Dagblaðið Vísir - DV - 16.12.1983, Blaðsíða 18

Dagblaðið Vísir - DV - 16.12.1983, Blaðsíða 18
18 DV. FÖSTUDAGUR16. DESEMBER1983. GOTT TILBOÐ KJÖTMIÐSTÖÐIN Laugalæk 2. s. 86511 :y GOTT TILBOÐ: Tilboö, jólarjúpan, '’hamflett, 135 kr. stk. Tilboð, aligrágæs, 255 kr. kg. Tilboð, svínalæri, ný útbeinuð, 245 kr. kg. Mandarínur, 10 kg kassi, kr. 300. Appelsínukassi, 16 kg( kr. 590. Eplakassi, 21 kg USA, kr. 864. GOn TILBOÐ: Tilboð, MS skafís, 2 lítrar, 107 kr. dósin. Tilboð, MS ísblóm, (4 ís- dósir), 41,75 kr. pk. 15% afsláttur af 1 lítra tab, fanta, sprite, freska, kr. 31,40. M I ORA grænar baunir, 1/2 dós, kr. 17,90. Svali, 18 pk., aðeins kr. 93. Nýja kjötið. Hangilæri, útbein uð, kr. 228. Hangiframpartar kr. 148. Þetta er bara smá skoðanakönnun Allir piparsveinar ættu að vera með Krossið við það rétta: Nei Já Oft langar mig tii þess að komast í kynni við stúlku, en ég kem mér bara □ □ ekki að því. Veit ekki hvað á að segja né gera. □ □ Eg fleygi þúsundum króna í ytri fjár- festingar á sjálfum mér þ.e. klæðnað o.s.frv. án þess að ég sé ánægður með árangurinn í kvennamálum. □ □ Ég hef sjaldan eða aldrei byrjað að rabba við ókunnuga stúlku að fyrra bragði, hvort sem það er í strætóskýli, í kirkju eða annars staðar. □ □ I skóla eða á vinnustað er kvenfólk sem mig langar til að fara út að borða með og margt fleira. Ég kem mér bara ekki að því að bjóða þeim. Ef þú hefur svarað öllum þessum spurningum neitandi þá skaltu bara sleppa því að glugga í Enn er von — handbók piparsveinsins. Ef ekki. þá tryggðu þér eintak í tíma.. ENN ER VON - handbók piparsveinsins ¥ FJOLSYN ATHUGIÐ: EKKIÆTLAÐ GIFTUM MÖNNUM. Menning Menning Menning Fjórtán ára á föstu Fjórtán... bráðum fimmtán. Höfundur: Andrés Indriflason. Myndir: Anna Cynthia Leplar. Útgefandi: Mál og menning. Fjórtán... bráöum fimmtán ersjálf- stætt framhald af bók Andrésar í fyrra, Viltu byrja meö mér. Elías, söguhetjan, er oröinn ári eldri og aö sama skapi þroskaðri og áfram eru ástamálin í brennidepli. Þessi saga gerist aö sumri til. Elías er í byggingarvinnu ásamt Smára, vini sínum. Ahugamál þeirra fara ekki lengur saman. Smári er á kafi í flug- módelum og bíladeliu en Elías er aftur á móti upptekinn af sjálfum sér og ást- inni sinni, henni Evu hlaupaspíru. Eva á heima á Akranesi en kemur oft í bæ- inn til að keppa og dvelja hjá vinkonu sinni sem er nágranni Lása, bróöur Elíasar. Þama kynnist Elias henni og smám saman verður samband þeirra nánara. Ýmislegt drífur á daga Elías- ar en þungamiöja sögunnar er sam- band hans og Evu ,þaðmikilvægasam- band dregur verulega úr því áfalli sem hann veröur fyrir þetta sumar þegar hann missir náinn ástvin. Sagan byrjar 11. júní og skilið er við Elías eftir viöburðaríka verslunar- mannahelgi og er hver kafli dagsettur. Stundum er sagan sögð í þriöju per- sónu og stundum af Elíasi sjálfum. Þetta finnst mér ofurh'till galli á frá- sögninni. Bæöi gætir þama misræmis viö söguna frá í fyrra sem öll er sögö í þriðju persónu og svo verður frásögnin Bókmepntir Hildur Hermóðsdóttir ekki eins heilsteypt. Að vísu kemst höfundurinn nær persónunni meö því- aö láta hana tala sjálfa og kannski er Andrés meö þessu aö túlka vaxandi sjálfstæöi Eliasar — spennandi aö sjá framhaldiö, því aö auðvitaö væntum viö þriöju bókarinnar um þessa ágætu persónu. En oft trufla þessi skipti les- andann þegar þau koma allt í einu inni í miðjum kafla, dæmi af bls. 44—45: „Þaö var einmitt vegna vináttu- tengslanna viö Smára að hann fékk sumarvinnuna, byggingarvinnu úti á Nesi.” Sex línuin seinna: ,,Eg var heppinn aö fá þessa vinnu. Ég veit um marga á mínum aldri sem hafa ekki fengið neitt aö gera.” Síöan hefst þriöju-persónu-frásögn stuttu síöar þar sem enn er fjallað um hugs- anir Elíasar. Stíllinn á þessari sögu er svolitiö ööruvísi en á sögunni í fyrra, aö sumu leyti léttari og meira leitað eftir fyndni. Andrés fer ekki djúpt í lýsingum sín- um hvorki á ástarsambandinu né ná- víginu viö dauöann. En hann gefur samt býsna heila og góöa mynd af per- sónum sínum, sérstaklega Elíasi. Viö vitum hvernig honum líöur þó aö því sé ekki lýst nákvæmlega. Fjórtán ... bráðum fimmtán er skemmtileg unglingabók. Höfundur nær fram þaö mikilli spennu að lesand- inn leggur hana ógjaman frá sér. Hún er skrifuð í léttum dúr og gerist í um- hverfi og veruleika sem viö þekkjum og þó aö „unglingavandamáliö” sé víös fjarri þessari sögu þá eru þaö býsna eðlilegir unglingar sem eru hér á feröinni. Unghngar sem Andrés skil- ur greinilega vel. Bókin er vel frágengin og útlitsgóö eins og f yrri bókin um Elías. HH Löggan í átökum við borgarana Maj Sjöwall, Per Wahlöö: Lögreglumorð. Bókin heitir ó frummáli „Polismördaren”. Þýflandi: Ólafur Jónsson. Mál og menning 1983,241 bls. Langstærsti hluti þeirra þýddu skáldrita sem út koma á íslensku eru afþreyingarrit. I útliti og prentun er engu minna vandaö til þessara bóka en annarra, en engu aö síöur þykja þær annars flokks bókmennir og „ófínn” skáldskapur. En lesendur þessara ófínu bóka eru geysilega margir, því þaö er ekki aðeins að mikinn fjölda bóka megi ár hvert flokka meö afþrey- ingarritum, heldur er upplag þeirra oftast nær mun stærra en „fagurbók- mennta” svokahaöra. Vinsældir Ahstairs MacLeans er frægasta dæmið um viðurkenningu almennings á þess- arai bókmenntagrein. Hjónin Maj SjöwaU og Per Wahlöö voru meðal fyrstu rithöfunda sem komu auga á að lesendur afþreyingar- bóka væru stór hópur sem vert væri aö koma skUaboðum til. Eina sem tii þurfti var að pakka vörunni inn í um- búöir reyfarans og þá mætti koma ýmsum boðskap tU þessara lesenda, svona innaní og utaná atburðarásinni, án þess aö spiUa spennunni aö nokkru marki. Þessi áform urðu yfirlýst stefna hjónanna í glæpasagnaritun. Og ekki ber á öðru en þau hafi fylgt áætlun sinni eftir af samviskusemi og þó nokkurri sniUd og náö því aö skrifa reyfara sem almennt eru taldir „góöir”. Aö minnsta kosti hefur ekki nokkur maöur sem ég hef spurt veriö feiminn við að segjast hafa lesiö eitt og annað eftir Sjöwall og Wahlöö. Hins vegar get ég enn taiið á fingrum ann- arrar handar þá sem viöurkenna aö hafa gluggaö í Ahstair MacLean, hvaö þá lesiö fleiri en eina bók eftir hann. Persónur með einstaklingseinkenni Sannir andstæðingar „vondra” reyfara segja þá illa samda og stíl og málfar vont. Persónurnar séu tómar týpur og atburöarásin álíka flókin og frumleg og gömul taökvörn. Enginn af þessum herfUegu ókostum ritverks verður hermdur upp á Lögreglumorð og þarna skilur víst á mUli feigs reyf- ara og ófeigs. Sagan er listilega saman sett úr tveim meginmálum, moröi á fráskilinni gengUbeinu og skotbardaga lögreglunnar viö tvo unghngsstráka. TU sögunnar koma persónur sem hafa skýr einstaklingseinkenni eins og gengUbeinan smámunasama, drykkjusvolinn sem hún var gift, ósjálfstæöi glæpaunglingurinn, óheppni bófinn sem aUtaf næst og geö- veiki fiskimaðurinn. Og svo aUar lögg- urnar. Fremstur í flokki þeirra er Martin Beck sem er hetja af því aö hann er betri starfskraftur en obbinn af félögum hans. Hann er á hinn bóginn einnig andhetja, heldur dauflegur persónuleiki, á að baki misheppnað hjónaband og gengur um í snjáöum gaUabuxum og krumpuöum jakka. Martin Beck er langur og mjór og í samræmi við það er KoUberg, besti samstarfsmaður hans, feitur, síétandi glaðsinna náungi. Hann býr meö góðri konu sem er jafnvel faUegri en upp- áhalds-kvUanyndastjarnan hans. Vondar löggur og góðar Afganginum af löggunum má skipta í fjóra flokka; montnir kjánar sem Bókmenntir Solveig K. Jónsdóttir vUja pota sér áfram innan lögreglunn- ar, nokkrir vænir kallar sem alltaf standa í stykkinu, letiblóð og heiglar og loks vondu fantarnir sem sparka í punginn á mönnum viö handtökur, láta lögregluhunda bíta konur oftar en þörf krefur og hlýða engum reglum sem sænsku lögreglunni eru setttar um meðferö skotvopna. Og SjöwaU og Wahlöö tekst aö fá lesandann til aö vorkenna bæöi löggunni og bófunum. Lesandinn stendur alian tímann þétt aö baki Becks og KoUbergs vinar hans og veit aö þeim mönnum má treysta þó sá síöarnefndi hafi óvart skotiö félaga sinn og handleggsbrotiö mann af handvömm viö yfirheyrslu. En báöir hafa samvisku og sjá eftir mistökun- um og ég er ekki frá því aö sumir karl- kynslesendur gætu samsamaö sig þessum ágætu laganna vöröum. Bófunum er vorkunn því löggan er fantaleg við þá og þjóðfélagið gefur skít í vandamál þeirra. LitU glæpa- unglingurinn í Lögreglumorði á til dæmis hrútleiöinlega foreldra sem flytjast út á land og skilja drenginn eft- ir í Stokkhólmi, sitja löngum stundum viö litsjónvarp, kjósa kratana og kaupa sér Volvó með afborgunum. Með því aö draga upp raunsanna þjóöfélagsmynd foröast Sjöwall og Wahlöö þá gryfju sem reyfarahöfund- um er gjarnan brigslaö um aö falla í; aö efla meö lesandanum lífsflótta, falsa verömætamat hans, villa honum sýn á eigin vandamál og svala ósk- hyggju hans. Svo aö óskhyggja og lífs- flótti hlaupi ekki meö menn í gönur eru til dæmis allar bifreiöar í Lögreglu- morði óttalegar druslur aö tveim undanskildum, en þær veröa aö vera nokkuð góöar til aö hægt sé að setja á sviö ógurlegan hraðaakstur læknis og lögreglu um Stokkhólm. Hinir endingargóðu Volvóar og Saabar eru eins og brak viö hliðina á James Bond bílunum í „vondu” reyfurunum. Afþreyingarsaga af bestu gerð Martin Beck lendir aldrei í neinum háska í Lögreglumorði, en engu aö síöur er sagan alveg firnaspennandi sakir flókinnar morögátu og eltinga- leikja lögreglu og illþýöis. Söguþráður- inn snýst um ósköp hversdagslegt fólk, en engu aö síður er hann ævintýralegur fyrir allan þorra lesenda. I augum langflestra eru morð og glæpir nefni- lega, sem betur fer, ekki annaö en frá- sagnir lögreglufréttamanna og and- svör lögreglunnar sem engan mann hafa nefbrotið. Lögreglumorð er sem sagt afþreyingarsaga eins og þær ger- ast bestar. Þýöing Ölafs Jónssonar á Lögreglumorði er prýðilega lipur og málfar persónanna sannfærandi. Prófarkalestur er með ágætum þó vill- ur megi finna og frágangur prent- smiðjunnar sýnist góður. Bókin er eins og aörar af hennar tagi með allveg- legri gyllingu á kili en hana hefði mátt spara nokkuð því á eintakinu sem ég hef undir höndum er vart unnt aö greina stafaskil í nöfnum höfunda. Káputeikningin er eins og vera ber á af- þreyingarsögu, gefur margt til kynna um spennu innihaldsins, enda eftir Hilmar Þ. Helgason, þekktan mann á þessu sviði. -SKJ.

x

Dagblaðið Vísir - DV

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Dagblaðið Vísir - DV
https://timarit.is/publication/255

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.