Dagblaðið Vísir - DV - 22.04.1983, Síða 6
6
DV. FÖSTUDAGUR 22. APRlL 1983.
jEtaf' AUGLÝSING
RÆKJUVEIÐAR VIÐ ELDEY
Þeir skipstjórar og útgerðarmenn rækjubáta, sem hyggjast
stunda rækjuveiðar á Eldeyjarsvæðinu í sumar þurfa að sækja
um veiðileyfi til s jávarútvegsráöuneytisins f y rir 27. apríl nk.
Umsóknir, sem berast eftir þann tíma, verða ekki teknar til
greina þegar tekin verður afstaða til umsókna um veiðileyfi.
SJÁVARÚTVEGSRÁÐUNEYTIÐ
18. apríl 1983.
Sjálfboðaliðar
á kjördag
D-listann vantar fólk til margvíslegra sjálfboðastarfa á
kjördag. Sérstaklega vantar fólk til starfa sem fulltrúa
listans í kjördeildum auk margvíslegra annarra starfa.
Þeir sem vilja leggja D-listanum lið með starfskröftum
sínum á kjördag, 23. apríl, hringi vinsamlegast í síma
85730.
>___________________________
ITTlisfinn
á sínum stað
í
I
«
i
Er það ekki notalegt að geta gengið að öllum
hlutum á sínum stað?
Fyrir suma, til dæmis verslanir — lagera —
skóla — spítala — verkstæði — vörugeymslur
er hrein nauðsyn að hafa allt á sínum stað.
Með SCHÁFER hillukerfinu er þetta hægt. í
það er hægt að fá hirslur fyrir alla skapaða hluti
og engin hætta er á lausum skrúfum — því
SCHÁFER hillukerfinu er bara smellt saman —
engar skrúfur, boltar eða rær.
Með SCHÁFER hillukerfinu sparar þú bæöi
pláss — orku og tíma, það er auðvelt í
uppsetningu, og ef þér er sagt upp
lagerplássinu þarftu ekki að kaupa húsið, þvi
það er jafnvel auðveldara að taka það niður.
Með skrúfulausu SCHÁFER hillukerfinu er
allt á sínum stað, og ekki nauðsynlegt að leita
að skrúflyklinum inni í ísskáp.
Lítið inn — hringið eða skrifið og fáið nánari
upplýsingar.
VÉLAVERSLUN
Ármúli 8-105 Reykjavík - » 91-85840
Jámsmíöavélar - Stálinnréttingar
Fyrir verkstæöi, birgða- og vörugeymslur
Neytendur Neytendur Neytendur
Kanadamaður á íslandi að skrífa um mataræði:
„ Valdi stórir skammt-
ar krabbameini
gera litiir það líka”
„Það eru eiginlega ekki nema tvær
kröfur sem menn þurfa að gera til
matar síns. 1 fyrsta lagi að hann sé
hreinn. Það er aö ekki séu í honum
óæskileg efni af ýmsu tagi. Og í öðru
lagi að hann sé heill. Að hveitið sé ekki
hvítt og hrísgrjónin hýðislaus og svo
framvegis.” Þetta voru orð Roy Firus.
Hann er nú að skrifa bók um
mataræöi. Undanfarin ár hefur hann
unnið í Kornmarkaðinum á Skóla-
vörðustíg en er nú í fríi viö bókarskrift-
irnar. Bókin er nær frágengin, aðeins
verið að leita aö þýöanda. Því þó að
Roy tali nokkuð í íslensku treystir
hann sér ekki til aö skrifa á henni.
Hann er Kanadamaður af þýskum og
svissneskum ættum. Undanfarin 10 ár
hefur hann lesiö allt sem hann hefur
geta komist yfir um mataræði og spurt
alla þá sem hann taldi að hefðu meiri
vitneskju en hann hefur sjálfur. „Eg
hef lesiö bókstaflega alia matarkúra
sem ég hef séð á prenti. 1 þeim flestum
stendur eitthvað á þessa leið: „Borð-
aðu þetta en ekki hitt.” Ekki er nánar
sagt af hverju eða hvers vegna eitt er
talið hollt og annað óhoilt.” Mig
langaöi til þess að setja saman bók þar
sem þessir hlutir væru studdir
rökum,” sagði Roy.
Bókin skiptist í 7 aðalhluta. Sá fyrsti
er um efni sem búiö er að sanna að eru
eitruð en er samt blandað í matvæli.
Þar er aðallega um fjögur efni að
ræða, nítrít, saltpétur, sýklamat og
sakkarín.
Annar hlutinn er um matvæli sem
algerlega eru ómerkt, hvaö innihald
varðar. Sá þriðji um hálfmerkt
matvæli. Til dæmis þar sem á stendur
aðímatinn sé bætt „aukaefnum”, án
þess að skilgreina hver þau eru. Fjórði
kaflinn er um mat sem í hefur verið
blandaö ýmsum óhollum efnum sem
valda mönnum óþægindum en draga
þá samt ekki til dauða. Fimmti kaflinn
er um óhollar snyrtivörur. Sá sjötti um
svonefnt heilsufæöi sem í mörgum til-
fellum er alls ekki hollt og sá sjöundi er
um lög og reglur sem til eru á Islandi
um matvæli. Þykir Roy skorta mikið á
að þessi lög séu nægilega ströng. „Þaö
er til dæmis furöulegt að ekki skuli
vera bannað á Islandi, eins og í nær
öllum löndum öðrum, að nota DDT
skordýraeitur viö úðun á gróðri. Bóndi
sem ekki vissi um hversu hroðalega
hættulegt þetta efni er gæti í ógáti úðaö
því á grænmetið sitt. Að afleiöingunum
þarf ekkiaðspyrja.”
Heilsa manns og rottu
Roy var spurður ögn nánar út í
þennan fyrsta kafla bókarinnar. Hvort
nítrít, saltpétur, sýklamat og sakkarín
væru virkilega svona lífshættuleg eins
oghannheldur fram.
—segirRoyFirus
Roy Firus.
„Framleiðendur sem nota þessi efni
halda því fram að svo sé ekki. Þeir
benda á að í tilraunum þar sem sýnt
hefur verið fram á óhollustu þessara
efna hafi örfáum dýrum verið gefnir
risaskammtar af efnunum. Og þó aö
þau fái krabbamein sé fásinna að ætla
að fólk fái líka krabbamein af því að
neyta efnanna í litlum mæli. Þeir hafa
reyndar stungið upp á því að á vörur
með þessu innihaldi yrði letrað:
„Varúö, þetta efni getur verið hættu-
legt heilsu rottunnar þinnar.” Einnig
hafa þeir haldið því fram að þaö sé
sama af hvaða efni öðru gefnir eru
svona risaskammtar, allt valdi það
krabbameini.
En báðar þessar staðhæfingar eru
ósannar, það eru færustu vísindamenn
úti um allan heim búnir að sýna fram
á. Búiö er að sanna að ef efni veldur
krabbameini í stórum skömmtum, þá
veldur það líka krabbameini í litlum
skömmtum, aðeins í færri tilfellum.
Auðvitað má segja að betra sé að tvö
þúsund manns fái krabbamein en
tuttugu þúsund. En fyrir þann tvöþús-
undasta er þetta ósköp lítil huggun. Aö
öll efni valdi krabbameini ef þeirra er
neytt í risaskömmtum er líka bull. Ef
farið er í hvaöa matvörubúð sem er og
teknar hundrað vörutegundir niður úr
hillu myndu risaskammtar af 2—3
þeirra að hámarki valda krabbameini.
Hinar yllu að vísu hvers konar óþæg-
indum en drægju fólk ekki til dauöa.
Arthur S. Flemming, fyrrverandi
heilbrigðisráðherra Bandaríkjanna,
sagði líka á þá leið að meðan ekki væri
búið að sanna að eitthvert efni ylli ekki
krabbameini væri rangt að hafa fjöld-
ann sem tilraunadýr, gefa honum efnin
og sjá hvort hann lifði af.”
Bannað, leyftaftur
Öll efnin fjögur sem Roy nefndi og
kallaði eitur hafa einhvern tíma verið
bönnuð en leyfð aftur. Þannig var
sýklamat bannað í Bandaríkjunum
árið 1969. Það var leyft aftur 4 mán-
uðum seinna með því skilyrði að matur
sem innihéldi sýklamat væri skráður
sem „drug” eða lyfjavara. Aftur var
sýklamatið bannað 6 mánuðum seinna
en er nú leyft á nýjan leik. Roy segir að
iðnaðurinn sem notar sýklamat velti
um 4 milljörðum dollara á ári og sé því
geysilega áhrifamikill. Honum hafi
tekist með þrýstingi á stjórnvöld að
knýja fram leyfi á sýklamati að nýju.
Sakkarín var bannaö árið 1977 í Banda-
ríkjunum en leyft aftur af sömu
ástæðum að því að Roy segir. Saltpétur
og nítrít, sem hefur sömu áhrif, voru
bönnuð í Noregi árið 1973 til nota í
pylsur, í Kanada var bannað að nota
það í fisk og í Minnesóta í Bandaríkj-
unum var það alveg bannað.
SJÁLFSTÆÐISMENN!
Munið
iandssöfnunina
VINSAMLEGA GREIÐIÐ
GÍRÓSEÐILINN SEM FVRST.