Dagblaðið Vísir - DV - 05.01.1983, Blaðsíða 16

16
DV. MIÐVIKUDAGUR 5. JANUAR1983.
Spurningin
Fékkstu einhverja
bók í jólagjöf ?
Jón Olgeirsson, bifreiðastjóri: Já, já,
éggerðiþaö. Hún heitir Vélráö á báða
bóga. Ég er búinn aö lesa hana, hún
var svona sæmileg.
Magnús Jónsson, í skóla: Já, Frank og
Jóa bók. Já, ég er búinn aö lesa hana,
hún var ágæt. Eiginlega safna ég
þessum bókaflokki.
Grétar Kristjánsson, skipstjóri: Já,
Albert Guömundsson. Mér þótti hún
ágæt. Albert er mikil persóna.
Sigmundur Rikarösson, viögeröa-
maður á siglingatækjum: Nei, ekki
fékk ég nú neina jólabók. Eg las jú
bókina um Agnar Kofoed Hansen.
Bjarni V. Björnsson, Fh-ingur: Já, já()
ég fékk tvær bækur, Gunnar Thorodd-
sen og 15 knattspymumenn. Nei, ég er
ekki búinn að lesa þær, rétt byrjaöur.
Lesendur Lesendur Lesendur Lesendur
Líta máá
ammoníak
sem nítrít-
eða
nítratgjafa
— segir í svari eituref nanef ndar við
fyrirspurnum lesanda
Einar Stefánsson skrifar:
Vegna tilrauna sem starfsmenn viö
Háskóla Islands eru aö gera meö aö
nota ammoníak, NH3 viö keyrslu á vél-
um, vil ég benda á eftirfarandi:
1 Hafa starfsmenn H.í. rannsakaö
hvaöa áhrif NH3 hefur á líkama
manna sem starfa viö ammoníak
kerfi, t.d. nýrnaskemmdir vélstjóra í
frystihúsum (sem nota NH3 á
frystikerfum)?
2. Gæti verið aö menn sem vinna meö
NH3 geti böm sem er hættara viö
erfðasjúkdómum t.d. sykursýki?
Hvað meö starfsmenn Áburðarverk-
smiöju ríkisins og bændur sem bera
kjarnaáburðátún?
3. Vegna oröróms um aö taka upp notk-
un NH3 í skipum vil ég í fyrsta lagi
benda a aö Norsk Veritas flokkar NH3
sem eitur. I ööru lagi heröir
ammoníak járn, þannig að þaö
veröur mjög stökkt og þar sem viö
langa keyrslu á ammoníakkerfum
veröa rör stökk sem gler.
Einnig vil ég benda á aö H.I. ber aö
fá samþykki manna ef taka á upp
brennslu á NH3.
Svar eiturefnanefndar:
Viö sendum eiturefnanefnd ljósrit af
bréfi Einars. Prófessor Þorkell
Jóhannesson svarar fyrir hönd
nefndarinnar:
„1. Ammoníak (Nlfe) leysist greiölega í
vatni, þar á meðal í raka í slímhúð
efsta hluta öndunarfæra (nef, nef-
hol). Ámmoníak, er menn anda að
sér, ertir mjög í nefi og nefholi og
frásogast þaöan aö langsamlega
me.'rtu leyti. Þegar inn í líkamann
kemur, breytist ammoníak í nítrít og
nítrat. Líta má þannig á ammoníak
sem nítrít- eöa nítratgjafa.
2.Eiturefnanefnd er ekki kunnugt um,
„ Vegna orðróms um að taka upp notkun NH^ i skipum vil ág i fyrsta lagi
benda á að Norsk Veritas flokkar NH^ sem eitur. i öðru lagi herðir
ammoniak járn, þannig að það verður mjög stökkt" — segir Einar
Stefánsson.
aö ammoníak hafi sérstaklega veriö
sett í samband viö nýrnaskemmdir.
Nefndinni er heldur ekki kunnugt
um, aö ammoníak geti truflaö erfða-
eigindir manna eöa valdiö sykur-
sýki.
3. Nefndinni er kunnugt um, aö málm-
kútar undir ammoníak eru sérstak-
lega gerðir og málmleiöslur, sem
ammoníak er leitt um, þurfa aö vera
sérstakrar geröar. ”
-FG.
4
Misskilningur á ferðinni um
Ufeyrissjóð verslunarmanna
— samkvæmt svari forstjóra lífeyrissjóðsins
Jón Sigurðsson hringdi:
Þaö hefur veriö um þaö samið í
kjarasamningum Verslunarmannafé-
lags Reykjavíkur aö vextir og af-
borganir af lánum frá lífeycissjóöi VR
færu ekki yfir ein mánaöarlaun félags-
manna.
Nú er hins vegar svo komiö aö vextir
og afborganir af 150 þúsund króna líf-
eyrissjóösláni til 20 ára eru rúmar 17
þúsund krónur á ári. Þaö skiptist
þannig aö 3 þúsund fara í vexti, 7.500 í
afborganir og 6.800 í veröbætur.
Mánaðarlaun samkvæmt hæsta launa-
flokki innan Verslunarmannafélagsins
eru hins vegar aðeins 14.230 krónur.
Meirihluti félagsmanna er hins vegar
með mun lægri laun, eöa um 10 þúsund
krónur á mánuði. Þaö vantar því um
helming upp á laun hins almenna fé-
lagsmanns til þess aö hann geti greitt
af lífeyrissjóösláni meö einum
mánaöarlaunum.
Eg veit ekki betur en þetta ákvæði sé
enn í kjarasamningum og hér sé því
veriö aö brjóta á fjölda manns, en fé-
lagsmenn í VR eru á áttunda þúsund.
Þaö þýöir ekkert aö tala um þetta við
forráðamenn lifeyrissjóösins, þeir
segja aöeins aö þetta sé „bara svona”.
Lífeyrissjóðir eru
fyrst og fremst
lífeyrissjóðir
„Eg vil taka fram að í kjara-
samningum VR er ekkert ákvæði um
þaö aö greiöslubyrði af lánum frá líf-
eyrissjóönum skuli ekki fara upp fyrir
ein mánaöarlaun” — sagöi Pétur Blön-
dal, forstjóri Lífeyrissjóðs verslunar-
manna — „og hefur slíkt ákvæði aldrei
veriö til í kjarasamningum VR. Enda
þýddi þaö aö upphæðir lána frá lif-
eyrissjóönum yrði aö takmarka. Þaö
væri algjöriega óaögengilegt fyrir lán-
takendur.
Eg vil raunar geta þess, aö Jón Sig-
urösson hefur hvorki talaö viö mig né
annan forsvarsmann Lífeyrissjóös
verslunarmanna.
Þótt lántakanda muni vafalaust um
þaö aö greiöa kr. 17.000 af verðtryggöu
láni, þá hefur hann einnig munaö um
þær kr. 150.000 sem hann fékk fyrir ári
og samsvara 230.000 kr. í dag.
Þaö má benda á þaö aö ef ekki heföi
verið tekin verðtrygging af lánum, þá
heföi sami lántakandi þurft aö greiða
yfir kr. 60.000 bara í vexti af þessu láni
íár.
Lífeyrissjóöur verslunarmanna tók
fyrstur upp verðtryggð lán. Lífeyris-
sjóöurinn hefur sérstaklega gert sér
far um að upplýsa lántakendur um
greiöslubyrði af lánum. Og aftan á
hverri lánbeiðni eru upplýsingar þar
aö lútandi. Einnig höfum viö staöið aö
útgáfu bæklings til þess aö upplýsa lán-
takendur um breytt lánskjör. Þann
bækling fá allir lántakendur í hendur.
Þaö er algengur misskilningur að
greiðslubyröi af lánum hafi aukist um-
fram hækkun launa. Raunverulega
greidd laun hafa hækkaö mjög svipað
og þær vísitölur er lánin miöast viö. Og
gæta skyldu menn þess aö lífeyrissjóð-
ir eru fyrst og fremst lífeyrissjóðir.
Þaö er hagsmunamál lífeyrisþeganna
aö sjóöirnir fái fé sitt óskert til baka og
séu betur færir um aö greiða lífeyri í
framtíöinni.”
-FG.
Lifeyrissjóður vorslunarmanna. „Það er hagsmunamál Hfeyrisþeganna að
sjóðirnir fái fó sitt óskert til baka og sóu betur færir um að greiða lifeyri í
framtiðinni" — segir m.a. i svari Póturs Blöndal, forstjóra Lifeyrissjóðs
verslunarmanna. DV-mynd: G.V.A.