs. Egó — nýja platan ,,Í mynd”rakleitt á Íslóndstoppinn. Phil Co/lins /istans. platan „Built For Speed" i fimmta sæti vest- Þetta sýnir að full ástæöa er til að hvetja framtaksmenn á þessu sviði áfengisvarna til áframhaldandi starfa. Með hvatningu er ekki átt við að troða skoöunum eða persónuleg- um hugmyndum á þessum vágesti á einn eða neinn, heldur einfaldlega að sá þeim fræjum sem helst geta reynst fyrirbyggjandi. Er ekki senni- legt að einmitt þeir sem fallið hafa séu hæfastir til slíks? Eðlilegast er að fólk noti vit sitt og þroska til að velja og hafna án þess að fella hæönislega dóma. Öll jákvæð viöleitni sem fylgt er eftir meö trú og sannfæringu hefur áhrif. Neikvæð umræða er oft grunn- hyggin og getur stórskaðað gott mál- efni. Þegar greinarhöfundar eða höfundur fyrrnefndrar greinar tala um hömlulausa aðdáun almennings á fyrrverandi áfengissjúklingum er slíkur þvættingur að sjálfsögðu ekki svara verður. En þessi umræða leiðir eðlilega til þess að íhuga þetta böl okkar eilítið nánar. Ekki einkamál Ofneysla vímugjafa er og veröur aldrei einkamál. Inn í þá mynd drag- ast saklaus börn, maki, foreldrar og aðrir þeir sem félagslega og tilfinn- ingalega eru háðir neytandanum. Að ótöldum öllum vökunóttunum, svikunum, sársaukanum, vanræksl- unni, vonbrigðunum, barsmíðunum A „Er því ekkí öfugstreymi í því að halda að ^ íýsing á slíkri eymd geti orðið öðrum hvatning til slíkrar niðurlægingar?”

x

Dagblaðið Vísir - DV

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Dagblaðið Vísir - DV
https://timarit.is/publication/255

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.